ساختارهای شاخص حاکمیتی و غیرحاکمیتی در زیست بوم فضای مجازی قطر

زیست بوم فضای مجازی قطر، چارچوبی جامع از ساختارهای حاکمیتی دیجیتال، زیرساخت‌های پیشرفته فناوری و همسویی راهبردی آن‌ها با اهداف توسعه ملی را نشان می‌دهد که برای حمایت از گذار کشور به سمت یک اقتصاد دانش‌بنیان طراحی شده است. دولت قطر به عنوان بخشی از چشم‌انداز ملی 2030 خود، سفر تحول دیجیتال بلندپروازانه‌ای را آغاز کرده است و یک زیست بوم فضای مجازی چندوجهی ایجاد کرده است که نهادهای حاکمیتی و غیرحاکمیتی را در سراسر پلتفرم‌ها و خدمات دیجیتالی مختلف ادغام می‌کند. چشم‌انداز ملی قطر 2030 چارچوبی راهبردی است که هدف آن تبدیل قطر به یک جامعه پیشرفته و همسو با روندهای توسعه پایدار یونسکو است. این زیست بوم شامل ابتکارات دولت دیجیتال، مشارکت بخش خصوصی، مشارکت جامعه مدنی و مشارکت‌های بین‌المللی است که به طور کلی زیرساخت فضای مجازی کشور را شکل می‌دهند.

ساختارهای شاخص حاکمیتی

چارچوب اصلی دولت دیجیتالی

زیست بوم فضای مجازی دولتی قطر توسط چندین ساختار نهادی کلیدی انجام می شود که تلاش‌های تحول دیجیتال را در سراسر بخش دولتی هماهنگ می‌کنند. این ابتکار از تلاش‌های قطر برای ایجاد یک سیستم دولت دیجیتال در سطح جهانی با خدمات با کیفیت کارآمد و مؤثر پشتیبانی می‌کند. تأسیس کمیته راهبری دولت هوشمند و تعالی دیجیتال در سال 2025 نشان‌دهنده نقطه عطفی مهم در متمرکز کردن هماهنگی حاکمیت دیجیتال است.

هدف ابتکار دولت دیجیتال قطر، متحول کردن خدمات عمومی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته برای افزایش دسترسی، کارایی و شفافیت است. همسو با چشم‌انداز ملی قطر 2030، این ابتکار به دنبال دیجیتالی کردن بیش از 90 درصد از خدمات دولتی است و تجربه‌ای یکپارچه و کاربرپسند را برای شهروندان و ساکنان ایجاد می‌کند. این رویکرد جامع، تعهد دولت به ایجاد ساختارهای شاخص قوی را نشان می‌دهد که ارائه خدمات کارآمد را در چندین پلتفرم مجازی تسهیل می‌کند.

اجزای زیرساخت فناوری

زیست بوم فناوری اطلاعات و ارتباطات قطر شامل عناصر ساختاری مهمی از جمله زیرساخت‌های پیشرفته فیبر نوری، اینترنت پرسرعت، شبکه تلفن همراه 5G و سایر سخت‌افزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات است. ارزش بازار فناوری اطلاعات و ارتباطات قطر در حال حاضر 6.25 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود و به رشد خود ادامه خواهد داد و لایه اساسی برای عملیات فضای مجازی را فراهم می‌کند. این زیرساخت از نهادهای حاکمیتی و غیر حاکمیتی در قابلیت‌های ارائه خدمات دیجیتال آن‌ها پشتیبانی می‌کند.

مراکز داده به دلایل متعددی به عنوان یک کاتالیزور عمل می‌کنند و اقتصاد دیجیتال قطر را به جلو می‌رانند و ساختارهای شاخص حیاتی را ایجاد می‌کنند تا امکان ذخیره‌سازی، پردازش و توزیع خدمات دیجیتالی را در پلتفرم‌های مختلف فضای مجازی فراهم کنند.

