تجارت فرهنگی لبنان: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''ترجمه''' حوزه نشر كتاب در لبنان از اوائل قرن بيستم با محوريت ترجمه فعال شد و در دور قيموميت به اوج خود رسيد؛ به ويژه آنكه زبان فرانسه به عنوان زبان رسمي دوم در مراكز و مؤسسات دولتي اجباري شد. پس از استقلال نيز ترجمه كتاب در مراحل اوليه به كتب در...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ترجمه'''
حوزه نشر کتاب در [[لبنان]] از اوایل قرن بیستم با محوریت ترجمه فعال شد و در دوره قیمومیت به اوج خود رسید؛ به ویژه آن که زبان فرانسه به عنوان زبان رسمی دوم در مراکز و مؤسسات دولتی اجباری شد. پس از استقلال نیز ترجمه کتاب در مراحل اولیه به کتب درسی محدود بود و بسیاری از متون درسی فرانسوی به زبان عربی ترجمه شد و  به تدریج، ترجمه کتاب به دیگر حوزه‌‌ها گسترش یافت و آثار ترجمه شده به بازار کتاب کشور‌های عرب راه یافت. استقبال مخاطبان عرب زبان از کتب ترجمه شده، زمینه را برای فعال شدن مراکز نشر لبنانی در حوزه ترجمه‌ در زمینه‌‌های حقوق، علوم اجتماعی و سیاسی فراهم آورد. با گسترش بازار کتاب لبنان به کشور‌های عرب، ترجمه کتب خارجی روز به روز رونق بیشتری گرفت؛ به گونه‌ای که بین سال‌های 1957 تا 1961، کتب ترجمه شده در حدود 75% از تولید کتاب لبنان را به خود اختصاص داد. در این مرحله ترجمه رمان‌های غربی رو به افزایش گذاشت و یکی از مراکز انتشاراتی نیز به طور خاص به ترجمه آثار ادبی فرانسه اهتمام ورزید.<ref name=":0">هاشم، الدكتورة مود اسطفان. (1993). نشر الكتاب في لبنان و توزيعه في العالم العربي. (ترجمه: د. خليل احمد خليل). الطبعة الأولى. بيروت: دار الساقی، ص. 54.</ref>


حوزه نشر كتاب در لبنان از اوائل قرن بيستم با محوريت ترجمه فعال شد و در دور قيموميت به اوج خود رسيد؛ به ويژه آنكه زبان فرانسه به عنوان زبان رسمي دوم در مراكز و مؤسسات دولتي اجباري شد. پس از استقلال نيز ترجمه كتاب در مراحل اوليه به كتب درسي محدود بود و بسياري از متون درسي فرانسوي به زبان عربي ترجمه شد و  به تدريج، ترجمه كتاب به ديگر حوزه‌ها گسترش يافت و آثار ترجمه شده به بازار كتاب كشورهاي عرب راه يافت. استقبال مخاطبان عرب زبان از كتب ترجمه شده، زمينه را براي فعال شدن مراكز نشر لبناني در حوزه ترجمه‌ در زمينه‌هاي حقوق، علوم اجتماعي و سياسي فراهم آورد. با گسترش بازار كتاب لبنان به كشورهاي عرب، ترجمه كتب خارجي روز به روز رونق بيشتري گرفت؛ به گونه‌اي كه بين سالهاي 1957 تا 1961، كتب ترجمه شده در حدود 75% از توليد كتاب لبنان را به خود اختصاص داد. در اين مرحله ترجمه رمانهاي غربي رو به افزايش گذاشت و يكي از مراكز انتشاراتي نيز به طور خاص به ترجمه آثار ادبي فرانسه اهتمام ورزيد (هاشم، 1993، 54).
یک بررسی آماری که از مجموع 77 مرکز انتشاراتی در لبنان انجام شد، نشان می‌دهد که 71% از مراکز مزبور (55 مرکز نشر) به انتشار کتب ترجمه شده اقدام کرده‌اند و حدود 20% از کتب منتشر شده توسط 35 مرکز نشر (45/4% از مراکز نشر بررسی شده)، ترجمه از زبان‌های اروپایی بوده است. این کتاب‌ها شامل داستان‌های کودکان، علوم اجتماعی، حقوق و کامپیوتر بوده است<ref>حمود عدنان. (2003). النشر في لبنان، واقع ومرتجى: الكتاب والنشر في لبنان الواقع والسياسات. بیروت: المركز اللبناني للدراسات، ص. 140.</ref> به استناد بررسی مزبور 81/1% از مجموع مراکز نشر، کتاب‌های ترجمه شده از انگلیسی را در مجموعه انتشارات خود منتشر کرده‌اند که از این میان 20% از مجموع کتب منتشر شده توسط 58/1% از مراکز مزبور، به این زبان بوده است.


