موقعیت زبان فارسی در چین معاصر: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


از اوایل قرن بیستم، با فروپاشی نظام امپراتوری در [[چین]] و ایجاد جمهوری [[چین]] که همزمان با نهضت مشروطه طلبی در ایران بود، دور تازه­ای از فعالیت ­ها برای آشنایی میان ایران و [[چین]] آغاز شد که متأسفانه به دلیل درگیر شدن [[چین]] در جنگ ­های داخلی و تجاوز ژاپن به این کشور که سرتاسر نیمه ­ی نخست این قرن را به خود مشغول کرد، این تلاش ­ها راه به جایی نبرد. اما پس از استقرار [[جمهوری خلق چین]] در سال1949، و در اواسط دهه ­ی1950میلادی که رابطه ­ی سیاسی میان ایران و [[چین]] به دلیل روی کارآمدن [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|حزب کمونیست]] در این کشور قطع شده بود، یکی از اساتید تاریخ بخش شرق‌شناسی دانشگاه پكن به نام پروفسور جی شیان ­لین كه خود زبان فارسی را در دانشگاه كمبریج یاد گرفته بود، اولین دوره ­ی آموزش زبان فارسی را با یازده دانشجو در دانشگاه پكن آغاز كرد. در سال1960، از آن یازده نفر تنها 4 نفر مدرك تحصیلی(کارشناسی) خود را در رشته­ ی زبان و ادبیات فارسی اخذ نمودند و در همان دانشگاه تدریس زبان فارسی را پی گرفتند. <ref>اسماعیل پور، ابوالقاسم.(1385). فارسی پژوه ی و ایرانشناسی، در دیدار با پروفسور جان هون نین، ایرانشناس برجسته­ ی چین. کتاب ماه ادبیات، شماره 105 سال در چین.</ref>
از اوایل قرن بیستم، با فروپاشی نظام امپراتوری در [[چین]] و ایجاد [[جمهوری خلق چین|جمهوری چین]] که همزمان با نهضت مشروطه طلبی در ایران بود، دور تازه­ای از فعالیت ­ها برای آشنایی میان ایران و [[چین]] آغاز شد که متأسفانه به دلیل درگیر شدن [[چین]] در جنگ ­های داخلی و تجاوز [[ژاپن]] به این کشور که سرتاسر نیمه ­ی نخست این قرن را به خود مشغول کرد، این تلاش ­ها راه به جایی نبرد. اما پس از استقرار [[جمهوری خلق چین]] در سال1949، و در اواسط دهه ­ی1950میلادی که رابطه ­ی سیاسی میان ایران و [[چین]] به دلیل روی کارآمدن [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|حزب کمونیست]] در این کشور قطع شده بود، یکی از اساتید تاریخ بخش شرق‌شناسی [[دانشگاه پکن در چین|دانشگاه پكن]] به نام پروفسور جی شیان ­لین كه خود زبان فارسی را در دانشگاه كمبریج یاد گرفته بود، اولین [[زبان فارسی در چین|دوره ­ی آموزش زبان فارسی]] را با یازده دانشجو در [[دانشگاه پکن در چین|دانشگاه پكن]] آغاز كرد. در سال1960، از آن یازده نفر تنها 4 نفر مدرك تحصیلی(کارشناسی) خود را در رشته­ ی زبان و ادبیات فارسی اخذ نمودند و در همان دانشگاه تدریس [[زبان فارسی در چین|زبان فارسی]] را پی گرفتند. <ref>اسماعیل پور، ابوالقاسم.(1385). فارسی پژوه ی و ایرانشناسی، در دیدار با پروفسور جان هون نین، ایرانشناس برجسته­ ی چین. کتاب ماه ادبیات، شماره 105 سال در چین.</ref>


