تاریخچه مطبوعات اردن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۴۵

شیخ ندیم ملاح متولد 1892 لبنان اولین مجله اردن را با نام الحکمــة منتشر ساخت. از این مجله ده شماره طی سال‌های 1933 - 1932 چاپ شد. الحکمــة مجله‌ای علمی و اسلامی و ادبی و اجتماعی به شمار می‌رفت که به موضوعاتی در زمینه‌های فقه، تفسیر، عقائد اسلامی، نقد ادبی، فلسفه و تاریخ می‌پرداخت^[۱]. نویسندگانی مانند سلیمان نابلسی، عبدالمنعم رفاعی، حسنی فریز، سعید الدرة، نجیب شریدة و عبدالحلیم عباس با این مجله همکاری می‌کردند^[۱].

در سال 1935 دومین مجله اردن با نام المجلــة القضائیــة توسط توفیق سنو منتشر شد^[۲]؛ وی رئیس دادگاه استیناف و یکی از رجال قانون در اردن بود. این مجله موضوعات قضایی را پوشش می‌داد. در سال 1936 در حالی که فقط 13 شماره از آن منتشر شده بود متوقف شد. این نشریه، اولین مجله تخصصی اردن به شمار می‌آید^[۱]. در دهه چهل سه مجله دیگر به نامهای الرائد، الثقافــة و التعاون و المیثاق منتشر شد^[۲]. اولین مجله ادبی اردن القلم الجدید به سردبیری عیسی ناعوری در گستره‌ی وسیعی در تاریخ 1952 منتشر شد. نویسندگان اولین شماره آن عبارت بودند از: الیاس فرحات، الیاس قنصل، ریاض معلوف، محمد‌هاشم رشید علیرغم موفقیت به دلیل فقدان مدرک دانشگاهی سردبیر مطابق قانون در سال 1953 توقیف شد. شعار این مجله رسالت ادبیات: حق، آزادی، عشق^[۳].

از دیگر مجلات ادبی پیشرو، مجله الافق الجدید امین شنار بود که در سال 1966 به دلیل مشکلات مالی متوقف شد^[۳]. در سال‌های اخیر و در سایه آزادی‌های نسبی بیش از بیست هفته نامه حزبی و غیرحزبی دیگر به صف مطبوعات این کشور پیوسته اند که با استفاده از فضای نسبتا آزاد مطبوعاتی موجود از مواضع عمدتاً مخالف خود دفاع می‌کنند؛ از جمله این هفته نامه‌ها می‌توان به هفته نامه‌های البلاد، الحدث، الشیخان، السبیل الهدف، المیثاق و الاردن اشاره کرد. آنچه در این راستا قابل تامل است بالا بودن تیراژ و غنای محتوایی جراید است^[۴]. گفته می‎‌شود که تیراژ برخی از هفته‌نامه‌ها تا 40 هزار نسخه است^[۵]. مطابق آخرین آمار انتشار یافته توسط یونسکو عناوین نشریات غیر از روزنامه‌ها در سال 2000 به ازای هر یک میلیون نفر شهروند اردنی 4/2 می‌باشد^[۶].

نشریات کودک و نوجوان در اردن در سال 1927 با انتشار مجله التلمیذ ظهور کرد که به صورت دو هفته نامه به چاپ می رسید. مطالب این مجله پیرامون موضوعات مربوط به مدارس، علوم و ادبیات بود که پس از ده شماره متوقف شد. مجله المجموعــة الثانویــة دومین مجله‌ای بود که به زبان عربی و انگلیسی منتشر شد و موضوعات آن در زمینه نیازهای آموزشی شعر و قصه بود. در سال 1938 مجله ثانویه امان (دبیرستان امان) با موضوعات ادبی، فرهنگی و اجتماعی در اردن منتشر شد و دومین شماره آن در چاپخانه ابن زیدون در دمشق (1940) به چاپ رسید.

