نقد ادبی در اردن: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).)
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''نقد ادبي:'''
به اعتقاد پژوهشگران اردنی، نقد ادبی در اردن با نوشته‌های اساتیدی چون ناصرالدین الاسد، محمود السمره، عبدالرحمن یاغی،‌ هاشم یاغی، یوسف بكار، حسین جمعه و سمیر قطامی، محمود عصفور، نصرت عبدالرحمن، محمد علی ابوحمده و ناقدان جوانی هم چون فخری صالح و ابراهیم خلیل عبدالله رضوان، احمد مصلح، توفیق ابو رب، امینــه عدوان، خلیل سواحری شکل می‌گیرد. مجلس نمایندگانی که امیر عبدالله تشکیل داد در بحث‌ها و جلسات خود، به موضوعات ادبی و شعری نیز می‌پرداخت. برخی از اعضای آن عبارتند از: احمد زکی پاشا، محمد شریقی، فواد خطیب، شکری شعشاعــه، احمد صافی نجفی و...<ref>المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 26</ref> . بحث و گفتگوهای ادبی کم کم به روزنامه‌هایی مانند الشرق العربی، جزیره العرب، جهاد، العهد، انباء و حکمت نیز راه یافت. روزنامه الجزیره نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کرد که صاحب آن تیسیر ظبیان مردم را به بحث و گفتگوهای ادبی تشویق می‌کرد<ref>المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 27</ref>.


به اعتقاد پژوهشگران اردني، نقد ادبي در [[اردن]] با نوشته هاي اساتيدي چون ناصرالدين الاسد، محمود السمرة، عبدالرحمن ياغي، هاشم ياغي، يوسف بكار، حسين جمعه و سمير قطامي، محمود عصفور، نصرت عبدالرحمن، محمد علي ابوحمدة و ناقدان جواني هم چون فخري صالح و ابراهيم خليل عبدالله رضوان، احمد مصلح، توفيق ابو رب، امينــة عدوان، خليل سواحري شکل مي گيرد.(57)
در آغاز دهه پنجاه میلادی نقد ادبی در صفحاتی از مجلات ادبی هم چون القلم الحدید (1925)، الافق الحدید (1961 تا 1965) و سپس مجله افكار (1966م) دیده شد. در این مدت دانشگاهیان اردنی به نقد توجه ویژه‌ای كردند. با تاسیس دانشگاه [[اردن]]، دانشگاه یرموك و انجمن نویسندگان «رابطــه الکتاب الاردنیین» نقد ادبی شكوفایی رو به رشدی را تجربه کرد و کتاب‌ها و تحقیقات مهمی در این زمینه ارائه شد. محمد مشایخ اسامی حدود 72 نفر از اعضای فعال انجمن را در زمینه نقد ادبی آورده که در مجموع قریب 223 عنوان تخصصی در این زمینه ارائه داده اند<ref>المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 28</ref>.


مجلس نمايندگاني که امير عبدالله تشکيل داد در بحث ها و جلسات خود، به موضوعات ادبي و شعري نيز مي پرداخت. برخي از اعضاي آن عبارتند از :احمد زکي پاشا، محمد شريقي، فواد خطيب، شکري شعشاعــة، احمد صافي نجفي و... .(58)
برخی از پژوهشگران نهال نوپای نقد ادبی در [[اردن]] را با بحران‌هایی چون عدم مطلوبیت سطح مجلات ادبی و فقدان گستردگی آن در جهان عرب و عدم پوشش نقد مواجه می‌دانند و خواستار آنند كه ناقدان، شمولیت، دیدگاه‌های دقیق، دوری از تاریخ استنادی و ورود مستقیم به جوانب ابتكاری را در سرلوحه كار خود قرار دهند و به گونه ای دست به نقد ادبی زنند كه خوانندگان بیشتری در مناطق عرب زبان رغبت به مطالعه آن كنند. نقد ادبی در اردن را می‌توان به كالایی وارداتی تشبیه كرد كه هم چنان نویسندگان اردنی به دنبال كشف زوایا و نقاط ناشناخته آن هستند<ref>المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 24 - 30</ref>. از آنجا که نقد ادبی هم مانند سایر زمینه‌های ادبی به ابداع و نوآوری نیاز دارد، از میان صدها نفری که روایت و قصه می‌نویسند تعداد اندکی نقاد ماهرند<ref>المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 30</ref>. اسامی برخی از منتقدان اردنی فعال در روزنامه‌ها در سال‌های 1977 تا 1988 به این شرح است:


