گذرگاه ها و معابر افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
گذرگاه ها و معابر استراتژیک [[افغانستان]] که برای عبور ومرور و نقل و انتقالات زمینی میان شبه قاره هند، جنوب و شرق [[افغانستان]] با شمال کشور وجود دارد شامل [[گذرگاه خیبر]]، [[گذرگاه واخان|واخان]]، و بولان است. | |||
=== گذرگاه | === [[گذرگاه خیبر]] === | ||
گذرگاه | [[گذرگاه خیبر]] اولین گذرگاه مهم و استراتژیک [[افغانستان]] و بزرگ‌ترین راه مواصلاتی و واسطه عبورومرور و نقل‌وانتقال زمینی میان شبه‌قاره هند، جنوب و شرق [[افغانستان]] با شمال این کشور است. [[گذرگاه خیبر]] ۶۰ کیلومتر طول و ۲۰۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا دارد و جنوب [[کوه‌های هندوکش افغانستان|هندوکش]] را به شمال آن متصل می‌کند و در طول تاریخ مورد توجه و استفاده مهاجمان و کشورگشایان قرار داشته است. [[گذرگاه خیبر]] در ادامه مسیر از طریق گردنه سالنگ به دشت‌های ش[[مالی]] [[افغانستان]] متصل می‌شده است. بعدها، با حفر تونل سالنگ در پایین گردنه شیبر عبورومرور حتی در زمستان هم میسر شد. از اولین اقدامات مهم انگلیسی‌ها در بدو ورود به [[افغانستان]]، اشغال [[گذرگاه خیبر]] و تلاش برای حفظ آن بود. | ||
از معابر تاریخی مهم می‌توان به معابر بروخیل، چترال، کرم،گومل و بولان اشاره کرد. | === [[گذرگاه واخان]] === | ||
[[گذرگاه واخان|گذرگاه یا تنگه واخان]]، دالان درازی است که به‌منزله دسته بادبزن در نقشه [[افغانستان]] است. طول این تنگه ۳۲۰ کیلومتر و پهنای آن در باریک‌ترین نقاط ۱۶ کیلومتر است. این‌گذرگاه باریک و دراز بنا بر ملاحظات و ضروریات سیاسی استعمار انگلیس و به‌منظور ایجاد منطقه حائل میان امپراتوری [[روسیه]] در آسیای مرکزی و استعمار انگلیس در شبه‌قاره هند ایجاد شد تا دو امپراتوری مستقیما در برابر یکدیگر قرار نگیرند. سه‌چهارم مساحت واخان دارای ارتفاع بیش از ۳۰۰۰ متر و قله‌های متعدد بیش از ۶۰۰۰ متر است. [[گذرگاه واخان|واخان]] در بیشتر ایام سال پوشیده از برف است و اهمیت تاریخی دارد. تنها منطقه مرزی [[افغانستان]] و [[چین]] در شرق، تنگه واخان است. از معابر تاریخی مهم می‌توان به معابر بروخیل، چترال، کرم،گومل و بولان اشاره کرد. | |||
=== گذرگاه بولان === | === گذرگاه بولان === | ||
در بلوچستان پاکستان است و کویته را به [[قندهار]] متصل می‌کند و انگلیسی‌ها در قرن نوزدهم آن را اشغال و پایگاهی در آن ایجاد کردند.کرم معبر مهم دیگری بوده و پاکستان و افغانستان را به‌هم متصل می‌کرده است | در بلوچستان پاکستان است و کویته را به [[قندهار]] متصل می‌کند و انگلیسی‌ها در قرن نوزدهم آن را اشغال و پایگاهی در آن ایجاد کردند.کرم معبر مهم دیگری بوده و پاکستان و [[افغانستان]] را به‌هم متصل می‌کرده است<ref>علی آبادی، علیرضا (1395). جامعه و فرهنگ [[افغانستان]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]، ص 24-25.</ref>. | ||
== نیز نگاه کنید به == | == نیز نگاه کنید به == | ||
[[جغرافیای طبیعی افغانستان]]؛ [[گذرگاه خیبر]]؛ [[گذرگاه واخان]]. | |||
== کتابشناسی == | == کتابشناسی == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۶
گذرگاه ها و معابر استراتژیک افغانستان که برای عبور ومرور و نقل و انتقالات زمینی میان شبه قاره هند، جنوب و شرق افغانستان با شمال کشور وجود دارد شامل گذرگاه خیبر، واخان، و بولان است.
گذرگاه خیبر
گذرگاه خیبر اولین گذرگاه مهم و استراتژیک افغانستان و بزرگ‌ترین راه مواصلاتی و واسطه عبورومرور و نقل‌وانتقال زمینی میان شبه‌قاره هند، جنوب و شرق افغانستان با شمال این کشور است. گذرگاه خیبر ۶۰ کیلومتر طول و ۲۰۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا دارد و جنوب هندوکش را به شمال آن متصل می‌کند و در طول تاریخ مورد توجه و استفاده مهاجمان و کشورگشایان قرار داشته است. گذرگاه خیبر در ادامه مسیر از طریق گردنه سالنگ به دشت‌های شمالی افغانستان متصل می‌شده است. بعدها، با حفر تونل سالنگ در پایین گردنه شیبر عبورومرور حتی در زمستان هم میسر شد. از اولین اقدامات مهم انگلیسی‌ها در بدو ورود به افغانستان، اشغال گذرگاه خیبر و تلاش برای حفظ آن بود.
گذرگاه واخان
گذرگاه یا تنگه واخان، دالان درازی است که به‌منزله دسته بادبزن در نقشه افغانستان است. طول این تنگه ۳۲۰ کیلومتر و پهنای آن در باریک‌ترین نقاط ۱۶ کیلومتر است. این‌گذرگاه باریک و دراز بنا بر ملاحظات و ضروریات سیاسی استعمار انگلیس و به‌منظور ایجاد منطقه حائل میان امپراتوری روسیه در آسیای مرکزی و استعمار انگلیس در شبه‌قاره هند ایجاد شد تا دو امپراتوری مستقیما در برابر یکدیگر قرار نگیرند. سه‌چهارم مساحت واخان دارای ارتفاع بیش از ۳۰۰۰ متر و قله‌های متعدد بیش از ۶۰۰۰ متر است. واخان در بیشتر ایام سال پوشیده از برف است و اهمیت تاریخی دارد. تنها منطقه مرزی افغانستان و چین در شرق، تنگه واخان است. از معابر تاریخی مهم می‌توان به معابر بروخیل، چترال، کرم،گومل و بولان اشاره کرد.
گذرگاه بولان
در بلوچستان پاکستان است و کویته را به قندهار متصل می‌کند و انگلیسی‌ها در قرن نوزدهم آن را اشغال و پایگاهی در آن ایجاد کردند.کرم معبر مهم دیگری بوده و پاکستان و افغانستان را به‌هم متصل می‌کرده است[۱].
نیز نگاه کنید به
جغرافیای طبیعی افغانستان؛ گذرگاه خیبر؛ گذرگاه واخان.
کتابشناسی
- ↑ علی آبادی، علیرضا (1395). جامعه و فرهنگ افغانستان. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص 24-25.