نیروی دریایی روسیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
(صفحه‌ای تازه حاوی «نيروي دريايي به استعداد 142 هزار نیرو، عامل مهم توان نظامي كشور است كه به نيروي هسته‎اي استراتژيكي و نيروي متعارف تقسيم مي‎شود. نيروي دريايي از رسته‌هاي ذيل تشكيل شده است: نيروي زيردريايي، روآبي، هواپيمايي دريايي، تفنگداران دريايي و نيروي د...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
نيروي دريايي به استعداد 142 هزار نیرو، عامل مهم توان نظامي كشور است كه به نيروي هسته‎اي استراتژيكي و نيروي متعارف تقسيم مي‎شود. نيروي دريايي از رسته‌هاي ذيل تشكيل شده است: نيروي زيردريايي، روآبي، هواپيمايي دريايي، تفنگداران دريايي و نيروي دفاع ساحلي. بخش زيردريايي نيروي دريايي  كه در فضاهاي اقيانوس جهاني فعاليت مي كند، قادر است به اهداف دريايي و قاره‌اي ضربه وارد كند. زيردريايي‌هاي نيروي دريايي فدراسيون روسيه از نظر نوع تسليحات به موشك‌بر و اژدردار و از نظر نوع موتور به اتمي و ديزل برقي تقسيم‌بندي مي‎شوند. زيردريايي‌هاي اتمي مسلح به موشكهاي باليستيكي و بالدار هسته‎اي، نيروي ضربتي نيروي دريايي فدراسيون روسيه را تشكيل مي دهند. اين زيردريايي‌ها در مناطق مختلف اقيانوس جهاني در حال تردد بوده و هميشه براي كاربرد بي درنگ سلاح‌هاي هسته‎اي آمادگي دارند. زيردريايي‎هاي اتمي  مسلح به موشكهاي “ناو-ناو” عمدتاً مخصوص مبارزه با ناوهاي روآبي بزرگ دشمن هستند. از زيردريايي‎هاي اتمي اژدردار براي ايجاد اختلال در ارتباطات زيردريايي و روآبي دشمن استفاده مي‎شود. آن‎ها همچنين براي همراهي زيردريايي‌هاي موشك‎بر و ناوهاي روآبي به كار گرفته مي‎شوند. زيردريايي‎هاي ديزلي (اهم از موشك‌بر و اژدردار) در مناطق محدود دريا فعاليت مي كنند. ناوهاي روآبي، در شرايط معاصر نيز يكي از مهمترين بخش‌هاي نيروي دريايي را تشكيل مي دهند. ايجاد ناوهاي هواپيمابر و استفاده از انرژي اتمي به عنوان وسيله محرك اين ناوها، امكانات رزمي آن‎ها را گسترش داده است. ناوهاي روآبي به خروج زيردريايي‎ها به منطقه عمليات جنگي و بازگشت آنها به پايگاه‌ها  مساعدت كرده و نيروي دريابرد را جابجا مي كنند. يك مأموريت سنتي ديگر ناوهاي روآبي، وارد كردن ضربات به سرزمين دشمن  و دفاع از ساحل كشور خود در برابر نيروي دريايي دشمن است.
نیروی دریایی به استعداد 142 هزار نیرو، عامل مهم توان نظامی کشور است که به [[نیروی موشکی و استراتژیکی روسیه|نیروی هسته‌‎ای]] استراتژیکی و نیروی متعارف تقسیم می‌شود. نیروی دریایی از رسته‌های ذیل تشکیل شده است: نیروی زیردریایی، روآبی، هواپیمایی دریایی، تفنگداران دریایی و نیروی دفاع ساحلی. بخش زیردریایی نیروی دریایی که در فضاهای اقیانوس جهانی فعالیت می‌کند، قادر است به اهداف دریایی و قاره‌ای ضربه وارد کند. زیردریایی‌های نیروی دریایی فدراسیون [[روسیه]] از نظر نوع تسلیحات به موشک‌بر و اژدردار و از نظر نوع موتور به اتمی و دیزل برقی تقسیم‌بندی می‌شوند. زیردریایی‌های اتمی مسلح به موشک‌های بالیستیکی و بالدار هسته‌ای، نیروی ضربتی [[نیروی دریایی روسیه|نیروی دریایی فدراسیون روسیه]] را تشکیل می‌دهند. این زیردریایی‌ها در مناطق مختلف اقیانوس جهانی در حال تردد بوده و همیشه برای کاربرد بی درنگ سلاح‌های هسته‌ای آمادگی دارند. زیردریایی‌‎های اتمی مسلح به موشک‌های “ناو-ناو” عمدتاً مخصوص مبارزه با ناوهای روآبی بزرگ دشمن هستند. از زیردریایی‌های اتمی اژدردار برای ایجاد اختلال در ارتباطات زیردریایی و روآبی دشمن استفاده می‌‎شود. آن‌‎ها همچنین برای همراهی زیردریایی‌های موشک‎بر و ناوهای روآبی به کار گرفته می‌شوند. زیردریایی‌های دیزلی (اهم از موشک‌بر و اژدردار) در مناطق محدود دریا فعالیت می‌کنند. ناوهای روآبی، در شرایط معاصر نیز یکی از مهم‌ترین بخش‌های نیروی دریایی را تشکیل می‌دهند. ایجاد ناوهای هواپیمابر و استفاده از انرژی اتمی به عنوان وسیله محرک این ناوها، امکانات رزمی آن‌‎ها را گسترش داده است. ناوهای روآبی به خروج زیردریایی‌‎ها به منطقه عملیات جنگی و بازگشت آن‌ها به پایگاه‌ها مساعدت کرده و نیروی دریابرد را جابجا می‌کنند. یک مأموریت سنتی دیگر ناوهای روآبی، وارد کردن ضربات به سرزمین دشمن و دفاع از ساحل کشور خود در برابر نیروی دریایی دشمن است.


