همکاری های فرهنگی فرانسه و چین
در دهه 1930، فرانسه 24 انجمن فرهنگی فعال در چین داشت، اما در آغاز قرن بیست و یکم، نمایندگی فرهنگی فرانسه سرنوشتی مشابه تمام اروپایی ها دارد و نمایندگی های فرهنگی در سرزمین اصلی چین هنوز بسیار محدود هستند.
روابط فرهنگی بین فرانسه و چین در سال 1978 زمانی که دو رمان «با جین(Ba Jin)» به زبان فرانسه منتشر شد، شتاب بیشتری گرفت[۱]. یک سال بعد، خود این رمان‌نویس معروف، گروهی از نویسندگان چینی را همراه خود به پاریس هدایت کرد. یکی از رویدادهای فرهنگی مهم فرانسه که در سال 1978 در چین رخ داد، برگزاری نمایشگاه نقاشی رنگ روغن فرانسه در کاخ بزرگ. این نمایشگاه، نخستین در نوع خود بود که پس از سال 1949 در چین برگزار و به طور مشترک توسط وزارت امور خارجه و دفتر مدیر موزه های فرانسه سازماندهی و حمایت مالی شد. دومین نمایشگاه هنری در سپتامبر 1980 توسط سازمان مرکز ملی هنر و فرهنگ پمپیدو فرانسه دنبال شد، این برای نخستین بار بود که نمایشگاه بزرگ هنر مدرن خارجی از در چین برگزار می شد.
در فوریه 1980، وزیر امور خارجه فرانسه، فرانسوا پونسه، اعلام کرد که یک مرکز فرهنگی فرانسوی-چینی و برخی دیگر از سازمان های فرهنگی برای تقویت همکاری های فرهنگی بیشتر بین فرانسه و چین ایجاد خواهد شد.
قرارداد فرهنگی امضا شده بین دو کشور در اکتبر 1981، منجر به نمایش نقاشی های دیواری «دون خوانگ» در فرانسه و در سال بعد نمایشگاه نقاشی های کاخ ورسای و کاخ لوور در چین برگزار شد. پس از آن در سال 1983، قرارداد تبادل فیلم که برای نخستین بار این امکان را برای فرانسه فراهم کرد تا فیلم هایی را در پکن و برخی استان ها به نمایش بگذارد.
در سپتامبر 1989، مرکز فرهنگی آموزش زبان«الیانس فرانس» در گوانگ جو و شعبه بعدی در شانگهای افتتاح شد. اگر چه کلاس های زبان در سال 1992 شروع شد. در سال 1993، زمانی که فرانسه تصمیم گرفت 60 فروند جنگنده میراژ 2000 را به تایوان بفروشد و دفتر تجاری خود در تایوان را ارتقاء دهد، روابط بین دو کشور به طور قابل توجهی سرد شد. لذا، در ماه ژانویه، پکن دستور داد کنسولگری فرانسه در گوانگجو تعطیل شود و در نمایشگاهی که از آثار آگوست رودن مجسمه ساز فرانسوی، شامل 62 مجسمه و 26 طرح، که در 15 فوریه 1993 افتتاح شد، به عنوان اعتراض هیچ وزیر چینی شرکت نکرد. چین می خواست از این طریق نارضایتی خود را از فرانسه به خاطر بهبود روابطش با تایوان ابراز کند[۲].
به هر حال، در پایان سال 1993 زمانی که طرف چینی سرانجام با درخواستی که مدتها پیش برای پخش یک فیلم فرانسوی زبان از تلویزیون چین موافقت کرد روابط بهبود یافت. در سپتامبر 1994 که جیانگ زمین از فرانسه دیدن کرد، توسط فرانسوا میتران رئیس جمهور فرانسه تحت فشار قرار گرفت که اجازه دهد مرکز فرهنگی فرانسوی در پکن تأسیس شود، وی درخواست میتران را نپذیرفت.
با این که فرانسه در اوایل همان سال، فروش تسلیحات به تایوان را متوقف کرده بود، امیدوار بود که این درخواست پذیرفته شود، ولی در نهایت پاریس مجبور شد سال های بیشتری برای تحقق این خواسته صبر کند.