يك بررسي آماري كه از مجموع 77 مركز انتشاراتي در لبنان انجام شد، نشان مي‌دهد كه 71% از مراكز مزبور (55 مركز نشر) به انتشار كتب ترجمه شده اقدام كرده‌اند و حدود 20% از كتب منتشر شده توسط 35 مركز نشر (4،45% از مراكز نشر بررسي شده)، ترجمه از زبانهاي اروپائي بوده است. اين كتابها شامل داستانهاي كودكان، علوم اجتماعي، حقوق و كامپيوتر بوده است (حمود ،2003، 140) به استناد بررسي مزبور 1،81% از مجموع مراكز نشر، كتابهاي ترجمه شده از انگليسي را در مجموعه انتشارات خود منتشر كرده‌اند كه از اين ميان 20% از مجموع كتب منتشر شده توسط 1،58% از مراكز مزبور، به اين زبان بوده است.
ترجمه از زبان فرانسه در مرحله بعد قرار گرفته است. تعداد مراکز نشر لبنانی که در مجموعه آثار منتشر شده آن‌ها کتب ترجمه شده از زبان فرانسه قرار دارد، 58/1% از جامعه آماری مذکور را تشکیل می‌دهند. از این تعداد 65/6% از این مراکز، 20% از کل انتشارات را به کتب ترجمه شده از زبان فرانسه اختصاص داده‌اند.<ref>حمود عدنان. (2003). النشر في لبنان، واقع ومرتجى: الكتاب والنشر في لبنان الواقع والسياسات. بیروت: المركز اللبناني للدراسات، ص. 141_142.</ref>


ترجمه از زبان فرانسه در مرحله بعد قرار گرفته است. تعداد مراكز نشر لبناني كه در مجموعه آثار منتشر شده آنها كتب ترجمه شده از زبان فرانسه قرار دارد، 1،58% از جامعه آماري مذكور را تشكيل مي‌دهند. از اين تعداد 6،65% از اين مراكز، 20% از كل انتشارات را به كتب ترجمه شده از زبان فرانسه اختصاص داده‌اند (پيشين، 141و142).
به استناد بررسی یاد شده در مجموع، 27/2% از مراکز نشر جامعه آماری، به زبان‌های عربی، انگلیسی و فرانسه، همچنین 12/9% به زبان‌های عربی و انگلیسی و 10/3% به زبان‌های عربی و فرانسه آثاری را منتشر کرده‌اند.<ref>حمود عدنان. (2003). النشر في لبنان، واقع ومرتجى: الكتاب والنشر في لبنان الواقع والسياسات. بیروت: المركز اللبناني للدراسات، ص. 123.</ref>
===[[بازار کتاب لبنان]]===
کتاب، قلم اساسی در میان صادرات محصولات فرهنگی لبنان است. تا پیش از جنگ داخلی، این کشور مرکز چاپ و نشر و صادرات کتاب به کشور‌های عرب بود؛ به گونه‌ای که بین سال‌های 1957 و 1961 حدود 80% از کتب تولید شده به بازار کتاب کشور‌های عرب و به ویژه عراق، کشور‌های شمال آفریقا، سوریه، اردن و کشور‌های عرب حوزه خلیج فارس صادر شد.<ref name=":0" /> پس از جنگ اما به دلایل گوناگون از جمله تحول صنعت چاپ و نشر در مصر، از دست رفتن بازار کتاب عراق و الجزایر که دو بازار عمده کتاب‌های چاپ لبنان بودند<ref>حمود عدنان. (2003). النشر في لبنان، واقع ومرتجى: الكتاب والنشر في لبنان الواقع والسياسات. بیروت: المركز اللبناني للدراسات، ص. 114.</ref> و مهم‌تر از آن، جهانی شدن بازار کتاب و البته مشکلات اقتصادی، این مرکزیت از میان رفت.


