شهر دوشنبه: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''شهر دوشنبه''' '''خیابان رودکی''' '''1-1-8-5. موقعيت تاريخي و جغرافيايي''' به دليل موقعيت جغرافيايي، دوشنبه پايتخت تاجيكستان شهري است سرسبز و خرّم. خيابان رودكي خيابان اصلي و مركزي آن به شمار مي‌رود كه ميدان­هاي سامانيان و صدرالدين عيني در اين خياب...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''شهر دوشنبه'''
[[پرونده:دوشنبه.jpg|بندانگشتی|شهر دوشنبه(1403). برگرفته از سایت Kalpak Travel، قابل بازیابی از https://kalpak-travel.com/blog/dushanbe/]]
به دلیل موقعیت جغرافیایی، دوشنبه پایتخت [[تاجیکستان]] شهری است سرسبز و خرّم. خیابان رودکی خیابان اصلی و مرکزی آن به شمار می‌رود که میدان­‌های سامانیان و [[صدرالدین عینی]] در این خیابان واقع‌اند.


'''خیابان رودکی'''
شهر دوشنبه از جمله عمده‌ترین مراکز صنعتی جمهوری محسوب می‌گردد. در کارخانه‌های این شهر منسوجات نخی و حریر، یخچال، دستگاه‌های نسّاجی، وسایل هیدرولیک، ماشین آلات زراعتی، مصنوعات کشبافی، خیاطی و چرم و کفش تولید می‌شود.


'''1-1-8-5. موقعيت تاريخي و جغرافيايي'''
شهر دوشنبه مرکز عمده فرهنگی جمهوری نیز می­‌باشد. آکادمی علوم جمهوری، 19 پژوهشگاه، 5 مرکز آموزش عالی و بیش از 100 باب مدرسه و مرکز آموزش حرفه‌ای، 5 تئاتر، 10 تالار سینما و کنسرت، فیلارمونی و 24 کتابخانه در این شهر قرار دارند. ساخت ساختمان‌های اداری، مراکز فرهنگی و خدماتی و آپارتمان‌های چند طبقه‌ای هم اکنون نیز ادامه دارد. ساختمان‌هایی از قبیل خانه حکومت، تئاتر اپرا و بالت [[صدرالدین عینی]]، کتابخانه ملّی فردوسی، تالار کنسرت و سینمای باربد، میهمانخانه (هتل)‌های «دوشنبه» و «[[تاجیکستان]]»، دانشگاه دولتی [[تاجیکستان]]، چایخانه «راحت» از جمله نقاط دیدینی پایتخت محسوب می‌گردند. مؤسسه‌های نشریات «عرفان»، «ادیب»، «معارف»، «دانش» و دائره‌المعارف تاجیک در شهر دوشنبه واقع‌اند. جراید این کشور که اکثر در شهر دوشنبه نشر می‌شوند، به زبان‌های [[زبان تاجیکی|تاجیکی]]، [[زبان روسی|روسی]] و ازبکی است<ref>زهریی، حسن(1391). جامعه و فرهنگ [[تاجیکستان]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی] (در دست انتشار)، ص. 147</ref>.


به دليل موقعيت جغرافيايي، دوشنبه پايتخت تاجيكستان شهري است سرسبز و خرّم. خيابان رودكي خيابان اصلي و مركزي آن به شمار مي‌رود كه ميدان­هاي سامانيان و صدرالدين عيني در اين خيابان واقع‌اند.
=== آکادمی علوم جمهوری تاجیکستان ===
شهر دوشنبه به عنوان مرکز سیاسی، اداری و فرهنگی در ابتدای قرن بیستم انتخاب گردید. در باب اشتقاق نام دوشنبه، روایتی متداول است که طبق آن در حدود کنونی شهر دوشنبه روزهای دوشنبه بازار برگزار می‌شد و از این‌رو بعدها این نام به این شهر اطلاق شد. این روایت چندان هم از واقعیت دور نیست، زیرا در حدود دوشنبه کنونی، قصباتی موسوم به سه‌شنبه و چهارشنبه هم وجود دارد. دوشنبه به عنوان محل مسکونی در مآخذ منسوب به قرن 17 و وجود قلعه آن در تاریخنامه‌های ابتدای قرن 18 به دیده می‌شود. در ابتدای قرن 18 دوشنبه قرارگاه حاکم در فصل تابستان بود. موقعیت جغرافیایی دوشنبه به انتخاب آن به عنوان مرکز اداری و سیاسی منطقه مساعدت کرده است.


