وضعیت تحصیل دانشجویان خارجی درچین: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی « = وضعیت تحصیل دانشجویان خارجی درچین = == ''ورود نخستین گروه از دانشجویان خارجی به چین'' == نخستین گروه 33 نفره از دانشجویان خارجی در سال 1950میلادی از کشورهای اروپای شرقی برای تحصیل وارد چین شدند. اگرچه مشکلات داخلی چین اجازهی افزایش این روند را در...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
=== [[ورود نخستین گروه از دانشجویان خارجی به چین]] === | |||
نخستین گروه 33 نفره از دانشجویان خارجی در سال 1950 میلادی از کشورهای اروپای شرقی برای تحصیل وارد چین شدند. اگرچه مشکلات داخلی [[چین]] اجازه ی افزایش این روند را در دهه های بعد نداد، ولی پس از اجرای اصلاحات در چین دانشگاه های این کشور نیز آغوش خود را برای پذیرش دانشجویان خارجی بیش از پیش گشودند. طبق آمار وزارت آموزش چین، مجموع دانشجویانی که برای تحصیل بین سال های 1979 تا 1999 وارد دانشگاه های [[چین]] شدند از مرز 342 هزار نفر گذشت. این روند با اجرای سیاست «گسترش کمی، ارتقای سطح علمی، تضمین کیفیت و قانونی سازی مقررات و مدیریت» موجب شد تا بیش از 500 دانشگاه چینی مجوز پذیرش دانشجوی خارجی را از دولت و وزارت آموزش این کشور دریافت نمایند. رقابت فشرده ای که میان دانشگاه های چین برای گسترش مبادلات علمی با دانشگاه های خارجی و جذب دانشجوی خارجی آغاز شده بود، خیلی زود نتیجه داد و روند ورود داوطلبان تحصیل در چین به شدت افزایش یافت. | |||
بر اساس آمار منتشره از سوی وزارت آموزش [[چین]] تنها در سال 2006 میلادی بیش از 162695 دانشجوی خارجی از 184 کشور جهان برای تحصیل در 519 دانشگاه چینی ثبت نام کردند که نسبت به سال قبل (2005) بیش از ۱۵/۳ درصد افزایش داشته است. از این تعداد 8484 نفر با استفاده از [[بورس تحصیلی دولت چین]] و بقیه (154211نفر) با پرداخت هزینه از سوی دانشجو یا کشور فرستنده تحصیل می کنند. در همین سال، تعداد دانشجویان خارجی که بیش از 6 ماه در این کشور اشتغال به تحصیل داشته اند به 119733 نفر رسید. از آمار فوق ۷۴/۳۳ درصد از کشورهای آسیایی، ۱۲/۷۱ درصد از اروپا، ۹/۶ درصد از آمریکا، ۲/۳ درصد از آفریقا و ۱/۷۰ درصد از اقیانوسیه بوده اند. دانشجویان کره ای، ژاپنی، آمریکایی، ویتنامی، و اندونزیایی به ترتیب بیشترین درصد دانشجویان خارجی را در این سال تشکیل می دادند. از این تعداد 114864 نفر در رشته های مختلف علوم انسانی به تحصیل اشتغال داشته اند. طبق این گزارش از سال 1950 تا 2006، جمعاً ۱/۴۰ میلیون دانشجوی خارجی در [[چین]] تحصیل کرده و فارغ التحصیل شده اند.<ref>خبرگزاری شین هوا (2007)</ref> | |||
درسال های اخیر، با رشد سریع اقتصاد چین، جایگاه بین المللی این کشور نیز در عرصه های مختلف، از جمله آموزشی، به صورت روزافزونی افزایش یافته است و به این ترتیب دانشجویان بیشتری از کشورهای خارجی برای تحصیل به چین می آیند. بر اساس آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010 تعداد دانشجویان خارجی جدید الورود به 620 دانشگاه و کالج در این کشور از مرز 265 هزار نفر گذشت. 66 درصد این دانشجویان از آسیا و بقیه از قاره های اروپا، آمریکا، آفریقا و اقیانوسیه می باشند. در همین سال، تعداد دانشجویان چینی که برای تحصیل به خارج از کشور رفته اند نیز بالغ بر 284 هزار نفر بوده است.