پرش به محتوا

ساختارها و نهادهای حاکمیتی مرتبط با امور زنان در عراق

از دانشنامه ملل

در عراق ساختارهای حاکمیتی متعددی در خصوص زنان وجود دارد که وزارت امور زنان در راس آنها قرار داشته است. این وزارتخانه که در سال 2004 تأسیس شد و در سال 2015 منحل شد، مسئول اصلی سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی در حوزه حقوق زنان بوده و مسئولیت هماهنگی با سایر وزارتخانه‌ها و نهادها برای بهبود وضعیت زنان را بر عهده داشت. در واقع وزارت امور زنان یکی از نهادهای کلیدی در عراق بود که مسئولیت سیاست‌گذاری و اجرای برنامه‌های مرتبط با زنان را بر عهده داشت.

هدف این وزارتخانه افزایش مشارکت زنان در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و همچنین پیگیری حقوق زنان بود. اما با وجود انحلال این وزارتخانه در سال‌های اخیر، جایگاه آن به طور کامل توسط نهاد دیگری پر نشده است. مفوضیه عالی حقوق بشر به عنوان نهادی مستقل مسئول نظارت بر اجرای حقوق بشر، از جمله رفع تبعیض علیه زنان است و با جامعه مدنی و سازمان‌های بین‌المللی در این خصوص همکاری دارد. این نهاد گزارش‌هایی درباره وضعیت حقوق زنان تهیه می‌کند و به ارزیابی تعهدات عراق به کنوانسیون‌های بین‌المللی مرتبط می‌پردازد[۱].

کمیسیون‌های مجلس نمایندگان بخش دیگری از نهادهای حاکمیتی مرتبط با امور زنان در عراق هستند. در مجلس نمایندگان عراق چندین کمیسیون به مسائل زنان می‌پردازند. کمیسیون زنان، خانواده و کودکان مسئول بررسی قوانین مرتبط با زنان و خانواده، ارائه طرح‌های حمایتی و نظارت بر اجرای قوانین است. کمیسیون حقوق بشر  با تمرکز بر حمایت از قربانیان خشونت، به‌ویژه زنان در این خصوص ایفای نقش می‌کند. کمیسیون حقوقی نیز به بررسی تغییرات قانونی که تأثیر مستقیم بر وضعیت زنان دارند می‌پردازد.قوه قضائیه عراق نیز نقش مهمی در تفسیر و اجرای قوانین مربوط به زنان ایفا می‌کند و دادگاه‌های احوال شخصیه مسئول رسیدگی به مسائل مربوط به ازدواج، طلاق، حضانت و ارث هستند[۱].

از وزارتخانه‌های دیگر مرتبط با زنان می‌توان به وزارت کار و امور اجتماعی اشاره کرد که به ارائه خدمات رفاهی به زنان بی‌سرپرست، بیوه‌ها و قربانیان خشونت و حمایت از طرح‌های کوچک اقتصادی برای توانمندسازی زنان می‌پردازد. وزارت بهداشت بر سلامت مادران و کودکان تمرکز دارد و به ارائه خدمات به زنان آسیب‌دیده از خشونت و جنگ می‌پردازد. همچنین وزارت آموزش و پرورش برای کاهش نرخ بی‌سوادی زنان و ارتقاء سطح آموزش دختران تلاش می‌کند. وزارت برنامه‌ریزی نیز طراحی و اجرای برنامه‌های توسعه‌ای با توجه به نقش زنان در اقتصاد و جامعه را مورد توجه قرار داده است. وزارت کشور و نیروهای امنیتی نیز به  پیگیری موارد خشونت خانگی و جرایم علیه زنان و مقابله با جرایم ناموسی و قاچاق انسان که زنان را نیز شامل می‌شود می‌پردازد. شورای عالی امور زنان در اقلیم کردستان که در این منطقه فعالیت می‌کند،  به‌طور خاص بر بهبود وضعیت زناندر کردستان عراق تمرکز دارد و از جمله وظایف آن بررسی سیاست‌های مرتبط با زنان و پیشنهاد اصلاحات قانونی است.

نیز نگاه کنید به

زن در عراق؛ سازمان های اجتماعی زنان سیرالئون؛ سازمان های زنان چین؛ نهادها و گروه های مرجع زنان بنگلادش؛ نهادها و گروه های مرجع زنان تایلند

کتابشناسی

  1. پرش به بالا به: ۱٫۰ ۱٫۱ منظمه المرأه العربیه (2015). دراسه مسحیه لمشروعات المجال الأجتماعی للنهوض بالمرأه فی الجمهوریه العراقیه، الجمهوریه العراقیه: الوزاره المكلفه وزاره الدوله لشؤون المرأه،

نویسنده مقاله

معصومه فاریابی