دوره یایویی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
پس از [[دوره جومون]] دوره یایویی تا اواسط قرن سوم میلادی ادامه داشت. این دوره هم نامش را از سفالینههایی گرفت که فرهنگ این دوره وامدار آن است. سفال یایویی(弥生土器/Yayoi doki) نام خود را از منطقهای در [[توکیو]] گرفت که نخستین بار آنجا کشف شدند، سفالهایی که نسبت به سفال جومون نازکتر و سفتتر و در دمای بالاتری پخت شده بودند. | پس از [[دوره جومون]] دوره یایویی تا اواسط قرن سوم میلادی ادامه داشت. این دوره هم نامش را از سفالینههایی گرفت که فرهنگ این دوره وامدار آن است. سفال یایویی(弥生土器/Yayoi doki) نام خود را از منطقهای در [[توکیو]] گرفت که نخستین بار آنجا کشف شدند، سفالهایی که نسبت به سفال [[دوره جومون|جومون]] نازکتر و سفتتر و در دمای بالاتری پخت شده بودند. | ||
ویژگیهای دوره یایویی شامل کار با آهنآلات، ظهور نوع جدیدی از کوزهگری و آغاز متمرکز کشت برنج در شالیزار است. فرهنگ | ویژگیهای دوره یایویی شامل کار با آهنآلات، ظهور نوع جدیدی از کوزهگری و آغاز متمرکز کشت برنج در شالیزار است. فرهنگ یایویی به سرعت در سرزمین اصلی هونشو گسترش پیدا کرد و با فرهنگ بومی [[دوره جومون|جومون]] درآمیخت <ref name=":18">Keally, C. T. (2006). Yayoi Culture. Retrieved July 21, 2021</ref>. سه نشانه مهم فرهنگ یایویی، آینههای برنزی، شمشیر برنزی و مهرهای موسوم به ماگا[[تاما]] هستند. تاثیر [[چین]] بر سلاحهای مسی و برنزی این دوره و نیز بر برنجکاری و ناقوسهای کوچک ژاپنی روشن است. نخستین اشاره مکتوب موجود به [[ژاپن]] در همین دوره و در «کتاب هان»[I] از مجموعه کتابهای تاریخی [[چین]] موسوم به «بیست و چهار تاریخ»(二十四史Nijūshi shi/Twenty Four Histories) است.[[پرونده:دوره یایویی.jpg|بندانگشتی|کشاورزی و مدل زیستی دوره یایویی، برگفته از داروما، قابل بازیابی از https://daruma.info/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%88%DB%8C-300-%D9%82-%D9%85-300-%D9%85/]] | ||
کشف جو و برنج از طریق ارتباط با کره و از مسیر کیوشوی | کشف جو و برنج از طریق ارتباط با کره و از مسیر کیوشوی شمالی طی سده سوم پیش از میلاد در مرحله [[دوره جومون|جومون]] متاخر میسر شد و با رواج اسکان بیشتر در دوره جدید یایویی کشت برنج به عنوان اساس اقتصاد معیشتی جدید مورد پذیرش قرار گرفت. حدود ۲۰۰ سال پیش از میلاد اقتصاد معیشتی نو در شیكوکو و هونشوی غربی معمول شد و حدود ۱۰۰ پیش از میلاد تا دشت کانتو و توهوکوی مرکزی گسترش یافت. در اواسط دوره یایویی سراسر منطقه غرب و نیمی از [[ژاپن]] متکی بر اقتصاد زراعی بود. آثار بازمانده از این دوره عبارتند از: آثار شالیزارها، کانالهای آبیاری و داسهای درو همانند نمونه هایی که دو یا سه هزار سال پیش از آن دهقانان [[چین]] شمالی بکار می_برده اند. در این دوره نیز شکار حیوانات و صید ماهی همچنان منبع اصلی پروتئین حیوانی بود. پرداختن به زراعت اسکان بیشتر را میسر ساخت و فراهم آمدن ذخایر غذایی بیشتر موجب اسکان محدود، تقسیم کار و به همراه آن پیشرفت فناوری گردید. ابداع چرخ سفالگری در اواسط دوره یایویی سبب بهبود کیفیت سفالینهها شد. بافندگی در این دوره بیشک هنری بومی بود. صنعت ذوب و ترکیب فلزات با توجه به آثار مفرغی بازمانده از این دوره نشانه پیدایی ریختهگران و مسگران متخصص بود. کاربرد آهن محدود و ابزارهایی چون تبر، تیشه، داس و پیکان بیشتر از سنگ تراشیده فراهم میشد و از مفرغ که در آغاز صنعتی وارداتی و غیر بومی بود برای ساختن تندیس و وسایل انجام مراسم آیینی استفاده میشد. | ||
وجود ارتباط با [[چین]] در گزارشهای چینی [[سلسله هان|دوره هان]] و گزارشهای باستان شناسی اخیر مسلم نموده که فراگیری و واردات سلاح مفرغی، آینه، سکههای معدود، زیورآلات و مهرههای شیشهای از این دوره آغاز گردید. اگرچه سلاح مفرغی این دوره از الگوهای چینی متأثر است، اما کاملا چینی نیست و نشانه کاربرد سلیقه صنعت صنعتگران بومی در آن نمایان است. | وجود ارتباط با [[چین]] در گزارشهای چینی [[سلسله هان|دوره هان]] و گزارشهای باستان شناسی اخیر مسلم نموده که فراگیری و واردات سلاح مفرغی، آینه، سکههای معدود، زیورآلات و مهرههای شیشهای از این دوره آغاز گردید. اگرچه سلاح مفرغی این دوره از الگوهای چینی متأثر است، اما کاملا چینی نیست و نشانه کاربرد سلیقه صنعت صنعتگران بومی در آن نمایان است. | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
== منبع اصلی == | == منبع اصلی == | ||
پالیزدار، فرهاد، ذاکری، قدرت اله(1402). جامعه و فرهنگ [[ژاپن]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]،ص 36-65. | |||
== نویسنده مقاله == | == نویسنده مقاله == | ||
فرهاد پالیزدار | فرهاد پالیزدار و قدرت اله ذاکری | ||
[[رده:تاریخ دوران باستان]] | [[رده:تاریخ دوران باستان]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۵۰
پس از دوره جومون دوره یایویی تا اواسط قرن سوم میلادی ادامه داشت. این دوره هم نامش را از سفالینههایی گرفت که فرهنگ این دوره وامدار آن است. سفال یایویی(弥生土器/Yayoi doki) نام خود را از منطقهای در توکیو گرفت که نخستین بار آنجا کشف شدند، سفالهایی که نسبت به سفال جومون نازکتر و سفتتر و در دمای بالاتری پخت شده بودند.
