قوم ماپوچه آرژانتین: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
ماپوچه ها قوم مبارز بومی [[آرژانتین]] بودند که در مقابل تهاجم اسپانیایی‌ها به سرزمین خود برای حدود سه قرن مبارزه کردند و توسّط این اشغالگران که در پی نابودی آن‌ها بودند، به تدریج از سرزمینهای اصلی خود رانده شده و از این مقطع در پی حفظ حیات و بقای خود بودند.<ref>Historia del Pais، Op.Cit P10.</ref> عبارت وینکا (Winka) به معنی غیر ماپوچه در فرهنگ ماپوچهای همراه با بیاعتمادی و بیگانگی ادا می‌شود که در حقیت ناشی از تنفّر از اسپانیاییهای مهاجمی است که این قوم بزرگ را در سرزمین مادری خود به نابودی کشاندند<ref>Leslie R. Op.Cit، P11.</ref>. در حال حاضر این قوم بزرگ در استان نئوکن زندگی می‌کنند و بر اساس برخی از آمارها جمعیت آن‌ها به دویست هزار نفر نیز میرسد<ref name=":11">McCloskey, E (2006). Argentina, USA, Bradt Travel Guide, P26.</ref>. تنها در همین استان است که زبان آن‌ها در برخی از مدارس خاص آموزش داده می‌شود. آنان در کلّ منطقهی آمریکای لاتین تنها قومی بودند که در کلّ دوران استعمار [[اسپانیا]] با آن‌ها مبارزه میکردند. ماپوچه که در زبان محلی به معنی «مردم سرزمین» (ماپو به معنی سرزمین، زمین و چه به معنی مردم و ملّت) میباشد، وابستگی زیادی به سرزمین آبا و اجدادی خود دارند. سازمان ماپوچهها قبیلهای است و به قبایل بسیار زیادی در بخشها و محدوده‌های تحت سلطهی خود تقسیم میشده‌اند. دفاع از فرهنگ و به دست آوردن مجدّد سرزمینهای اصلی خود واقع در منطقهی پاتاگونیا مبارزهای تاریخی است که این جمعیت و اقلّیت بزرگ بومی کشور تا حال حاضر نیز به آن ادامه داده است امّا به دلایل وجود قوانینی که در دولتهای اوّلیهی [[آرژانتین]] وضع شده است، تاکنون موفّقیتی نداشتهاند. تخمین زده می‌شود که بیش از 90 درصد از اراضی بسیار حاصلخیز منطقهی پاتاگونیا به مهاجران اروپایی هدیه شده و و اکنون مالکان خصوصی دارد<ref name=":11" />.
======[[قوم ماپوچه آرژانتین|ماپوچه ها]]======
[[پرونده:Mapoche.jpg|بندانگشتی|400x400پیکسل|ماپوچه‌ها]]ماپوچه ها قوم مبارز بومی [[آرژانتین]] بودند که در مقابل تهاجم اسپانیایی‌ها به سرزمین خود برای حدود سه قرن مبارزه کردند و توسّط این اشغالگران که در پی نابودی آن‌ها بودند، به تدریج از سرزمین های اصلی خود رانده شده و از این مقطع در پی حفظ حیات و بقای خود بودند.<ref>Historia del Pais، Op.Cit P10.</ref> عبارت وینکا (Winka) به معنی غیر ماپوچه در فرهنگ ماپوچه ای همراه با بیاعتمادی و بیگانگی ادا می‌شود که در حقیت ناشی از تنفّر از اسپانیاییهای مهاجمی است که این قوم بزرگ را در سرزمین مادری خود به نابودی کشاندند<ref>Leslie R. Op.Cit، P11.</ref>. در حال حاضر این قوم بزرگ در استان نئوکن زندگی می‌کنند و بر اساس برخی از آمارها جمعیت آن‌ها به دویست هزار نفر نیز میرسد<ref name=":112">McCloskey, E (2006). Argentina, USA, Bradt Travel Guide, P26.</ref>. تنها در همین استان است که زبان آن‌ها در برخی از مدارس خاص آموزش داده می‌شود. آنان در کلّ منطقه آمریکای لاتین تنها قومی بودند که در کلّ دوران استعمار [[اسپانیا]] با آن‌ها مبارزه می کردند. ماپوچه که در زبان محلی به معنی «مردم سرزمین» (ماپو به معنی سرزمین، زمین و چه به معنی مردم و ملّت) میباشد، وابستگی زیادی به سرزمین آبا و اجدادی خود دارند. سازمان ماپوچه ها قبیله ای است و به قبایل بسیار زیادی در بخشها و محدوده‌های تحت سلطه خود تقسیم میشده‌اند. دفاع از فرهنگ و به دست آوردن مجدّد سرزمین های اصلی خود واقع در منطقه پاتاگونیا مبارزه ای تاریخی است که این جمعیت و اقلّیت بزرگ بومی کشور تا حال حاضر نیز به آن ادامه داده است امّا به دلایل وجود قوانینی که در دولت های اوّلیه [[آرژانتین]] وضع شده است، تاکنون موفّقیتی نداشته اند. تخمین زده می‌شود که بیش از 90 درصد از اراضی بسیار حاصلخیز منطقه پاتاگونیا به مهاجران اروپایی هدیه شده و و اکنون مالکان خصوصی دارد<ref name=":112" />.