سازوکارهای هماهنگی وزارتی

وزارتخانه‌ها در سراسر دولت گرد هم آمده‌اند تا ابتکارات دولت دیجیتال را تسریع بخشند تا دولت قطر کارآمدتر، مؤثرتر، در دسترس‌تر و مشتری‌محورتر شود. این هماهنگی بین‌وزارتی نشان‌دهنده یک ساختار شاخص کارآمدی است که از سازگاری و قابلیت همکاری در سراسر پلتفرم‌های فضای مجازی دولتی اطمینان حاصل می‌کند. ساختارهای شاخص حاکمیتی کشور قطر عبارتند از:

سازمان ملی امنیت سایبری

سازمان ملی امنیت سایبری(National Cyber Security Agency (NCSA)) که در سال ۲۰۱۴ تأسیس شد، نهاد عالی مسئول راهبرد ملی امنیت سایبری، سیاست‌گذاری، هماهنگی واکنش به حوادث امنیتی و حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی دیجیتالی کشور است است. این سازمان، استانداردهای اجباری به عنوان مثال، سیاست ملی تضمین اطلاعات را تعیین می‌کند و تیم ملی واکنش اضطراری رایانه‌ای را نیز اداره می‌کند.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات(Ministry of Communications and Information Technology (MCIT))، فرآیندهای تحول دیجیتالی در قطر را پیش می‌برد، زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات مانند پلتفرم هوشمند TASMU را توسعه می‌دهد، سیاست‌های مخابراتی را تدوین می‌کند و خدمات دولت الکترونیک و سواد دیجیتالی را ترویج می‌کند. این وزارتخانه نقش کلیدی در توانمندسازی اقتصاد دیجیتالی قطر را  ایفا می‌کند.

وزارت کشور

وزارت کشور(Ministry of Interior (MOI) )، به ویژه از طریق اداره تحقیقات جرایم سایبری خود، قوانین مربوط به جرایم سایبری یعنی همان قانون کلی شماره ۱۴ سال ۲۰۱۴ در مورد مبارزه با جرایم سایبری کشور قطر را اجرا می‌کند. این اداره، تخلفاتی از قبیل هک، کلاهبرداری، افترا آنلاین و نقض محتوا را مورد بررسی قرار می دهد.

سازمان تنظیم مقررات ارتباطات

سازمان تنظیم مقررات ارتباطات(Communications Regulatory Authority (CRA))، بخش مخابرات را تنظیم می‌کند، دامنه qa. را مدیریت می‌کند، رقابت منصفانه را تضمین می‌کند، از حقوق مصرف‌کننده محافظت می‌کند و بر جنبه‌های امنیت شبکه و انطباق با حریم خصوصی داده‌ها در بخش مخابرات نظارت می‌کند.

ساختارهای شاخص غیرحاکمیتی

بخش خصوصی نقش مهمی در زیست بوم فضای مجازی قطر ایفا می‌کند و شرکت‌های مختلف راهکارهای فناوری و خدمات دیجیتالی را ارائه می‌دهند. نظیر شرکت مالوماتیا[1] در دوحه قطر که راهکارهای فناوری اطلاعات نوآورانه‌ای را به مشتریان دولتی خود در کانال‌های مختلف ارائه می‌کند تا بتوانند از اهداف و استراتژی‌های دولت حمایت کنند. این مدل مشارکت دولتی- خصوصی، ساختارهای شاخص ترکیبی ایجاد می‌کند که از تخصص بخش خصوصی بهره می‌برد و در عین حال نظارت دولتی را نیز حفظ می‌کند. باید اذعات داشت که فضای سرمایه‌گذاری ریسک پذیر قطر از حمایت قوی دولت، دسترسی فراوان به سرمایه و زیرساخت‌های دیجیتالی پیشرفته بهره می‌برد، بنابراین آن را به محیطی امیدوارکننده برای استارت‌آپ‌های فناوری و نوآوری‌محور تبدیل کرده است. این امر نشان‌دهنده ظهور ساختارهای شاخص بخش خصوصی است که مکمل ابتکارات دولتی در قطر هستند. درزیر به تعدادی از ساختارهای شاخص غیرحاکمیتی قطر اشاره می کنیم:

مؤسسه تحقیقاتی رایانشی قطر

مؤسسه تحقیقاتی رایانشی قطر(Qatar Computing Research Institute (QCRI))که بخشی از دانشگاه حمد بن خلیفه است، یک مرکز قدرتمند برای تحقیقات کاربردی در زمینه امنیت سایبری، تجزیه و تحلیل داده‌ها، فناوری‌های زبان عربی و رایانش ابری است. این مؤسسه با همکاری نزدیک با سازمان‌های دولتی و صنعت، ابزارها را توسعه می‌دهد و فناوری های پیشرفته حرفه ای ارائه می‌کند.