هواپيمايي دريايي، يكي از رسته‌هاي نيروي دريايي فدراسيون روسيه بوده و از هواپيمايي استراتژيكي، تاكتيكي، عرشه‌اي و ساحلي تشكيل شده است. هواپيمايي استراتژيكي و تاكتيكي با گروههاي ناوها و زيردريايي‌ها  مبارزه كرده و به بمباران و موشك‌باران تأسيسات ساحلي دشمن مي پردازد. هواپيمايي عرشه‌اي در واحدهاي ناوهاي هواپيمابر مورد استفاده قرار مي گيرد. هدف اصلي رزمي آن، نابود كردن هواپيماهاي دشمن در حال پرواز، انهدام سكوهاي پرتاب موشك‎هاي هدايت شونده ضدهوايي و ساير وسايل مبارزه ضدهوايي دشمن و اجراي عمليات اطلاعاتي تاكتيكي است. هواپيمايي عرشه‌اي در جريان عمليات با هواپيمايي تاكتيكي تعامل مي كند. هلي‌كوپترهاي دريايي، وسيله مؤثر نشانه‌روي براي موشكهاي ناوها جهت وارد كردن ضربات به زيردريايي‎هاي دشمن و دفع حملات هواپيماهايي كه در ارتفاع پايين پرواز مي كنند، هستند. اين هلي‌كوپترها به موشكهاي “هوا به سطح“ مسلح هستند. تفنگداران دريايي در چارچوب واحدهاي دريابرد  (به صورت مستقل يا همراه با نيروي زميني) به انجام مأموريت‌ها مي پردازند. آن‎ها همچنين از پايگاه‎هاي نيروي دريايي و بنادر  دفاع مي كنند. عمليات تفنگداران دريايي معمولاً با پشتيباني  نيروي هوايي و آتش توپخانه ناوها صورت مي گيرد. تفنگداران دريايي از همه سلاح‌هاي مخصوص يگان‌‏هاي پياده‌نظام موتوريزه استفاده مي كنند و مهمترين تفاوت آنها، استفاده از تاكتيك ويژه دريابرد است. نيروي دفاع ساحلي مخصوص دفاع از  مراكز استقرار نيروها، بنادر،  قسمت هاي مهم ساحل، جزاير و تنگه‌ها در برابر حمله  ناوها و واحدهاي دريابرد دشمن است. سيستمهاي موشكي ساحلي و توپخانه، سيستمهاي موشكي ضدهوايي، مين و اژدر و ناوهاي ويژه دفاع ساحلي اساس جنگ‌افزار اين نيرو را تشكيل مي دهند.  به منظور  دفاع از سواحل، استحكامات ويژه‌اي ايجاد مي‎شوند. نيروي دريايي فدراسيون روسيه دربرگيرنده ناوگان شمالي، ناوگان اقيانوس آرام، ناوگان درياي سياه، ناوگان بالتيك و روسيه براي اولين بار در قرن 17، در زمان سلطنت تزار آلكسي ميخايلويچ سعي كرده بود ناوگان نظامي خود را در درياي خزر بسازد كه اين تلاش براي گسترش  روابط بازرگاني بين روسيه و ايران و ضرورت دفاع از راههاي بازرگاني در مسير ولگا ارتباط داشت. در سال 1669 ناوهاي ساخته شده وارد بندر آستاراخان شدند ولي يك سال بعد در جريان قيام ستپان رازين سوزانده شدند. در سال 1704 به دستور تزار پطر كبير در قازان  ساخت ناوها براي درياي خزر شروع شد. در قرن بيستم، در جريان جنگ جهاني دوم، ناوگان خزر در نبودن خطر مستقيم از سوي دشمن، مشغول نظارت بر فضاي دريايي بود. در ماه اوت سال 1941  اين ناوگان همراه با واحدهاي ناحيه نظامي ماوراي قفقاز به عمليات دريابرد در ساحل ايراني در نزديكي شهر آستارا  پرداخته و بدين وسيله  چند واحد نيروهاي شوروي را در خاك ايران پياده كرد. دولت شوروي اين گسيل نيروها را با تشديد نفوذ آلمان فاشيستي در ايران و تلاش براي جلوگيري از كشانده شدن ايران به جنگ عليه اتحاد شوروي توضيح داده بود. از سال 1942 ناوگان خزر به عنوان يگان فعال جنگي اعلام شده و مشغول تأمين امنيت راههاي مواصلاتي بود. در سال هاي بعد از جنگ جهاني دوم، اين ناوگان به