ماپوچهها در اصل از «دره آرائوکو» (Arauco Valley) شیلی به منطقهی پاتاگونیا مهاجرت کردند و به همین دلیل توسّط مهاجمان اسپانیایی «آرائوکنها» (Los Araucanos) نامیده شدند<ref>McCloskey, E (2006). Argentina, USA, Bradt Travel Guide, P28.</ref>.
ماپوچه ها در اصل از «دره آرائوکو» (Arauco Valley) شیلی به منطقه پاتاگونیا مهاجرت کردند و به همین دلیل توسّط مهاجمان اسپانیایی «آرائوکنها» (Los Araucanos) نامیده شدند<ref>McCloskey, E (2006). Argentina, USA, Bradt Travel Guide, P28.</ref>.


در سال 2002، ماپوچهها باز از سرزمین خود با خشونت رانده شدند. در این سال گروه بنتون ایتالیایی از طریق دادگاه توانست حکم اشغال 900 هزار هکتار از سرزمینهای حاصلخیز منطقه را به دست بیاورد. این حکم با توجّه به اسنادی که گروه مزبور ارائه داد که در واقع دستور یک رئیس‌جمهور [[آرژانتین]] مبنی بر هدیهی این مقدار اراضی به ایتالیاییها بود، صادر گردیده بود.(Leslie Ray، Op.Cit، P 25) در واقع رؤسای جمهور پس از [[استقلال آرژانتین]] در جهت آرزوی خود مبنی بر مهاجرت اروپاییها به این سرزمین و تشکیل یک کشور اروپایی، بذل و بخششهای اینچنینی زیادی کردهاند به گونهای که گفته می‌شود امروزه بخش اعظمی از کشور به تملّک اروپایی‌ها درآمده است. یهودیان و در سالهای اخیر چینیها مالک بخش وسیع دیگری از خاک بزرگ [[آرژانتین]] شده‌اند.
در سال 2002، ماپوچه ها باز از سرزمین خود با خشونت رانده شدند. در این سال گروه بنتون ایتالیایی از طریق دادگاه توانست حکم اشغال 900 هزار هکتار از سرزمین های حاصلخیز منطقه را به دست بیاورد. این حکم با توجّه به اسنادی که گروه مزبور ارائه داد که در واقع دستور یک رئیس‌جمهور [[آرژانتین]] مبنی بر هدیه این مقدار اراضی به ایتالیایی ها بود، صادر گردیده بود<ref>Leslie Ray، Op.Cit، P25.</ref>. در واقع رؤسای جمهور پس از [[استقلال آرژانتین]] در جهت آرزوی خود مبنی بر مهاجرت اروپاییها به این سرزمین و تشکیل یک کشور اروپایی، بذل و بخشش های این چنینی زیادی کردهاند به گونهای که گفته می‌شود امروزه بخش اعظمی از کشور به تملّک اروپایی‌ها درآمده است. یهودیان و در سالهای اخیر چینی ها مالک بخش وسیع دیگری از خاک بزرگ [[آرژانتین]] شده‌اند.