با گسترش روابط سیاسی میان ایران و [[چین]] در اوایل دهه­ 1970،(آغاز مجدد روابط بین دو کشور در سال 1971میلادی) از همین فارغ‌التحصیلان به عنوان مترجم در سفرهای دیپلماتیك استفاده شد و این گونه بود كه آموزش [[زبان فارسی در چین]]، از میانه­ ی دهه­ ی 1970و پس از بیست سال تجربه­ ی آموزش مستقل در این كشور، از حمایت دولت وقت ایران نیز برخوردار شد. پس از انقلاب اسلامی نیز آموزش زبان فارسی در كشورهای مختلف مورد حمایت دولت‌های وقت قرار گرفت و تلاش اساتید برجسته ­ی كشور همچون آقایان دكتر شهیدی، دكتر ستوده، دكتر دبیرسیاقی و ذیبح الله صفا در تشویق و حمایت از ایران‌شناسان و مدرسان زبان فارسی در [[چین]] قابل توجه و تقدیر بوده است. ترجمه شاهكارهای ادبی زبان فارسی به [[زبان چینی]] شامل شاهنامه فردوسی، مثنوی مولوی، بوستان و گلستان سعدی، رباعیات خیام، دیوان حافظ و نگاشتن فرهنگ لغت فارسی به چینی و بالعكس حاصل تلاش‌های اساتید چینی و حمایت و همكاری اساتید ایرانی زبان و ادبیات فارسی است. <ref>فرازی، مهدی.(1391). مهر ماه ضرورت تقویت روابط فرهنگی ایران و چین؛ آموزش زبان به مثابه ­ی دیپلماسی فرهنگی. ارایه شده در دومین سمینار بررسی [[روابط فرهنگی ایران و چین]]. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.</ref>
با گسترش روابط سیاسی میان ایران و [[چین]] در اوایل دهه­ 1970،(آغاز مجدد روابط بین دو کشور در سال 1971میلادی) از همین فارغ‌التحصیلان به عنوان مترجم در سفرهای دیپلماتیك استفاده شد و این گونه بود كه آموزش [[زبان فارسی در چین]]، از میانه­ ی دهه­ ی 1970و پس از بیست سال تجربه­ ی آموزش مستقل در این كشور، از حمایت دولت وقت ایران نیز برخوردار شد. پس از انقلاب اسلامی نیز آموزش زبان فارسی در كشورهای مختلف مورد حمایت دولت‌های وقت قرار گرفت و تلاش اساتید برجسته ­ی كشور همچون آقایان [https://fa.wikishia.net/view/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF%DB%8C دكتر شهیدی]، [https://fa.wikinoor.ir/wiki/%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%8C_%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1 دكتر ستوده]، [http://mahmoudafshar.ir/afsharawarder/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/ دكتر دبیرسیاقی] و [https://fa.wikifeqh.ir/%D8%B0%D8%A8%DB%8C%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%A7 ذیبح الله صفا] در تشویق و حمایت از [[ایرانشناسی و ایرانشناسان در چین|ایران‌شناسان و مدرسان زبان فارسی در چین]] قابل توجه و تقدیر بوده است. ترجمه شاهكارهای ادبی زبان فارسی به [[زبان چینی]] شامل شاهنامه فردوسی، مثنوی مولوی، بوستان و گلستان سعدی، رباعیات خیام، دیوان حافظ و نگاشتن فرهنگ لغت فارسی به چینی و بالعكس حاصل تلاش‌های اساتید چینی و حمایت و همكاری اساتید ایرانی زبان و ادبیات فارسی است. <ref>فرازی، مهدی.(1391). مهر ماه ضرورت تقویت روابط فرهنگی ایران و چین؛ آموزش زبان به مثابه ­ی دیپلماسی فرهنگی. ارایه شده در دومین سمینار بررسی [[روابط فرهنگی ایران و چین]]. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.</ref>