بنیاد قطر و دانشگاه حمد بن خلیفه

فراتر از مؤسسه تحقیقاتی رایانشی قطر، بنیاد قطر(Qatar Foundation (QF)) با همکاری دانشگاه حمد بن خلیفه، زیرساخت‌های دیجیتالی آموزش و تحقیقات را فراهم می‌کنند. دانشگاه حمد بن خلیفه، مدارک تخصصی امنیت سایبری(نظیر افتا در ایران) ارائه می کند و همچنین توسعه زیست بوم های نوآوری های محلی را تقویت می‌کند. زیست بوم بنیاد قطر از استارت‌آپ‌های فناوری و نوآوری پشتیبانی می‌کند.

پارک علم و فناوری قطر

پارک علم و فناوری قطر(Qatar Science & Technology Park (QSTP) ) که زیر نظر بنیاد قطر فعالیت می‌کند، یک مرکز منطقه آزاد است که شرکت‌های فناوری چندملیتی (به عنوان مثال، سیسکو(Cisco)، وودافون(Vodafone)) و استارت‌آپ‌ها را جذب می‌کند. این پارک همکاری تحقیق و توسعه، انتقال فناوری و تجاری‌سازی، و نیز راهکارهای امنیت سایبری را تسهیل می‌کند.

شرکت های بزرگ خصوصی قطری

شرکت‌های بزرگ قطری نظیر اوریدو(Ooredoo)، قطر ایرویز(Qatar Airways) و شبکه ملی پهنای باند قطر (The Qatar National Broadband Network (QNBN))، تیم‌های امنیت سایبری داخلی قابل توجهی را پشتیبانی و نگهداری می کنند. یک بازار رو به رشد برای فراهم کنندگان خدمات امنیت سایبری محلی و بین‌المللی( شامل مشاوره،، ارائه‌دهندگان خدمات امنیتی مدیریت‌شده(MSSP)[2]، فروشندگان فناوری[3] وجود دارد که از هر دو بخش دولتی و خصوصی پشتیبانی می‌کنند.

گواهینامه تضمین کیفیت سرت کیو ای(CERT-QA)

گواهینامه تضمین کیفیت سرت کیو ای [4]، یک سازمان پیشرو در فناوری اطلاعات است که به توسعه و مدیریت گواهینامه‌ها اختصاص دارد. رویکرد منحصر به فرد آن بر اساس همکاری با یک شبکه منتخب از ارائه دهندگان آموزش مجاز است. این ارائه دهندگان، برنامه های درسی و منابع طراحی شده توسط سرت کیو ای را ارائه می دهند تا از آمادگی موثر برای آزمون های صدور گواهینامه اطمینان حاصل کنند. سرت کیو ای علاوه بر ارزیابی شایستگی‌های فنی، بر مهارت‌های نرم ضروری برای عملکرد شغلی نیز تاکید ویژه‌ای دارد. آزمون‌های آن، ارزیابی این مهارت‌ها را از طریق روش‌های مختلف ادغام می‌کند و به سازمان های امنیت سایبری اطمینان می‌دهند که متخصصان دارای گواهینامه، به خوبی و با مهارت کافی برای مواجهه با چالش‌های محیط کار امروزی آماده هستند. امنیت، یکپارچگی و قابلیت اطمینان آزمون‌ها از طریق نظارت یک مراقب وب در طول فرآیند ارزیابی تضمین شده است. در کشور قطر این گواهینامه تضمین کیفیت توسط سازمان ملی امنیت سایبری قطر  پشتیبانی می شود. این سازمان به عنوان مرکز عملیاتی برای نظارت ملی امنیت سایبری، تجزیه و تحلیل تهدیدهای امنیتی، هماهنگی آسیب‌پذیری‌ها و راهنمایی پاسخ به حوادث سایبری برای نهادهای دولتی و خصوصی عمل می‌کند.