زمانی که اسپانیایی‌ها به [[آرژانتین]] رسیدند، ماپوچهها از راه کشاورزی امرار معاش می‌کردند. در واقع حرفهی اصلی ماپوچهها کشاورزی بود امّا پس از استعمار [[اسپانیا]] و به‌ویژه اقدامات دولتهای پس از استقلال، ماپوچهها از زمینهای اصلی و حاصلخیز خود رانده شدند. متناسب با وضعیت جغرافیایی فعلی که ماپوچهها ساکن آن هستند، حرفهی غالب آن‌ها تغییر کرد و امروزه شغل اصلی آن‌ها دامپروری و به‌ویژه گاوداری است. در کنار آن یکی از مراکز اصلی تولید صنایع دستی [[آرژانتین]] به‌ویژه جواهرآلات، نقرهکاری، کارهای روی چوب و چرم کشور توسّط ماپوچهها تولید می‌شود که مورد استقبال جهانگردان خارجی در سفر به [[آرژانتین]] نیز قرار گرفته است<ref>برگرفته از https://www.mapuchenation.org</ref>. لباس مردان ماپوچه شامل کت چرمی همراه با لنگهایی به کمر است.(Vincha) روسری نیز جزو پوشش همیشگی زنان ماپوچه است.
زمانی که اسپانیایی‌ها به [[آرژانتین]] رسیدند، ماپوچه ها از راه کشاورزی امرار معاش می‌کردند. در واقع حرفه اصلی ماپوچه ها کشاورزی بود امّا پس از استعمار [[اسپانیا]] و به‌ ویژه اقدامات دولتهای پس از استقلال، ماپوچه ها از زمینهای اصلی و حاصلخیز خود رانده شدند. متناسب با وضعیت جغرافیایی فعلی که ماپوچه ها ساکن آن هستند، حرفه غالب آن‌ها تغییر کرد و امروزه شغل اصلی آن‌ها دامپروری و به‌ ویژه گاوداری است. در کنار آن یکی از مراکز اصلی تولید صنایع دستی [[آرژانتین]] به‌ویژه جواهرآلات، نقرهکاری، کارهای روی چوب و چرم کشور توسّط ماپوچه ها تولید می‌شود که مورد استقبال جهانگردان خارجی در سفر به [[آرژانتین]] نیز قرار گرفته است<ref>برگرفته از https://www.mapuchenation.org</ref>. لباس مردان ماپوچه شامل کت چرمی همراه با لنگ هایی به کمر است.(Vincha) روسری نیز جزو پوشش همیشگی زنان ماپوچه است.