شهر دوشنبه از جمله عمده‌ترين مراكز صنعتي جمهوري محسوب مي‌گردد. در كارخانه‌هاي اين شهر منسوجات نخي و حرير، يخچال، دستگاههاي نسّاجي، وسايل هيدروليك، ماشين آلات زراعتي، مصنوعات كشبافي، خياطي و چرم و كفش توليد مي‌شود.
حفریات باستان­‌شناسی بیانگر آن است که دوشنبه از زمینه زراعت و پیشه‌وری دستاوردهای چشمگیری داشته است. در ابتدای قرن 20 دوشنبه به مرکز اداری و سیاسی برگزیده شد. سید عالم‌خان امیر بخارا قبل از فرار به [[افغانستان]] مدتی در این شهر اقامت داشته است. در تاریخ 21 سپتامبر سال 1921 دوشنبه به اشغال اردوی سرخ درآمد و در حاکمیت شوروی اعلام گردید.


شهر دوشنبه مركز عمدة فرهنگي جمهوري نيز مي­باشد. آكادمي علوم جمهوري، 19 پژوهشگاه، 5 مركز آموزش عالي و بيش از 100 باب مدرسه و مركز آموزش حرفه‌اي، 5 تئاتر، 10 تالار سينما و كنسرت، فيلارموني و 24 كتابخانه در اين شهر قرار دارند. ساخت ساختمانهاي اداري، مراكز فرهنگي و خدماتي و آپارتمانهاي چند طبقه‌اي هم اكنون نيز ادامه دارد. ساختمانهايي از قبيل خانة حكومت، تئاتر اپرا و بالت  صدرالدين عيني، كتابخانة ملّي فردوسي، تالار كنسرت و سينماي باربد، ميهمانخانه (هتل)‌هاي «دوشنبه» و «تاجيكستان»، دانشگاه دولتي تاجيكستان، چايخانة «راحت» از جملة نقاط ديديني پايتخت محسوب مي‌گردند. مؤسسه‌هاي نشريات «عرفان»، «اديب»، «معارف»، «دانش» و دائره‌المعارف تاجيك در شهر دوشنبه واقع‌اند. جرايد اين كشور كه اكثر در شهر دوشنبه نشر مي‌شوند، به زبانهاي تاجيكي، روسي و ازبكي است.
بدین ترتیب دوشنبه تا سال 1924 مرکز اداری و سیاسی نواحی بخارای شرقی و از سال 1924 پایتخت جمهوری شوروی سوسیالیستی [[تاجیکستان]] محسوب گردید. در ابتدای قرن 20 دوشنبه قریه کوچکی بود و بعداً با دهاتی چون لوچاب، ایسپیچک، قریه بالا، یکه چنار، قزاقان، شاه منصور، سرآسیاب، قریه میر خواجه انبیاء ادغام شده سال 1925 عنوان شهر را به خود گرفت. شهر دوشنبه دارای محلّه‌ها بوده و از دسامبر سال 1926 به کوچه و خیابان­‌ها تقسیم شد. سال 1930 دوشنبه از 13 کوچه و خیابان عبارت بود. دوشنبه از سال 1930 تا سال 1961 به نام استالین‌آباد یاد می‌شد، ولی سال 1961 مجدداً نام قبلی خود یعنی دوشنبه را باز یافت<ref>زهریی، حسن(1391). جامعه و فرهنگ [[تاجیکستان]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی] (در دست انتشار)، ص. 148</ref>.
 
== نیز نگاه کنید به ==
[[سیاست و حکومت تاجیکستان]]؛ [[تقسیمات اداری و سیاسی تاجیکستان]]
 
==کتابشناسی==
<references />
[[رده:مناطق و شهرهای مهم سیاسی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۱

شهر دوشنبه(1403). برگرفته از سایت Kalpak Travel، قابل بازیابی از https://kalpak-travel.com/blog/dushanbe/

به دلیل موقعیت جغرافیایی، دوشنبه پایتخت تاجیکستان شهری است سرسبز و خرّم. خیابان رودکی خیابان اصلی و مرکزی آن به شمار می‌رود که میدان­‌های سامانیان و صدرالدین عینی در این خیابان واقع‌اند.

شهر دوشنبه از جمله عمده‌ترین مراکز صنعتی جمهوری محسوب می‌گردد. در کارخانه‌های این شهر منسوجات نخی و حریر، یخچال، دستگاه‌های نسّاجی، وسایل هیدرولیک، ماشین آلات زراعتی، مصنوعات کشبافی، خیاطی و چرم و کفش تولید می‌شود.

