دامداری افغانستان: تفاوت میان نسخهها
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).) |
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
بعد از [[کشاورزی افغانستان|کشاورزی]]، دامداری دومین منبع درآمد و مهمترین شغل در مناطق روستایی [[افغانستان]] خاصه در مناطقی مانند هزارهجات بوده و قریب به ۱۸ درصد تولید ناخالص ملی را تشکیل میداده است. اقتصاد در آسیای مرکزی از دیرباز مبتنی بر شبانی بود و بعد به [[کشاورزی افغانستان|کشاورزی]] تبدیل شد. مردم از قدیم حیواناتی، مانند گاو، گوسفند، بز، الاغ، اسب، قاطر، مرغ، بوقلمون و شتر را پرورش میداده و از آنها استفادههای مختلف میکردهاند. هریک از گونههای دامی انواع مختلف دارند؛ برای مثال، گاو کوهاندار در جنوب و غرب کشور، گاو جثهریز در اسمار و نورستان، غژگاو در بدخشان و پامیر که علاوه بر شیر و گوشت در سواری و باربری نیز مورد بهرهبرداری قرار میگیرد و گاومیش که در نواحی مرطوب شرق و جنوب نگهداری میشود. | بعد از [[کشاورزی افغانستان|کشاورزی]]، دامداری دومین منبع درآمد و مهمترین شغل در مناطق روستایی [[افغانستان]] خاصه در مناطقی مانند هزارهجات بوده و قریب به ۱۸ درصد تولید ناخالص ملی را تشکیل میداده است. اقتصاد در آسیای مرکزی از دیرباز مبتنی بر شبانی بود و بعد به [[کشاورزی افغانستان|کشاورزی]] تبدیل شد. مردم از قدیم حیواناتی، مانند گاو، گوسفند، بز، الاغ، اسب، قاطر، مرغ، بوقلمون و شتر را پرورش میداده و از آنها استفادههای مختلف میکردهاند. هریک از گونههای دامی انواع مختلف دارند؛ برای مثال، گاو کوهاندار در جنوب و غرب کشور، گاو جثهریز در اسمار و نورستان، غژگاو در بدخشان و پامیر که علاوه بر شیر و گوشت در سواری و باربری نیز مورد بهرهبرداری قرار میگیرد و گاومیش که در نواحی مرطوب شرق و جنوب نگهداری میشود. | ||
پوست بره قرهگل یا قرهکل معروفترین محصول دامی [[افغانستان]] است که جنبه صادراتی داشته و در تهیه کلاه، پالتو و برخی اقلام دیگر استفاده میشده و در بازارهای اروپا طرفداران زیادی داشته است. مهد اولیه پرورش گوسفند قرهگل سرزمین بین رود سیحون و جیحون و نشیب ش[[مالی]] [[کوههای هندوکش افغانستان|هندوکش]] بوده است. از زمان اهلیکردن این گوسفند تقریبا دو هزار سال میگذرد. این نوع گوسفند، گرانبهاترین گوسفند دنبهدار و پوستی است.بزرگترین بهره آن پوست بره آن است . پشم و پوست قرهگل بسیار مرغوب است. پوستهای رنگی آن جایگاه خاصی در جهان دارد. بره قرهگل که به بره ایرانی نیز معروف بوده، در جمهوریهای ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان هم پرورش مییافته و از اقلام صادراتی مهم این کشورها، بهویژه ترکمنستان بوده است.گفته شده، مردمی نیز به نام قرهکل، که [[قوم اُزبک افغانستان|ازبک]] بوده، در بخارا ساکن بودهاند. بره قرهگل از سالهای دهه ۱۹۲۰ به بعد، در [[افغانستان]] پروار میشد و درگذشته گاهی تا ۵۰ درصد اقلام صادراتی [[افغانستان]] را شامل میشد و یگانه رقیب آن در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، جمهوریهای آسیای مرکزی بودند. | پوست بره قرهگل یا قرهکل معروفترین محصول دامی [[افغانستان]] است که جنبه صادراتی داشته و در تهیه کلاه، پالتو و برخی اقلام دیگر استفاده میشده و در بازارهای اروپا طرفداران زیادی داشته است. مهد اولیه پرورش گوسفند قرهگل سرزمین بین رود سیحون و جیحون و نشیب ش[[مالی]] [[کوههای هندوکش افغانستان|هندوکش]] بوده است. از زمان اهلیکردن این گوسفند تقریبا دو هزار سال میگذرد. این نوع گوسفند، گرانبهاترین گوسفند دنبهدار و پوستی است.بزرگترین بهره آن پوست بره آن است . پشم و پوست قرهگل بسیار مرغوب است. پوستهای رنگی آن جایگاه خاصی در جهان دارد. بره قرهگل که به بره ایرانی نیز معروف بوده، در جمهوریهای ترکمنستان، ازبکستان و [[تاجیکستان]] هم پرورش مییافته و از اقلام صادراتی مهم این کشورها، بهویژه ترکمنستان بوده است.گفته شده، مردمی نیز به نام قرهکل، که [[قوم اُزبک افغانستان|ازبک]] بوده، در بخارا ساکن بودهاند. بره قرهگل از سالهای دهه ۱۹۲۰ به بعد، در [[افغانستان]] پروار میشد و درگذشته گاهی تا ۵۰ درصد اقلام صادراتی [[افغانستان]] را شامل میشد و یگانه رقیب آن در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، جمهوریهای آسیای مرکزی بودند. | ||