پس از یک غیبت طولانی، در نهایت فرانسه شعبه جدید الیانس فرانس را در پکن افتتاح کند[۳]. با احتساب شعبه هنگ کنگ، در حال حاضر الیانس فرانس هفت دفتر در چین دارد که هنگ کنگ با پذیرش 2500 دانش آموز در هر ترم بزرگترین آنهاست و شعبه های بعدی پکن با 1000 زبان آموز، شانگهای با 600نفر، گوانگجو با 250 نفر و ماکائو، و دو شعبه در تایوان قرار دارند.
فعالیت های تبادل فرهنگی بین چین و فرانسه در چند سال اخیر بطور چشمگیری افزایش یافته است. که در سال 1998، 146 رویداد فرهنگی چینی-فرانسوی برگزار شد که 90 درصد آنها غیردولتی بودند و 18 گروه چینی در فرانسه اجرا داشتند[۴]. با این حال، پس از خودداری مقامات شانگهای از مجوز سفر دادن به گروه بازیگران یک اپرای چینی اثر باستانی به پاریس، به دلیل محتوای ایدئولوژیک و پرنوگرافیک این اپرا، یک مشکل دیگری در روابط فرهنگی به وجود آمد. وزارت خارجه فرانسه تلاش کرد سازمان دهندگان چینی را متقاعد کند، اما «دفتر فرهنگی شهرداری شانگهای... سفر گروه 53 نفره که قرار بود به نیویورک و پاریس برای اجرا سفر کنند، ممانعت کرد[۵].
با این حال، به نظر می رسید که روابط فرهنگی در سال 1999 دوباره به مسیر خود بازگشت. هفته فرهنگی چین از 1 تا 12 سپتامبر در در پاریس فرانسه به روی صحنه رفت. سال 1999 بزرگترین نمایشگاه فرهنگ چینی بود که در 50 سال گذشته در اروپا برگزار شد. این رویداد فرهنگی به طور مشترک توسط یونسکو و دفتر اطلاعات شورای دولتی چین برگزار شد.35 چین الفچین یک هیئت 320 نفری شامل مقامات دولتی، دانشمندان، ادبا، هنرمندان و صنعتگران، و همچنین وزیر تبلیغات چین را برای افتتاح این جشنواره به فرانسه اعزام کرد.
نمونه ای از برداشت های متفاوت از روابط فرهنگی فرانسه و چین را نویسنده چینی «گائو شینگجیان(Gao Xingjiang)» نوشته است که به خاطر آن برنده جایزه نوبل ادبیات در سال 2000 شد. گائو در سال متولد 1940 شد و زبان فرانسه را در آکادمی زبان های خارجی پکن آموخت و در دوران انقلاب فرهنگی شروع به نوشتن کرد. از آنجا که همسرش او را به مقامات دولتی معرفی کرد، مجبور شد دست نوشته هایش را بسوزاند و او را به اردوگاه بازآموزی فرستادند. بعد از انقلاب فرهنگی، او به عنوان مترجم فرانسوی در انجمن نویسندگان چین کار کرد و برای نخستین بار در سال 1978 یا 1979 از فرانسه دیدن نمود. در سال 1985، روزنامه پکن همچنان از او به عنوان یک اصلاح طلب برجسته درام چینی یاد می کرد. او در همان سال دوباره به فرانسه رفت، از آنجا که برگشت فقط برای مدت کوتاهی در سال 1986 چین ماند و به فرانسه برگشت و سرانجام در سال1987 در همانجا ساکن شد. او اکنون تابعیت فرانسه را دارد.
چون متن نمایشنامه «پرواز» او به وقایع سال 1989 می پردازد، پس از اعلام اینکه او به عنوان نماینده چین جایزه نوبل را دریافت کرد، ناگهان در چین به عنوان شخص نا مطلوب اعلام شد. نماینده چین تصمیم کمیته را با انگیزه سیاسی اعلام و آن را محکوم کرد و مقالاتی که از گائو ستایش می کردند را سانسور و از پورتال های اینترنتی چینی حذف کردند.