به استناد بررسي ياد شده در مجموع، 2/27% ازمراکزنشر جامعه آماري، به زبانهاي عربي، انگليسي و فرانسه، همچنين 9،12% به زبانهاي عربي و انگليسي و 3،10% به زبانهاي عربي و فرانسه آثاری رامنتشر كرده‌اند (پيشين، 123).  
علی‌رغم آن، از آنجا که کتاب‌های چاپ شده در این کشور به لحاظ کیفیت چاپ و تنوع موضوعات همچنان در جایگاه مناسبی قرار دارند، در بسیاری از کشور‌های عرب مخاطبان خود را دارد و درصد بالایی از تولید کتاب لبنان به این کشورها صادر می‌شود. یکی از راه‌های اصلی صادرات کتاب، شرکت در نمایشگاه‌های بین‌‌المللی کتاب است. بیشترین فروش ناشران لبنانی از طریق شرکت در اینگونه نمایشگاه‌ها در کشور‌های عرب است. براساس بررسی‌های عدنان حمود، از میان 77 مرکز نشر جامعه آماری مورد بررسی، 71 مرکز در نمایشگاه‌های کتاب کشور‌های عرب شرکت می‌کنند. همچنین، 21 مرکز نشر در دیگر نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب مشارکت دارند.<ref>حمود عدنان. (2003). النشر في لبنان، واقع ومرتجى: الكتاب والنشر في لبنان الواقع والسياسات. بیروت: المركز اللبناني للدراسات، ص. 171_173.</ref> اولویت یکم بیشتر مراکز نشر لبنانی، نمایشگاه‌های کتاب شارجه، قاهره، ریاض، دمشق و کویت بوده است.<ref>صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ لبنان. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و [https://alhoda.ir/ انتشاراتی بین المللی الهدی]، ص. 167-170.</ref>


'''صادرات كتاب'''
== نیز نگاه کنید به ==


كتاب، قلم اساسي در ميان صادرات محصولات فرهنگي لبنان است. تا پيش از جنگ داخلي، اين كشور مركز چاپ و نشر و صادرات كتاب به كشورهاي عرب بود؛ به گونه‌اي كه بين سالهاي 1957 و 1961 حدود 80% از كتب توليد شده به بازار كتاب كشورهاي عرب و به ويژه عراق، كشورهاي شمال آفريقا، سوريه، اردن و كشورهاي عرب حوزه خليج فارس صادر شد (هاشم ، 54). پس از جنگ اما به دلائل گوناگون از جمله تحول صنعت چاپ و نشر در مصر، از دست رفتن بازار كتاب عراق و الجزائر كه دو بازار عمده كتابهاي چاپ لبنان بودند (حمود ،2003، 114) و مهمتر از آن، جهاني شدن بازار كتاب و البته مشكلات اقتصادي، اين مركزيت از ميان رفت.
* [[نظام فرهنگی لبنان]]
* [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی لبنان|نهادها و سازمان های فرهنگی لبنان]]


