کتابخانه های مهم سودان

از دانشنامه ملل

مهم‌ترین کتابخانه عمومی، در جمهوری سودان، کتابخانه ملّی‌ این کشور است که در ‌ اینجا، به تاریخچه تأسیس و برخی وظایف ویژه آن اشاره می‌شود:

کتابخانه ملّی سودان (مکتبة السّودان الوطنیة)

کتابخانه ملّی سودان، در سال 1945م. (1324هـ.ش)، با گردآوری حدود 3/000 جلد کتاب، فعالیت خود را با نام «کتابخانه دانشگاه خارطوم» دانشگاه آغاز کرد. پس از ‌اندی، کتابخانه اصلی دانشگاه خارطوم، برای خدمات به دانشکده‌های علوم، فنون و اقتصاد، اختصاص یافت و شعبات آن در دانشکده‌های مختلف دانشگاه یادشده، برای خدمت‌رسانی به آنها، با نام‌های زیر، تأسیس گردید:

· «کتابخانه مهندسی»
· «کتابخانه حقوق»
· «کتابخانه علوم پزشکی»
· «کتابخانه علوم آموزشی و‌تربیتی»
· کتابخانه «شمبات» برای علوم کشاورزی

ساختمان ِهریک از کتابخانه‌های یادشده، در داخل دانشکده‌های مربوط، قرار دارد ولی همه آنها زیر نظر کمیته کتابخانه‌ها، اداره می‌شوند. «کتابخانه مطالعات سودان» نیز زیر نظر کمیته کتابخانه‌ها، اداره می‌شود ولی دارای ساختمانی مستقل در خیابان جمهوری (شارع الجمهوریة) است. کتابخانه ملّی سودان و شعبات آن، بیش از چهارصد نشریه وگاهنامه را منتشر می‌کنند[۱]. براساس قانونی که در سال 1999م.(1378هـ.ش)، به تأیید رئیس جمهوری رسیده، «کتابخانه ملّی سودان»، به نهادی مستقل تبدیل شده و از سال 2003م. (1381هـ.ش) براساس قانون جدید اداره شده است. ساختمان اصلی«کتابخانه ملّی سودان» در استان خارطوم واقع است. براساس قانون یادشده، ‌این کتابخانه اجازه دارد شعبات و نمایندگی‌های خود را برحسبِ نیاز، در هر نقطه از سودان تأسیس کند. کتابخانه ملّی سودان، علاوه‌بر وظایف عمومی‌کتابخانه‌ای مانند امانت‌دهی کتاب‌ها و اسناد، وظیفه‌های خاصّی نیز برعهده دارد که از آن جمله می‌توان موارد زیر را نام برد:

  • حفظ و نگهداری اسناد، کتاب‌ها، دست نوشته‌ها، نشریات، عکس‌ها و فیلم‌های مربوط به میراث ملّی، اسلامی، عربی، آفریقایی یا انسانی؛
  • گردآوری، نگهداری و نمایش میراث معنوی (فکری) کشور، اعم از نوشتاری، شنیداری و دیداری، با بهره‌گیری از جدیدترین وسایل و تجهیزات مانند کتاب‌های الکترونیک، لوح‌های فشرده، کتابخانه‌های دیجیتالی، شبکه‌ اینترنتی و مانند ‌این‌ها؛
  • نظارت‌بر کتابخانه‌های عمومی‌ کشور و تلاش برای توسعه و نوسازی آنها، با استفاده از جدیدترین تجهیزات و روش‌ها، از جمله اتّصال آنها به شبکه جهانی‌ اینترنت؛
  • صدور شماره استاندارد بین‌المللی کتاب (شابک)؛
  • فهرست‌نویسی پیش از چاپ کتاب؛
  • حفظ و نگهداری همه شماره‌های نشریات کشور.

بیشتر کتابخانه‌های مهم در جمهوری سودان، کتابخانه‌های دانشگاه‌های ‌این کشور هستند. همان‌گونه که پیش از ‌این اشاره شد حتّی«کتابخانه ملّی سودان» نیز، نخست در دانشگاه خارطوم، تأسیس و پس از سال‌ها فعالیت به نهادی مستقل تبدیل شده است. اسامی ‌برخی از کتابخانه‌های مهم سودان چنین است:

  • کتابخانه دانشگاه نیلین[۲]
  • کتابخانه دانشگاه بین‌المللی آفریقا (جامعة أفریقیا العالمیة)
  • کتابخانه دانشگاه قرآن کریم و علوم اسلامی
  • کتابخانه دانشگاه اسلامی‌اُم دُرمان
  • کتابخانه دانشگاه علوم و فناوری سودان (جامعة السّودان للعلوم والتكنولوجیا)
  • کتابخانه دانشگاه احفاد
  • کتابخانه مجمع فقه اسلامی (مكتبة مجمع الفقه الإسلامی)
  • کتابخانه مرکز مطالعات پزشکی (مكتبة معهد أبحاث الطّـب)[۳].

نیز نگاه کنید به

فرهنگ عمومی سودان؛ کتابخانه ملی سودان

کتابشناسی

  1. برگرفته از: http://2013+,lib.uofk.edu/index.php?lang=en
  2. برگرفته از: http://2013+,aruc.org/SudanDestiny
  3. معماریان، مریم، امیدی، مصطفی (1394). جامعه و فرهنگ سودان. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص.237-240.