اجراي وظايف خود به عنوان وسيله تثبيت اوضاع منطقه ادامه داد. در دوران شوروي، شهر باكو، پايتخت جمهوري آذربايجان، محل استقرار ناوگان درياي خزر بود ولي بعد از فروپاشي اتحاد شوروي در سال 1991، به شهرهاي ماخاچ‌قلعه و آستاراخان منتقل شد. دريادار بوريس زينين فرمانده سابق اين ناوگان و آناتولي گوژوين استاندار فقيد منطقه آستاراخان طي پيامي به دولت فدراسيون روسيه بر انتقال ناوگان به اين شهر تأكيد كرده بودند. بدين وسيله، ناوگان روسي درياي خزر به “زادگاه تاريخي” خود برگشت. در شرايط ژئوپلتيكي جديد اهميت ناوگان خزر افزايش مي يابد. رياست وزارت دفاع روسيه تأكيد مي كند كه  هدف اصلي اين ناوگان در شرايط كنوني، تأمين منافع  ملي و دولتي روسيه در منطقه و مقابله با تروريسم است.  در حال حاضر، دولت فدراسيون روسيه براي تجديد جنگ‌افزار ناوگان خزر و ارتقاي سطح آن تلاش مي كند كه به عنوان نمونه اين فعاليت مي توان به ساخت ناو حفاظتي “تاتارستان” و واگذاري آن به ناوگان خزر اشاره كرد. دولت روسيه برنامه ساخت ناوها براي ناوگان درياي خزر را تصويب كرده است كه در چارچوب آن چند طرح ناوهاي جديدي كه با شرايط خزر مطابقت داشته باشد، تهيه شده است. ناوگان درياي خزر در  عمليات در جمهوري چچن هم شركت مي كند. چند سال پيش  تيپ تفنگداران دريايي “مسكو-چرنيگوف” در چارچوب اين ناوگان تشكيل شد كه در عمليات ضد تروريستي در چچن شركت كرد. در ماه اوت سال 2002  بر اساس دستور رئيس جمهور فدراسيون روسيه در درياي خزر رزمايش بزرگ ناوگان خزر با شركت واحدهاي نيروي هوايي، وزارت كشور، وزارت حمل و نقل و وزارت موقعيت‌هاي اضطراري روسيه  برگزار شد. اين اولين رزمايش بزرگ در منطقه طي 10 سال اخير بود. اين رزمايش نشان داد كه ناوگان درياي خزر از آمادگي كامل براي دفاع از مرزهاي جنوبي روسيه برخوردار است. ناوهاي اين ناوگان در برقراري روابط دوستانه با كشورهاي ساحلي درياي خزر شركت مي كنند.  به عنوان مثال، در سپتامبر سال 2002  ناوهاي اين ناوگان از باكو، پايتخت جمهوري آذربايجان ديدار دوستانه به عمل آوردند. در ماه مي سال 2003 چند ناو تحت فرماندهي دريادار يوري ستارتسف، فرمانده ناوگان خزر از بندر آقتاو (جمهوري قزاقستان) ديدار دوستانه به عمل آوردند.
هواپیمایی دریایی، یکی از رسته‌های [[نیروی دریایی روسیه|نیروی دریایی فدراسیون روسیه]] بوده و از هواپیمایی استراتژیکی، تاکتیکی، عرشه‌ای و ساحلی تشکیل شده است. هواپیمایی استراتژیکی و تاکتیکی با گروه‌های ناوها و زیردریایی‌ها مبارزه کرده و به بمباران و موشک‌باران تأسیسات ساحلی دشمن می‌پردازد. هواپیمایی عرشه‌ای در واحدهای ناوهای هواپیمابر مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف اصلی رزمی آن، نابود کردن هواپیماهای دشمن در حال پرواز، انهدام سکوهای پرتاب موشک‌‎های هدایت شونده ضدهوایی و سایر وسایل مبارزه ضدهوایی دشمن و اجرای عملیات اطلاعاتی تاکتیکی است. هواپیمایی عرشه‌ای در جریان عملیات با هواپیمایی تاکتیکی تعامل می‌کند. هلی‌کوپترهای دریایی، وسیله مؤثر نشانه‌روی برای موشک‌های ناوها جهت وارد کردن ضربات به زیردریایی‌‎های دشمن و دفع حملات هواپیماهایی که در ارتفاع پایین پرواز می‌کنند، هستند.  
 