عليرغم آن، از آنجا كه كتابهاي چاپ شده در اين كشور به لحاظ كيفيت چاپ و تنوع موضوعات همچنان در جايگاه مناسبي قرار دارند، در بسياري از كشورهاي عرب مخاطبان خود را دارد و درصد بالائي از توليد كتاب لبنان به اين كشورها صادر مي‌شود. يكي از راههاي اصلي صادرات كتاب، شركت در نمايشگاههاي بين‌‌المللي كتاب است. بيشترين فروش ناشران لبناني از طريق شركت در اينگونه نمايشگاهها در كشورهاي عرب است. براساس بررسيهاي عدنان حمود، از ميان 77 مركز نشر جامعه آماري مورد بررسي، 71 مركز در نمايشگاههاي كتاب كشورهاي عرب شركت مي‌كنند. همچنين، 21 مركز نشر در ديگر نمايشگاههاي بين‌المللي كتاب مشاركت دارند (پيشين173-171). اولويت يكم بيشتر مراكز نشر لبناني، نمايشگاههاي كتاب شارجه، قاهره، رياض، دمشق و كويت بوده است.
== کتابشناسی ==

نسخهٔ ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۲۶

حوزه نشر کتاب در لبنان از اوایل قرن بیستم با محوریت ترجمه فعال شد و در دوره قیمومیت به اوج خود رسید؛ به ویژه آن که زبان فرانسه به عنوان زبان رسمی دوم در مراکز و مؤسسات دولتی اجباری شد. پس از استقلال نیز ترجمه کتاب در مراحل اولیه به کتب درسی محدود بود و بسیاری از متون درسی فرانسوی به زبان عربی ترجمه شد و  به تدریج، ترجمه کتاب به دیگر حوزه‌‌ها گسترش یافت و آثار ترجمه شده به بازار کتاب کشور‌های عرب راه یافت. استقبال مخاطبان عرب زبان از کتب ترجمه شده، زمینه را برای فعال شدن مراکز نشر لبنانی در حوزه ترجمه‌ در زمینه‌‌های حقوق، علوم اجتماعی و سیاسی فراهم آورد. با گسترش بازار کتاب لبنان به کشور‌های عرب، ترجمه کتب خارجی روز به روز رونق بیشتری گرفت؛ به گونه‌ای که بین سال‌های 1957 تا 1961، کتب ترجمه شده در حدود 75% از تولید کتاب لبنان را به خود اختصاص داد. در این مرحله ترجمه رمان‌های غربی رو به افزایش گذاشت و یکی از مراکز انتشاراتی نیز به طور خاص به ترجمه آثار ادبی فرانسه اهتمام ورزید.[۱]

یک بررسی آماری که از مجموع 77 مرکز انتشاراتی در لبنان انجام شد، نشان می‌دهد که 71% از مراکز مزبور (55 مرکز نشر) به انتشار کتب ترجمه شده اقدام کرده‌اند و حدود 20% از کتب منتشر شده توسط 35 مرکز نشر (45/4% از مراکز نشر بررسی شده)، ترجمه از زبان‌های اروپایی بوده است. این کتاب‌ها شامل داستان‌های کودکان، علوم اجتماعی، حقوق و کامپیوتر بوده است[۲] به استناد بررسی مزبور 81/1% از مجموع مراکز نشر، کتاب‌های ترجمه شده از انگلیسی را در مجموعه انتشارات خود منتشر کرده‌اند که از این میان 20% از مجموع کتب منتشر شده توسط 58/1% از مراکز مزبور، به این زبان بوده است.