<ref name=":4">بولتن خبری سفارت جمهوری اسلامی ایران در [[پکن]] (۱۳۸۹)</ref> دانشجویان خارجی عمدتاً در رشته هایی مانند [[زبان چینی]]، [[فرهنگ چینی]]، [[تاریخ چین]]، [[طب سنتی چینی|طب سنتی چین]] و داروهای چینی که اغلب ویژگی چینی دارند به تحصیل می پردازند. شهریه ی سالانه ی دانشگاه های [[چین]] بستگی به رشته و دانشگاه محل تحصیل داشته و متفاوت است، ولی به صورت متوسط سالانه حدود 3000 دلار است که در مقایسه با سایر کشورها ارزان تر است. هزینه ی زندگی نیز در این کشور نسبت به کشورهای اروپایی و آمریکا پایین تر است. | |||
دولت چین برای جلب دانشجوی خارجی بیشتر و کمک به توسعه ی مراکز علمی کشورهای درحال توسعه برنامه های مختلفی را طراحی و به مورد اجرا گذاشته است که برخی از این برنامه ها به شرح زیر است: | |||
*جلب دانشجوی خارجی: اعطای حدود 10 هزار بورس تحصیلی سالانه به دانشجویان کشورهای درحال توسعه به ویژه کشورهایی که چین با آن ها روابط تجاری گسترده داشته و یا در آن کشورها سرمایه گذاری اقتصادی نموده است(مثل کشورهای آفریقایی که سالانه 4000بورس از چین دریافت می کنند)؛ | |||
*برنامه ریزی برای تربیت هرچه بیشتر اساتید و مدیران دانشگاهی کشورهای درحال توسعه؛ | |||
*اختصاص بودجه برای اجرای برنامه های آموزشی و پژوهشی مشترک با این گونه کشورها (آفریقایی)؛ | |||
*کمک به احداث دانشگاه ها و مراکز آموزشی در این کشورها؛ | |||
*کمک به بخش آموزشی کشورهایی که از حوادث طبیعی متضرر می شوند.<ref name=":3">China Encyclopedia (2008)</ref> | |||
متقابلاً، سالانه تعداد زیادی نیز دانشجوی چینی برای تحصیل به خارج از کشور می روند که طبق آمار وزارت آموزش این کشور، از سال 1978 که نخستین گروه از دانشجویان چینی از سوی دولت برای تحصیل به خارج از کشور اعزام شدند (800 نفر) تا سال 2008، مجموعاًً بیش از 70/1 میلیون نفر دانشجو به خارج از چین سفر کرده اند که اکثریت قریب به اتفاق آنان با هزینه ی خود تحصیل می کنند و تعدادی نیز با استفاده از بورس دولتی در خارج تحصیل می نمایند. در همین سال حدود 792 هزار دانشجوی چینی در رشته ها و مقاطع مختلف در دانشگاه های کشورهای پنج قاره ی جهان به تحصیل اشتغال داشتند.<ref name=":3" /> بیشتر دانشجویان چینی برای تحصیل به کشورهای انگلیسی زبان مانند آمریکا، استرالیا، و بریتانیا می روند. لذا، بعضی از دانشگاه های خارجی علی رغم بحران مالی اروپا، به دلیل تقاضای بیش از حد داوطلبان چینی، برای پذیرش دانشجویان این کشور سقف تعیین کرده اند. برای نمونه، دانشگاه کمبریج انگلستان در سال تحصیلی ۲۰۱۰ - ۲۰۰۹ تنها به ۱۰۰۰ دانشجوی چینی پذیرش داده است. | |||
در حال حاضر، بخش آموزش به ویژه بخش تحصیل دانشجویان خارجی در کشور چین به یک صنعت سودآور تبدیل شده که با سرمایه ی خارجی ها (دانشجویان) افزون بر گسترش زبان و [[فرهنگ چینی]] در جهان[i] و کسب اعتبار برای آموزش این کشور، سالانه میلیاردها دلار از این طریق وارد صنعت آموزش چین می شود. | |||
=== [[تحصیل در رشته ی زبان چینی]] === | |||