مجله الرابطه که دومین مجله دانش آموزی در اردن به شمار می رود، در سال 1944 منتشر شد که بعدها مجله المنهل که از سوی دانشکده علمی اسلامی امان منتشر می‌شد جای آن را گرفت، با این تفاوت که نویسندگان آن جمعی از ادبا و روزنامه‌نگاران صاحب نام بودند. در حال حاضر مجله سامر از شهرت فراوانی برخوردار است و کودکان بسیاری را علاقمند به مطالعه نموده است. این مجله ماهانه در 48 صفحه و به صورت رنگی چاپ می‎‌شود. موضوعات آن شامل عموماً قصه‌های مصور، پرسش و پاسخ، معلومات عمومی و فرهنگی، تاریخ، شعر است^[۷]^[۸].

نیز نگاه کنید به

مطبوعات در اردن؛ مهم ترین نشریات ادواری اردن؛ روزنامه های اردن؛ ویژگی های روزنامه های اردن در ادوار مختلف

کتابشناسی

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ الموسی عصام سلیمان(1998).تطور الصحافــة الاردنیــة. منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص. 99
↑ ^۲٫۰ ^۲٫۱ منصور فاروق(1992)، النشر و المطابع و المکتبات، منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 12
↑ ^۳٫۰ ^۳٫۱ الموسی عصام سلیمان(1998)، تطور الصحافــة الاردنیــة، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص. 125و 126
↑ ادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص. 59
↑ World Report, investing in cultural diversity and intercultural dialogue, United Nations Educational, (UNESCO) 332-2009)
↑ پادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ،ص. 60
↑ پادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص. 60 و61
↑ لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)

[:0-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ الموسی عصام سلیمان(1998).تطور الصحافــة الاردنیــة. منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص. 99

[:1-2] ۲٫۰ ^۲٫۱ منصور فاروق(1992)، النشر و المطابع و المکتبات، منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 12

[:2-3] ۳٫۰ ^۳٫۱ الموسی عصام سلیمان(1998)، تطور الصحافــة الاردنیــة، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص. 125و 126

[4] ادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص. 59

[5] World Report, investing in cultural diversity and intercultural dialogue, United Nations Educational, (UNESCO) 332-2009)