این هلی‌کوپترها به موشک‌های “هوا به سطح“ مسلح هستند. تفنگداران دریایی در چارچوب واحدهای دریابرد (به صورت مستقل یا همراه با نیروی زمینی) به انجام مأموریت‌ها می‌پردازند. آن‎‌ها همچنین از پایگاه‎‌های نیروی دریایی و بنادر دفاع می‌کنند. عملیات تفنگداران دریایی معمولاً با پشتیبانی نیروی هوایی و آتش توپخانه ناوها صورت می‌گیرد. تفنگداران دریایی از همه سلاح‌های مخصوص یگان‌‏های پیاده‌نظام موتوریزه استفاده می‌کنند و مهم‌ترین تفاوت آن‌ها، استفاده از تاکتیک ویژه دریابرد است. نیروی دفاع ساحلی مخصوص دفاع از مراکز استقرار نیروها، بنادر، قسمت‌های مهم ساحل، جزایر و تنگه‌ها در برابر حمله  ناوها و واحدهای دریابرد دشمن است.
 
[[نیروی موشکی و استراتژیکی روسیه|سیستم‌های موشکی]] ساحلی و توپخانه، [[نیروی موشکی و استراتژیکی روسیه|سیستم‌های موشکی ضدهوایی]]، مین و اژدر و ناوهای ویژه دفاع ساحلی اساس جنگ‌افزار این نیرو را تشکیل می‌دهند. به منظور دفاع از سواحل، استحکامات ویژه‌ای ایجاد می‌‎شوند. [[نیروی دریایی روسیه|نیروی دریایی فدراسیون روسیه]] دربرگیرنده ناوگان شمالی، ناوگان اقیانوس آرام، ناوگان دریای سیاه، ناوگان بالتیک و [[روسیه]] برای اولین بار در قرن 17، در زمان سلطنت تزار آلکسی میخایلویچ سعی کرده بود ناوگان نظامی خود را در دریای خزر بسازد که این تلاش برای گسترش روابط بازرگانی بین [[روسیه]] و ایران و ضرورت دفاع از راه‌های بازرگانی در مسیر ولگا ارتباط داشت.
 