بحث و گفتگوهاي ادبي کم کم به روزنامه هايي مانند ''الشرق العربي''، ''جزيرة العرب''، ''جهاد''، ''العهد''، ''انباء'' ''و حکمت'' نيز راه يافت. روزنامه ''الجزيرة'' نقش مهمي در اين زمينه ايفا مي کرد که صاحب آن تيسير ظبيان مردم را به بحث و گفتگوهاي ادبي تشويق مي کرد. (59)
=== مردان منتقد ===
سمیر قطامی، ابراهیم سعافین، احسان عباس، خالد کرکی، محمد شاهین، جمیل جبر، حسنی فریز، حسنی محمود، ادیب نایف ذیاب، عبد الرحمن شاهین، جمیل علوش، ترکی مغیض، ابراهیم سنجلاوی، صالح حمارنه، صلاح جرار، ابراهیم ابوناب، سمیر فیاض، ابراهیم خلیل، عبدالرووف شمعون، عبدالحمید یاسین، سالم نحاس، سلیم برکات<ref>المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 138 و 139</ref>.


در آغاز دهه پنجاه ميلادي نقد ادبي در صفحاتي از مجلات ادبي هم چون ''القلم الحديد'' (1925''الافق الحديد'' (1961 تا 1965) و سپس مجله ''افكار'' (1966م) ديده شد. در اين مدت دانشگاهيان اردني به نقد توجه ويژه اي كردند. با تاسيس دانشگاه اردن، دانشگاه يرموك و انجمن نويسندگان «رابطــة الکتاب الاردنيين» نقد ادبي شكوفايي رو به رشدي را تجربه کرد و کتابها و تحقيقات مهمي در اين زمينه ارائه شد. محمد مشايخ اسامي حدود 72 نفر از اعضاي فعال انجمن را در زمينه نقد ادبي آورده که در مجموع قريب 223 عنوان تخصصي در اين زمينه ارائه داده اند. (60)
=== زنان منتقد ===
زلیخه ابوریشه، سمیره ناصر، فاطمه هندی، وفاء احمد، فخری صالح<ref>المصلح أحمد(۱۹۹۵ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 320 - 318</ref>. <ref>لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ [[اردن]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی](در دست انتشار)</ref>


برخي از پژوهشگران نهال نوپاي نقد ادبي در اردن را با بحران هايي چون عدم مطلوبیت سطح مجلات ادبي و فقدان گستردگی آن در جهان عرب و عدم پوشش نقد مواجه مي‌دانند و خواستار آنند كه ناقدان، شموليت، ديدگاه هاي دقيق، دوري از تاريخ استنادي و ورود مستقيم به جوانب ابتكاري را در سرلوحه كار خود قرار دهند و به گونه اي دست به نقد ادبي زنند كه خوانندگان بيشتري در مناطق عرب زبان رغبت به مطالعه آن كنند.
== نیز نگاه کنید به ==
[[نقد ادبی در کوبا]]؛ [[نقد ادبی در لبنان|نقد ادبی در لبنان؛]] [[نقد ادبی در مصر]]؛ [[نقد ادبی در سنگال]]؛ [[نقد ادبی در اسپانیا]]


نقد ادبي در اردن را مي توان به كالايي وارداتي تشبيه كرد كه هم چنان نويسندگان اردني به دنبال كشف زوايا و نقاط ناشناخته آن هستند. (61) از آنجا که نقد ادبي هم مانند ساير زمينه هاي ادبي به ابداع و نوآوري نياز دارد، از ميان صدها نفري که روايت و قصه مي نويسند تعداد اندکي نقاد ماهرند. (62)
== کتابشناسی               ==
 
اسامي برخي از منتقدان اردني فعال در روزنامه ها در سالهاي 1977-1988 به اين شرح است:
 
'''مردان منتقد:''' سمير قطامي، ابراهيم سعافين، احسان عباس، خالد کرکي، محمد شاهين، جميل جبر، حسني فريز، حسني محمود، اديب نايف ذياب، عبد الرحمن شاهين، جميل علوش، ترکي مغيض، ابراهيم سنجلاوي، صالح حمارنه، صلاح جرار، ابراهيم ابوناب، سمير فياض، ابراهيم خليل، عبدالرووف شمعون، عبدالحميد ياسين، سالم نحاس، سليم برکات. (63)
 
'''زنان منتقد:''' زليخه ابوريشه، سميرة ناصر، فاطمه هندي، وفاء احمد، فخري صالح. (64)                 