[6] پادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ،ص. 60

[7] پادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص. 60 و61

[8] لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-'''نشريات'''
+شیخ ندیم ملاح متولد 1892 [[لبنان]] اولین مجله [[اردن]] را با نام الحکمــة منتشر ساخت. از این مجله ده شماره طی سال‌های 1933 - 1932 چاپ شد. الحکمــة مجله‌ای علمی و اسلامی و ادبی و اجتماعی به شمار می‌رفت که به موضوعاتی در زمینه‌های فقه، تفسیر، عقائد اسلامی، نقد ادبی، فلسفه و تاریخ می‌پرداخت<ref name=":0">الموسی عصام سلیمان(1998).تطور الصحافــة الاردنیــة. منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص. 99</ref>. نویسندگانی مانند سلیمان نابلسی، عبدالمنعم رفاعی، حسنی فریز، سعید الدرة، نجیب شریدة و عبدالحلیم عباس با این مجله همکاری می‌کردند<ref name=":0" />.
-شيخ نديم ملاح متولد 1892 لبنان اولين مجله اردن را با نام ''الحکمــة'' منتشر ساخت. از اين مجله ده شماره طي سال هاي 1932-1933 چاپ شد. ''الحکمــة'' مجله اي علمي و اسلامي و ادبي و اجتماعي به شمار مي رفت که به موضوعاتي در زمينه هاي فقه، تفسير، عقائد اسلامي، نقد ادبي، فلسفه و تاريخ مي پرداخت. (76)
+در سال 1935 دومین مجله [[اردن]] با نام المجلــة القضائیــة توسط توفیق سنو منتشر شد<ref name=":1">منصور فاروق(1992)، النشر و المطابع و المکتبات، منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 12</ref>؛ وی رئیس دادگاه استیناف و یکی از رجال قانون در [[اردن]] بود. این مجله موضوعات قضایی را پوشش می‌داد. در سال 1936 در حالی که فقط 13 شماره از آن منتشر شده بود متوقف شد. این نشریه، اولین مجله تخصصی [[اردن]] به شمار می‌آید<ref name=":0" />. در دهه چهل سه مجله دیگر به نامهای الرائد، الثقافــة و التعاون و المیثاق منتشر شد<ref name=":1" />. اولین مجله ادبی [[اردن]] القلم الجدید به سردبیری عیسی ناعوری در گستره‌ی وسیعی در تاریخ 1952 منتشر شد. نویسندگان اولین شماره آن عبارت بودند از: الیاس فرحات، الیاس قنصل، ریاض معلوف، محمد‌هاشم رشید علیرغم موفقیت به دلیل فقدان مدرک دانشگاهی سردبیر مطابق قانون در سال 1953 توقیف شد. شعار این مجله رسالت ادبیات: حق، آزادی، عشق<ref name=":2">الموسی عصام سلیمان(1998)، تطور الصحافــة الاردنیــة، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص. 125و 126</ref>.
-نويسندگاني مانند سليمان نابلسي، عبدالمنعم رفاعي، حسني فريز، سعيد الدرة، نجيب شريدة و عبدالحليم عباس با اين مجله همکاري مي کردند. (78)
+از دیگر مجلات ادبی پیشرو، مجله الافق الجدید امین شنار بود که در سال 1966 به دلیل مشکلات مالی متوقف شد<ref name=":2" />. در سال‌های اخیر و در سایه آزادی‌های نسبی بیش از بیست هفته نامه حزبی و غیرحزبی دیگر به صف مطبوعات این کشور پیوسته اند که با استفاده از فضای نسبتا آزاد مطبوعاتی موجود از مواضع عمدتاً مخالف خود دفاع می‌کنند؛ از جمله این هفته نامه‌ها می‌توان به هفته نامه‌های البلاد، الحدث، الشیخان، السبیل الهدف، المیثاق و الاردن اشاره کرد. آنچه در این راستا قابل تامل است بالا بودن تیراژ و غنای محتوایی جراید است<ref>ادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص. 59</ref>. گفته می‎‌شود که تیراژ برخی از هفته‌نامه‌ها تا 40 هزار نسخه است<ref>World Report, investing in cultural diversity and intercultural dialogue, United Nations Educational, (UNESCO) 332-2009)</ref>. مطابق آخرین آمار انتشار یافته توسط [https://www.unesco.org/en یونسکو] عناوین نشریات غیر از روزنامه‌ها در سال 2000 به ازای هر یک میلیون نفر شهروند اردنی 4/2 می‌باشد<ref>پادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ،ص. 60</ref>.
-در سال 1935 دومين مجله اردن با نام ''المجلــة القضائيــة'' توسط توفيق سنو منتشر شد؛ (77) وي رئيس دادگاه استيناف و يکي از رجال قانون در اردن بود. اين مجله موضوعات قضايي را پوشش مي داد. در سال 1936 در حالي که فقط 13 شماره از آن منتشر شده بود متوقف شد. اين نشریه، اولين مجله تخصصي اردن به شمار مي آيد. (79)
