حوادث سیاسی اتیوپی پس از سرنگونی سرهنگ هایلا ماریام: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۱۴

ملس زناوی (1403). برگرفته از سایت شبکه العالم، قابل بازیابی از https://fa.alalam.ir/news/361314/

همانطور که اشاره شد در ماه می 1991، ائتلافی از نیروهای شورشی موسوم به جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی رژیم منگیتسو هایله ماریام را سرنگون کردند. جبهه آزادی‌بخش مردم تیگرای (TPLF: Tigrayan People's Liberation Front) به همراه جبهه آزادی‌بخش ارومو (OLF: Oromo Liberation Front) و چند جناح سیاسی دیگر پس از پیروزی و تصرف پایتخت، دولت انتقالی اتیوپی (TGE: Transitional Government of Ethiopia) را پایه گذاری کردند که دربرگیرنده 87 عضو از نمایندگان مردم بود و اساس کار آن، تدوین منشور ملی برای انتقال قدرت به شمار می‌رفت .

ملس زناوی از اعضاء اصلی جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی نیز به عنوان رئیس جمهور موقت دولت تا زمان برگزاری انتخابات منصوب شد. در ژوئن 1992 جبهه آزادی‌بخش ارومو از دولت خارج شد و در مارس 1993 نیز اعضای ائتلاف دموکراتیک مردمی جنوب اتیوپی دولت را ترک کردند.

جبهه آزادی‌بخش خلق اریتره (EPLF) که به مبارزه مسلحانه علیه رژیم منگیتسو پیوسته بود نیز کنترل اریتره را در دست گرفت و دولت موقتی را تشکیل داد. اریتره در تاریخ 24 می 1993 به استقلال کامل دست یافت[i].

نخستین انتخابات اتیوپی برای تعیین 547 عضو مجلس قانون گذاری این کشور در ژوئن 1994، برگزار شد. انتخابات دیگری نیز برای تعیین شوراهای ملی و هیأت های قانون گذاری محلی در می و ژوئن 1995 برگزار گردید. با این حال به دلیل بروز اختلافاتی بین جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی (EPRDF) که حاکمیت کشور را در دست داشت و دیگر گروه‌ها و سازمان‌هایی که در سقوط دولت هایلا ماریام نقش داشتند بیشتر احزاب و گروه‌های مخالف این انتخابات ها را تحریم کردند و این مسأله، موجبات ریزش آرا و تزلزل نسبی جایگاه جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی را فراهم آورد.

دولت فدرال دموکراتیک جمهوری اتیوپی سرانجام در آگوست 1995 استقرار یافت و نگاسوگیدادا (Negasso Gidada) به ریاست جمهوری کشور انتخاب شد. ملس زناوی نیز به عنوان نخست وزیر اجرایی قدرت را در دست گرفت. ملس زناوی پس از تشکیل کابینه سیستم فدرالی قومیتی را پایه گذاری کرد و بخش عمده ای از قدرت را با مرکزیت و کنترل دولت مرکزی به حکومت‌های قومی محلی واگذار نمود. زناوی سپس فضای باز سیاسی را در کشور پدید آورد و احزاب سیاسی و مطبوعات خصوصی پس از سال‌ها اختناق و استبداد به فعالیت پرداختند. با این حال دولت از سال 1997 به تدریج درصدد محدود ساختن فضای سیاسی جامعه برآمد و بسیاری از احزاب سیاسی و مطبوعات خصوصی غیرقانونی اعلام شده و فعالیت آنها ممنوع گردید.

با اوج گیری مخالفت‌های مردمی و دانشجویان؛ دولت از اوایل دهه 2000 میلادی به سرکوب مخالفان پرداخته و انتخابات مجلس سال 2005 در شرایطی برگزار شد که احزاب سیاسی مخالف دولت ملس زناوی را به تقلب گسترده و دست کاری در آراء متهم ساختند و تظاهرات بزرگی در آدیس آبابا برگزار شد که با سرکوب خشن نیروهای امنیتی موجب کشتار صدها نفر از تظاهرکنندگان شد. دولت اتیوپی در سال های بعد فضای سیاسی کشور را تحت نظارت شدید خود قرار داد و هزاران نفر از مخالفان دولت از جمله رهبران گروه های مخالف دولت نیز دستگیر شده و به زندان افتادند. شدت عمل دولت در این سال‌ها که با دوره حاکمیت هایلا ماریام مقایسه می‌شد به طوری افزایش یافت که سازمان عفو بین الملل در گزارش سال 2009 میلادی خود دولت را به قتل و زندانی کردن صدها تن از مخالفان سیاسی، اعمال محدودیت‌های جدی برای فعالیت مطبوعات مخالف دولت، آزار اقلیت‌های قومی از جمله سومالیایی‌های شرق منطقه اوگادن و ایجاد فضای امنیتی در دانشگاه‌های کشور محکوم ساخت.

علاوه بر آن روشنفکران و اندیشمندان این کشور اعطای استقلال به اریتره و محروم ساختن اتیوپی از دستیابی به آب‌های آزاد را به همراه دخالت اتیوپی در امور داخلی سومالی و به راه انداختن جنگی بی حاصل با اریتره در سال‌های 1998 تا 2000 میلادی (که خسارات سنگینی بر اقتصاد کشور وارد آورد) را از اشتباهات بزرگ وی می‌دانستند که لطمات جبران ناپذیری بر جایگاه سیاسی و اقتصادی اتیوپی برجای نهاد. در عین حال زناوی تلاش داشت با انجام برخی اقدامات همچون پررنگ کردن هرچه بیشتر نظام فدرالیسم کشور و ایفای نقش موثر در حل و فصل برخی بحران‌های منطقه‌ای پایگاه اجتماعی خود را در داخل و خارج کشور بهبود بخشد. ملس زناوی در سال 2012 به دلیل ابتلاء به سرطان در بیمارستانی در بروکسل درگذشت و هایله میریام دسالگن معاون او سمت نخست وزیری کشور را عهده دار گشت^[۱]^[۲].

پاورقی

[i] - برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد کشور اریتره به کتاب " جامعه و فرهنگ اریتره" مراجعه شود.

کتابشناسی

↑ برگرفته از http://www.lonelyplanet.com/ethiopia/history
↑ عرب احمدی، امیر بهرام، کریمی، مهرداد (1392). جامعه و فرهنگ اتیوپی. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص 32-35.

[1] برگرفته از http://www.lonelyplanet.com/ethiopia/history

[2] عرب احمدی، امیر بهرام، کریمی، مهرداد (1392). جامعه و فرهنگ اتیوپی. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص 32-35.

[۱]

[۲]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+[[پرونده:ملس زناوی.jpg|بندانگشتی|ملس زناوی (1403). برگرفته از سایت شبکه العالم، قابل بازیابی از [https://fa.alalam.ir/news/361314/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA-%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%DA%A9%D9%87%D9%86%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C https://fa.alalam.ir/news/361314/]]]
+همانطور که اشاره شد در ماه می 1991، ائتلافی از نیروهای شورشی موسوم به جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی رژیم منگیتسو هایله ماریام را سرنگون کردند. جبهه آزادی‌بخش مردم [[قبیله تیگرای|تیگرای]] (TPLF: Tigrayan People's Liberation Front) به همراه جبهه آزادی‌بخش [[قبیله ارومو|ارومو]] (OLF: Oromo Liberation Front) و چند جناح سیاسی دیگر پس از پیروزی و تصرف پایتخت، دولت انتقالی [[اتیوپی]] (TGE: Transitional Government of Ethiopia) را پایه گذاری کردند که دربرگیرنده 87 عضو از نمایندگان مردم بود و اساس کار آن، تدوین منشور ملی برای انتقال قدرت به شمار می‌رفت .
-==== روند حوادث سیاسی اتیوپی پس از سرنگونی سرهنگ هایلا ماریام ====
+ملس زناوی از اعضاء اصلی جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی نیز به عنوان رئیس جمهور موقت دولت تا زمان برگزاری انتخابات منصوب شد. در ژوئن 1992 جبهه آزادی‌بخش ارومو از دولت خارج شد و در مارس 1993 نیز اعضای ائتلاف دموکراتیک مردمی جنوب [[اتیوپی]] دولت را ترک کردند.
-همانطور که اشاره شد در ماه می 1991، ائتلافی از نیروهای شورشی موسوم به جبهه دموکراتیک انقلابی خلق [[اتیوپی]] رژیم منگیتسو هایله ماریام را سرنگون کردند . جبهه آزادي بخش مردم تیگرای 26(TPLF) به همراه جبهه آزادي بخش ارومو 27 (OLF) و چند جناح سیاسی دیگر پس از پیروزی و تصرف پایتخت، دولت انتقالی اتیوپی 28(TGE) را پایه گذاری کردند که دربرگیرنده
-. Tigrayan People's Liberation Front 27, Oromo Liberation Front
+جبهه آزادی‌بخش خلق اریتره (EPLF) که به مبارزه مسلحانه علیه رژیم منگیتسو پیوسته بود نیز کنترل اریتره را در دست گرفت و دولت موقتی را تشکیل داد. اریتره در تاریخ 24 می 1993 به استقلال کامل دست یافت[i].
-, Transitional Government of Ethiopia
+نخستین انتخابات [[اتیوپی]] برای تعیین 547 عضو مجلس قانون گذاری این کشور در ژوئن 1994، برگزار شد. انتخابات دیگری نیز برای تعیین شوراهای ملی و هیأت های [[نظام و نهاد قانون گذاری اتیوپی|قانون گذاری]] محلی در می و ژوئن 1995 برگزار گردید. با این حال به دلیل بروز اختلافاتی بین جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی (EPRDF) که حاکمیت کشور را در دست داشت و دیگر گروه‌ها و سازمان‌هایی که در سقوط دولت هایلا ماریام نقش داشتند بیشتر احزاب و گروه‌های مخالف این انتخابات ها را تحریم کردند و این مسأله، موجبات ریزش آرا و تزلزل نسبی جایگاه جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی را فراهم آورد.
-{| class="wikitable"
-|
+دولت فدرال دموکراتیک جمهوری [[اتیوپی]] سرانجام در آگوست 1995 استقرار یافت و نگاسوگیدادا (Negasso Gidada) به ریاست جمهوری کشور انتخاب شد. ملس زناوی نیز به عنوان نخست وزیر اجرایی قدرت را در دست گرفت. ملس زناوی پس از تشکیل کابینه سیستم فدرالی قومیتی را پایه گذاری کرد و بخش عمده ای از قدرت را با مرکزیت و کنترل دولت مرکزی به حکومت‌های قومی محلی واگذار نمود. زناوی سپس فضای باز سیاسی را در کشور پدید آورد و احزاب سیاسی و [[مطبوعات در اتیوپی|مطبوعات]] خصوصی پس از سال‌ها اختناق و استبداد به فعالیت پرداختند. با این حال دولت از سال 1997 به تدریج درصدد محدود ساختن فضای [[ساختار سیاسی اتیوپی|سیاسی]] جامعه برآمد و بسیاری از احزاب سیاسی و [[مطبوعات در اتیوپی|مطبوعات]] خصوصی غیرقانونی اعلام شده و فعالیت آنها ممنوع گردید.
