نهادها و مراکز دینی مسلمانان سودان: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «مهم‌ترین نهادها و مراکز دینی مسلمانان، در جمهوری سودان، عبارت‌اند از: ====مسجد==== مساجد در جمهوری سودان کارکردهای متعدّدی دارند. نمازهای یومیّه و نماز جمعه، تقریباً در همه مساجد سودان اقامه می‌شود. در برخی مناسبت‌های مذهبی مراسم ویژه‌ا...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
امروزه، تقریباً در همه شهرها و روستاهای [[سودان]]، تعداد قابل توجّهی از خلوه‌های قرآنی، آموزشِ روخوانی، تجوید و تفسیر قرآن کریم و حفظ آن را برعهده دارند. گفتنی است که مسلمانان سودان غالباً، از دوران کودکی و حتی قبل از ورود به مدارس رسمی، ضمن حضور در خلوه‌های قرآنی، قرائت و حفظ قرآن کریم را، آغازمی‌کنند<ref>معماریان، مریم، امیدی، مصطفی (1394). جامعه و فرهنگ [[سودان]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی]، ص.106-108.</ref>. | امروزه، تقریباً در همه شهرها و روستاهای [[سودان]]، تعداد قابل توجّهی از خلوه‌های قرآنی، آموزشِ روخوانی، تجوید و تفسیر قرآن کریم و حفظ آن را برعهده دارند. گفتنی است که مسلمانان سودان غالباً، از دوران کودکی و حتی قبل از ورود به مدارس رسمی، ضمن حضور در خلوه‌های قرآنی، قرائت و حفظ قرآن کریم را، آغازمی‌کنند<ref>معماریان، مریم، امیدی، مصطفی (1394). جامعه و فرهنگ [[سودان]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی]، ص.106-108.</ref>. | ||
== نیز نگاه کنید به == | |||
[[نهادها و مراکز دینی مسلمانان کانادا]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان کوبا]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان مصر]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان تونس]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان روسیه]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان سنگال]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان آرژانتین]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان فرانسه]]؛ [[سازمان‌ها و موسسات اسلامی در مالی]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان زیمبابوه]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان تایلند]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان اسپانیا]]؛ [[نهادها و مراكز دینی مسلمانان اردن]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان قطر]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان سیرالئون]]؛ [[نهادها و مراکز دینی مسلمانان اتیوپی]] | |||
== کتابشناسی == | |||
نسخهٔ ۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۲۶
مهم‌ترین نهادها و مراکز دینی مسلمانان، در جمهوری سودان، عبارت‌اند از:
مسجد
مساجد در جمهوری سودان کارکردهای متعدّدی دارند. نمازهای یومیّه و نماز جمعه، تقریباً در همه مساجد سودان اقامه می‌شود. در برخی مناسبت‌های مذهبی مراسم ویژه‌ای، مخصوصاً در مسجدهای بزرگ و مهم‌تر برگزار می‌گردد؛ مانند جشن‌های سالانه گرامیداشت میلاد النبی(ص). مجالس یادبود درگذشتگان، یکی دیگر از برنامه‌هایی است که معمولاً در مساجد برپا می‌شود. برخی مساجد فعالیت‌ها و برنامه‌های آموزشی علوم اسلامی‌نیز دارند. علاوه‌براین، مسلمانان سودان برخی برنامه‌های شخصی و اجتماعی خود را، در مساجد اجرا می‌کنند. به‌عنوان مثال اغلب زوج‌های جوان سودانی مراسم عقد خود را ـ که «عقد قِران» نامیده می‌شود بعد از اقامه نماز جمعه یا جماعت در مسجد برگزار می‌کنند.
دانشگاه‌ها
در سودان دانشگاه‌های متعدّدی به آموزش علوم اسلامی می‌پردازند. از آن جمله می‌توان از «دانشگاه قرآن کریم و علوم اسلامی»(جامعة القرآن الكريم والعلوم الإسلامية)، «دانشگاه علوم اسلامی‌اُم دُرمان»(جامعة أم درمان الإسلامية) و «دانشگاه بین‌المللی آفریقا»(جامعة أفريقيا العالمية) نام برد.