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۱۲

به اعتقاد پژوهشگران اردنی، نقد ادبی در اردن با نوشته‌های اساتیدی چون ناصرالدین الاسد، محمود السمره، عبدالرحمن یاغی،‌ هاشم یاغی، یوسف بكار، حسین جمعه و سمیر قطامی، محمود عصفور، نصرت عبدالرحمن، محمد علی ابوحمده و ناقدان جوانی هم چون فخری صالح و ابراهیم خلیل عبدالله رضوان، احمد مصلح، توفیق ابو رب، امینــه عدوان، خلیل سواحری شکل می‌گیرد. مجلس نمایندگانی که امیر عبدالله تشکیل داد در بحث‌ها و جلسات خود، به موضوعات ادبی و شعری نیز می‌پرداخت. برخی از اعضای آن عبارتند از: احمد زکی پاشا، محمد شریقی، فواد خطیب، شکری شعشاعــه، احمد صافی نجفی و...[۱] . بحث و گفتگوهای ادبی کم کم به روزنامه‌هایی مانند الشرق العربی، جزیره العرب، جهاد، العهد، انباء و حکمت نیز راه یافت. روزنامه الجزیره نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کرد که صاحب آن تیسیر ظبیان مردم را به بحث و گفتگوهای ادبی تشویق می‌کرد[۲].

در آغاز دهه پنجاه میلادی نقد ادبی در صفحاتی از مجلات ادبی هم چون القلم الحدید (1925)، الافق الحدید (1961 تا 1965) و سپس مجله افكار (1966م) دیده شد. در این مدت دانشگاهیان اردنی به نقد توجه ویژه‌ای كردند. با تاسیس دانشگاه اردن، دانشگاه یرموك و انجمن نویسندگان «رابطــه الکتاب الاردنیین» نقد ادبی شكوفایی رو به رشدی را تجربه کرد و کتاب‌ها و تحقیقات مهمی در این زمینه ارائه شد. محمد مشایخ اسامی حدود 72 نفر از اعضای فعال انجمن را در زمینه نقد ادبی آورده که در مجموع قریب 223 عنوان تخصصی در این زمینه ارائه داده اند[۳].

برخی از پژوهشگران نهال نوپای نقد ادبی در اردن را با بحران‌هایی چون عدم مطلوبیت سطح مجلات ادبی و فقدان گستردگی آن در جهان عرب و عدم پوشش نقد مواجه می‌دانند و خواستار آنند كه ناقدان، شمولیت، دیدگاه‌های دقیق، دوری از تاریخ استنادی و ورود مستقیم به جوانب ابتكاری را در سرلوحه كار خود قرار دهند و به گونه ای دست به نقد ادبی زنند كه خوانندگان بیشتری در مناطق عرب زبان رغبت به مطالعه آن كنند. نقد ادبی در اردن را می‌توان به كالایی وارداتی تشبیه كرد كه هم چنان نویسندگان اردنی به دنبال كشف زوایا و نقاط ناشناخته آن هستند[۴]. از آنجا که نقد ادبی هم مانند سایر زمینه‌های ادبی به ابداع و نوآوری نیاز دارد، از میان صدها نفری که روایت و قصه می‌نویسند تعداد اندکی نقاد ماهرند[۵]. اسامی برخی از منتقدان اردنی فعال در روزنامه‌ها در سال‌های 1977 تا 1988 به این شرح است:

مردان منتقد

سمیر قطامی، ابراهیم سعافین، احسان عباس، خالد کرکی، محمد شاهین، جمیل جبر، حسنی فریز، حسنی محمود، ادیب نایف ذیاب، عبد الرحمن شاهین، جمیل علوش، ترکی مغیض، ابراهیم سنجلاوی، صالح حمارنه، صلاح جرار، ابراهیم ابوناب، سمیر فیاض، ابراهیم خلیل، عبدالرووف شمعون، عبدالحمید یاسین، سالم نحاس، سلیم برکات[۶].

زنان منتقد

زلیخه ابوریشه، سمیره ناصر، فاطمه هندی، وفاء احمد، فخری صالح[۷][۸]

نیز نگاه کنید به

نقد ادبی در کوبا؛ نقد ادبی در لبنان؛ نقد ادبی در مصر؛ نقد ادبی در سنگال؛ نقد ادبی در اسپانیا

کتابشناسی            

  1. المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 26
  2. المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 27
  3. المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 28
  4. المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 24 - 30
  5. المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 30
  6. المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 138 و 139
  7. المصلح أحمد(۱۹۹۵)، ملامح عامــة للحياة الثقافی‌ـة فی الأردن، منشورات لجنــة تاريخ الاردن. ص. 320 - 318
  8. لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)