حال كه بیش از نیم قرن از آغاز آموزش زبان فارسی به ­صورت آكادمیك در [[چین]] می‌گذرد، به نظر می رسد علاقه و تلاش دولت مردان، زبان‌آموزان و مدرسان در این كشور، حمایت‌های علاقه‌مندان به فرهنگ و ادب فارسی در بدنه ­ی دولت‌ و مراکز آموزش عالی ایران از طریق رایزنی های فرهنگی و اعزام اساتید مجرب و پیگیری مفاخر علمی و فرهنگی كشورمان، شرایط به گونه‌ای رقم خورده كه آموزش زبان فارسی در [[چین]]، برخلاف خیلی از کشورهایی که به صورت سنتی زبان فارسی در دانشگاه­ های آن­ها رواج خوبی داشت و تدریس می­ شد ولی اکنون درحال افول و تنزل است، از وضعیت نسبتا خوب و روبه رشدی برخوردار است. وجود مراكز مختلف آموزش زبان فارسی در دانشگاه‌های [[پکن|پكن]]، [[شانگهای]] و چند دانشگاه دیگر كه اخیرا تفاهم‌نامه‌های همكاری میان دانشگاه‌های ایرانی و چینی منعقد شده است، در كنار پژوهشگاه فرهنگ ایران در دانشگاه [[پکن|پكن]] كه از سال 1991 به فعالیت خود مشغول است، آموزش‌های پراكنده و مقطعی زبان فارسی در دانشگاه نظامی لویانگ و دانشگاه رادیو و تلویزیون [[چین]]، سبب شده تا امروز در بسیاری از مراكز دولتی [[چین]] از وزارت خارجه و وزارت بازرگانی گرفته تا رادیو [[چین]]، نیروهایی متخصص و آشنا به زبان فارسی حضور داشته و روابط همه جانبه­ ی دو كشور را تسهیل و تسریع می‌كنند. وجود مراكز متعدد ایران‌شناسی در [[چین]] و تأسیس مراكزی جدید خبر از تخصصی شدن حوزه­ ی مطالعات ایران در این کشور می دهد. <ref>سابقی، علی محمد.(1390). روابط فرهنگی ایران و چین به قدمت تاریخ، به لطافت ابریشم. کتاب آسیا 7، ویژه­ ی [[روابط ایران و چین]]. مؤسسه­ ی فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر. تهران.</ref><ref><small>سابقی، علی محمد. (1392). "جامعه و فرهنگ چین". تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم ص 1430.</small></ref>
حال كه بیش از نیم قرن از آغاز [[زبان فارسی در چین|آموزش زبان فارسی]] به ­صورت آكادمیك در [[چین]] می‌گذرد، به نظر می رسد علاقه و تلاش دولت مردان، زبان‌آموزان و مدرسان در این كشور، حمایت‌های علاقه‌مندان به فرهنگ و ادب فارسی در بدنه ­ی دولت‌ و مراکز آموزش عالی ایران از طریق [[رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در پکن چین|رایزنی های فرهنگی]] و اعزام اساتید مجرب و پیگیری مفاخر علمی و فرهنگی كشورمان، شرایط به گونه‌ای رقم خورده كه [[زبان فارسی در چین|آموزش زبان فارسی در چین]]، برخلاف خیلی از کشورهایی که به صورت سنتی زبان فارسی در دانشگاه­ های آن­ها رواج خوبی داشت و تدریس می­ شد ولی اکنون درحال افول و تنزل است، از وضعیت نسبتا خوب و روبه رشدی برخوردار است. وجود [[کرسی ها، مراکز آموزشی و استادان زبان فارسی در چين|مراكز مختلف آموزش زبان فارسی]] در [[دانشگاه پکن در چین|دانشگاه‌های پكن]]، [[شانگهای]] و چند دانشگاه دیگر كه اخیرا تفاهم‌نامه‌های همكاری میان دانشگاه‌های ایرانی و چینی منعقد شده است، در كنار پژوهشگاه فرهنگ ایران در دانشگاه [[پکن|پكن]] كه از سال 1991 به فعالیت خود مشغول است، آموزش‌های پراكنده و مقطعی [[زبان فارسی در چین|زبان فارسی]] در دانشگاه نظامی لویانگ و دانشگاه رادیو و تلویزیون [[چین]]، سبب شده تا امروز در بسیاری از مراكز دولتی [[چین]] از وزارت خارجه و وزارت بازرگانی گرفته تا [[رادیو در چین|رادیو چین]]، نیروهایی متخصص و [[زبان فارسی در چین|آشنا به زبان فارسی]] حضور داشته و روابط همه جانبه­ ی دو كشور را تسهیل و تسریع می‌كنند. وجود [[مراکز ایران پژوهی در چین|مراكز متعدد ایران‌شناسی در چین]] و تأسیس مراكزی جدید خبر از تخصصی شدن حوزه­ ی مطالعات ایران در این کشور می دهد<ref>سابقی، علی محمد.(1390). روابط فرهنگی ایران و چین به قدمت تاریخ، به لطافت ابریشم. کتاب آسیا 7، ویژه­ ی [[روابط ایران و چین]]. مؤسسه­ ی فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر. تهران.</ref><ref>سابقی، علی محمد (1392). جامعه و فرهنگ [[چین]]. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم ص 1430.</ref>.


نیز نگاه کنید به [[چین]]؛ [[زبان فارسی در چین]]
== نیز نگاه کنید به ==
 
* [[زبان فارسی در چین]]
 
* [[پیشینه ی زبان فارسی در چین]] 
 
* [[عوامل توسعه و ترویج زبان فارسی در چین]]
 
* [[نقش زبان فارسی در پیدایش زبان های بومی اسلامی در چین]]


== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==

نسخهٔ ‏۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۵۴

از اوایل قرن بیستم، با فروپاشی نظام امپراتوری در چین و ایجاد جمهوری چین که همزمان با نهضت مشروطه طلبی در ایران بود، دور تازه­ای از فعالیت ­ها برای آشنایی میان ایران و چین آغاز شد که متأسفانه به دلیل درگیر شدن چین در جنگ ­های داخلی و تجاوز ژاپن به این کشور که سرتاسر نیمه ­ی نخست این قرن را به خود مشغول کرد، این تلاش ­ها راه به جایی نبرد. اما پس از استقرار جمهوری خلق چین در سال1949، و در اواسط دهه ­ی1950میلادی که رابطه ­ی سیاسی میان ایران و چین به دلیل روی کارآمدن حزب کمونیست در این کشور قطع شده بود، یکی از اساتید تاریخ بخش شرق‌شناسی دانشگاه پكن به نام پروفسور جی شیان ­لین كه خود زبان فارسی را در دانشگاه كمبریج یاد گرفته بود، اولین دوره ­ی آموزش زبان فارسی را با یازده دانشجو در دانشگاه پكن آغاز كرد. در سال1960، از آن یازده نفر تنها 4 نفر مدرك تحصیلی(کارشناسی) خود را در رشته­ ی زبان و ادبیات فارسی اخذ نمودند و در همان دانشگاه تدریس زبان فارسی را پی گرفتند. [۱]