مشارکت جامعه مدنی و سازمان‌های مردم‌نهاد

تحول دیجیتال، ارائه خدمات عمومی را متحول کرده است، اما مطالعات مربوط به مشارکت اجتماعی با خدمات دولت الکترونیک در قطر محدود است، که بر نیاز به ادغام بیشتر سازمان‌های جامعه مدنی در چارچوب فضای مجازی تأکید می‌کند. سازمان‌های غیردولتی و سازمان‌های خیریه در قطر، اشاره به وجود ساختارهای سازمان‌یافته سازمان‌های مردم‌نهاد دارد که در زیست بوم دیجیتالی کشور قطر مشارکت دارند. در جدول شماره 1 تحلیل تطبیقی ساختارهای شاخص حاکمیتی، غیر حاکمیتی، سازمان های مردم نهاد و بین المللی در کشور قطر را به تصویر کشیده است:

جدول شماره 1. تحلیل تطبیقی ساختارهای شاخص در قطر

نوع ساختار	وظیفه اصلی	سازوکار هماهنگی	پلتفرم فضای مجازی	تعامل با ذینفعان
دولتی	ارائه خدمات	هماهنگی وزارتی	پورتال حکومتی	ارتباط مستقیم با شهروندان
شبه دولتی	توسعه زیرساخت	مشارکت عمومی-خصوصی	آزمایشگاه دارایی های دیجیتال	جامعه تجاری
بخش خصوصی	نوآوری و خدمات پشتیبانی	هماهنگی مبتنی بر بازار	پلتفرم های مختلف شرکتی	مشتریان تجاری
جامعه مدنی	مشارکت مردمی	هماهنگی مبتنی بر شبکه	پلتفرم های دیجیتال سازمان های مردم نهاد	گروه‌های مردمی
بین المللی	استانداردها و بهترین شیوه ها	چارچوب‌های چندجانبه	ابتکارات دیجیتال جهانی	شرکای بین‌المللی

ادغام ساختارهای شاخص حاکمیتی و غیر حاکمیتی در زیست بوم فضای مجازی قطر، رویکردی پیچیده ای از  حکمرانی دیجیتالی را نشان می‌دهد که ماهیت به‌هم‌پیوسته خدمات دیجیتالی مدرن را تشخیص می‌دهد. دفتر ارتباطات دولت، بازوی ارتباطات راهبردی قطر است که از حاکمیتی و غیر حاکمیتی حمایت می‌کند و به‌عنوان یک هماهنگ کننده عمل می‌کند و ساختارهای سازمانی مختلف را به هم متصل می‌کند.

تحلیل تطبیقی: قطر و همسایگان منطقه‌ای

منطقه خلیج فارس و خاورمیانه بزرگتر، رویکردهای متنوعی را در حکمرانی فضای مجازی / سایبری نشان می‌دهد که منعکس‌کننده سیستم‌های سیاسی، اولویت‌های اقتصادی و نگرانی‌های امنیتی متفاوت است. در زیر یک تجزیه و تحلیل تطبیقی در ابعاد کلیدی ارائه شده است:

جدول شماره 2. ساختارهای حکمرانی فضای سایبری - نمای کلی تطبیقی

کشور	سازمان پیشرو امنیت سایبری	نهاد اصلی تنظیم مقررات مخابرات و فناوری اطلاعات و ارتباطات	اجرای اصلی جرایم سایبری	مراکز مهم تحقیق/  نوآوری
قطر	سازمان ملی امنیت سایبری	سازمان تنظیم مقررات ارتباطات	وزارت کشور	مرکز تحقیقات محاسباتی قطر (دانشگاه حمد بن خلیفه)، پارک علم و فناوری قطر، دانشکده‌های دانشگاه حمد بن خلیفه
ترکیه	دفتر تحول دیجیتال ریاست جمهوری و سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات	سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات	اداره جرایم سایبری پلیس ملی	مرکز تحقیقات فناوری اطلاعات و امنیت توبیتاک، سایبرپارک (آنکارا)، مرکز امنیت سایبری دانشگاه فنی استانبول
عربستان سعودی	سازمان ملی امنیت سایبری	کمیسیون ارتباطات و فناوری اطلاعات	رئیس امنیت کشور	شهرک علمی و فناوری ملک عبدالعزیز، فدراسیون امنیت سایبری، برنامه‌نویسی و پهپادهای عربستان سعودی
امارات متحده عربی	شورای امنیت سایبری امارات متحده عربی	سازمان تنظیم مقررات ارتباطات و دولت دیجیتال	اداره جرایم سایبری پلیس دبی	دانشگاه خلیفه، مرکز امنیت الکترونیکی دبی، دانشگاه هوش مصنوعی محمد بن زاید
عمان	سازمان فناوری اطلاعات) - نقش امنیت سایبری در این سازمان در حال تحول است	سازمان تنظیم مقررات مخابرات	پلیس سلطنتی عمان	دانشگاه سلطان قابوس، تیم ملی آمادگی رایانه‌ای عمان
عراق	مرکز ملی امنیت سایبری  / در حال توسعه	کمیسیون ارتباطات و رسانه	وزارتخانه های مختلف امنیتی	مراکز رسمی محدود؛ ابتکارات نوپای دانشگاهی
ایران	شورای عالی فضای مجازی و پلیس سایبری فتا	مرجع تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی و فناوری	پلیس سایبری فتا و فرماندهی سایبری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی	مرکز ملی مدیریت امداد و هماهنگی عملیات رخدادهای رایانه ای (مرکزماهر)، دانشگاه امیرکبیر، دانشگاه صنعتی شریف

تحلیل حکمرانی فضای مجازی/ سایبری در کشورهای قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، ترکیه، عمان، عراق و ایران به شرح زیر است:

تمرکزگرایی

عربستان سعودی با ایجاد( سازمان ملی امنیت سایبری)، قطر با ایجاد(سازمان ملی امنیت سایبری)  و امارات متحده عربی با ایجاد (شورای امنیت سایبری)، سازمان ها و نهادهای ملی  امنیت سایبری متمرکز و مشخصی را ایجاد کرده‌اند. ساختار امنیت سایبری ترکیه با همکاری سه نهاد (دفتر تحول دیجیتال ریاست جمهوری، سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات و اداره جرایم سایبری پلیس ملی)، نظارت و مدیریت  فضای مجازی وامنیت سایبری آن بین 3 نهاد توزیع‌شده است. عمان با ایجاد(بخش امنیت سایبری درحال توسعه در سازمان فناوری اطلاعات و سازمان تنظیم مقررات مخابرات) و کشور عراق نیز از طریق مرکز ملی امنیت سایبری در حال توسعه، در زمینه حکمرانی فضای مجازیی و امنیت سایبری نوپا هستند. ایران نیز از طریق شورای عالی فضای مجازی و پلیس سایبری فتا، درجات مختلفی از تمرکزگرایی در حکمرانی فضای مجازی را نشان می‌دهند که اغلب با ساختارهای موازی نظامی/اطلاعاتی همراه است.

اجرا

اجرای جرایم سایبری معمولاً بر عهده پلیس ملی یا آژانس‌های امنیتی تخصصی است. در قطر وزارت کشور؛ در ترکیه به عهده اداره جرایم سایبری پلیس ملی؛ در عمان، پلیس سلطنتی عمان؛ در عربستان سعودی، رئیس امنیت کشور؛ در امارات متحده عربی، اداره جرایم سایبری پلیس دبی؛ در عراق، وزارتخانه های مختلف امنیتی پلیس و در ایران پلیس سایبری اختصاصی خود به نام پلیس فتا و مشارکت قابل توجه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.

ماموریت پلیس فتای ایران، ایجاد امنیت و کاهش مخاطرات برای فعّالیّت‌های علمی، اقتصادی، اجتماعی در جامعه‌ی اطّلاعاتی، حفاظت و صیانت از هویت دینی و ملّی ... ایجاد امنیت و کاهش مخاطرات برای فعّالیّت‌های علمی، اقتصادی، اجتماعی در جامعه‌ی اطّلاعاتی، حفاظت و صیانت از هویت دینی و ملّی مردم ایران است.