ویژگیهای دوره یایویی شامل کار با آهنآلات، ظهور نوع جدیدی از کوزهگری و آغاز متمرکز کشت برنج در شالیزار است. فرهنگ یایویی به سرعت در سرزمین اصلی هونشو گسترش پیدا کرد و با فرهنگ بومی جومون درآمیخت [۱]. سه نشانه مهم فرهنگ یایویی، آینههای برنزی، شمشیر برنزی و مهرهای موسوم به ماگاتاما هستند. تاثیر چین بر سلاحهای مسی و برنزی این دوره و نیز بر برنجکاری و ناقوسهای کوچک ژاپنی روشن است. نخستین اشاره مکتوب موجود به ژاپن در همین دوره و در «کتاب هان»[I] از مجموعه کتابهای تاریخی چین موسوم به «بیست و چهار تاریخ»(二十四史Nijūshi shi/Twenty Four Histories) است.
کشف جو و برنج از طریق ارتباط با کره و از مسیر کیوشوی شمالی طی سده سوم پیش از میلاد در مرحله جومون متاخر میسر شد و با رواج اسکان بیشتر در دوره جدید یایویی کشت برنج به عنوان اساس اقتصاد معیشتی جدید مورد پذیرش قرار گرفت. حدود ۲۰۰ سال پیش از میلاد اقتصاد معیشتی نو در شیكوکو و هونشوی غربی معمول شد و حدود ۱۰۰ پیش از میلاد تا دشت کانتو و توهوکوی مرکزی گسترش یافت. در اواسط دوره یایویی سراسر منطقه غرب و نیمی از ژاپن متکی بر اقتصاد زراعی بود. آثار بازمانده از این دوره عبارتند از: آثار شالیزارها، کانالهای آبیاری و داسهای درو همانند نمونه هایی که دو یا سه هزار سال پیش از آن دهقانان چین شمالی بکار می_برده اند. در این دوره نیز شکار حیوانات و صید ماهی همچنان منبع اصلی پروتئین حیوانی بود. پرداختن به زراعت اسکان بیشتر را میسر ساخت و فراهم آمدن ذخایر غذایی بیشتر موجب اسکان محدود، تقسیم کار و به همراه آن پیشرفت فناوری گردید. ابداع چرخ سفالگری در اواسط دوره یایویی سبب بهبود کیفیت سفالینهها شد. بافندگی در این دوره بیشک هنری بومی بود. صنعت ذوب و ترکیب فلزات با توجه به آثار مفرغی بازمانده از این دوره نشانه پیدایی ریختهگران و مسگران متخصص بود. کاربرد آهن محدود و ابزارهایی چون تبر، تیشه، داس و پیکان بیشتر از سنگ تراشیده فراهم میشد و از مفرغ که در آغاز صنعتی وارداتی و غیر بومی بود برای ساختن تندیس و وسایل انجام مراسم آیینی استفاده میشد.
وجود ارتباط با چین در گزارشهای چینی دوره هان و گزارشهای باستان شناسی اخیر مسلم نموده که فراگیری و واردات سلاح مفرغی، آینه، سکههای معدود، زیورآلات و مهرههای شیشهای از این دوره آغاز گردید. اگرچه سلاح مفرغی این دوره از الگوهای چینی متأثر است، اما کاملا چینی نیست و نشانه کاربرد سلیقه صنعت صنعتگران بومی در آن نمایان است.
هنرمندانهترین آثار مفرغی دوره یایویی ناقوسهای مفرغیاند که بلندی آنها بیش از یک متر و شاهکار صنعت ریختهگران بومی است. این گونه از ناقوسها نادر و نقوش حیوانات و شکار حیوانات بر سطح خارجی آنها گویای آن است که احتمالا در مراسم آیینی تمنای صید کاربرد داشته اند[۲].
نیز نگاه کنید به
تاریخ ژاپن؛ دوران ماقبل تاریخ ژاپن؛ دوره جومون؛ تاریخ دوره باستان ژاپن
پاورقی
[I] 『漢書』/Kanjo/Book of Han: کتابی درباره تاریخ چین دوره تانگ که ظاهرا سال 111 م کامل شده است.
کتابشناسی
منبع اصلی
پالیزدار، فرهاد، ذاکری، قدرت اله(1402). جامعه و فرهنگ ژاپن. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،ص 36-65.
نویسنده مقاله
فرهاد پالیزدار و قدرت اله ذاکری