بسیاری از دانشجویان خارجی برای آموختن زبان چینی به این کشور سفر می کنند. حدود 60 درصد دانشجویان خارجی در چین در این رشته تحصیل می کنند. دوره ی تحصیلی برای آموزش زبان چینی بسیار منعطف و تغییرپذیر است. دانشجویان می توانند زبان چینی را در دوره های چند ماهه و یا چند هفته ای، و یا دوره ی 4 ساله در مقطع کارشناسی فراگیرند. برای دانشجویان خارجی کتب درسی مختلفی با توجه به شرایط آنان برای آموزش زبان چینی تنظیم شده است. آموزشگاه های عالی نیز با توجه به تفاوت سطح زبان دانشجویان، به دو زبان یعنی انگلیسی و چینی و یا فقط به زبان چینی آموزش می دهند. درحال حاضر بیش از 300 آموزشگاه عالی در چین برای یادگیری زبان چینی دانشجوی خارجی می پذیرند. | |||
چین ازسال 1992 آزمون تعیین سطح زبان چینی که «تافل» زبان چینی یا «HSK» نامیده می شود، دایر کرده است که به سطوح مختلفی تقسیم می شود. در حال حاضر، این آزمون همزمان در چین و ده ها حوزه ی امتحانی در 28 کشور و منطقه در سراسر جهان برگزار می شود. کسانی که موفق به گذراندن این آزمون شوند (چه در داخل چین و یا در خارج) می توانند مستقیماً وارد دانشگاه مورد نظر در این کشور شوند. | |||
در | === [[بورس تحصیلی دولت چین]] === | ||
دولت [[چین]] در راستای مبادلات آموزشی و اعطای بورس تحصیلی و فرصت مطالعاتی به استادان و دانشجویان خارجی، برنامه های گوناگونی را تدوین نموده و مسئولیت واگذاری بورس تحصیلی را بر عهده ی شورای بورس چین (China Scholarship Council(CSC)) گذاشته است. شورای بورس چین یک نهاد غیرانتفاعی است که مستقیماً زیر نظر وزارت آموزش چین فعالیت می کند و در چهارچوب قانون و مقررات تنظیم شده از سوی این وزارت، مسئولیت اعطای بورس های تحصیلی که دولت چین سالانه در اختیار متقاضیان چینی برای تحصیل در خارج از کشور و خارجیان متقاضی تحصیل در چین قرار می دهد را بر عهده دارد. بودجه ی این بورسیه ها از منابع دولت و همچنین کمک های اشخاص و نهادهای حقیقی و حقوقی در داخل و خارج از کشور تأمین می شود. بورسیه ای که چین در اختیار دانشجویان خارجی قرار می دهد بر دو نوع است: نخست؛ بر اساس قراردادها و مبادلات دانشجویی که میان دولت چین و یک دولت خارجی و یا مجموعه ای از دولت ها (مانند برنامه ی مبادلات دانشجویی میان چین و اتحادیه ی اروپا و یا اجلاس وزرای آموزش چین و آفریقا) منعقد شده است، دولت این کشور سالانه تعدادی بورس تحصیلی در اختیار آن دولت ها قرار می دهد. دوم؛ اعطای یک جانبه ی بورس و تسهیلات تحصیلی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی چین به اشخاص حقیقی طبق شرایط و مقررات خاص (مانند بورس تحصیلی به زبان آموزان چینی؛ بورس تحصیلات تکمیلی برای دانشجویان رشته ی زبان چینی؛ بورس تحصیلی به افرادی که مایل به تحصیل و مطالعه در رشته ی فرهنگ و [[ادبیات چینی]] هستند؛ بورس تحصیلی به رتبه های اول تا سوم آزمون زبان چینی «HSK»؛ بورس و فرصت مطالعاتی به اساتید زبان چینی در دانشگاه های کشورهای خارجی؛ و...) بورس تحصیلی اعطا می کند.[ii] | |||
