گاوبازی در اسپانیا

از دانشنامه ملل

گاوبازی یک ورزش عمومی محسوب نمی‌شود؛ می‌توان از آن به عنوان دومین برنامۀ پر تماشاچی(بعد از فوتبال) در اسپانیا نام برد. گاوبازی منعکس کنندۀ تغییرات بسیاری از سال 1939 در فرهنگ اسپانیا است. در زمان جنگ های داخلی اسپانیا، این بازی دیگر اجرا نمی شد و این گاوها بیشتر برای مصارف غذایی یا حتی برای نشان دادن حرکتی سیاسی علیه زمین داران کشته می‌شدند. به تدریج، گاوهایی که از سال 1939 در رینگ ها دیده می‌شدند، کوچک تر، جوان تر، و بسیار بی دفاع تر از دوره های پیش بودند. تنها ماتادور ( کسی که در رینگ با گاوها رقابت یا بازی می‌کند) در آن دوران فردی به نام مانوئل رودریگز سانچز(Manuel Rodriguez Sanchez)، ملقب به مانولِت(Manolete) بود، که به خاطر استیل منحصر به فرد و تکنیک گاوبازی اش مشهور بود. حتی با وجود ورود کارلوس آروزا(Carlos Arruza) به بازی‌های 1944 و 1945، هنوز هم مانولت بهترین ماتادور دوران بود. او در 28 آگوست 1947، با شاخ های یک گاو به شدت زخمی شد؛ مرگ او در روز بعد، باعث عزای عمومی شد، و خلاء ایجاد شده با حضور افرادی مانند آنتونیو مِییاس( Antonio Mejias)( ملقب به بیَنوِنیدا(Bienvenida)) و لوییز میگِل گونزالِز(Luis Miguel Gonzalez)( ملقب به دومینگِن(Dominguin)) نیز جبران نشد.

از نظر جغرافیایی، گاوبازی بیشتر در دهۀ های 1940 و 1950 در مکان سنتی خود باقی ماند؛ یعنی در آندلس، والنسیا، اسپانیایی مرکزی و بخشی از شمال کشور. با مهاجرت افراد از آن مناطق به بارسلونا، این بازی در این شهرها نیز رایج شد. مهمترین ماتادور در دهۀ 1950 آنتونیو اوردونِز(Antonio Ordonez) نام داشت که توانایی فوق العاده ای در پیوند روش های سنتی و نیز روش ها و نوآوری‌های خود داشت. او بعد از مانولت، بهترین ماتادور در اسپانیا شناخته شد. در دهۀ 1990، فردی بسیار قوی، هنرمند و البته ترسناک به نام رومِرو لوپز( Romero Lopez) در سویل، بهترین ماتادور محسوب می‌شد که هنوز هم در 60 سالگی خود فعالیت‌های زیادی دارد. می‌توان گفت که گاوبازی بعد از ورود فردی به نام مانوئل بِنیتِز(Manuel Benitez) ، ملقب به اِل کوردوبِز(El Cordobéz) به این عرصه تحولات بسیاری یافت. او یک بنّای ساده بود که پدری کارگر داشت و کاملاً به طور تصادفی و شانسی، با دیدن تبلیغات گاوبازی وارد بازی‌ها شده بود. او در کوتاه مدت توانست با ظاهر جذاب خود با موی بلند و بدن قوی، و نیز با تکنیک منحصر به فردش، جوانان و توریست‌های بسیاری را از دیگر مناطق و کشورها به اسپانیا و به این بازی جذب کند. هرچند که افراد مسن تر معتقد بودند که او دلقکی بیش نیست، از آنجایی که موفق شده بود گاوهایی ضعیف و لاغر با شاخ‌های تراشیده وارد بازی‌ها کند؛ به هر حال او برنده چالش برانگیز ترین رقابت‌ها شد و تکنیک و استیل خود را به تدریج بهبود بخشید.

گاوبازی هر ساله به مناسبت آزاد سازی شهر بیلبائو توسط نیروهای فرانکو، در همین شهر برگزار می‌شود. در زمان فرانکو، حتی گاوبازی های خیریه(Corrida de Beneficencia) نیز برگزار می‌شد؛ ولی خود شخص فرانکو به گاوبازی علاقۀ چندانی نداشت. بعد از دوران فرانکو، حضور زنان نیز در این عرصه به تدریج رواج یافت، هرچند که این روند بسیار کند و کم رنگ است. در میان زنان، ماتادوری به نام کریستینا سانچز(Cristina Sanchez) بود که در سال 1996 بازی کرد. فصل گاوبازی در اسپانیا از مارس تا اکتبر( از اسفند با آبان) است. این ورزش در اصل پنج سبک دارد و در اروپای غربی بسیار پر طرفدار است. اصلی ترین رقابت‌ها همزمان با جشن‌های مذهبی این کشور است که مهمترین آنها جشن مذهبی و عید سان ایزیدور( San Isidor) است که در مادرید برگزار می‌شود. علاوه بر این، در روز جشن سان پدرو ریگالادو(San Pedro Regalado) هم که در والادولید(Valladolid) است، مسابقات گاوبازی برگزار می‌شود.

اکنون گاوبازی در اسپانیا کوریدو دو توروس(Corrida de toros) نام دارد که به معنای "گاو دوانی"(Running the Bulls) است. گاوبازی در اسپانیا از سه ماتادور تشکیل شده که هر کدام یک تیم کمکی دارد( معمولاً تیمی چهار نفره)؛ این تیم اگر سوار بر اسب نباشند، باندِریلِروس(Banderilleros) نام دارد، و اگر سوار بر اسب باشند، پیکادورِس(Picadores). هر کدام از این افراد با دو گاو رقابت می‌کنند؛ ماتادور اصلی، با گاو اول و چهارم بازی می‌کند، ماتادور بعدی با گاو دوم و پنجم، و بعدی با گاو سوم و ششم. به هر صورت تنوع بسیاری در این بازی وجود دارد و روش های مختلفی نیز برای تقسیم بندی بازی ابداع شده است. ماتادورها را در اسپانیا ماتادور دو توروس(Matador de Toros) می‌نامند که در میان همۀ گاوبازان حقوق بیشتری می‌گیرد و گاوها را در رینگ می‌کشد. ماتادورها معمولاً با گاوهای چهار تا پنج ساله بازی می‌کند[۱].

نیز نگاه کنید به

جامعه و نظام اجتماعی اسپانیا؛ ورزش در اسپانیا؛ فوتبال اسپانیا

کتابشناسی

  1. فاخری، مهدی(1392). جامعه و فرهنگ اسپانیا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)