شهر دوشنبه مرکز عمده فرهنگی جمهوری نیز می­‌باشد. آکادمی علوم جمهوری، 19 پژوهشگاه، 5 مرکز آموزش عالی و بیش از 100 باب مدرسه و مرکز آموزش حرفه‌ای، 5 تئاتر، 10 تالار سینما و کنسرت، فیلارمونی و 24 کتابخانه در این شهر قرار دارند. ساخت ساختمان‌های اداری، مراکز فرهنگی و خدماتی و آپارتمان‌های چند طبقه‌ای هم اکنون نیز ادامه دارد. ساختمان‌هایی از قبیل خانه حکومت، تئاتر اپرا و بالت صدرالدین عینی، کتابخانه ملّی فردوسی، تالار کنسرت و سینمای باربد، میهمانخانه (هتل)‌های «دوشنبه» و «تاجیکستان»، دانشگاه دولتی تاجیکستان، چایخانه «راحت» از جمله نقاط دیدینی پایتخت محسوب می‌گردند. مؤسسه‌های نشریات «عرفان»، «ادیب»، «معارف»، «دانش» و دائره‌المعارف تاجیک در شهر دوشنبه واقع‌اند. جراید این کشور که اکثر در شهر دوشنبه نشر می‌شوند، به زبان‌های تاجیکی، روسی و ازبکی است[۱].

آکادمی علوم جمهوری تاجیکستان

شهر دوشنبه به عنوان مرکز سیاسی، اداری و فرهنگی در ابتدای قرن بیستم انتخاب گردید. در باب اشتقاق نام دوشنبه، روایتی متداول است که طبق آن در حدود کنونی شهر دوشنبه روزهای دوشنبه بازار برگزار می‌شد و از این‌رو بعدها این نام به این شهر اطلاق شد. این روایت چندان هم از واقعیت دور نیست، زیرا در حدود دوشنبه کنونی، قصباتی موسوم به سه‌شنبه و چهارشنبه هم وجود دارد. دوشنبه به عنوان محل مسکونی در مآخذ منسوب به قرن 17 و وجود قلعه آن در تاریخنامه‌های ابتدای قرن 18 به دیده می‌شود. در ابتدای قرن 18 دوشنبه قرارگاه حاکم در فصل تابستان بود. موقعیت جغرافیایی دوشنبه به انتخاب آن به عنوان مرکز اداری و سیاسی منطقه مساعدت کرده است.

حفریات باستان­‌شناسی بیانگر آن است که دوشنبه از زمینه زراعت و پیشه‌وری دستاوردهای چشمگیری داشته است. در ابتدای قرن 20 دوشنبه به مرکز اداری و سیاسی برگزیده شد. سید عالم‌خان امیر بخارا قبل از فرار به افغانستان مدتی در این شهر اقامت داشته است. در تاریخ 21 سپتامبر سال 1921 دوشنبه به اشغال اردوی سرخ درآمد و در حاکمیت شوروی اعلام گردید.

بدین ترتیب دوشنبه تا سال 1924 مرکز اداری و سیاسی نواحی بخارای شرقی و از سال 1924 پایتخت جمهوری شوروی سوسیالیستی تاجیکستان محسوب گردید. در ابتدای قرن 20 دوشنبه قریه کوچکی بود و بعداً با دهاتی چون لوچاب، ایسپیچک، قریه بالا، یکه چنار، قزاقان، شاه منصور، سرآسیاب، قریه میر خواجه انبیاء ادغام شده سال 1925 عنوان شهر را به خود گرفت. شهر دوشنبه دارای محلّه‌ها بوده و از دسامبر سال 1926 به کوچه و خیابان­‌ها تقسیم شد. سال 1930 دوشنبه از 13 کوچه و خیابان عبارت بود. دوشنبه از سال 1930 تا سال 1961 به نام استالین‌آباد یاد می‌شد، ولی سال 1961 مجدداً نام قبلی خود یعنی دوشنبه را باز یافت[۲].

نیز نگاه کنید به

سیاست و حکومت تاجیکستان؛ تقسیمات اداری و سیاسی تاجیکستان

کتابشناسی

  1. زهریی، حسن(1391). جامعه و فرهنگ تاجیکستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص. 147
  2. زهریی، حسن(1391). جامعه و فرهنگ تاجیکستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص. 148