بر اساس گزارش منتشره در روزنامه گلوبال تایمز چین، دولت این کشور در نظر دارد در سال های 2012 تا 2013 بیش از 238 میلیون دلار برای دانشجویان بورسیهای هزینه کند. تنها در سال 2011 بیش از 25680 دانشجو از بورس تحصیلی چین استفاده کرده اند که نسبت به سال 2010، 14/7 درصد افزایش داشته است. سرانه ی متوسط هزینه های بورس دانشجویی در سال 2011 بالغ بر 60 هزار یوان بوده است. در همین سال بیش از 23290 دانشجو از آمریکا وارد چین شده اند که 2100 نفر از آنان از بورس تحصیلی چین استفاده کرده اند. بر اساس برنامه ی ده ساله ی آموزش و پرورش چین، این کشور تا سال 2020 باید سالانه 500 هزار دانشجوی خارجی را جذب کند و تا سال 2013 بیش از 100 هزار دانشجوی آمریکایی در دوره های کوتاه مدت و بلند مدت آموزشی این کشور جذب خواهند شد.<ref>روزنامه گلوبال تایمز چین. (۱۳۹۱/۲/۹)</ref> بنا بر آمار منتشره، در سال 2011 میلادی، بیش از 269611 دانشجوی خارجی برای تحصیل وارد چین شده اند که نسبت به سال گذشته ۱۰/۴ درصد رشد داشته است. این افراد در بیش از 660 دانشگاه و مرکز آموزش عالی تحصیل می کنند. از این تعداد، 25687 نفر از بورس دولت چین استفاده می کنند که نسبت به سال 2010 حدود ۱۴/۷ درصد رشد را نشان می دهد.'''<ref>سابقی، علی محمد(1392). "جامعه و فرهنگ چین". ''تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی''، جلد سوم، ص.</ref>''' | |||
چین | == پاورقی == | ||
<small>[i] - از آنجا که زبان آموزشی در کشور چین عمدتاً به زبان چینی است، لذا تمام دانشجویان خارجی متقاضی تحصیل در دانشگاه های چین (به ویژه در مقطع کارشناسی) بایستی یک سال صرف یادگیری زبان چینی نمایند و پس از موفقیت در آزمون بین المللی (HSK) که معادل تافل زبان انگلیسی برای زبان چینی است، می توانند وارد رشته ی تحصیلی مورد نظر خود گردند. البته در سال های اخیر از میان بیش از 3000 مرکز آموزش عالی در این کشور، 34 دانشگاه دروس را به زبان انگلیسی ارائه می کنند که اغلب در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری است.</small> | |||
<small>[ii] - برای استفاده از بورس تحصیلی دولت چین متقاضیان می توانند از طریق مراجعه به سفارتخانه و سرکنسولگری های چین و یا از طریق سایت اینترنتی شورای بورس این کشور به آدرس www.en.csc.edu.cn. اقدام نمایند.</small> | |||
== کتابشناسی == | |||
نسخهٔ ۳ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۰۰
ورود نخستین گروه از دانشجویان خارجی به چین
نخستین گروه 33 نفره از دانشجویان خارجی در سال 1950 میلادی از کشورهای اروپای شرقی برای تحصیل وارد چین شدند. اگرچه مشکلات داخلی چین اجازه ی افزایش این روند را در دهه های بعد نداد، ولی پس از اجرای اصلاحات در چین دانشگاه های این کشور نیز آغوش خود را برای پذیرش دانشجویان خارجی بیش از پیش گشودند. طبق آمار وزارت آموزش چین، مجموع دانشجویانی که برای تحصیل بین سال های 1979 تا 1999 وارد دانشگاه های چین شدند از مرز 342 هزار نفر گذشت. این روند با اجرای سیاست «گسترش کمی، ارتقای سطح علمی، تضمین کیفیت و قانونی سازی مقررات و مدیریت» موجب شد تا بیش از 500 دانشگاه چینی مجوز پذیرش دانشجوی خارجی را از دولت و وزارت آموزش این کشور دریافت نمایند. رقابت فشرده ای که میان دانشگاه های چین برای گسترش مبادلات علمی با دانشگاه های خارجی و جذب دانشجوی خارجی آغاز شده بود، خیلی زود نتیجه داد و روند ورود داوطلبان تحصیل در چین به شدت افزایش یافت.