در سالهای ۱۹۳۶ تا ۱۹۴۵، پوست قرهگل بین ۴۰ تا ۵۰ درصد کل صادرات [[افغانستان]] را تشکیل میداد، [[عبدالرحمان خان]] و [[حبیبالله خان]] کوشیدند تا تجارت قرهگل را در انحصار دولت درآورند. پیش از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ [[روسیه]]، بازار عمده قرهگل در پیشاور، بخارا و [[مسکو]] قرار داشت و تجارت آن در اختیار تجار هندی، یهودی و بخارایی بود. بین سالهای ۱۸۸۰ تا ۱۹۱۷، تخمین زده شده که سالانه ۵۰ تا ۷۰ هزار پوست قرهگل صادر شده باشد. در سال ۱۹۱۸، تجارت پوست قرهگل از انحصار دولت خارج شد و در عوض ۵ درصد مالیات بر تجارت آن وضع شد، در دهههای ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، عدهای از یهودیان در تجارت قرهگل در شمال [[افغانستان]] دست داشتند. در این سالها [[روسیه]] نیز وارد تجارت قرهگل شد و سبب نگرانی [[دولت افغانستان]] شد. دولت [[افغانستان]] در زمان محمدنادر شاه تصمیم بهکوتاهکردن دست تاجران غیرافغان از تجارت قرهگل گرفت و شماری از یهودیان و تاجران غیرافغان را از اندخوی به [[هرات]] انتقال داد. بین سالهای ۱۹۳۵ تا ۱۹۴۵، صادرات قرهگل افزایش فراوانی یافت و به دو برابر میزان قبلی رسید. بعد از صادرات پوست قرهگل و پوستگاو و گوسفند، پشم از اقلام صادراتی [[افغانستان]] بوده است در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، اتحاد شوروی( [[روسیه]]) خریدار عمده پشم [[افغانستان]] بود و در مقابل کالاهای مختلف را با قیمت کمتر از نرخ بینالمللی در اختیار [[افغانستان]] قرار میداد. | در سالهای ۱۹۳۶ تا ۱۹۴۵، پوست قرهگل بین ۴۰ تا ۵۰ درصد کل صادرات [[افغانستان]] را تشکیل میداد، [[عبدالرحمان خان]] و [[حبیبالله خان]] کوشیدند تا تجارت قرهگل را در انحصار دولت درآورند. پیش از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ [[روسیه]]، بازار عمده قرهگل در پیشاور، بخارا و [[مسکو]] قرار داشت و تجارت آن در اختیار تجار هندی، یهودی و بخارایی بود. بین سالهای ۱۸۸۰ تا ۱۹۱۷، تخمین زده شده که سالانه ۵۰ تا ۷۰ هزار پوست قرهگل صادر شده باشد. در سال ۱۹۱۸، تجارت پوست قرهگل از انحصار دولت خارج شد و در عوض ۵ درصد مالیات بر تجارت آن وضع شد، در دهههای ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، عدهای از یهودیان در تجارت قرهگل در شمال [[افغانستان]] دست داشتند. در این سالها [[روسیه]] نیز وارد تجارت قرهگل شد و سبب نگرانی [[دولت افغانستان]] شد. دولت [[افغانستان]] در زمان محمدنادر شاه تصمیم بهکوتاهکردن دست تاجران غیرافغان از تجارت قرهگل گرفت و شماری از یهودیان و تاجران غیرافغان را از اندخوی به [[هرات]] انتقال داد. بین سالهای ۱۹۳۵ تا ۱۹۴۵، صادرات قرهگل افزایش فراوانی یافت و به دو برابر میزان قبلی رسید. بعد از صادرات پوست قرهگل و پوستگاو و گوسفند، پشم از اقلام صادراتی [[افغانستان]] بوده است در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، اتحاد شوروی( [[روسیه]]) خریدار عمده پشم [[افغانستان]] بود و در مقابل کالاهای مختلف را با قیمت کمتر از نرخ بینالمللی در اختیار [[افغانستان]] قرار میداد. |
نسخهٔ ۱۵ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۰:۵۹
بعد از کشاورزی، دامداری دومین منبع درآمد و مهمترین شغل در مناطق روستایی افغانستان خاصه در مناطقی مانند هزارهجات بوده و قریب به ۱۸ درصد تولید ناخالص ملی را تشکیل میداده است. اقتصاد در آسیای مرکزی از دیرباز مبتنی بر شبانی بود و بعد به کشاورزی تبدیل شد. مردم از قدیم حیواناتی، مانند گاو، گوسفند، بز، الاغ، اسب، قاطر، مرغ، بوقلمون و شتر را پرورش میداده و از آنها استفادههای مختلف میکردهاند. هریک از گونههای دامی انواع مختلف دارند؛ برای مثال، گاو کوهاندار در جنوب و غرب کشور، گاو جثهریز در اسمار و نورستان، غژگاو در بدخشان و پامیر که علاوه بر شیر و گوشت در سواری و باربری نیز مورد بهرهبرداری قرار میگیرد و گاومیش که در نواحی مرطوب شرق و جنوب نگهداری میشود.