جایگاه قطر در چشم‌انداز منطقه‌ای

قطر یک زیست بوم فضای مجازی/ سایبری پیچیده و متمرکزی را ایجاد کرده است. سازمان ملی امنیت سایبری  قطر رهبری دیجیتالی را ارائه می کند که توسط قوانین قوی (قانون شماره 14) و سرمایه‌گذاری قابل توجه در امنیت زیرساخت‌های دیجیتالی پشتیبانی می‌شود. بازیگران غیرحاکمیتی ، به ویژه مؤسسه تحقیقاتی رایانشی قطر و پارک علم و فناوری قطر در زیست بوم بنیاد قطر، به طور قابل توجهی در تحقیق، نوآوری و توسعه استعدادها مشارکت دارند و قطر را از نظر ظرفیت‌سازی بومی از کشورهای منطقه متمایز می‌سازد. همکاری های بین‌المللی نیز سنگ بنای رویکرد تحول دیجیتالی کشور قطر است.

مقایسه منطقه‌ای

در مقابل ترکیه

قطر دارای یک ساختار فرماندهی امنیت سایبری متمرکزتر است، در حالی که ترکیه دارای قابلیت‌های فناوری داخلی قوی‌تری است، اما محدودیت‌های محتوای بسیار بالاتر و یک مدل حکمرانی پراکنده‌تر دارد.

در مقابل عربستان سعودی و امارات متحده عربی

این همسایگان خلیج فارس، قطر مدل متمرکز امنیت ملی سایبری و امارات متحده عربی نیز شورای امنیت سایبری خود را که با سرمایه‌گذاری کلان و روابط بین‌المللی قوی با شرکت های پیشرو بین المللی به انجام رساندند، به اشتراک می‌گذارند. عربستان سعودی سطوح بالاتری از محدودیت محتوا را نشان می‌دهد. امارات متحده عربی، به ویژه دبی و ابوظبی، از نظر مراکز نوآوری وحرکت به سوی تحول دیجیتال با قطر رقابت می‌کنند.

در مقابل عمان

عمان در حال توسعه ساختارهای حاکمیتی خود است، اما از نظر تمرکز، راهبرد رسمی امنیت سایبری، حکمرانی فضای مجازی و ظرفیت تحقیق/نوآوری از قطر عقب تر است. از لحاظ رویکردهای نظارتی تا حدودی شباهت‌هایی وجود دارد.

در مقابل عراق

عراق در مراحل اولیه ایجاد نهادها و قابلیت‌های امنیت سایبری خود قرار دارد و با چالش‌های قابل توجهی روبرو است که قطر با آن مواجه نیست.

در مقابل ایران

ایران یک تضاد آشکار ارائه می‌دهد، فضای سایبری و مجازی به شدت امنیتی است و تحت نظارت ارگان‌های امنیتی دولتی (سپاه پاسداران و فتا) است. فیلترینگ محتوا، همکاری بین‌المللی محدود وجود دارد ولی با وجود تمام این محدودیت ها و تحریم، قابلیت‌های فنی بومی قابل توجه متمرکزی در زمینه نظارت بر فضای مجازی و مقابله با تهدیدات امنیتی و سایبری دارد که بر دفاع و نظارت دارد.

مدل قطر بر حکمرانی امنیتی متمرکز، حفاظت قوی از زیرساخت‌ها، مشارکت‌های راهبردی بین‌المللی و سرمایه‌گذاری در نوآوری از طریق مؤسسات تحقیقاتی در سطح جهانی است. در حالی که کنترل‌های محتوا را برای امنیت و ثبات اجتماعی حفظ می‌کند، اما به طور کلی کمتر از ترکیه، عربستان سعودی، امارات متحده عربی یا ایران است. چالش آن در ایجاد تعادل بین الزامات امنیتی با ترویج یک جامعه دیجیتالی باز و نوآور است، تنشی که در سراسر منطقه خلیج فارس وجود دارد. با این وجود قطر با یک رویکرد متمایزمتمرکز بر توانمندسازی چشم‌انداز اقتصادی مبتنی بر دانش خود تاکید دارد.

نتیجه‌گیری

زیست بوم فضای مجازی قطر نمایانگر یک چارچوب جامع از ساختارهای شاخص به‌هم‌پیوسته است که اقتدار دولتی را با نوآوری بخش خصوصی و مشارکت جامعه مدنی ترکیب می‌کند. همسویی استراتژیک این ساختارهای متنوع تحت چارچوب چشم‌انداز ملی ۲۰۳۰، تعهد قطر به ایجاد یک سیستم حکمرانی دیجیتال در سطح جهانی را نشان می‌دهد. توسعه و اصلاح مستمر این ساختارهای شاخص برای دستیابی به اهداف تحول دیجیتال کشور و حفظ جایگاه آن به عنوان یک رهبر فناوری منطقه‌ای بسیار مهم خواهد بود.