در سال 1669 ناوهای ساخته شده وارد بندر آستاراخان شدند ولی یک سال بعد در جریان قیام ستپان رازین سوزانده شدند. در سال 1704 به دستور تزار پطر کبیر در قازان ساخت ناوها برای دریای خزر شروع شد. در قرن بیستم، در جریان جنگ جهانی دوم، ناوگان خزر در نبودن خطر مستقیم از سوی دشمن، مشغول نظارت بر فضای دریایی بود. در ماه اوت سال 1941 این ناوگان همراه با واحدهای ناحیه نظامی ماورای قفقاز به عملیات دریابرد در ساحل ایرانی در نزدیکی شهر آستارا پرداخته و بدین وسیله چند واحد نیروهای شوروی را در خاک ایران پیاده کرد. دولت شوروی این گسیل نیروها را با تشدید نفوذ آلمان فاشیستی در ایران و تلاش برای جلوگیری از کشانده شدن ایران به جنگ علیه اتحاد شوروی توضیح داده بود. از سال 1942 ناوگان خزر به عنوان یگان فعال جنگی اعلام شده و مشغول تأمین امنیت راه‌های مواصلاتی بود.  
 
در سال‌های بعد از جنگ جهانی دوم، این ناوگان به اجرای وظایف خود به عنوان وسیله تثبیت اوضاع منطقه ادامه داد. در دوران شوروی، شهر باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، محل استقرار ناوگان دریای خزر بود ولی بعد از فروپاشی اتحاد شوروی در سال 1991، به شهرهای ماخاچ‌قلعه و آستاراخان منتقل شد. دریادار بوریس زینین فرمانده سابق این ناوگان و آناتولی گوژوین استاندار فقید منطقه آستاراخان طی پیامی به دولت فدراسیون [[روسیه]] بر انتقال ناوگان به این شهر تأکید کرده بودند. بدین وسیله، ناوگان روسی دریای خزر به “زادگاه تاریخی” خود برگشت. در شرایط ژئوپلتیکی جدید اهمیت ناوگان خزر افزایش می‌یابد. ریاست وزارت دفاع [[روسیه]] تأکید می‌کند که هدف اصلی این ناوگان در شرایط کنونی، تأمین منافع  ملی و دولتی [[روسیه]] در منطقه و مقابله با تروریسم است. در حال حاضر، دولت فدراسیون [[روسیه]] برای تجدید جنگ‌افزار ناوگان خزر و ارتقای سطح آن تلاش می‌کند که به عنوان نمونه این فعالیت می‌توان به ساخت ناو حفاظتی “تاتارستان” و واگذاری آن به ناوگان خزر اشاره کرد.
 