بر اساس آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین تنها در سال 2006 میلادی بیش از 162695 دانشجوی خارجی از 184 کشور جهان برای تحصیل در 519 دانشگاه چینی ثبت نام کردند که نسبت به سال قبل (2005) بیش از ۱۵/۳ درصد افزایش داشته است. از این تعداد 8484 نفر با استفاده از بورس تحصیلی دولت چین و بقیه (154211نفر) با پرداخت هزینه از سوی دانشجو یا کشور فرستنده تحصیل می کنند. در همین سال، تعداد دانشجویان خارجی که بیش از 6 ماه در این کشور اشتغال به تحصیل داشته اند به 119733 نفر رسید. از آمار فوق ۷۴/۳۳ درصد از کشورهای آسیایی، ۱۲/۷۱ درصد از اروپا، ۹/۶ درصد از آمریکا، ۲/۳ درصد از آفریقا و ۱/۷۰ درصد از اقیانوسیه بوده اند. دانشجویان کره ای، ژاپنی، آمریکایی، ویتنامی، و اندونزیایی به ترتیب بیشترین درصد دانشجویان خارجی را در این سال تشکیل می دادند. از این تعداد 114864 نفر در رشته های مختلف علوم انسانی به تحصیل اشتغال داشته اند. طبق این گزارش از سال 1950 تا 2006، جمعاً ۱/۴۰ میلیون دانشجوی خارجی در چین تحصیل کرده و فارغ التحصیل شده اند.[۱]
درسال های اخیر، با رشد سریع اقتصاد چین، جایگاه بین المللی این کشور نیز در عرصه های مختلف، از جمله آموزشی، به صورت روزافزونی افزایش یافته است و به این ترتیب دانشجویان بیشتری از کشورهای خارجی برای تحصیل به چین می آیند. بر اساس آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010 تعداد دانشجویان خارجی جدید الورود به 620 دانشگاه و کالج در این کشور از مرز 265 هزار نفر گذشت. 66 درصد این دانشجویان از آسیا و بقیه از قاره های اروپا، آمریکا، آفریقا و اقیانوسیه می باشند. در همین سال، تعداد دانشجویان چینی که برای تحصیل به خارج از کشور رفته اند نیز بالغ بر 284 هزار نفر بوده است.[۲] دانشجویان خارجی عمدتاً در رشته هایی مانند زبان چینی، فرهنگ چینی، تاریخ چین، طب سنتی چین و داروهای چینی که اغلب ویژگی چینی دارند به تحصیل می پردازند. شهریه ی سالانه ی دانشگاه های چین بستگی به رشته و دانشگاه محل تحصیل داشته و متفاوت است، ولی به صورت متوسط سالانه حدود 3000 دلار است که در مقایسه با سایر کشورها ارزان تر است. هزینه ی زندگی نیز در این کشور نسبت به کشورهای اروپایی و آمریکا پایین تر است.
دولت چین برای جلب دانشجوی خارجی بیشتر و کمک به توسعه ی مراکز علمی کشورهای درحال توسعه برنامه های مختلفی را طراحی و به مورد اجرا گذاشته است که برخی از این برنامه ها به شرح زیر است:
- جلب دانشجوی خارجی: اعطای حدود 10 هزار بورس تحصیلی سالانه به دانشجویان کشورهای درحال توسعه به ویژه کشورهایی که چین با آن ها روابط تجاری گسترده داشته و یا در آن کشورها سرمایه گذاری اقتصادی نموده است(مثل کشورهای آفریقایی که سالانه 4000بورس از چین دریافت می کنند)؛
- برنامه ریزی برای تربیت هرچه بیشتر اساتید و مدیران دانشگاهی کشورهای درحال توسعه؛