ترجمه از زبان فرانسه در مرحله بعد قرار گرفته است. تعداد مراکز نشر لبنانی که در مجموعه آثار منتشر شده آن‌ها کتب ترجمه شده از زبان فرانسه قرار دارد، 58/1% از جامعه آماری مذکور را تشکیل می‌دهند. از این تعداد 65/6% از این مراکز، 20% از کل انتشارات را به کتب ترجمه شده از زبان فرانسه اختصاص داده‌اند.[۳]

به استناد بررسی یاد شده در مجموع، 27/2% از مراکز نشر جامعه آماری، به زبان‌های عربی، انگلیسی و فرانسه، همچنین 12/9% به زبان‌های عربی و انگلیسی و 10/3% به زبان‌های عربی و فرانسه آثاری را منتشر کرده‌اند.[۴]

بازار کتاب لبنان

کتاب، قلم اساسی در میان صادرات محصولات فرهنگی لبنان است. تا پیش از جنگ داخلی، این کشور مرکز چاپ و نشر و صادرات کتاب به کشور‌های عرب بود؛ به گونه‌ای که بین سال‌های 1957 و 1961 حدود 80% از کتب تولید شده به بازار کتاب کشور‌های عرب و به ویژه عراق، کشور‌های شمال آفریقا، سوریه، اردن و کشور‌های عرب حوزه خلیج فارس صادر شد.[۱] پس از جنگ اما به دلایل گوناگون از جمله تحول صنعت چاپ و نشر در مصر، از دست رفتن بازار کتاب عراق و الجزایر که دو بازار عمده کتاب‌های چاپ لبنان بودند[۵] و مهم‌تر از آن، جهانی شدن بازار کتاب و البته مشکلات اقتصادی، این مرکزیت از میان رفت.

علی‌رغم آن، از آنجا که کتاب‌های چاپ شده در این کشور به لحاظ کیفیت چاپ و تنوع موضوعات همچنان در جایگاه مناسبی قرار دارند، در بسیاری از کشور‌های عرب مخاطبان خود را دارد و درصد بالایی از تولید کتاب لبنان به این کشورها صادر می‌شود. یکی از راه‌های اصلی صادرات کتاب، شرکت در نمایشگاه‌های بین‌‌المللی کتاب است. بیشترین فروش ناشران لبنانی از طریق شرکت در اینگونه نمایشگاه‌ها در کشور‌های عرب است. براساس بررسی‌های عدنان حمود، از میان 77 مرکز نشر جامعه آماری مورد بررسی، 71 مرکز در نمایشگاه‌های کتاب کشور‌های عرب شرکت می‌کنند. همچنین، 21 مرکز نشر در دیگر نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب مشارکت دارند.[۶] اولویت یکم بیشتر مراکز نشر لبنانی، نمایشگاه‌های کتاب شارجه، قاهره، ریاض، دمشق و کویت بوده است.[۷]

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ هاشم، الدكتورة مود اسطفان. (1993). نشر الكتاب في لبنان و توزيعه في العالم العربي. (ترجمه: د. خليل احمد خليل). الطبعة الأولى. بيروت: دار الساقی، ص. 54.
  2. حمود عدنان. (2003). النشر في لبنان، واقع ومرتجى: الكتاب والنشر في لبنان الواقع والسياسات. بیروت: المركز اللبناني للدراسات، ص. 140.
  3. حمود عدنان. (2003). النشر في لبنان، واقع ومرتجى: الكتاب والنشر في لبنان الواقع والسياسات. بیروت: المركز اللبناني للدراسات، ص. 141_142.
  4. حمود عدنان. (2003). النشر في لبنان، واقع ومرتجى: الكتاب والنشر في لبنان الواقع والسياسات. بیروت: المركز اللبناني للدراسات، ص. 123.
  5. حمود عدنان. (2003). النشر في لبنان، واقع ومرتجى: الكتاب والنشر في لبنان الواقع والسياسات. بیروت: المركز اللبناني للدراسات، ص. 114.
  6. حمود عدنان. (2003). النشر في لبنان، واقع ومرتجى: الكتاب والنشر في لبنان الواقع والسياسات. بیروت: المركز اللبناني للدراسات، ص. 171_173.
  7. صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ لبنان. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص. 167-170.