بهداشت و سلامت سریلانکا

2-2-7.        سلامت و بهداشت

سریلانکا یک نظام بهداشت نسبتا کارآمدی دارد که موجب افزایش وضعیت شاخص های توسعه اجتماعی و سلامت شده که در میان کشورهای جنوب شرق آسیا وضعیت رضایتبخشی است. بهداشت و تغذیه به ویژه برای مادران و کودکان با سوبسید است. به طور کلی، موضوعاتی چون وبا، پشه مالاریا و "تب دینگو" (ناشی ازگزیدن پشه دینگو) از مشکلاتی هستند که سلامتی مردم کشورهای گرمسیری (استوایی) را تهدید می­کنند. هاری و مار گزیدگی هر ساله سبب مرگ صدها تن می­شود. آب لوله کشی برای آشامیدن مناسب نیست و بدون جوشاندن نباید آب مصرف کرد. بسياري از بيماري­هاي واگير كه موجب مرگ و مير زيادي مي­شوند، زاييده آب­هاي ناسالم هستند. بنا بر اين بهبود بخشيدن كيفيت آب­ها از اولويت­هاي برنامه­هاي دولت در طي دو دهه هشتاد و نود میلادی بوده است. تقريباً نيمي از آب آشاميدني در مناطق شهري از طريق لوله و نيم ديگر از طريق چاه تأمين مي­شود. هشتاد و پنج درصد آب آشاميدني حومه شهرها از چاه­ها و ده درصد نيز از طريق منابع باز و غير بهداشتي تهيه مي­شود. تقريباً يك سوم آب چاه­ها نيز بهداشتي نيست و ممكن است به فاضلاب آلوده باشد. از هر سه خانه مسكوني فقط يكي دارای توالت و سرويس بهداشتي است. به منظور دستيابي به بهداشت، آب لوله كشي و دسترسي به امكانات دستشويي(توالت)، دولت سريلانكا با كمك صندوق كودكان سازمان ملل متحد[15]، آژانس بين­المللي توسعه آمريكا[16] و کشورهای انگليس، آلمان و هلند چندین سال برنامه­هایی را دنبال کرد (A Country Study).

هفده درصد نوزدان ظرف سال های 2009 تا 2005 با وزن کم به دنیا آمدند (Unicef). در سال 2009 تخمین زده ­شده که  28000 نفر از کل جمعیت کشور، از همه سنین بیماری HIV دارند. نرخ مرگ و مير در سال 1970 پنجاه مرگ در هر هزار نفر بوده که این رقم  در اوايل دهه 80 به 34 نفر در هر هزار تن رسيده است. داروهاي سنتي "آیرُُوِدا[17]" مهمترين بخش از نظام سلامت كشور است. پزشكي سنتي سريلانكا بر این باور است که انسان­ها دارای سه مزاج[18] مختلف هستند. عامل اساسي بیماری­ها بر هم خوردن تعادل میان نظام سردي و گرمي بدن و علاج آن­ها به تعادل رساندن آن است. عوامل سردي و گرمي در كتاب­ها مشخص شده است؛ براي مثال لبنيات و شیر برنج عوامل سردي هستند. صرف نظر از درجه گرما و سرماي طبيعي بعضي از گوشت­ها گرم هستند. بيمارهای مختلف با گياهان دارويی که بر اساس آموزش­هاي سنتي تهيه شده­اند، درمان مي­شوند. مطالعات باستان شناسي قدمت اين نظام سنتي بهداشت و درمان را گواهي مي­كنند. موبدان بودايي در گذشته به اين نظام سنتي بهداشت و درمان آشنايي خوبي داشتند. حكيم­ها و پزشكان سنتي تا اواسط قرن بيستم در روستاها اجازه فعاليت داشتند. در نيمه دوم دهه 1980 دولت نظام بهداشت و درمان غربي را مسئول توسعه سلامت سريلانكا کرد. با توجه به این که كاركنان، امكانات و برنامه­هاي بهداشت و سلامت نقش مهمي در بهداشت و سلامت عمومي دارند؛ دولت نظام معالجات سرپايي و زايمان رايگان را اجرا كرد. سال 1985 سه هزار پزشك، هشت هزار و ششصد پرستار در چهارصد آموزش­هاي لازم در باره داروهاي غربي را فرا گرفتند و در نود بيمارستان و سیصد و سی و هشت زايشگاه مشغول خدمت شدند. خدمات لازم مامايي به مناطق روستايي رسيد به نحوي كه فقط كمتر از سه درصد زايمان­ها بدون حضور ماماي متخصص انجام شده و شصت و سه درصد زايمان­ها در مراكز و موسسات تخصصی واقع شده است. اين اقدامات علت ارتقای شاخص­های بهداشت و سلامت سریلانکا در میان كشورهاي آسيایی است.