به نظر می رسد که به طور کلی، ادبیات چینی در فرانسه، مشابه وضعیت آلمان، در مبادلات بین نویسندگان، از اهمیت کمتری برخوردار است. کتاب‌های چینی که از دهه 1980 به فرانسه ترجمه شده‌اند 50 مورد توسط انتشارات Gallimard و حدود 40 مورد نیز توسط سایر ناشران به چاپ رسیده است. هنوز هم برجسته ترین نویسندگان شناخته شده چینی در فرانسه، کلاسیک های قدیمی همچون لائو زی، کونگزی (کنفوسیوس)، جوانگزی، پو سونگلینگ و لی بای، و کلاسیک‌های مدرن لو جون، گو مورو، با جین و مائو دون باشند.
آحرین قرارداد فرهنگی موجود همکاری های فرهنگی و هنری بین چین و فرانسه مربوط به سال 2016 هست که 3 سال اعتبار دارد و شامل مواردی از قبیل همکاری های فرهنگی، ادبی، تصویری، میراث فرهنگی، گردشگری، و فنی و حرفه ای می شود.
از سال 2005، چین و فرانسه هر دو سال یکبار سال فرهنگی در کشور همدیگر برگزار می کنند. در نخستین سال فرهنگی فرانسه در چین، شیراک رییس جمهور وقت فرانسه همراه با 250 نفر از هنرمندان، ادبا، نویسندگان مشهور، و مدیران حوزه های مختلف فرهنگی و هنری و گردشگری وارد پکن شد و در طول سال صدها برنامه در شهرهای مختلف چین برگزار گردید. در حال حاضر، چین و فرانسه در تدارک برگزاری سال فرهنگی 2024 در دو کشور هستند و قرار است از چین یک گروه 350 نفره از هنرمندان برای اجرای برنامه بمناسبت جشن بهاره چین به پاریس سفر کرده و برنامه هایی از قبیل موسیقی سنتی، اپرا چینی، آکروبات، هنرهای رزمی و سایر برنامه های هنری و فرهنگی را اجرا کنند. براساس آمار منتشره، سالانه قریب 3 میلیون گردشگر چینی به فرانسه سفر می کنند.
الاینس فرنس، یا مرکز فرهنگی فرانسه، نخستین بار در سال 1883 توسط مبلغان مسیحی در چین آغاز به کار کرد. در حال حاضر، 17 شعبه از این مؤسسه در شهرهای مختلف جین به آموزش زبان و فرهنگ فرانسه به علاقمندان چینی اشتغال داردند. همچنین، نخستین مؤسسه کنفوسیوس که در سال 2005 در پاریس شروع به کار کرد، اکنون بیش از 20 شعبه در دانشگاهها و مراکز علمی و آموزشی فرانسه به آموزش زبان و فرهنگ چینی به علاقمندان فرانسوی می پردازد. طبق آمار منتشره، بیش از یکصد هزار نفر در چین و فرانسه در کلاس های چینی و فرانسوی شرکت می کنند[۶].
نیز نگاه کنید به
سیاست های فرهنگی دولت چین؛ همکاری های فرهنگی چین و انگلیس؛ همکاری های فرهنگی آلمان و چین؛ روابط فرهنگی چین و اتحادیه اروپا
کتابشناسی
- ↑ The Family, written in 1931 and translated by the French writer Michelle Loi, a Trotskyist who visited China shortly after the Cultural Revolution, and The Cold Night (1946) translated by the French scholar M. Y. Lalitte. Ba Jin, a former anarchist, started his first novel in Paris and completed it at Chateau Thierry in 1928. Cf. NCNA, 30 April 1978. 27 .Doom
- ↑ FBIS-CHI-93–013, 18 February 1993, p. 14. See also Christopher Nesshoever, Die Chinapolitik Deutschlands und Frankreichs zwischen Aussenwirtschaftsfoerderung und Menschenrechtsorientierung (1989 bis 1997) (Hamburg: Mitteilungen des Instituts fu¨r Asienkunde,1999
- ↑ See also “Alliance Franc¸aise a` Nouveau Pe´kinoise,” Paroles, September 1996
- ↑ Beijing Review, 6 September 1999, pp. 14 f
- ↑ South China Morning Post, 25 September 1998
- ↑ سابقی، علی محمد (1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی.