تركیب جمعیت شیعیان در بنگلادش: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۴۴

شیعیان از نظر تیره و نژادی خود را به دو گروه بیهاری و بنگالی تقسیم می‌کنند. بیهاری که در اصل بایستی به اهل بیهار در هند اتلاق شود، به همه شیعیان اصیل و با سابقه بنگلادش، اعم از پاکستانی و هندی، گفته می‌شود که با زبان اردو صحبت می‌کنند و در مقابل آن وقتی از شیعیان بنگالی سخن به میان می‌آید منظور مردمانی بنگالی الاصل هستند که به زبان بنگالی سخن می گویند و غالبا از مستبصرین (تازه شیعه شدگان) تشکیل می‌شوند. البته این تقسیم بندی را بسیاری از شیعیان تایید نمی کنند. مخصوصا قسم اول که آن ها هم خود را بنگالی نامیده و از انتساب خویش به بیهار رنجیده خاطر می‌شوند. بین این دو گروه قدری اختلاف سلیقه و روش وجود دارد و این اختلاف برخی اوقات موجب جدال و کشمکش لفظی شده و تا حد زیادی باعث تنش و مشکل بین این دو شق تشیع در بنگلادش می شود. شیعیان بنگالی معتقدند که آن ها بیشترین فعالیت را برای ترویج تشیع به کار گرفته اند و طبق آمار موجود حیطه تبلیغات آنان بسیار گسترده‌تر از بیهاری‌ها است. البته طبق اطلاعات موجود در هرکدام از دو گروه فوق، افرادی بسیار فعال و دلسوز وجود دارند که از هیچ کوششی در راه ترویج عقاید حقه خویش فروگذار نیستند و افرادی هم هستند که به دنبال گذران زندگی خود بوده وفقط عنوان تشیع را هم با خود دارند.

پراکندگی شیعیان در بنگلادش

با این که کشور بنگلادش دارای وسعت زیادی نیست و مساحت آن 147570 کیلومتر مربع می‌باشد، ولی شیعیان تراکم بسیار متفاوتی در این منطقه دارند. بیشترین تعداد شیعیان در پایتخت مستقر هستند. بیست و پنج تا سی در صد شیعیان در داکا زندگی می‌کنند. آن ها اکثرا در منطقه داکای قدیمی و در محله حسینیه دالان زندگی می کنند و مناطق محمدپور و میرپور داکا در مراحل بعدی قرار دارند. در بین شهرستان‌ها و سطح کشور پس از داکا بیشرین جمعیت در غرب و جنوب غربی این کشور و در اطراف شهر کولنا، مرز هند و در مسیر کلکته زندگی می‌کنند.

در تقسیم بندی دیگری شیعیان بنگلادش به دو قسمت اصیل و مستبصرین (تازه شیعه شدگان) تقسیم می‌شوند، که شیعیان اصیل نیز به نوبه خود دارای بخش‌های سادات، غیر سادات و خوجه‌های اثنی عشری می‌باشند. سادات بیشتر در مرکز کشور بنگلادش، داکا، ساکن هستند و تعدادی از آن ها هم در شهرهای رنگپور، سید پور، سیلهت، چیتاگنگ و کولنا پراکنده هستند. شیعیان غیر سادات هم در نقاط مختلف کشور پراکنده هستند. خوجه های اثنی عشری هم همانند سایر شیعیان، قبل از استقلال بنگلادش (1972م)از هند و پاکستان غربی آمده و جمعیت بسیاری بودند ولی پس از استقلال، به دلیل اینکه انقلابی های بنگلادش، پاکستانی ها و هندی ها را آزار می دادند، اکثر شیعیان مهاجرت به کشورهای هندو پاکستان را برگزیدند. شایان ذکر است که غالب شیعیان اصیل اردو زبان هستند و همه مراسم مذهبی خود را به زبان اردو برگزار می‌کنند.

اکثر قریب به اتفاق مستبصرین پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و آشنا شدن با شخصیت حضرت امام خمینی(ره) روی به تشیع آوردند. مستبصرین دارای تعصب بیشتر به اعتقادات خویش بوده و در تبلیغ از شیعیان اصیل فعال‌تر هستند. مستبصرین طبق برآوردهای آماری میدانی، حدود نیمی از کل جمعیت شیعیان بنگلادش (هفت هزار نفر) را تشکیل می‌دهند، در حالی که طبق همین آمار جمعیت شیعیان اصیل هشت تا نه هزار نفر برآورد می‌شود. در بین مستبصرین افراد تحصیل کرده دانشگاهی و باسواد بیشتر دیده می شود و به دلیل مشکلات خانوادگی و به دلیل حفظ مشاغل اداری برخی از آن ها در ابراز شیعیه بودن( به قول خود) تقیه می‌کنند. در نهایت می‌توان گفت شیعیان اصیل در مناطق کولنا، رنگپور، سیدپور، راجشاهی، چیتاگنگ، داکا^[۱] و مستبصرین در مناطق جیسور، سات‌خیرا، شارشا، کولنا، نوراییل، غازی‌پور، بوگرا، راجشاهی، داکا ^[۲] ساکن هستند.^[۳]

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

↑ مناطق داکای قدیم، میرپور، محمدپور، پلتن، مگ‌بازار
↑ مناطق میرپور، محمدپور و تنگی
↑ توسلی، محمد مهدی، علی زاده کندی، عزیز، توسلی، سینا(1391). جامعه و فرهنگ بنگلادش. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی

[1] مناطق داکای قدیم، میرپور، محمدپور، پلتن، مگ‌بازار

[2] مناطق میرپور، محمدپور و تنگی

[3] توسلی، محمد مهدی، علی زاده کندی، عزیز، توسلی، سینا(1391). جامعه و فرهنگ بنگلادش. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی

[۱]

[۲]

[۳]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-'''6. 2. 3. جمعيت شيعيان در بنگلادش'''
+شیعیان از نظر تیره و نژادی خود را به دو گروه بیهاری و بنگالی تقسیم می‌کنند. بیهاری که در اصل بایستی به اهل بیهار در هند اتلاق شود، به همه شیعیان اصیل و با سابقه بنگلادش، اعم از پاکستانی و هندی، گفته می‌شود که با زبان اردو صحبت می‌کنند و در مقابل آن وقتی از شیعیان بنگالی سخن به میان می‌آید منظور مردمانی بنگالی الاصل هستند که به زبان بنگالی سخن می گویند و غالبا از مستبصرین (تازه شیعه شدگان) تشکیل می‌شوند. البته این تقسیم بندی را بسیاری از شیعیان تایید نمی کنند. مخصوصا قسم اول که آن ها هم خود را بنگالی نامیده و از انتساب خویش به بیهار رنجیده خاطر می‌شوند. بین این دو گروه قدری اختلاف سلیقه و روش وجود دارد و این اختلاف برخی اوقات موجب جدال و کشمکش لفظی شده و تا حد زیادی باعث تنش و مشکل بین این دو شق [[تشیع در بنگلادش]] می شود. شیعیان بنگالی معتقدند که آن ها بیشترین فعالیت را برای ترویج تشیع به کار گرفته اند و طبق آمار موجود حیطه تبلیغات آنان بسیار گسترده‌تر از بیهاری‌ها است. البته طبق اطلاعات موجود در هرکدام از دو گروه فوق، افرادی بسیار فعال و دلسوز وجود دارند که از هیچ کوششی در راه ترویج عقاید حقه خویش فروگذار نیستند و افرادی هم هستند که به دنبال گذران زندگی خود بوده وفقط عنوان تشیع را هم با خود دارند.
-در خصوص تعداد شيعيان در بنگلادش هيچ آمار رسمي و متقني وجود ندارد. هر كدام از علما و رهبران ديني شيعه، نظر خاصي در اين باره دارد. شيعيان مستبصر آمار بيشتري ارائه مي‌دهند و شيعيان قديمي و اصيل آماري نزديك تر به واقعيت را ارائه ميِ‌دهند. ميانگين آمار ارائه شده توسط مشاهير شيعه با در نظر گرفتن ضريب اعتبار، هركدام رقمي معادل شانزده هزار نفر را براي شيعيان در اين كشور تخمین می زند. سايت خبري بازتاب در29 آبان 1385،  به نقل از سازمان اطلاعاتي آمريكا (CIA) در گزارشي با عنوان آمار جالب شيعيان در 67 كشور جهان، تعداد شيعيان در بنگلادش را 572/546/2 نفر اعلام نموده است. اين آمار معلوم نيست برچه مبنايي گرفته شده است؛ مشخص نيست كه اين رقم براساس آنانی است كه حب اهل بيت(ع) را در دل دارند، و يا سوگواران و عزاداران امام حسين(ع) در روز عاشورا تنظيم شده و يا داده‌هاي ديگر؛ ولي آنچه كه مشخص است تعداد شيعيان اثني عشري در كشور بنگلادش نمي‌تواند با آمار CIA برابري کند.
+=== پراکندگی شیعیان در بنگلادش ===
+با این که کشور بنگلادش دارای وسعت زیادی نیست و مساحت آن 147570 کیلومتر مربع می‌باشد، ولی شیعیان تراکم بسیار متفاوتی در این منطقه دارند. بیشترین تعداد شیعیان در پایتخت مستقر هستند. بیست و پنج تا سی در صد شیعیان در داکا زندگی می‌کنند. آن ها اکثرا  در منطقه داکای قدیمی و در محله حسینیه دالان زندگی می کنند و مناطق محمدپور و میرپور داکا در مراحل بعدی قرار دارند. در بین شهرستان‌ها و سطح کشور پس از داکا بیشرین جمعیت در غرب و جنوب غربی این کشور و در اطراف شهر [[کولنا]]، مرز هند و در مسیر کلکته زندگی می‌کنند.
-'''6. 2. 4.تركيب جمعيت شيعيان در بنگلادش'''
+در تقسیم بندی دیگری شیعیان بنگلادش به دو قسمت اصیل و مستبصرین (تازه شیعه شدگان) تقسیم می‌شوند، که شیعیان اصیل نیز به نوبه خود دارای بخش‌های سادات، غیر سادات و خوجه‌های اثنی عشری می‌باشند. سادات بیشتر در مرکز کشور بنگلادش، داکا، ساکن هستند و تعدادی از آن ها هم در شهرهای رنگپور، سید پور، سیلهت، چیتاگنگ و کولنا پراکنده هستند. شیعیان غیر سادات هم در نقاط مختلف کشور پراکنده هستند. خوجه های اثنی عشری هم همانند سایر شیعیان، قبل از استقلال بنگلادش (1972م)از هند و پاکستان غربی آمده و جمعیت بسیاری بودند ولی پس از استقلال، به دلیل اینکه انقلابی های بنگلادش، پاکستانی ها و هندی ها را  آزار می دادند، اکثر شیعیان مهاجرت به کشورهای هندو پاکستان را برگزیدند. شایان ذکر است که غالب شیعیان اصیل اردو زبان هستند و همه مراسم مذهبی خود را به زبان اردو برگزار می‌کنند.
-شيعيان از نظر تيره و نژادي خود را به دو گروه بيهاري و بنگالي تقسيم مي‌کنند. بيهاري كه در اصل بايستي به اهل بيهار در هند اتلاق شود، به همه شيعيان اصيل و با سابقه بنگلادش، اعم از پاكستاني و هندي، گفته مي‌شود كه با زبان اردو صحبت مي‌كنند و در مقابل آن وقتي از شيعيان بنگالي سخن به ميان مي‌آيد منظور مردماني بنگالي الاصل هستند كه به زبان بنگالي سخن می گویند و غالباً از مستبصرين (تازه شيعه شدگان) تشكيل مي‌شوند. البته اين تقسيم بندي را بسیاری از شیعیان تایید نمی کنند. مخصوصاً قسم اول كه آن ها هم خود را بنگالي ناميده و از انتساب خويش به بيهار رنجيده خاطر مي‌شوند. بين اين دو گروه قدري اختلاف سليقه و روش وجود دارد و اين اختلاف برخي اوقات موجب جدال و كشمكش لفظي شده و تا حد زيادي باعث تنش و مشكل بين اين دو شق تشيع در بنگلادش مي شود. شيعيان بنگالي معتقدند كه آن ها بيشترين فعاليت را براي ترويج تشيع به كار گرفته اند و طبق آمار موجود حيطه تبليغات آنان بسيار گسترده‌تر از بيهاري‌ها است. البته طبق اطلاعات موجود در هركدام از دو گروه فوق، افرادي بسيار فعال و دلسوز وجود دارند كه از هيچ كوششي در راه ترويج عقايد حقه خويش فروگذار نيستند و افرادي هم هستند كه به دنبال گذران زندگي خود بوده وفقط عنوان تشيع را هم با خود دارند.
+اکثر قریب به اتفاق مستبصرین پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و آشنا شدن با شخصیت حضرت امام خمینی(ره) روی به تشیع آوردند. مستبصرین دارای تعصب بیشتر به اعتقادات خویش بوده و در تبلیغ از شیعیان اصیل فعال‌تر هستند.  مستبصرین طبق برآوردهای آماری میدانی، حدود نیمی از کل جمعیت شیعیان بنگلادش (هفت هزار نفر) را تشکیل می‌دهند، در حالی که طبق همین آمار جمعیت شیعیان اصیل هشت تا نه هزار نفر برآورد می‌شود. در بین مستبصرین افراد تحصیل کرده دانشگاهی و باسواد بیشتر دیده می شود و به دلیل مشکلات خانوادگی و به دلیل حفظ مشاغل اداری برخی از آن ها در ابراز شیعیه بودن( به قول خود) تقیه می‌کنند. در نهایت می‌توان گفت شیعیان اصیل در مناطق کولنا، رنگپور، سیدپور، راجشاهی، چیتاگنگ، داکا<ref>مناطق داکای قدیم، میرپور، محمدپور، پلتن، مگ‌بازار</ref> و مستبصرین در مناطق جیسور، سات‌خیرا، شارشا، [[کولنا]]، نوراییل، غازی‌پور، بوگرا، [[راجشاهی]]، داکا <ref>مناطق میرپور، محمدپور و تنگی</ref> ساکن هستند.<ref>توسلی، محمد مهدی، علی زاده کندی، عزیز، توسلی، سینا(1391). جامعه و فرهنگ [[بنگلادش]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]</ref>