بيمارستان­هاي تخصصي و مجهز در شهرهاي بزرگ و مراكز بهداشتي كوچك و سنتي در روستاها و محلات فعاليت دارند. خدمات نقل و انتقال بیماران و اورژانس در روستاها هنوز به شكل ناقص انجام مي شود. براي كنترل بيماري­هاي مسري اقدامات خوبي صورت گرفته است؛ بيماري آبله ريشه كن شده و براي ريشه كني مالاريا دولت با سازمان ملل همكاري دارد. به طور سرانه سريلانكا در سال 1985 دويست و پنجاه و هشت روپيه براي هر نفر هزينه كرد تا با اين بيماري­ها مبارزه كند. اگر چه شمار افراد مبتلا به اين بيماري­ها كاهش يافت، اما با اينحال در سال 1985 يكصد هزار نفر به اين بيماري­ها مبتلا شدند.

سريلانكا تا سال 1990 چندان در معرض بيماري ايدز قرار نداشت. دولت نسبت به اين بيماري حساس است و طبق مقررات هر فرد خارجي كه مبتلا به بيماري ايدز باشد، بايد از کشور اخراج شود. از جمله اقداماتی که در این مسیر انجام شده، همكاري با سازمان­هاي خارجي و تشكيل "كميته ملي پيشگيري از ايدز[19]" در سال 1988 است. شش درصد مرگ­ها به علت سرطان و عامل بیست درصد مرگ و میرها در شهرها و دوازده درصد در مناطق روستايي بيماري­هاي روده­اي، سل و بيماري­هاي انگلي بوده است. بيشترين عامل مرگ و مير در روستاها كمبود امكانات رسيدگي و سالمندی است. براي بهبود وضعیت بهداشت و سلامت هنوز فعاليت­هاي زيادي بايد در سطح جوامع روستايي انجام شود (A Country Study).

مشكل بزرگ ديگر دولت تغذيه است. از دهه 1940 دولت طرحی را ارایه کرد که بر اساس آن حداقل سوبسيدی به برنج مصرفي خانواده­هاي كشاورزان داده می­شد و كشاورزان با كمترين پرداخت مي­توانند برنج تهيه كنند. اين برنامه به اندازه­اي براي مردم اهمیت داشت كه سال 1953 پس از آن که دولت اعلام كرد مي­خواهد سوبسيد برنج را كاهش دهد، با اعتراضات شدیدی روبرو شد و همین موضوع دولت را ساقط كرد. از سال 1979 برنامه سوبسيد منسوخ شد و دولت طرح برنج، آرد، شكر، شيرخشك، ماهي خشك و نفت رايگان براي پخت و پز برای اقشار كم در آمد را اجرا كرد. اين برنامه تقريباً نيمي از مردم را زير پوشش می­گرفت و حدود هفت درصد بودجه دولت بود.

برنامه تكميلي ديگر دولت شامل يك بيسكويت براي دانش آموزان مدارس بود که با هدف رفع سوءتغذبه كودكان و برنامه تغذيه (پودر غلات پروتينه) براي ششصد هزار نوزادان نيازمند، پيش دبستاني ها و مادران باردار اجرایی شد.

به رغم دخالت دولت در بازار مواد غذايي، سوء تغذيه همچنان مشكل شصت درصد مردم و اقشار فقيری است كه کمتر از سی درصد درآمد ملي به آنان تعلق دارد. مانند بقيه عرصه­ها زندگی، مشكلات روستاییان در حوزه تغذیه مضاعف است، هر چند حاشيه نشين­هاي مناطق شلوغ شهری نیز با بدبختی و معضلات دست بگریبان هستند. يك تا دو درصد از دانش آموزان پيش دبستاني بخش كلمبو و سه تا چهار درصد آنان در بخش پوتلام از سوء تغذيه رنج مي­برند. كارگران مزارع نيز سوء تغذيه دارند. از هر سه كارگر، يك كارگر كمتر از هشتاد درصد كالري مورد نياز روزانه­اش را دریافت مي­كند. اين وضع به دليل تورم دهه 1980 بدتر نیز شده است (A Country Study).     

نیز نگاه کنید به

بهداشت و سلامت آرژانتین؛ بهداشت و سلامت ژاپن؛ بهداشت و سلامت روسیه؛ بهداشت و سلامت کانادا؛ بهداشت و سلامت کوبا؛ بهداشت و سلامت لبنان؛ بهداشت و سلامت در مصر؛ بهداشت و سلامت تونس؛ بهداشت و سلامت افغانستان؛ بهداشت و سلامت سنگال؛ بهداشت و سلامت فرانسه؛ بهداشت و سلامت در مالی؛ بهداشت و سلامت سوریه؛ بهداشت و سلامت ساحل عاج؛ بهداشت و سلامت زیمبابوه؛ بهداشت و سلامت اوکراین؛ بهداشت و سلامت اسپانیا؛ وضعیت بهداشت و سلامتی در اردن؛ بهداشت و سلامت اتیوپی؛ بهداشت و سلامت سیرالئون؛ بهداشت و سلامت قطر؛ بهداشت و سلامت گرجستان؛ بهداشت و سلامت بنگلادش؛ بهداشت و سلامت قزاقستان؛ وضعیت بهداشت و سلامت سودان؛ بهداشت و سلامت تایلند؛ وضعیت بهداشت و سلامت جامعه در چین