+با اوج گیری مخالفت‌های مردمی و دانشجویان؛ دولت از اوایل دهه 2000 میلادی به سرکوب مخالفان پرداخته و انتخابات مجلس سال 2005 در شرایطی برگزار شد که احزاب سیاسی مخالف دولت ملس زناوی را به تقلب گسترده و دست کاری در آراء متهم ساختند و تظا[[هرات]] بزرگی در آدیس آبابا برگزار شد که با سرکوب خشن نیروهای امنیتی موجب کشتار صدها نفر از تظاهرکنندگان شد. دولت [[اتیوپی]] در سال های بعد فضای [[ساختار سیاسی اتیوپی|سیاسی]] کشور را تحت نظارت شدید خود قرار داد و هزاران نفر از مخالفان دولت از جمله رهبران گروه های مخالف دولت نیز دستگیر شده و به زندان افتادند. شدت عمل دولت در این سال‌ها که با دوره حاکمیت هایلا ماریام مقایسه می‌شد به طوری افزایش یافت که سازمان عفو بین الملل در گزارش سال 2009 میلادی خود دولت را به قتل و زندانی کردن صدها تن از مخالفان سیاسی، اعمال محدودیت‌های جدی برای فعالیت [[مطبوعات در اتیوپی|مطبوعات]] مخالف دولت، آزار اقلیت‌های قومی از جمله سومالیایی‌های شرق منطقه اوگادن و ایجاد فضای امنیتی در دانشگاه‌های کشور محکوم ساخت.
-|}
+علاوه بر آن روشنفکران و اندیشمندان این کشور اعطای استقلال به اریتره و محروم ساختن [[اتیوپی]] از دستیابی به آب‌های آزاد را به همراه دخالت اتیوپی در امور داخلی سو[[مالی]] و به راه انداختن جنگی بی حاصل با اریتره در سال‌های 1998 تا 2000 میلادی (که خسارات سنگینی بر اقتصاد کشور وارد آورد) را از اشتباهات بزرگ وی می‌دانستند که لطمات جبران ناپذیری بر جایگاه [[ساختار سیاسی اتیوپی|سیاسی]] و [[نظام اقتصادی اتیوپی|اقتصادی]] اتیوپی برجای نهاد. در عین حال زناوی تلاش داشت با انجام برخی اقدامات همچون پررنگ کردن هرچه بیشتر نظام فدرالیسم کشور و ایفای نقش موثر در حل و فصل برخی بحران‌های منطقه‌ای پایگاه اجتماعی خود را در داخل و خارج کشور بهبود بخشد. ملس زناوی در سال 2012 به دلیل ابتلاء به سرطان در بیمارستانی در بروکسل درگذشت و هایله میریام دسالگن معاون او سمت نخست وزیری کشور را عهده دار گشت<ref>برگرفته از http://www.lonelyplanet.com/ethiopia/history</ref><ref>عرب احمدی، امیر بهرام، کریمی، مهرداد (1392). جامعه و فرهنگ اتیوپی. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی] (در دست انتشار)، ص 32-35.</ref>.
-عضو از نمایندگان مردم بود و اساس کار آن، تدوین منشور ملی برای انتقال قدرت بشمار می رفت . ملس زناوی از اعضاء اصلی جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی نیز به عنوان رئیس جمهور موقت دولت تا زمان برگزاری انتخابات منصوب شد. در ژوئن 1992 جبهه آزادي بخش ارومو از دولت خارج شد و در مارس 1993 نیز اعضای ائتلاف دموکراتیک مردمی جنوب اتیوپی دولت را ترک کردند
+== پاورقی ==
+[i] - <small>برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد کشور اریتره به کتاب " جامعه و فرهنگ اریتره" مراجعه شود.</small>
-جبهه آزادی بخش خلق اریتره (EPLF) که به مبارزه مسلحانه علیه رژیم منگیتسو پیوسته بود نیز کنترل اریتره را در دست گرفت و دولت موقتی را تشکیل داد. اریتره در تاریخ 24 می 1993 به استقلال کامل دست یافت.29
+== کتابشناسی ==