دولت [[روسیه]] برنامه ساخت ناوها برای ناوگان دریای خزر را تصویب کرده است که در چارچوب آن چند طرح ناوهای جدیدی که با شرایط خزر مطابقت داشته باشد، تهیه شده است. ناوگان دریای خزر در  عملیات در جمهوری چچن هم شرکت می‌کند. چند سال پیش تیپ تفنگداران دریایی “[[مسکو]]-چرنیگوف” در چارچوب این ناوگان تشکیل شد که در عملیات ضد تروریستی در چچن شرکت کرد. در ماه اوت سال 2002 بر اساس دستور رئیس جمهور فدراسیون [[روسیه]] در دریای خزر رزمایش بزرگ ناوگان خزر با شرکت واحدهای نیروی هوایی، وزارت کشور، وزارت حمل و نقل و وزارت موقعیت‌های اضطراری [[روسیه]] برگزار شد. این اولین رزمایش بزرگ در منطقه طی 10 سال اخیر بود. این رزمایش نشان داد که ناوگان دریای خزر از آمادگی کامل برای دفاع از مرزهای جنوبی [[روسیه]] برخوردار است. ناوهای این ناوگان در برقراری روابط دوستانه با کشورهای ساحلی دریای خزر شرکت می‌کنند. به عنوان مثال، در سپتامبر سال 2002 ناوهای این ناوگان از باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان دیدار دوستانه به عمل آوردند. در ماه می سال 2003 چند ناو تحت فرماندهی دریادار یوری ستارتسف، فرمانده ناوگان خزر از بندر آقتاو (جمهوری قزاقستان) دیدار دوستانه به عمل آوردند<ref>کرمی، جهانگیر (1392). جامعه و فرهنگ روسیه. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد اول، ص 153-240.</ref>.
 
== نیز نگاه کنید به ==
 
* [[سیاست و حکومت روسیه]]
 
* [[نیروهای مسلح روسیه]]
 
== کتابشناسی ==

نسخهٔ ‏۲۷ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۴۱

نیروی دریایی به استعداد 142 هزار نیرو، عامل مهم توان نظامی کشور است که به نیروی هسته‌‎ای استراتژیکی و نیروی متعارف تقسیم می‌شود. نیروی دریایی از رسته‌های ذیل تشکیل شده است: نیروی زیردریایی، روآبی، هواپیمایی دریایی، تفنگداران دریایی و نیروی دفاع ساحلی. بخش زیردریایی نیروی دریایی که در فضاهای اقیانوس جهانی فعالیت می‌کند، قادر است به اهداف دریایی و قاره‌ای ضربه وارد کند. زیردریایی‌های نیروی دریایی فدراسیون روسیه از نظر نوع تسلیحات به موشک‌بر و اژدردار و از نظر نوع موتور به اتمی و دیزل برقی تقسیم‌بندی می‌شوند. زیردریایی‌های اتمی مسلح به موشک‌های بالیستیکی و بالدار هسته‌ای، نیروی ضربتی نیروی دریایی فدراسیون روسیه را تشکیل می‌دهند. این زیردریایی‌ها در مناطق مختلف اقیانوس جهانی در حال تردد بوده و همیشه برای کاربرد بی درنگ سلاح‌های هسته‌ای آمادگی دارند. زیردریایی‌‎های اتمی مسلح به موشک‌های “ناو-ناو” عمدتاً مخصوص مبارزه با ناوهای روآبی بزرگ دشمن هستند. از زیردریایی‌های اتمی اژدردار برای ایجاد اختلال در ارتباطات زیردریایی و روآبی دشمن استفاده می‌‎شود. آن‌‎ها همچنین برای همراهی زیردریایی‌های موشک‎بر و ناوهای روآبی به کار گرفته می‌شوند. زیردریایی‌های دیزلی (اهم از موشک‌بر و اژدردار) در مناطق محدود دریا فعالیت می‌کنند. ناوهای روآبی، در شرایط معاصر نیز یکی از مهم‌ترین بخش‌های نیروی دریایی را تشکیل می‌دهند. ایجاد ناوهای هواپیمابر و استفاده از انرژی اتمی به عنوان وسیله محرک این ناوها، امکانات رزمی آن‌‎ها را گسترش داده است. ناوهای روآبی به خروج زیردریایی‌‎ها به منطقه عملیات جنگی و بازگشت آن‌ها به پایگاه‌ها مساعدت کرده و نیروی دریابرد را جابجا می‌کنند. یک مأموریت سنتی دیگر ناوهای روآبی، وارد کردن ضربات به سرزمین دشمن و دفاع از ساحل کشور خود در برابر نیروی دریایی دشمن است.