پوست بره قرهگل یا قرهکل معروفترین محصول دامی افغانستان است که جنبه صادراتی داشته و در تهیه کلاه، پالتو و برخی اقلام دیگر استفاده میشده و در بازارهای اروپا طرفداران زیادی داشته است. مهد اولیه پرورش گوسفند قرهگل سرزمین بین رود سیحون و جیحون و نشیب شمالی هندوکش بوده است. از زمان اهلیکردن این گوسفند تقریبا دو هزار سال میگذرد. این نوع گوسفند، گرانبهاترین گوسفند دنبهدار و پوستی است.بزرگترین بهره آن پوست بره آن است . پشم و پوست قرهگل بسیار مرغوب است. پوستهای رنگی آن جایگاه خاصی در جهان دارد. بره قرهگل که به بره ایرانی نیز معروف بوده، در جمهوریهای ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان هم پرورش مییافته و از اقلام صادراتی مهم این کشورها، بهویژه ترکمنستان بوده است.گفته شده، مردمی نیز به نام قرهکل، که ازبک بوده، در بخارا ساکن بودهاند. بره قرهگل از سالهای دهه ۱۹۲۰ به بعد، در افغانستان پروار میشد و درگذشته گاهی تا ۵۰ درصد اقلام صادراتی افغانستان را شامل میشد و یگانه رقیب آن در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، جمهوریهای آسیای مرکزی بودند.
در سالهای ۱۹۳۶ تا ۱۹۴۵، پوست قرهگل بین ۴۰ تا ۵۰ درصد کل صادرات افغانستان را تشکیل میداد، عبدالرحمان خان و حبیبالله خان کوشیدند تا تجارت قرهگل را در انحصار دولت درآورند. پیش از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ روسیه، بازار عمده قرهگل در پیشاور، بخارا و مسکو قرار داشت و تجارت آن در اختیار تجار هندی، یهودی و بخارایی بود. بین سالهای ۱۸۸۰ تا ۱۹۱۷، تخمین زده شده که سالانه ۵۰ تا ۷۰ هزار پوست قرهگل صادر شده باشد. در سال ۱۹۱۸، تجارت پوست قرهگل از انحصار دولت خارج شد و در عوض ۵ درصد مالیات بر تجارت آن وضع شد، در دهههای ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، عدهای از یهودیان در تجارت قرهگل در شمال افغانستان دست داشتند. در این سالها روسیه نیز وارد تجارت قرهگل شد و سبب نگرانی دولت افغانستان شد. دولت افغانستان در زمان محمدنادر شاه تصمیم بهکوتاهکردن دست تاجران غیرافغان از تجارت قرهگل گرفت و شماری از یهودیان و تاجران غیرافغان را از اندخوی به هرات انتقال داد. بین سالهای ۱۹۳۵ تا ۱۹۴۵، صادرات قرهگل افزایش فراوانی یافت و به دو برابر میزان قبلی رسید. بعد از صادرات پوست قرهگل و پوستگاو و گوسفند، پشم از اقلام صادراتی افغانستان بوده است در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، اتحاد شوروی( روسیه) خریدار عمده پشم افغانستان بود و در مقابل کالاهای مختلف را با قیمت کمتر از نرخ بینالمللی در اختیار افغانستان قرار میداد.
تعداد دامها در افغانستان (به هزار رأس):[۱]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4/745 | 4/357 | 4/110 |
|
|
|
|
|
10/710 | 8/105 | 9/259 م |
|
6/386 | 5/387 | 6/746 م |
|
10/689 | 9/035 | 10/880 م |
|
میزان فرآوردههای دامی براساس تخمینهای سازمان ملل (بههزارتن):[۱][۲]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1/310 | 1/434 م | 1/375 م |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
نیز نگاه کنید به
کتابشناسی
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ FAO (2010). South Asia, 520, retrieved for https://www.fao.org/3/i1820e/i1820e.pdf
- ↑ علی آبادی، علیرضا (1395). جامعه و فرهنگ افغانستان. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص 376-379.