-نخستین انتخابات اتیوپی برای تعیین 547 عضو مجلس قانون گذاری این کشور در ژوئن 1994، برگزار شد. انتخابات دیگری نیز برای تعیین شوراهای ملی و هیأت های قانون گذاری محلی در می و ژوئن 1995 برگزار گردید.با این حال بدلیل بروز اختلافاتی بین جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی (EPRDF) که حاکمیت کشور را در دست داشت و دیگر گروه ها و سازمان هایی که در سقوط دولت هایلا ماریام نقش داشتند بیشتر احزاب و گروه های مخالف این انتخابات ها را تحریم کردند و این مسأله، موجبات ریزش آرا و تزلزل نسبی جایگاه جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی را فراهم آورد .
-دولت فدرال دموکراتیک جمهوری اتیوپی سرانجام در آگوست 1995 استقرار یافت و نگاسوگیدادا 30 به ریاست جمهوری کشور انتخاب شد. ملس زناوی نیز به عنوان نخست وزیر اجرائي
-- برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد کشور اریتره به کتاب " جامعه و فرهنگ اریتره" مراجعه شود. Negasso Gidada- 30
-قدرت را در دست گرفت. ملس زناوی پس از تشکیل کابینه سیستم فدرالی قومیتی را پایه گذاری کرد و بخش عمده ای از قدرت را با مرکزیت و کنترل دولت مرکزی به حکومت های قومی محلی واگذار نمود . زناوی سپس فضای باز سیاسي را در کشور پدید آورد و احزاب سیاسی و مطبوعات خصوصی پس از سال ها اختناق و استبداد به فعالیت پرداختند. با این حال دولت از سال 1997 بتدریج درصدد محدود ساختن فضای سیاسي جامعه برآمد و بسیاری از احزاب سیاسي و مطبوعات خصوصي غیرقانوني اعلام شده و فعالیت آنها ممنوع گردید. با اوج گیري مخالفت هاي مردمی و دانشجویان ؛ دولت از اوایل دهه 2000 میلادي به سرکوب مخالفان پرداخته و انتخابات مجلس سال 2005 در شرایطي برگزار شد که احزاب سیاسي مخالف دولت ملس زناوی را به تقلب گسترده و دست کاری در آراء متهم ساختند و تظا[[هرات]] بزرگی در آدیس آبابا برگزار شد که با سرکوب خشن نیروهاي امنیتی موجب کشتار صدها نفر از تظاهرکنندگان شد. دولت اتیوپی در سال هاي بعد فضاي سیاسي کشور را تحت نظارت شدید خود قرار داد و هزاران نفر از مخالفان دولت از جمله رهبران گروه های مخالف دولت نیز دستگیر شده و به زندان افتادند. شدت عمل دولت در این سال ها که با دوره حاکمیت هایلا ماریام مقایسه می شد بطوری افزایش یافت که سازمان عفو بین الملل در گزارش سال 2009 میلادي
-خود دولت را به قتل و زندانی کردن صدها تن از مخالفان سیاسي ، اعمال محدودیت هاي جدي براي فعالیت مطبوعات مخالف دولت ، آزار اقلیت‌های قومی از جمله سومالیایی‌های شرق منطقه اوگادن و ایجاد فضای امنیتی در دانشگاه هاي کشورمحکوم ساخت. علاوه بر آن روشنفکران و اندیشمندان این کشور اعطاي استقلال به اریتره و محروم ساختن اتیوپی از دستیابی به آب هاي آزاد را به همراه دخالت اتیوپی در امور 34
-داخلي سومالي و براه انداختن جنگی بی حاصل با اریتره در سال هاي 1998 تا 2000 میلادي ( که خسارات سنگینی بر اقتصاد کشور وارد آورد) را از اشتباهات بزرگ وی می دانستند که لطمات جبران ناپذیري بر جایگاه سیاسي و اقتصادي اتیوپي برجاي نهاد. در عین حال زناوي تلاش داشت با انجام برخي اقدامات همچون پر رنگ کردن هرچه بیشتر نظام فدرالیسم کشور و ایفای نقش موثر در حل و فصل برخي بحران هاي منطقه اي پایگاه اجتماعی خود را در داخل و خارج کشور بهبود بخشد. ملس زناوي در سال 2012 بدلیل ابتلاء به سرطان در بیمارستاني در بروکسل درگذشت و هایله میریام دسالگن معاون او سمت نخست وزیری کشور را عهده دار گشت. (<nowiki>http://www.lonelyplanet.com/ethiopia/history</nowiki>)