نماز جمعه در بنگلادش

نمازجمعه در عین حال که در نظر عموم مردم از اهمیت خاصی برخوردار است، روش برگزاری آن باعث شده تا فقط مفهوم عبادی مدنظر باشد و از طرح مسائل سیاسی خبری نیست.

مسجد بیت‌المکرم بزرگترین مسجد کشور بنگلادش ، قابل بازیابی ازhttps://iqna.ir/fa/news/3896115/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF-%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4-%D8%B9%DA%A9%D8%B3

به طـــور کلی در همه مساجد کشور، که جمعا حدود دویست هزار مسجد می‌شوند، در روز جمعه هر هفته، هم زمان نماز جمعه برگزار می‌شود. در روستاها 99 درصد مردم مسلمان و در شهرها 90 درصد و در پایتخت در حدود 80 درصد مردم مسلمان در نمازهای جمعه شرکت می‌کنند.

ائمه مساجد و یا جمعه از طرف نمازگزاران و یا کمیته مدیریت مسجد مربوطه، به طور دائمی و به صورت حقوق بگیر استخدام می‌شوند. فقط خطیب و ائمه جماعت «مسجد بیت‌المکرم»، مسجد ملی بنگلادش در پایتخت، و نیز امام جماعت مسجد جامع شهر چیتاگنگ، از طرف دولت و از طریق بنیاد اسلامی دولتی منصوب می‌شوند.

تقریبا در تمام مساجد، خطبه‌های نماز جمعه از روی کتابی قدیمی خوانده می‌شود. در این کتاب برای هر ماه 4 یا 5 خطبه پیش‌بینی و نگارش شده است. محتوی این خطبه‌ها مسائل اعتقادی،  اخلاقی و معاد می‌باشد و جنبه‌های مذهبی را در بر می‌گیرد.

در مسجد بیت المکرم و چند مسجد مهم دیگر، خطبه‌های نماز جمعه را خطیب و امام جمعه آن مساجد می‌نویسند و می‌خوانند. شایان ذکر است که بجز یکی دو مسجد، در همه مساجد خطبه‌های نماز جمعه به زبان عربی خوانده می شود. در یکی دو مسجد مذکور که کاملا به دست جماعت اسلامی است، خطبه به زبان بنگالی ایراد می‌شود. معلوم است که خطبه عربی را اکثر مردم نمی‌فهمند و هیچ رابطه‌ای با زندگی مردم ندارد؛ به همین دلیل از انعکاس آن در مطبوعات هیچ اثری نیست. البته از یکی دو دهه پیش این سنت به همه مساجد ترویج شده است که قبل از خطبه عربی، خلاصه خطبه و یا مسائل ضروری را امام جمعه در سخنان قبل از خطبه به زبان بنگالی بیان کند، ولی عملا به علت ضعف علمی وکمبود اطلاعات و یا مشکلات دیگر، به آن عمل نمی‌شود.

دو روزنامه در داکا ( یعنی روزنامه‌های سنگرام و ملت ) خلاصه خطبه نماز جمعه مسجد بیت‌المکرم را که اکثرا مربوط به مسایل دینی و اجتماعی روزمره می باشد، منعکس می کنند. مولانا عبید الحق، امام جمعه بیت المکرم، بزرگ ترین خطیب مساجد بنگلادش است. وی نیز از طرف دولت برگزیده و استخدام شده است.

نمازهای جمعه در بنگلادش به جز چند نمونه، در رادیو و تلویزیون منعکس نمی‌شود. حتی در مطبوعات کشور نیز انعکاس ندارد. البته در چند نمونه که بعد از نماز جمعه مراسم سیاسی و یا سخنرانی‌های بزرگ سیاسی مذهبی در محوطه بیرونی مسجد ملی کشور برگزار می‌شود، خبر آن در مطبوعات به چاپ می‌رسد که در خصوص نماز جمعه فقط جنبه اشاره و فرعی دارد. این نکته را نباید از نظر دور داشت که علت اصلی آن نداشتن مرکزیت واحد برای نماز جمعه می‌باشد و اصولا در نماز جمعه مطلب مهمی بیان نمی‌شود که مطبوعات بدان بپردازند.

نیز نگاه کنید به

مناسبت‌های ملی و مذهبی بنگلادش ؛ آداب ماه رمضان در بنگلادش ؛ عید قربان در بنگلادش ؛ محرم در فرهنگ بنگلادش ؛ عید میلاد النبی در بنگلادش ؛ جشن جلوس عیدالنبی در بنگلادش ؛ نماز عیدین در بنگلادش ؛ شب برات در بنگلادش

منبع اصلی

توسلی، محمد مهدی، علی زاده کندی، عزیز، توسلی، سینا(1391). جامعه و فرهنگ بنگلادش. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار).

نویسندگان مقاله

محمد مهدی توسلی، عزیز علی زاده کندی و سینا توسلی