- اختصاص بودجه برای اجرای برنامه های آموزشی و پژوهشی مشترک با این گونه کشورها (آفریقایی)؛
- کمک به احداث دانشگاه ها و مراکز آموزشی در این کشورها؛
- کمک به بخش آموزشی کشورهایی که از حوادث طبیعی متضرر می شوند.[۳]
متقابلاً، سالانه تعداد زیادی نیز دانشجوی چینی برای تحصیل به خارج از کشور می روند که طبق آمار وزارت آموزش این کشور، از سال 1978 که نخستین گروه از دانشجویان چینی از سوی دولت برای تحصیل به خارج از کشور اعزام شدند (800 نفر) تا سال 2008، مجموعاًً بیش از 70/1 میلیون نفر دانشجو به خارج از چین سفر کرده اند که اکثریت قریب به اتفاق آنان با هزینه ی خود تحصیل می کنند و تعدادی نیز با استفاده از بورس دولتی در خارج تحصیل می نمایند. در همین سال حدود 792 هزار دانشجوی چینی در رشته ها و مقاطع مختلف در دانشگاه های کشورهای پنج قاره ی جهان به تحصیل اشتغال داشتند.[۳] بیشتر دانشجویان چینی برای تحصیل به کشورهای انگلیسی زبان مانند آمریکا، استرالیا، و بریتانیا می روند. لذا، بعضی از دانشگاه های خارجی علی رغم بحران مالی اروپا، به دلیل تقاضای بیش از حد داوطلبان چینی، برای پذیرش دانشجویان این کشور سقف تعیین کرده اند. برای نمونه، دانشگاه کمبریج انگلستان در سال تحصیلی ۲۰۱۰ - ۲۰۰۹ تنها به ۱۰۰۰ دانشجوی چینی پذیرش داده است.
در حال حاضر، بخش آموزش به ویژه بخش تحصیل دانشجویان خارجی در کشور چین به یک صنعت سودآور تبدیل شده که با سرمایه ی خارجی ها (دانشجویان) افزون بر گسترش زبان و فرهنگ چینی در جهان[i] و کسب اعتبار برای آموزش این کشور، سالانه میلیاردها دلار از این طریق وارد صنعت آموزش چین می شود.
تحصیل در رشته ی زبان چینی
بسیاری از دانشجویان خارجی برای آموختن زبان چینی به این کشور سفر می کنند. حدود 60 درصد دانشجویان خارجی در چین در این رشته تحصیل می کنند. دوره ی تحصیلی برای آموزش زبان چینی بسیار منعطف و تغییرپذیر است. دانشجویان می توانند زبان چینی را در دوره های چند ماهه و یا چند هفته ای، و یا دوره ی 4 ساله در مقطع کارشناسی فراگیرند. برای دانشجویان خارجی کتب درسی مختلفی با توجه به شرایط آنان برای آموزش زبان چینی تنظیم شده است. آموزشگاه های عالی نیز با توجه به تفاوت سطح زبان دانشجویان، به دو زبان یعنی انگلیسی و چینی و یا فقط به زبان چینی آموزش می دهند. درحال حاضر بیش از 300 آموزشگاه عالی در چین برای یادگیری زبان چینی دانشجوی خارجی می پذیرند.
چین ازسال 1992 آزمون تعیین سطح زبان چینی که «تافل» زبان چینی یا «HSK» نامیده می شود، دایر کرده است که به سطوح مختلفی تقسیم می شود. در حال حاضر، این آزمون همزمان در چین و ده ها حوزه ی امتحانی در 28 کشور و منطقه در سراسر جهان برگزار می شود. کسانی که موفق به گذراندن این آزمون شوند (چه در داخل چین و یا در خارج) می توانند مستقیماً وارد دانشگاه مورد نظر در این کشور شوند.