زندگی جمعی ماپوچهها بر سنّت قبیلهای استوار است. در قبایل اصل اساسی خانواده است. یک قبیله که در زبان ماپوچهای «لوف» (LOf) خوانده میشود، مجموعهای متشکّل از اقوام و بستگان فامیلی و عشیرهای است که در منطقهی خود در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند و در همهی امور به یکدیگر کمک می‌کنند. این قبایل هرکدام توسّط بزرگ قبیله که الزاماً بزرگ سنّی نبوده و بیشتر مجموعهای از شرایط از جمله سن، شجاعت و حمایت از افراد قبیله و... باعث شده که وی به عنوان رئیس انتخاب شود، هدایت میشوند. رؤسای هر قبیله «لونکو» (Lonko) خوانده میشوند. سنّتهای به جای مانده از قبیله حکم قانون اساسی قبیله را داشته و غیرقابل تخطّی هستند. این قوانین اصطلاحاً «آدماپو» (admapu) نام گرفتهاند<ref>Leslie R. Op.Cit، P14.</ref><ref>خیرمند، احمدرضا (1391). جامعه و فرهنگ [[آرژانتین]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی]،</ref>.
زندگی جمعی ماپوچه ها بر سنّت قبیله ای استوار است. در قبایل اصل اساسی خانواده است. یک قبیله که در زبان ماپوچه ای «لوف» (LOf) خوانده میشود، مجموعه ای متشکّل از اقوام و بستگان فامیلی و عشیرهای است که در منطقه خود در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند و در همه امور به یکدیگر کمک می‌کنند. این قبایل هرکدام توسّط بزرگ قبیله که الزاماً بزرگ سنّی نبوده و بیش‌تر مجموعه ای از شرایط از جمله سن، شجاعت و حمایت از افراد قبیله و... باعث شده که وی به عنوان رئیس انتخاب شود، هدایت می شوند. رؤسای هر قبیله «لونکو» (Lonko) خوانده میشوند. سنّت های به جای مانده از قبیله حکم قانون اساسی قبیله را داشته و غیرقابل تخطّی هستند. این قوانین اصطلاحاً «آدماپو» (admapu) نام گرفته اند<ref>Leslie R. Op.Cit، P14.</ref><ref>خیرمند، احمدرضا (1391). جامعه و فرهنگ [[آرژانتین]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی]، ص.102-104.</ref>.
==نیز نگاه کنید به==
==نیز نگاه کنید به==
[[گروه‌ها و نهاد‌های اجتماعی آرژانتین]]؛ [[جامعه و نظام اجتماعی آرژانتین]]
[[جامعه و نظام اجتماعی آرژانتین]]؛ [[گروه‌ها و نهاد‌های اجتماعی آرژانتین]]؛ [[اقلیت های نژادی آرژانتین]]


==کتابشناسی==
==کتابشناسی==

نسخهٔ ‏۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۳۰

ماپوچه ها
ماپوچه‌ها

ماپوچه ها قوم مبارز بومی آرژانتین بودند که در مقابل تهاجم اسپانیایی‌ها به سرزمین خود برای حدود سه قرن مبارزه کردند و توسّط این اشغالگران که در پی نابودی آن‌ها بودند، به تدریج از سرزمین های اصلی خود رانده شده و از این مقطع در پی حفظ حیات و بقای خود بودند.[۱] عبارت وینکا (Winka) به معنی غیر ماپوچه در فرهنگ ماپوچه ای همراه با بیاعتمادی و بیگانگی ادا می‌شود که در حقیت ناشی از تنفّر از اسپانیاییهای مهاجمی است که این قوم بزرگ را در سرزمین مادری خود به نابودی کشاندند[۲]. در حال حاضر این قوم بزرگ در استان نئوکن زندگی می‌کنند و بر اساس برخی از آمارها جمعیت آن‌ها به دویست هزار نفر نیز میرسد[۳]. تنها در همین استان است که زبان آن‌ها در برخی از مدارس خاص آموزش داده می‌شود. آنان در کلّ منطقه آمریکای لاتین تنها قومی بودند که در کلّ دوران استعمار اسپانیا با آن‌ها مبارزه می کردند. ماپوچه که در زبان محلی به معنی «مردم سرزمین» (ماپو به معنی سرزمین، زمین و چه به معنی مردم و ملّت) میباشد، وابستگی زیادی به سرزمین آبا و اجدادی خود دارند. سازمان ماپوچه ها قبیله ای است و به قبایل بسیار زیادی در بخشها و محدوده‌های تحت سلطه خود تقسیم میشده‌اند. دفاع از فرهنگ و به دست آوردن مجدّد سرزمین های اصلی خود واقع در منطقه پاتاگونیا مبارزه ای تاریخی است که این جمعیت و اقلّیت بزرگ بومی کشور تا حال حاضر نیز به آن ادامه داده است امّا به دلایل وجود قوانینی که در دولت های اوّلیه آرژانتین وضع شده است، تاکنون موفّقیتی نداشته اند. تخمین زده می‌شود که بیش از 90 درصد از اراضی بسیار حاصلخیز منطقه پاتاگونیا به مهاجران اروپایی هدیه شده و و اکنون مالکان خصوصی دارد[۳].

ماپوچه ها در اصل از «دره آرائوکو» (Arauco Valley) شیلی به منطقه پاتاگونیا مهاجرت کردند و به همین دلیل توسّط مهاجمان اسپانیایی «آرائوکنها» (Los Araucanos) نامیده شدند[۴].

