یوان شیائو، زون زی و کیک ماه سه غذای سنتی چینی
عید بهاره، عید قایق اژدها، و جشن اواسط پاییز، سه عید مهم سنتی چین هستند. مردم سرزمین چین، در هر یک از این عیدها، غذای خاص و ویژهای میپزند که «یوان شیائو»، «زون زی» و «کیک ماه» نام دارند. آخرین روز از تعطیلات جشن عید بهاره، یعنی روز پانزدهم از ماه نخست به تقویم کشاورزی چین، مصادف با عید «یوان شیائو»، عید ستنی و شاعرانهی چین است. در زبان چینی شب ماه اول «یوان شیائو» نامیده شده و پیشینهی آن به قرن سوم پیش از میلاد باز میگردد. بنا به روایتی، امپراتور «خَن وِن» در روز پانزدهم از ماه نخست سال بر تخت سلطنت نشست و از آن پس، امپراتور هر سال در این شب برای تفریح و شادی اوقات خود را با مردم میگذراند.
خوراک عید «یوان شیائو» نیز «یوان شیائو» است. این خوراکی از آرد برنج تهیه شده و در وسط آن انواع مختلف میوه، مغز، و شیرینیها گذاشته شده و سپس در آب جوشانده یا در روغن نباتی سرخ میکنند. «یوان شیائو» غذایی لذیذ و در عین حال خوشبو است.
پنجمین روز از ماه پنجم به تقویم کشاورزی چین، عید قایق اژدها نام دارد. در مقایسه با عیدهای دیگر، عید قایق اژدها اسامی گوناگون دیگری نیز دارد. این روز به نامهای عید ماه، عید اشعار، عید دختر و عید «زونزی» هم مشهور است. مردم چین در این روز نوعی خوراک به نام «زون زی» میخورند. «زون زی» با برگ بامبو و برنج درست میشود. بدین ترتیب که درون برگ بامبو برنج و گوشت گذاشته و میپیچند و بعد آن را میپزند. گفتهاند مناسبت خوردن این خوراک در این روز مشخص این است که در گذشته، شاعری بنام «چو یوان» از اهالی کشور «چو» در دوران حکومتهای همستیز زندگی میکرد. وی مدتی در کشور «چو» به عنوان وزیر اعظم خدمت کرد و نسبت به امپراتور بسیار وفادار بود. بعدها مورد حسد و تهمت بداندیشان قرار گرفت و امپراتور بدون تحقیق و رسیدگی، او را از مقام وزارت عزل کرد. «چو یوان» از این واقعه سخت غمگین و افسرده شده و به کنار رودخانهی «میلو» در استان «خونَن» امروزی رفته و دایما شعر میسرود تا این که دیگر از زندگی به کلی ناامید و مأیوس شده و خود را به رودخانه انداخت و غرق شد. این واقعه در پنجمین روز از ماه پنجم اتفاق افتاد.
روز پانزدهم از ماه هشتم قمری، جشن نیمهی پاییز است. این روز را عید پیوند مینامند و مثل عید مهرگان ایرانی برای مردم چین اهمیت دارد. مثل دیگر اعیاد، مردم چین در عید نیمهی پاییز هم خوراکی مخصوصی به نام «کیک ماه» میخورند. شکل کیک ماه گِرد است و تقریبا با خمیر شیرین لوبیا، آجیل، خمیر عناب و تخم مرغ نمک زده درست میشود. روی کیک نقاشیهای زیبا و مختلف کشیده میشود و امروزه با طعمهای متفاوت تهیه میشود. افزون بر خوردن «کیک ماه»، تماشای درخت فلوس هم یک رسم است. میگویند درخت فلوس تنها گیاهی است که در کرهی ماه وجود دارد و نشانهی پاکیزگی است.[۱]
نیز نگاه کنید به
چین؛ فرهنگ عمومی در چین؛ فرهنگ، آداب و رسوم و تنوع غذایی در چين؛ مراسم و آداب و رسوم جشن عید بهاره در چین؛ جشنواره اقلیت های قومی چین؛ تنوع غذاهای چینی؛ مراسم عید «یوان شیائو»