موفقیت رویکرد قطر در این واقعیت نهفته است که زیست بوم های فضای مجازی مؤثر نیازمند هماهنگی بین انواع مختلف سازمان‌ها هستند که هر کدام قابلیت‌های تخصصی را ارائه می‌دهند و در عین حال برای دستیابی به اهداف ملی مشترک تلاش می‌کنند. این رویکرد یکپارچه بینش‌های ارزشمندی را برای سایر کشورهایی که به دنبال توسعه چارچوب‌های جامع حکمرانی دیجیتال هستند، ارائه می‌دهد.

نیز نگاه کنید به

پاورقی

[1]. malomatia، یک ارائه دهنده پیشرو در زمینه خدمات و راهکارهای فناوری در  دوحه قطر است. این شرکت بدون سرمایه گذاری مستقر در سال 2008 تاسیس شده است. این شرکت به عنوان ارائه دهنده مجموعه خدمات فناوری اطلاعات فعالیت می کند. مالوماتیا هنوز هیچ بودجه ای جمع آوری نکرده است. این شرکت دارای 90572 رقیب فعال است، از جمله 900 شرکت دارای بودجه و 5510 شرکتی که از بازار خارج شده اند. رقبای برتر آن شامل شرکت هایی مانند GirnarSOFT، UST و Happiest Minds هستند. آدرس اینترنتی آن https://www.malomatia.com
[2]. MSSP مخفف عبارت «ارائه‌دهنده خدمات امنیتی مدیریت‌شده»(Managed Security Service Provider) است. این اصطلاح به شرکتی اشاره دارد که خدمات امنیت سایبری برون‌سپاری‌شده، از جمله نظارت، مدیریت و واکنش به حوادث را برای سیستم‌ها و دستگاه‌های امنیتی یک سازمان ارائه می‌دهد. اساساً، یک MSSP به عنوان یک تیم امنیتی خارجی عمل می‌کند و پشتیبانی 24 ساعته و تخصص را برای کمک به سازمان‌ها در محافظت از شبکه‌ها و داده‌های خود در برابر تهدیدات سایبری ارائه می‌دهد.

[3]. technology vendors، شرکت‌هایی هستند که سخت‌افزار، نرم‌افزار و خدمات فناوری اطلاعات را به سایر کسب‌وکارها یا افراد ارائه می‌دهند. آنها با فراهم کردن ابزارها و زیرساخت‌های مورد نیاز سازمان‌ها برای فعالیت و نوآوری، نقش مهمی در چشم‌انداز فناوری ایفا می‌کنند. این فروشندگان می‌توانند از شرکت‌های بزرگ تا ارائه دهندگان خدمات تخصصی را شامل شوند.

[4]. CERT-QA به یک گواهینامه تضمین کیفیت (QA) اشاره دارد که توسط CertQA، یک سازمان فناوری اطلاعات ، ارائه می‌شود، CertQA نام اختصاری از عبارت "Certify Quality Assurance" (تأیید تضمین کیفیت) است که نشان‌دهنده تعهد این شرکت به کیفیت و ارزیابی دقیق مهارت‌ها است. از همان ابتدا، تیم CertQA به توسعه یک سیستم ارزیابی جامع اختصاص داشت که منصفانه، دقیق و مرتبط با صنایعی باشد که به آن‌ها خدمات ارائه می‌کردند. آن‌ها زمان و منابع خود را برای تحقیق در مورد بهترین شیوه‌ها در ارزیابی و صدور گواهینامه، و همچنین فناوری پیشرفته برای پشتیبانی از پلتفرم خود سرمایه‌گذاری کردند. گواهینامه‌های QA دانش و تخصص فرد در اصول، روش‌ها و بهترین شیوه‌های تست نرم‌افزار را تأیید می‌کنند. این گواهینامه‌ها می‌توانند برای افراد تازه وارد و متخصصان با تجربه در این زمینه مفید باشند.

نویسنده مقاله

میترا صمیعی