بورس تحصیلی دولت چین
دولت چین در راستای مبادلات آموزشی و اعطای بورس تحصیلی و فرصت مطالعاتی به استادان و دانشجویان خارجی، برنامه های گوناگونی را تدوین نموده و مسئولیت واگذاری بورس تحصیلی را بر عهده ی شورای بورس چین (China Scholarship Council(CSC)) گذاشته است. شورای بورس چین یک نهاد غیرانتفاعی است که مستقیماً زیر نظر وزارت آموزش چین فعالیت می کند و در چهارچوب قانون و مقررات تنظیم شده از سوی این وزارت، مسئولیت اعطای بورس های تحصیلی که دولت چین سالانه در اختیار متقاضیان چینی برای تحصیل در خارج از کشور و خارجیان متقاضی تحصیل در چین قرار می دهد را بر عهده دارد. بودجه ی این بورسیه ها از منابع دولت و همچنین کمک های اشخاص و نهادهای حقیقی و حقوقی در داخل و خارج از کشور تأمین می شود. بورسیه ای که چین در اختیار دانشجویان خارجی قرار می دهد بر دو نوع است: نخست؛ بر اساس قراردادها و مبادلات دانشجویی که میان دولت چین و یک دولت خارجی و یا مجموعه ای از دولت ها (مانند برنامه ی مبادلات دانشجویی میان چین و اتحادیه ی اروپا و یا اجلاس وزرای آموزش چین و آفریقا) منعقد شده است، دولت این کشور سالانه تعدادی بورس تحصیلی در اختیار آن دولت ها قرار می دهد. دوم؛ اعطای یک جانبه ی بورس و تسهیلات تحصیلی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی چین به اشخاص حقیقی طبق شرایط و مقررات خاص (مانند بورس تحصیلی به زبان آموزان چینی؛ بورس تحصیلات تکمیلی برای دانشجویان رشته ی زبان چینی؛ بورس تحصیلی به افرادی که مایل به تحصیل و مطالعه در رشته ی فرهنگ و ادبیات چینی هستند؛ بورس تحصیلی به رتبه های اول تا سوم آزمون زبان چینی «HSK»؛ بورس و فرصت مطالعاتی به اساتید زبان چینی در دانشگاه های کشورهای خارجی؛ و...) بورس تحصیلی اعطا می کند.[ii]
بر اساس گزارش منتشره در روزنامه گلوبال تایمز چین، دولت این کشور در نظر دارد در سال های 2012 تا 2013 بیش از 238 میلیون دلار برای دانشجویان بورسیهای هزینه کند. تنها در سال 2011 بیش از 25680 دانشجو از بورس تحصیلی چین استفاده کرده اند که نسبت به سال 2010، 14/7 درصد افزایش داشته است. سرانه ی متوسط هزینه های بورس دانشجویی در سال 2011 بالغ بر 60 هزار یوان بوده است. در همین سال بیش از 23290 دانشجو از آمریکا وارد چین شده اند که 2100 نفر از آنان از بورس تحصیلی چین استفاده کرده اند. بر اساس برنامه ی ده ساله ی آموزش و پرورش چین، این کشور تا سال 2020 باید سالانه 500 هزار دانشجوی خارجی را جذب کند و تا سال 2013 بیش از 100 هزار دانشجوی آمریکایی در دوره های کوتاه مدت و بلند مدت آموزشی این کشور جذب خواهند شد.[۴] بنا بر آمار منتشره، در سال 2011 میلادی، بیش از 269611 دانشجوی خارجی برای تحصیل وارد چین شده اند که نسبت به سال گذشته ۱۰/۴ درصد رشد داشته است. این افراد در بیش از 660 دانشگاه و مرکز آموزش عالی تحصیل می کنند. از این تعداد، 25687 نفر از بورس دولت چین استفاده می کنند که نسبت به سال 2010 حدود ۱۴/۷ درصد رشد را نشان می دهد.[۵]
پاورقی
[i] - از آنجا که زبان آموزشی در کشور چین عمدتاً به زبان چینی است، لذا تمام دانشجویان خارجی متقاضی تحصیل در دانشگاه های چین (به ویژه در مقطع کارشناسی) بایستی یک سال صرف یادگیری زبان چینی نمایند و پس از موفقیت در آزمون بین المللی (HSK) که معادل تافل زبان انگلیسی برای زبان چینی است، می توانند وارد رشته ی تحصیلی مورد نظر خود گردند. البته در سال های اخیر از میان بیش از 3000 مرکز آموزش عالی در این کشور، 34 دانشگاه دروس را به زبان انگلیسی ارائه می کنند که اغلب در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری است.
[ii] - برای استفاده از بورس تحصیلی دولت چین متقاضیان می توانند از طریق مراجعه به سفارتخانه و سرکنسولگری های چین و یا از طریق سایت اینترنتی شورای بورس این کشور به آدرس www.en.csc.edu.cn. اقدام نمایند.