مناسبت‌های ملی و مذهبی سنگال

از دانشنامه ملل

مناسبت های ملی در این کشور به شرح زیر است:

  • جشن روز اول سال نو میلادی (اول ژانویه)؛
  • روز ملی استقلال: این جشن در 4 آوریل 1960 اعلام شد. در این روز ارتش رژه می رود. مدارس جشن می گیرند. در شهر داکار، رئیس جمهور وقت همراه با یک شیر گرسنه از باغ وحش "هان"(Hann) به عنوان امپراطور مقدس "بوکاسا" (Bokassa) در این رژه شرکت می کند؛
  • روز جهانی کارگر که اول ماه می است؛
  • روز زن مطابق با هشتم مارس است؛
  • روز تفنگداران سنگالی: تیراندازان سنگالی که برای آزادی فرانسه در دو جنگ جهانی شرکت کردند، که بیست و سوم ماه اوت است.

از آنجایی که کشور سنگال پذیرای دین اسلام و مسیحیت بوده و از طرفی هم مردمی با آئین های سنتی دارد، مناسبت های مذهبی آن نسبتاً متنوع است که معروف‌ترین آنها عبارتند از:

  • روز "تَمخَریت" (Tamkharit) یا همان روز عاشورای شیعه: شروع سال نو مسلمانان، که با روزاول هجرت مطابقت دارد و 24 نوامبر است. عده ای در این روز یک گاو قربانی می کنند و در کنار خانواده غذایی به نام "لاکس" (lax) می خورند، این غذا از ارزن، ذرت، ماست و شکر تهیه می شود.
  • روز "َمَگَل دو طوبی" (Magal de Touba): روزتبعید شیخ "احمدو بامبا" (Cheikh Amadou Bamba) بنیان‌گذار فرقه ی مریدیه در تاریخ 12 اوت 1895 به گابون(Gabon) است. وی هفت سال در آن‌جا ماند. تعداد زیادی از سنگالی هایی که به وی ایمان دارند هر ساله به مسجد شهر طوبی می‌روند تا یاد او را زنده کنند. در این مراسم مردم به عبادت می پردازند، رویدادی است برای قدردانی از شیخ احمدو بامبا که از پیامبر خود برای حفظ دین اسلام و بشریت مقاومت و ایستادگی کرد. رهبر مریدیه روحانی "سالیلو اِم باکه" (Salilou M’baké) برای سازمان دهی هر چه بهتر مراسم مَگَل طبق رسم شیخ احمدو بامبا در سال 1921 (هجدهم ماه صفر) همه ی مسلمانان را دعوت به قربانی یک حیوان می کند، هر کس مطابق توانش از یک مرغ گرفته تا یک شترقربانی می کند. در روز مَگَل، در شهر طوبی کار کردن به جز مشاغل مربوط به قرآن و کتاب شیخ احمدو بامبا به نام " قصائد" (Khassaïds) (اشعار شیخ احمدو بامبا در مدح حضرت رسول (ص) و...) ممنوع است.
  • جشن مولود (گامو): تولد حضرت محمد(ص) ؛ مراسم "گامو" (Gamou)، به مناسبت ولادت پیامبر (مولود النبی) است. خیابان های داکار عاری از جمعیت می شود و مردم برای عبادت به روستاها و هزاران زائر هم به شهر "تیووان"(Tivaouane) مقر رهبری طریقه ی تیجانیه می روند. (Gamou de Tivouane, 2012: 20)
  • جشن شروع ماه رمضان؛
  • جشن کوریته(Korité): عید فطر یکی از عید های مهم در سنگال به شمار می آید که از همه جا صدای تَم تَم ها و جِمبه ها به گوش می خورد؛
  • شب لیله القدر: شب قدر، 27 رمضان؛
  • جشن تاباسکی: عید روز قربان.

در سنگال به عنوان یکی از کشورهای اسلامی، عید قربان در جوی حاکی از معنویت و روحانیت مراسم خاصی برگزار می‌شود و مردم سنگال آن را عاملی برای انسجام و همبستگی بیشتر خود می‌دانند. عید قربان در سنگال از مناسبت های دینی بسیار مهم برای مسلمانان این کشور به شمار می رود که دارای آداب و رسوم خاصی است. در همه شهرهای سنگال عید قربان را از اعیاد بزرگ دانسته و به سنّت نبوی تمسک می‌جویند.

از سنّت های بسیار مهم در نزد مسلمانان سنگال شرکت در مراسم (Aïd-el- Kébir) "عید الکبیر" عید قربان است که در زبان بومی "تاباسکی" (Tabaski) نامیده می شود و بنابر عرف، قربانی نمودن گوسفند برای تمامی کسانی که استطاعت خرید گوسفند (به قیمت چهل هزار الی یکصد هزار فرانک سیفا معادل 60 الی یکصدو پنجاه یورو) را داشته باشند، واجب است.

از آنجا که مردم سنگال دارای ایمانی فطری، روحیه بخشش و بسیار مهمان نواز هستند؛ روز عید قربان فرصتی است که اغلب مردم سعی می نمایند در دیدار با دیگران با گفتن کلمه بزبان بومی ولوف با تلفظ " بالماخ" (Balma akh) به معنای (مرا ببخش) از دیگران حلالیت بطلبند، طرف مقابل نیز با گفتن کلمه "بالنالا" (Balnala) به معنای (بخشیدمت) بلافاصله ابراز محبت می نماید و یکدیگر را در آغوش می گیرند.