هواپیمایی دریایی، یکی از رسته‌های نیروی دریایی فدراسیون روسیه بوده و از هواپیمایی استراتژیکی، تاکتیکی، عرشه‌ای و ساحلی تشکیل شده است. هواپیمایی استراتژیکی و تاکتیکی با گروه‌های ناوها و زیردریایی‌ها مبارزه کرده و به بمباران و موشک‌باران تأسیسات ساحلی دشمن می‌پردازد. هواپیمایی عرشه‌ای در واحدهای ناوهای هواپیمابر مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف اصلی رزمی آن، نابود کردن هواپیماهای دشمن در حال پرواز، انهدام سکوهای پرتاب موشک‌‎های هدایت شونده ضدهوایی و سایر وسایل مبارزه ضدهوایی دشمن و اجرای عملیات اطلاعاتی تاکتیکی است. هواپیمایی عرشه‌ای در جریان عملیات با هواپیمایی تاکتیکی تعامل می‌کند. هلی‌کوپترهای دریایی، وسیله مؤثر نشانه‌روی برای موشک‌های ناوها جهت وارد کردن ضربات به زیردریایی‌‎های دشمن و دفع حملات هواپیماهایی که در ارتفاع پایین پرواز می‌کنند، هستند.

این هلی‌کوپترها به موشک‌های “هوا به سطح“ مسلح هستند. تفنگداران دریایی در چارچوب واحدهای دریابرد (به صورت مستقل یا همراه با نیروی زمینی) به انجام مأموریت‌ها می‌پردازند. آن‎‌ها همچنین از پایگاه‎‌های نیروی دریایی و بنادر دفاع می‌کنند. عملیات تفنگداران دریایی معمولاً با پشتیبانی نیروی هوایی و آتش توپخانه ناوها صورت می‌گیرد. تفنگداران دریایی از همه سلاح‌های مخصوص یگان‌‏های پیاده‌نظام موتوریزه استفاده می‌کنند و مهم‌ترین تفاوت آن‌ها، استفاده از تاکتیک ویژه دریابرد است. نیروی دفاع ساحلی مخصوص دفاع از مراکز استقرار نیروها، بنادر، قسمت‌های مهم ساحل، جزایر و تنگه‌ها در برابر حمله  ناوها و واحدهای دریابرد دشمن است.

سیستم‌های موشکی ساحلی و توپخانه، سیستم‌های موشکی ضدهوایی، مین و اژدر و ناوهای ویژه دفاع ساحلی اساس جنگ‌افزار این نیرو را تشکیل می‌دهند. به منظور دفاع از سواحل، استحکامات ویژه‌ای ایجاد می‌‎شوند. نیروی دریایی فدراسیون روسیه دربرگیرنده ناوگان شمالی، ناوگان اقیانوس آرام، ناوگان دریای سیاه، ناوگان بالتیک و روسیه برای اولین بار در قرن 17، در زمان سلطنت تزار آلکسی میخایلویچ سعی کرده بود ناوگان نظامی خود را در دریای خزر بسازد که این تلاش برای گسترش روابط بازرگانی بین روسیه و ایران و ضرورت دفاع از راه‌های بازرگانی در مسیر ولگا ارتباط داشت.