در سال 2002، ماپوچه ها باز از سرزمین خود با خشونت رانده شدند. در این سال گروه بنتون ایتالیایی از طریق دادگاه توانست حکم اشغال 900 هزار هکتار از سرزمین های حاصلخیز منطقه را به دست بیاورد. این حکم با توجّه به اسنادی که گروه مزبور ارائه داد که در واقع دستور یک رئیس‌جمهور آرژانتین مبنی بر هدیه این مقدار اراضی به ایتالیایی ها بود، صادر گردیده بود[۵]. در واقع رؤسای جمهور پس از استقلال آرژانتین در جهت آرزوی خود مبنی بر مهاجرت اروپاییها به این سرزمین و تشکیل یک کشور اروپایی، بذل و بخشش های این چنینی زیادی کردهاند به گونهای که گفته می‌شود امروزه بخش اعظمی از کشور به تملّک اروپایی‌ها درآمده است. یهودیان و در سالهای اخیر چینی ها مالک بخش وسیع دیگری از خاک بزرگ آرژانتین شده‌اند.

زمانی که اسپانیایی‌ها به آرژانتین رسیدند، ماپوچه ها از راه کشاورزی امرار معاش می‌کردند. در واقع حرفه اصلی ماپوچه ها کشاورزی بود امّا پس از استعمار اسپانیا و به‌ ویژه اقدامات دولتهای پس از استقلال، ماپوچه ها از زمینهای اصلی و حاصلخیز خود رانده شدند. متناسب با وضعیت جغرافیایی فعلی که ماپوچه ها ساکن آن هستند، حرفه غالب آن‌ها تغییر کرد و امروزه شغل اصلی آن‌ها دامپروری و به‌ ویژه گاوداری است. در کنار آن یکی از مراکز اصلی تولید صنایع دستی آرژانتین به‌ویژه جواهرآلات، نقرهکاری، کارهای روی چوب و چرم کشور توسّط ماپوچه ها تولید می‌شود که مورد استقبال جهانگردان خارجی در سفر به آرژانتین نیز قرار گرفته است[۶]. لباس مردان ماپوچه شامل کت چرمی همراه با لنگ هایی به کمر است.(Vincha) روسری نیز جزو پوشش همیشگی زنان ماپوچه است.

زندگی جمعی ماپوچه ها بر سنّت قبیله ای استوار است. در قبایل اصل اساسی خانواده است. یک قبیله که در زبان ماپوچه ای «لوف» (LOf) خوانده میشود، مجموعه ای متشکّل از اقوام و بستگان فامیلی و عشیرهای است که در منطقه خود در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند و در همه امور به یکدیگر کمک می‌کنند. این قبایل هرکدام توسّط بزرگ قبیله که الزاماً بزرگ سنّی نبوده و بیش‌تر مجموعه ای از شرایط از جمله سن، شجاعت و حمایت از افراد قبیله و... باعث شده که وی به عنوان رئیس انتخاب شود، هدایت می شوند. رؤسای هر قبیله «لونکو» (Lonko) خوانده میشوند. سنّت های به جای مانده از قبیله حکم قانون اساسی قبیله را داشته و غیرقابل تخطّی هستند. این قوانین اصطلاحاً «آدماپو» (admapu) نام گرفته اند[۷][۸].

نیز نگاه کنید به

جامعه و نظام اجتماعی آرژانتین؛ گروه‌ها و نهاد‌های اجتماعی آرژانتین؛ اقلیت های نژادی آرژانتین

کتابشناسی

  1. Historia del Pais، Op.Cit P10.
  2. Leslie R. Op.Cit، P11.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ McCloskey, E (2006). Argentina, USA, Bradt Travel Guide, P26.
  4. McCloskey, E (2006). Argentina, USA, Bradt Travel Guide, P28.
  5. Leslie Ray، Op.Cit، P25.
  6. برگرفته از https://www.mapuchenation.org
  7. Leslie R. Op.Cit، P14.
  8. خیرمند، احمدرضا (1391). جامعه و فرهنگ آرژانتین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص.102-104.