+نشریات کودک و نوجوان در [[اردن]] در سال 1927 با انتشار مجله التلمیذ ظهور کرد که به صورت دو هفته نامه به چاپ می رسید. مطالب این مجله پیرامون موضوعات مربوط به مدارس، علوم و ادبیات بود که پس از ده شماره متوقف شد. مجله المجموعــة الثانویــة دومین مجله‌ای بود که به زبان عربی و انگلیسی منتشر شد و موضوعات آن در زمینه نیازهای آموزشی شعر و قصه بود. در سال 1938 مجله ثانویه امان (دبیرستان امان) با موضوعات ادبی، فرهنگی و اجتماعی در [[اردن]] منتشر شد و دومین شماره آن در چاپخانه ابن زیدون در دمشق (1940) به چاپ رسید.
-در دهه چهل سه مجله ديگر به نامهاي ''الرائد،'' ''الثقافــة و التعاون'' و ''الميثاق'' منتشر شد.‌(80)
+مجله الرابطه که دومین مجله دانش آموزی در [[اردن]] به شمار می رود، در سال 1944 منتشر شد که بعدها مجله المنهل که از سوی دانشکده علمی اسلامی امان منتشر می‌شد جای آن را گرفت، با این تفاوت که نویسندگان آن جمعی از ادبا و روزنامه‌نگاران صاحب نام بودند. در حال حاضر مجله سامر از شهرت فراوانی برخوردار است و کودکان بسیاری را علاقمند به مطالعه نموده است. این مجله ماهانه در 48 صفحه و به صورت رنگی چاپ می‎‌شود. موضوعات آن شامل عموماً قصه‌های مصور، پرسش و پاسخ، معلومات عمومی و فرهنگی، تاریخ، شعر است<ref>پادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص. 60 و61</ref><ref>لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ [[اردن]]. تهران: [https://www.icro.ir سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی](در دست انتشار)</ref>.
-اولين مجله ادبي اردن ''القلم الجديد'' به سردبيري عيسي ناعوري در گسترة وسيعي در تاريخ 1952منتشر شد. نويسندگان اولين شماره آن عبارت بودند از: الياس فرحات، الياس قنصل، رياض معلوف، محمد هاشم رشيد عليرغم موفقيت به دليل فقدان مدرک دانشگاهي سردبير مطابق قانون در سال 1953 توقيف شد.
+== نیز نگاه کنید به ==
+[[مطبوعات در اردن]]؛ [[مهم ترین نشریات ادواری اردن]]؛ [[روزنامه های اردن]]؛ [[ویژگی های روزنامه های اردن در ادوار مختلف]]
-شعار اين مجله رسالت ادبیات: حق، آزادي، عشق(81)
+== کتابشناسی ==
+<references />
-از ديگر مجلات ادبي پيشرو، مجله ''الافق الجديد'' امين شنار بود که در سال 1966 به دليل مشکلات مالي متوقف شد.(82)
+[[رده:مطبوعات]]
-در سالهاي اخير و در سايه آزادي هاي نسبي بيش از بيست هفته نامه حزبي و غيرحزبي ديگر به صف مطبوعات اين كشور پيوسته اند كه با استفاده از فضاي نسبتا آزاد مطبوعاتي موجود از مواضع عمدتاً مخالف خود دفاع مي كنند؛ از جمله اين هفته نامه ها مي توان به هفته نامه هاي ''البلاد، الحدث، الشيخان، السبيل الهدف، الميثاق و الاردن'' اشاره كرد. آنچه در اين راستا قابل تامل است بالا بودن تيراژ و غناي محتوايي جرايد است.(83) گفته مي شود كه تيراژ برخي از هفته نامه ها تا 40 هزار نسخه است. (84) مطابق آخرين آمار انتشار يافته توسط يونسکو عناوين نشريات غير از روزنامه ها در سال 2000 به ازاي هر يک ميليون نفر شهروند اردني 2/4 مي باشد.(85)
-نشريات كودك و نوجوان در اردن در سال 1927 با انتشار مجله ''التلميذ'' ظهور کرد که به صورت دو هفته نامه به چاپ مي رسيد. مطالب اين مجله پيرامون موضوعات مربوط به مدارس، علوم و ادبيات بود که پس از ده شماره متوقف شد.
-مجله ''المجموعــة الثانويــة'' دومين مجله اي بود كه به زبان عربي و انگليسي منتشر شد و موضوعات آن در زمينه نيازهاي آموزشي شعر و قصه بود. در سال 1938 مجله ثانويه امان (دبيرستان امان) با موضوعات ادبي، فرهنگي و اجتماعي در اردن منتشر شد و دومين شماره آن در چاپخانه ابن زيدون در دمشق (1940) به چاپ رسيد.
-مجله ''الرابطه'' كه دومين مجله دانش آموزي در اردن به شمار مي رود، در سال 1944 منتشر شد كه بعدها مجله ''المنهل'' كه از سوي دانشكده علمي اسلامي امان منتشر مي شد جاي آن را گرفت، با اين تفاوت كه نويسندگان آن جمعي از ادبا و روزنامه نگاران صاحب نام بودند.
-در حال حاضر مجله ''سامر'' از شهرت فراواني برخوردار است و كودكان بسياري را علاقمند به مطالعه نموده است. اين مجله ماهانه در 48 صفحه و به صورت رنگي چاپ مي شود. موضوعات آن شامل عموماً قصه هاي مصور، پرسش و پاسخ، معلومات عمومي و فرهنگي، تاريخ، شعر است. (86)