مَسید
در سودان محل سکونت شیوخ برجسته را، «مسید» (یعنی «اقامتگاه سید») می‌گویند که معمولاً محل آمد و شد مریدان آنها و برگزاری نشست‌ها و انجام مذاکرات شیخ با علماء و شیوخ دیگر است.
زاویه
محل سکونت خلیفه یا شیخ طریقت است که شاگردان و مریدان وی، در آنجا گردهم می ایند. نشست‌های شیخ طریقت با شیوخ دیگر و همچنین برخی برنامه‌های مذهبی در زاویه اجرا می‌شود.
مجتمع‌های آموزشی شیوخ(مُجَمّع الشیخ)
برخی از شیوخ برجسته سودانی، مجتمع‌های آموزشی خاص خود را دارند. در این مجتمع‌ها، علاوه‌بر کلاس‌های درس و خوابگاه‌های شاگردان، سالن‌های اجتماعات یا محل‌های مناسبی برای اجرای مراسم دسته جمعی، مشاهده می‌شود. معمولاً اقامتگاه شیخ نیز، درون مجتمع است.
خلوه‌های قرآنی
همان‌گونه که قبلاً اشاره شد، «خلوه»(الخلوة) در اصل به معنای مکان عبادت است که در آن، بنده خدا، به تنهایی و جدا از مردم، با پروردگار خویش خلوت می‌کند. اما با گسترش تصوّف در سودان، این واژه تغییر معنی یافته و ورود به خلوه‌ها بین صوفیان و فقیهان امری رایج گشته است. به طوری‌که مبلّغان مسلمان سودانی، به تدریس مبادی فقه و قرآن (یا علم ظاهر) و گسترش تصوّف (یا علم باطن) به‌طور همزمان پرداخته اند. در سودان، مساجد و به‌طور کلی مکان‌هایی که برای فعالیت‌های عبادی ساخته شده بودند، با مرور زمان، به عرصه‌هایی برای فعالیت‌های آموزشی و عبادی تبدیل شدند. پیرامون این مساجد، خصوصاً مواردی که فراگیران در آنها سکونت داشتند، خلوه‌هایی (یا حجره‌های کوچکی) برای عبادت شیوخ و برخی مریدان آنها ساخته شدند. البتّه این حجره‌ها، گاهی برای تدریس و سکونت فراگیران نیز، مورد استفاده قرارمی‌گرفتند.
بنابراین، کارکردهای مسجد و خلوه در یک مکان جمع شد و خلوه وظایف آموزشی و عبادی را با هم برعهده گرفت و یک شیخ هر دو وظیفه معلّم فقیه و صوفی فقیر را، عهده‌دار گردید. پس از سیطره صوفیان بر جامعه سودان، خلوه رایج‌ترین واژه‌ای شد که به معنی مؤسسه آموزشی یا دانشسرا به کار می‌رفت و سرانجام به مرکز گسترش فرهنگ، معنویت و فعّالیّت‌های اجتماعی در هر شهر و روستا، تبدیل شد که در آن زیرنظر معلم یا فقیه صوفی اقدامات مختلف انجام می‌شد؛ مانند تدریس مبادی قرائت، آموزش قرآن و فقه، آداب و رسوم تصوّف، عبادت‌هایی مثل نماز، تأمّل و انقطاع الی‌الله.
امروزه، تقریباً در همه شهرها و روستاهای سودان، تعداد قابل توجّهی از خلوه‌های قرآنی، آموزشِ روخوانی، تجوید و تفسیر قرآن کریم و حفظ آن را برعهده دارند. گفتنی است که مسلمانان سودان غالباً، از دوران کودکی و حتی قبل از ورود به مدارس رسمی، ضمن حضور در خلوه‌های قرآنی، قرائت و حفظ قرآن کریم را، آغازمی‌کنند[۱].
نیز نگاه کنید به
نهادها و مراکز دینی مسلمانان کانادا؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان کوبا؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان مصر؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان تونس؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان روسیه؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان سنگال؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان آرژانتین؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان فرانسه؛ سازمان‌ها و موسسات اسلامی در مالی؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان زیمبابوه؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان تایلند؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان اسپانیا؛ نهادها و مراكز دینی مسلمانان اردن؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان قطر؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان سیرالئون؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان اتیوپی
کتابشناسی
- ↑ معماریان، مریم، امیدی، مصطفی (1394). جامعه و فرهنگ سودان. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص.106-108.