مزار شریف

مزار شریف، که جای بلخ راگرفته است، از شهرهای بازرگانی، مذهبی، کشاورزی و صنعتی مهم افغانستان است. مزار شریف در کنار نهر شاهی و نهر بلخ و در دشت هجده نهر قرار دارد. اهمیت بازرگانی آن به‌خاطر وجود گمرک حیرتان و واقع‌شدن در مسیر تجارت بین ازبکستان و آسیای مرکزی با بخش‌های جنوبی و غربی افغانستان، اهمیت مذهبی آن به‌خاطر بارگاه موسوم به مقبره حضرت علی علیه‌السلام که در سال ۱۴۸۱، در زمان سلطان حسین بایقرا بنا شد. زیارتگاه‌های متعدد دیگری مانند شاهزاده قاسم بن جعفر صادق علیه‌السلام، اهمیت کشاورزی آن به‌خاطر آب فراوان و مزارع گسترده و اهمیت صنعتی آن به‌خاطر احداث کارخانه‌های مختلف مانند، کود شیمیایی، برق، پنبه‌پاک‌کنی، نساجی، کشمش خشک‌کنی، روغن‌کشی و تأسیسات نفت وگاز است. مزار شریف به نسبت سایر شهرهای افغانستان جدیدتر بوده، ساختار زیربنایی و خیابان‌کشی مناسب‌تری داشته و دارای آب لوله‌کشی، که از چاه‌های عمیق تأمین می‌شده، بوده است، این شهر در زمان دولت اسلامی افغانستان به رهبری مرحوم ربانی، مدتی پایتخت این دولت بود، هنگام خروج شیرعلی خان از کابل و استقرار او در مناطق شمالی، مدت کوتاهی در حکم پایتخت افغانستان بود. مزار شریف در گذشته دارای لوله‌کشی گاز شهری هم بود؛ ولی طی دو سه دهه جنگ داخلی آسیب‌های زیادی دید.

در شمال افغانستان، علاوه بر مزار شریف، شهرهای بزرگ و مهم دیگری، مانند شیبرغان، طالقان، پلخمری، قندوز، خان‌آباد، سمنگان یا آیبک، سرپل، میمنه و فیض‌آباد نیز وجود دارند. شهر بدخشان قدیم احتمالا در محل فیض‌آباد کنونی قرار داشت.

نیز نگاه کنید به

سیاست و حکومت افغانستان؛ ولایات افغانستان؛ شهرهای پایتخت افغانستان