موسیقی خیابانی در فرانسه

صدای آوازهای سنتی همراه با نغمه آكاردئون بخشی از خيابان‌های شهر پاريس را تشكيل می‌دهد. موسيقی در خيابان‌ها و متروی پاريس آزاد است. مردمان نيز آزادند كه به موسيقی گوش فرا دهند. هيچ‌كس به درستی نمی‌داند كه چه تعداد موسيقيدان، خيابان را به عنوان صحنه هنرنمايی خويش انتخاب كرده‌اند. اينان، آهنگ‌هايی را كه دوست دارند در خيابان‌ها به اجرا درمی‌آورند تا شايد رهگذران چند سكه در جعبه پوسيده و كهنه‌شان بيفكنند. اين كار فی الواقع سنتی قديمی است و همين سنت است كه بزرگانی همچون «اديت پياف» را بر آن داشت تا در خيابان‌های پاريس ترانه سر دهند و سرانجام نيز به مقام‌های بالايی برسند. در حالی كه هيچ يک از آوازه‌خوانان خيابان هرگز با پياف قابل مقايسه نيستند، برخی از آنها حقيقتاً هنرمندان بزرگی به حساب می‌آيند و بسياری از آنها از ابتدا تا انتها همچنان يک آوازه‌خوان خيابانی باقی مانده‌اند. هنرمندان خيابانی به گونه‌ای روزافزون به جاهای مختلف پاريس سفر كرده و به اجرای برنامه می‌پردازند. در حالى كه موسيقى، هميشه يكى از ويژگى‌هاى خيابان‌هاى پاريس بوده است، در سال‌هاى اخير موسيقى خيابانى، رو به نقصان گذاشته و برخی از ساكنان شهر پاريس، موسيقی خيابانی را همچون يک مزاحم تلقی می‌كنند و ترديدی به خود راه نمی‌دهند كه جهت دفع اين مزاحم، پليس را در جريان بگذارند. اگرچه پليس نيز تنها در صورت شكايت مكتوب فرد يا افرادی خاص به تعقيب گروه‌های فوق می‌پردازد.

قوانين چه مى‌گويند

اجراى موسيقى خيابانى، يا اجراى هر شاهكار هنرى ديگرى در مكان‌هاى عمومى، توسط مجموعه‌اى از قوانين پيچيده و گيج‌كننده كنترل مى‌شود. قوانين فوق بايستى از سوى عاملان گشت پليس، رئيس پليس، شهردارى و گاه حتى اداره بهداشت و سلامت عمومى مورد توجه و مراعات قرار گيرد. بيشترين اختيار به دست شهردار است. دولت هرگونه اجازه‌اى را به شهردار داده است تا تمام امكانات لازم را جهت حفظ نظم، بهداشت و امنيت مكان‌هاى عمومى به كار گيرد. در حالى كه همه مى‌دانند كه نواختن آلات موسيقى در خيابان‌ها عملى ممنوع است ولى در اداره پليس هيچ كتابچه خاصى وجود ندارد كه موزيک‌نوازان با مطالعه آن با چند و چون مقررات آشنا شوند، بلكه قوانين مربوط به ايجاد سروصدا در مكان‌هاى عمومى، خود در ضمن كتابى با عنوان «قوانين اجرايى پاريس» گنجانده شده است و خواننده هر چه بيشتر اين كتاب را بخواند، بيشتر آشفته مى‌شود. اين قوانين همه ضدونقيض يكديگرند و غالباً گنگ و مبهم هستند. قانون شماره ۱۰۴۲۵ _ ۸۱، مصوب ۴ ژوئيه ۱۹۸۱، تصريح مى‌كند كه به منظور سازگارى قوانين بهداشتى در اماكن عمومى و حفظ آسايش جسمى و روحى مردم، نواختن آلات و ابزار موسيقايى _ به جز در زمان يا مكانى خاص و با اجازه مكتوب از مقامات مربوطه _ ممنوع است. اين قانون بسيار روشن و واضح است. نواختن موسيقى در مكان‌هاى عمومى ممنوع است. با اين وجود قانون شماره ۱۰۶۳۴- ۸۲، مصوب ۹ سپتامبر ۱۹۸۲، چنين می‌گويد: «فعاليت‌هاى موسيقايى از ساعت ۱۰ صبح تا ۲ بعد از ظهر در مكان‌هاى عمومى و نواحى تعيين شده، مجاز است. اين نواحى عبارتند از اطراف مركز فرهنگى «ژرژ پمپيدو»، حوالى «لزهال»،«فوروم»،كنارقصر«سن ژرمن»... قانون شماره ۱۰۴۲۲_ ۸۴ مصوب ۲۶ آوريل ۱۹۸۴، كار‌هاى پرسروصدا و به ويژه استفاده از آلات موسيقى را ممنوع ساخته است. پليس تنها قانون مصوب ۳ آوريل ۱۹۸۹ با نام قانون ۱۰۲۶۶- ۸۹ را با دقت تمام اجرا مى‌كند. اين قانون در خصوص ممنوعيت ايجاد سروصدا در مكان‌هاى عمومى است و مى‌گويد:

«استفاده از آلات موسيقى در پياده‌روها، مكان‌هاى خصوصى مشرف به اماكن عمومى و خود اماكن عمومى ممنوع است. براى اين كار بايستى اجازه كتبى از پليس دريافت كرد. پليس نيز تنها جهت كارهاى تبليغاتى و نمايش‌هاى عمومى مجوز صادر مى‌كند».

پليس مدارک و اوراق موسيقىدان‌هاى مذكور را بررسى مى‌كنند تا مطمئن شوند، آيا كارشان قانونى است يا خير. در برخى موارد موزيک‌نوازان از ارائه مدارک خويش خوددارى مى‌كنند، در اين هنگام مردم معمولاً جانب آنان را گرفته و طبيعتاً يک ناآرامى كوچک رخ مى‌دهد. پيامد طبيعى اين كار هم افزوده شدن تعداد تماشاچيان موسيقى‌هاى خيابانى است. بهتر است قضيه به صورت مسالمت آميز حل و فصل شود.

نیز نگاه کنید به

هنر فرانسه؛ موسیقی در فرانسه؛ پیشینه موسیقی فرانسه؛ موسیقی كافه ای در فرانسه؛ موسیقی در مترو در کشور فرانسه؛ موسیقی منطقه ای و قومی فرانسه؛ جشن موسیقی فرانسه