با گسترش روابط سیاسی میان ایران و چین در اوایل دهه­ 1970،(آغاز مجدد روابط بین دو کشور در سال 1971میلادی) از همین فارغ‌التحصیلان به عنوان مترجم در سفرهای دیپلماتیك استفاده شد و این گونه بود كه آموزش زبان فارسی در چین، از میانه­ ی دهه­ ی 1970و پس از بیست سال تجربه­ ی آموزش مستقل در این كشور، از حمایت دولت وقت ایران نیز برخوردار شد. پس از انقلاب اسلامی نیز آموزش زبان فارسی در كشورهای مختلف مورد حمایت دولت‌های وقت قرار گرفت و تلاش اساتید برجسته ­ی كشور همچون آقایان دكتر شهیدی، دكتر ستوده، دكتر دبیرسیاقی و ذیبح الله صفا در تشویق و حمایت از ایران‌شناسان و مدرسان زبان فارسی در چین قابل توجه و تقدیر بوده است. ترجمه شاهكارهای ادبی زبان فارسی به زبان چینی شامل شاهنامه فردوسی، مثنوی مولوی، بوستان و گلستان سعدی، رباعیات خیام، دیوان حافظ و نگاشتن فرهنگ لغت فارسی به چینی و بالعكس حاصل تلاش‌های اساتید چینی و حمایت و همكاری اساتید ایرانی زبان و ادبیات فارسی است. [۲]

حال كه بیش از نیم قرن از آغاز آموزش زبان فارسی به ­صورت آكادمیك در چین می‌گذرد، به نظر می رسد علاقه و تلاش دولت مردان، زبان‌آموزان و مدرسان در این كشور، حمایت‌های علاقه‌مندان به فرهنگ و ادب فارسی در بدنه ­ی دولت‌ و مراکز آموزش عالی ایران از طریق رایزنی های فرهنگی و اعزام اساتید مجرب و پیگیری مفاخر علمی و فرهنگی كشورمان، شرایط به گونه‌ای رقم خورده كه آموزش زبان فارسی در چین، برخلاف خیلی از کشورهایی که به صورت سنتی زبان فارسی در دانشگاه­ های آن­ها رواج خوبی داشت و تدریس می­ شد ولی اکنون درحال افول و تنزل است، از وضعیت نسبتا خوب و روبه رشدی برخوردار است. وجود مراكز مختلف آموزش زبان فارسی در دانشگاه‌های پكن، شانگهای و چند دانشگاه دیگر كه اخیرا تفاهم‌نامه‌های همكاری میان دانشگاه‌های ایرانی و چینی منعقد شده است، در كنار پژوهشگاه فرهنگ ایران در دانشگاه پكن كه از سال 1991 به فعالیت خود مشغول است، آموزش‌های پراكنده و مقطعی زبان فارسی در دانشگاه نظامی لویانگ و دانشگاه رادیو و تلویزیون چین، سبب شده تا امروز در بسیاری از مراكز دولتی چین از وزارت خارجه و وزارت بازرگانی گرفته تا رادیو چین، نیروهایی متخصص و آشنا به زبان فارسی حضور داشته و روابط همه جانبه­ ی دو كشور را تسهیل و تسریع می‌كنند. وجود مراكز متعدد ایران‌شناسی در چین و تأسیس مراكزی جدید خبر از تخصصی شدن حوزه­ ی مطالعات ایران در این کشور می دهد[۳][۴].

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. اسماعیل پور، ابوالقاسم.(1385). فارسی پژوه ی و ایرانشناسی، در دیدار با پروفسور جان هون نین، ایرانشناس برجسته­ ی چین. کتاب ماه ادبیات، شماره 105 سال در چین.
  2. فرازی، مهدی.(1391). مهر ماه ضرورت تقویت روابط فرهنگی ایران و چین؛ آموزش زبان به مثابه ­ی دیپلماسی فرهنگی. ارایه شده در دومین سمینار بررسی روابط فرهنگی ایران و چین. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.
  3. سابقی، علی محمد.(1390). روابط فرهنگی ایران و چین به قدمت تاریخ، به لطافت ابریشم. کتاب آسیا 7، ویژه­ ی روابط ایران و چین. مؤسسه­ ی فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر. تهران.
  4. سابقی، علی محمد (1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم ص 1430.