در روز عید، پدران به همراه پسران جوان خانواده با پوشیدن لباس های نو محلّی موسوم به "بوبو"(Boubou) و مادران نیز به همراه دختران با پاهایی که با حنا رنگ شده و پوشیدن لباس های نو محلّی که از قبل خریداری شده، ابتدا در مراسم نماز عید قربان شرکت می نماید و سپس با انجام قربانی به توزیع گوشت آن در بین یتیمان و تهی‌دستان می پردازند و در نهایت برای دید و بازدید به خانه بزرگان فامیل و آشنایان می روند.

در این روز مسلمانان ضمن تبریک به مناسبت عید قربان، در ساعت 9 صبح به مساجد و نمازخانه ها می روند تا به همراه دیگر افراد، جوانان، پیران، زنان و مردان سنًت نبوی را با تأکید بر دین اسلام اقامه کنند. در این تجمع دینی صدای تکبیر و تبریک در مساجد شنیده می شود و عطری روحانی که نشانگر تقوا و ایمان است به مشام می رسد. نماز عید قربان در تمامی مساجد اصلی سنگال و بویژه مسجد بزرگ سنگال برگزار می شود که مقامات عالیرتبه دولتی، وزیر کشور و وزراء و شخصیت های مذهبی و خارجی مقیم شرکت می کنند که به امامت "علیون موسی سامب"(Alioune Moussa Samb) نماز عید اقامه می شود.

در اغلب مناطق این کشور رسم است که از چند هفته قبل از روز عید قربان، اکثر مردم به بازارهای خرید گوسفند مراجعه می کنند. حدود بیست روز قبل از عید، خیابان ها و کوچه ها مملو از گوسفند و گاو است، چرا که مردم گوسفندهای خریداری شده را برای قربانی کردن نگهداری می کنند. طبق آمارهای غیر رسمی فقط برای عید قربان 2012 حدود یک میلیون رأس گوسفند از کشورهای همسایه مانند مالی، موریتانی و نیجر به خریداران عمده داکار فروخته شده است. در این ایام، خوراکی های مخصوص عید قربان تهیه می شود و کودکان عیدی و هدایایی از خانواده های خود دریافت می‌کنند. قابل توجه آن‌که این عید از آن‌چنان جایگاهی در بین سنگالی ها برخوردار است که حتی بانک ها برای تبلیغات خود، افتتاح حساب بانکی را ضامن اجرای خوب مراسم عید قربان جلوه می دهند.

در این روز همه مردم به منظور صله رحم و دیدار با خانواده ها، دوستان، اقوام و آشنایان خود از خانه ها خارج می شوند که این امر ازدحام بسیاری را در خیابان های شهرهای مختلف ایجاد می کند. به طوری که رفت و آمد مسافران را با مشکل مواجه می کند. جشن عید قربان سه روز طول می کشد که در شب اول عید قربان غذایی مخصوص را که با گوشت قربانی تهیه شده، در جمع بزرگان خانواده تناول می نمایند.[۱]

مناسبت های مسیحی عبارتند از:

  • روز عید پاک: رستاخیز حضرت مسیح(ع) در8 آوریل است، این عید مهمترین عید مسیحیان است که در سنگال در ساحل کوچک و کازامانس مراسمی در کلیسا برگزار می شود؛
  • روز معراج حضرت مسیح(ع): به آسمان رفتن حضرت مسیح(ع) 40 روز پس از پاک 17 مه است؛
  • جشن "پِنتو کوت"(Pentecôte): هفتمین یکشنبه بعد از عید پاک، به یاد نزول روح القدس بر مبلغان مذهبی، 27 مه است؛
  • روز معراج حضرت مریم(ع): 15 اوت است.
  • جشن توسَن: جشن اموات (Toussaint): جشنی به مناسبت یاد بود تمام قدیسین 1 نوامبر است؛
  • جشن "نوئل" (Noël): تولد حضرت مسیح(ع)، مصادف با جشن سال نو در 25 دسامبر که 15 روز تعطیل است. به این تعطیلات، تعطیلات تابستان هم اضافه می شود.[۲]

یادبودهای دیگر شامل موارد ذیل است:

  • یادبود غرق شدن کشتی "ژولا" (Joola)که بیش از 2000 قربانی در26 سپتامبر سال 2002 داشت؛
  • "مَقدی گقا"(Mardi gras): شروع "کارِم: شروع روزه" (Carême) مسیحیان 21 فوریه است؛
  • جشن روز مادر: 3 ژوئن است؛
  • جشن "سَنت ولانتن" (Saint Valentin): جشن عشاق 14 فوریه است.[۳]

نیز نگاه کنید به

مناسبت‌های ملی و مذهبی تایلند؛ مناسبت‌های ملی و مذهبی روسیه؛ مناسبت‌های ملی و مذهبی کوبا؛ مناسبت ها، تعطيلات و تفریحات در لبنان؛ مناسبت‌های ملی و مذهبی مصر؛ تعطیلات رسمی سراسری در چین؛ مناسبت‌های ملی و مذهبی فرانسه؛ مناسبت‌های ملی و مذهبی آرژانتین؛ مناسبت‌های ملی و مذهبی اردن؛ مناسبت‌های ملی و مذهبی اتیوپی؛ مناسبت‌های ملی و مذهبی سیرالئون؛ مناسبت‌های ملی و مذهبی قطر

کتابشناسی

  1. مرکز فرهنگی ج.ا.ایران در داکار. (1390).بازیابی شده در تاریخ 10/12/1390، از:http://dakar.icro.ir
  2. Les rites et les coutumes sénégalais. (2009). Retrieved January 25, 2012, from: http://www.senegal-mariage.com/senegal/rites-coutumes
  3. بصیری، محمدعلی، فتحی پور، ریحانه (1401).جامعه و فرهنگ سنگال. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)