-'''6. 2. 5. پراكندگي شيعيان در بنگلادش'''
+== نیز نگاه کنید به ==
+[[ترکیب جمعیتی پیروان ادیان کوبا]]؛ [[ترکیب جمعیتی پیروان ادیان افغانستان]]؛ [[ترکیب جمعیتی پیروان ادیان روسیه]]؛ [[ترکیب جمعیتی پیروان ادیان سنگال]]؛ [[ترکیب جمعیتی پیروان ادیان آرژانتین]]؛ [[ترکیب جمعیتی پیروان ادیان اوکراین]]؛ [[ترکیب جمعیتی پیروان ادیان اسپانیا]]؛ [[تركيب جمعيتی پيروان اديان و مذاهب اردن]]؛ [[ترکیب جمعیتی پیروان ادیان قطر]]؛ [[ترکیب جمعیتی پیروان ادیان سیرالئون]]
-با اين كه كشور بنگلادش داراي وسعت زيادي نيست و مساحت آن 147570 كيلومتر مربع مي‌باشد، ولي شيعيان تراكم بسيار متفاوتي در اين منطقه دارند. بيشترين تعداد شيعيان در پايتخت مستقر هستند. بيست و پنج تا سي در صد شيعيان در داكا زندگي مي‌كنند. آن ها اكثراً  در منطقه داكاي قديمي و در محلة حسينيه دالان زندگي می کنند و مناطق محمدپور و ميرپور داکا در مراحل بعدي قرار دارند. در بين شهرستان‌ها و سطح كشور پس از داكا بيشرين جمعيت در غرب و جنوب غربي اين كشور و در اطراف شهر كولنا، مرز هند و در مسير كلكته زندگي مي‌كنند.
+== کتابشناسی ==
-    در تقسيم بندي ديگري شيعيان بنگلادش به دو قسمت اصيل و مستبصرين (تازه شيعه شدگان) تقسيم مي‌شوند، كه شيعيان اصيل نيز به نوبة خود داراي بخش‌هاي سادات، غير سادات و خوجه‌هاي اثني عشري مي‌باشند. سادات بيشتر در مركز كشور بنگلادش، داكا، ساكن هستند و تعدادي از آن ها هم در شهرهاي رنگپور، سيد پور، سيلهت، چيتاگنگ و كولنا پراكنده هستند. شعيان غير سادات هم در نقاط مختلف كشور پراكنده هستند. خوجه هاي اثني عشري هم همانند ساير شيعيان، قبل از استقلال بنگلادش (1972م)از هند و پاکستان غربی آمده و جمعيت بسیاری بودند ولي پس از استقلال، به دليل اینکه انقلابی های بنگلادش، پاکستانی ها و هندی ها را  آزار می دادند، اكثر شيعيان مهاجرت به كشورهاي هندو پاكستان را برگزيدند. شایان ذكر است كه غالب شيعيان اصيل اردو زبان هستند و همه مراسم مذهبي خود را به زبان اردو برگزار مي‌كنند.
-  اكثر قريب به اتفاق مستبصرين پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران و آشنا شدن با شخصيت حضرت امام خميني(ره) روي به تشيع آوردند. مستبصرين داراي تعصب بيشتر به اعتقادات خويش بوده و در تبليغ از شيعيان اصيل فعال‌تر هستند.  مستبصرين طبق برآوردهاي آماري ميداني، حدود نيمي از كل جمعيت شيعيان بنگلادش (هفت هزار نفر) را تشكيل مي‌دهند، در حالي كه طبق همين آمار جمعيت شيعيان اصيل هشت تا نه هزار نفر برآورد مي‌شود. در بين مستبصرين افراد تحصيل كرده دانشگاهي و باسواد بيشتر ديده مي شود و به دليل مشكلات خانوادگي و به دلیل حفظ مشاغل اداري برخي از آن ها در ابراز شيعيه بودن( به قول خود) تقيه مي‌كنند. در نهايت مي‌توان گفت شيعيان اصيل در مناطق كولنا، رنگپور، سيدپور، راجشاهي، چيتاگنگ، داكا (مناطق داكاي قديم، ميرپور، محمدپور، پلتن، مگ‌بازار) و مستبصرين در مناطق جيسور، سات‌خيرا، شارشا، كولنا، نورائيل، غازي‌پور، بوگرا، راجشاهي، داكا (مناطق ميرپور، محمدپور و تنگي) ساكن هستند.