در سال 1669 ناوهای ساخته شده وارد بندر آستاراخان شدند ولی یک سال بعد در جریان قیام ستپان رازین سوزانده شدند. در سال 1704 به دستور تزار پطر کبیر در قازان ساخت ناوها برای دریای خزر شروع شد. در قرن بیستم، در جریان جنگ جهانی دوم، ناوگان خزر در نبودن خطر مستقیم از سوی دشمن، مشغول نظارت بر فضای دریایی بود. در ماه اوت سال 1941 این ناوگان همراه با واحدهای ناحیه نظامی ماورای قفقاز به عملیات دریابرد در ساحل ایرانی در نزدیکی شهر آستارا پرداخته و بدین وسیله چند واحد نیروهای شوروی را در خاک ایران پیاده کرد. دولت شوروی این گسیل نیروها را با تشدید نفوذ آلمان فاشیستی در ایران و تلاش برای جلوگیری از کشانده شدن ایران به جنگ علیه اتحاد شوروی توضیح داده بود. از سال 1942 ناوگان خزر به عنوان یگان فعال جنگی اعلام شده و مشغول تأمین امنیت راه‌های مواصلاتی بود.

در سال‌های بعد از جنگ جهانی دوم، این ناوگان به اجرای وظایف خود به عنوان وسیله تثبیت اوضاع منطقه ادامه داد. در دوران شوروی، شهر باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، محل استقرار ناوگان دریای خزر بود ولی بعد از فروپاشی اتحاد شوروی در سال 1991، به شهرهای ماخاچ‌قلعه و آستاراخان منتقل شد. دریادار بوریس زینین فرمانده سابق این ناوگان و آناتولی گوژوین استاندار فقید منطقه آستاراخان طی پیامی به دولت فدراسیون روسیه بر انتقال ناوگان به این شهر تأکید کرده بودند. بدین وسیله، ناوگان روسی دریای خزر به “زادگاه تاریخی” خود برگشت. در شرایط ژئوپلتیکی جدید اهمیت ناوگان خزر افزایش می‌یابد. ریاست وزارت دفاع روسیه تأکید می‌کند که هدف اصلی این ناوگان در شرایط کنونی، تأمین منافع  ملی و دولتی روسیه در منطقه و مقابله با تروریسم است. در حال حاضر، دولت فدراسیون روسیه برای تجدید جنگ‌افزار ناوگان خزر و ارتقای سطح آن تلاش می‌کند که به عنوان نمونه این فعالیت می‌توان به ساخت ناو حفاظتی “تاتارستان” و واگذاری آن به ناوگان خزر اشاره کرد.

دولت روسیه برنامه ساخت ناوها برای ناوگان دریای خزر را تصویب کرده است که در چارچوب آن چند طرح ناوهای جدیدی که با شرایط خزر مطابقت داشته باشد، تهیه شده است. ناوگان دریای خزر در  عملیات در جمهوری چچن هم شرکت می‌کند. چند سال پیش تیپ تفنگداران دریایی “مسکو-چرنیگوف” در چارچوب این ناوگان تشکیل شد که در عملیات ضد تروریستی در چچن شرکت کرد. در ماه اوت سال 2002 بر اساس دستور رئیس جمهور فدراسیون روسیه در دریای خزر رزمایش بزرگ ناوگان خزر با شرکت واحدهای نیروی هوایی، وزارت کشور، وزارت حمل و نقل و وزارت موقعیت‌های اضطراری روسیه برگزار شد. این اولین رزمایش بزرگ در منطقه طی 10 سال اخیر بود. این رزمایش نشان داد که ناوگان دریای خزر از آمادگی کامل برای دفاع از مرزهای جنوبی روسیه برخوردار است. ناوهای این ناوگان در برقراری روابط دوستانه با کشورهای ساحلی دریای خزر شرکت می‌کنند. به عنوان مثال، در سپتامبر سال 2002 ناوهای این ناوگان از باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان دیدار دوستانه به عمل آوردند. در ماه می سال 2003 چند ناو تحت فرماندهی دریادار یوری ستارتسف، فرمانده ناوگان خزر از بندر آقتاو (جمهوری قزاقستان) دیدار دوستانه به عمل آوردند[۱].

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. کرمی، جهانگیر (1392). جامعه و فرهنگ روسیه. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد اول، ص 153-240.