نهادها و سازمان‌های فرهنگی سنگال

درسنگال نهاد های فرهنگی دولتی وغیر دولتی و نیز نهادهای فرهنگی خارجی فعال هستند که به مهمترین آنها پرداخته می شود.

نهادهای فرهنگی سنگال

- نهاد فرانسوی داکار  Institut Francais de Dakar) (1953)  ) که نام دیگر آن لئوپولد سدار سنگور است، این نهاد در شهر سنت لوئی نیز یک شعبه دارد . این مرکز حامی توسعه فرهنگی سنگالی ارتقاء «گفتگوی فرهنگ ها» است که در نزد سدار سنگور بسیار مهم و عزیز بود. این مرکز در سال 2009 ، پنجاهمین سال تأسیس خود را جشن گرفت. هر ساله محل اجرای 100 نمایش، ده ها نمایشگاه بین المللی، پخش بیش از 200 فیلم سینمایی، کنفرانس ها، کارگاه های آموزشی برای کودکان و کلاس های زبان فرانسوی جهت رشد روابط بین دو کشور فرانسه و سنگال است.

- انستیتو فرهنگی و زبانی ژان مرموز   (Jean – Mermoz)

(ICL: Institut Culturel et linguistique de Jean Mermoz)

این نهاد در سال 1965 در شهر سنت لوئی سنگال تأسیس و هدف آن نشر زبان و فرهنگ فرانسه است. همچنین او با «الیانس فرانسوی» (Alliance Francaise) مرکز آموزش زبان فرانسوی در کشور فرانسه در ارتباط است. نام این نهاد به افتخار ژان مرموز فرانسوی است. او خلبانی بود که برای اولین بار موفق شد در سال 1927 یک پرواز بدون توقف از شهر تولوز فرانسه به شهر سنت لوئی داشته باشد.

- انستیتو بنیادی آفریقای  سیاه (IFAN: Institut Fondamental d'Afrique Noire  )  این نهاد در شهر داکار در سال 1936 تأسیس اما در سال 1966 جایگزین انستیتو فرانسوی آفریقای سیاه شد. این نهاد یکی از یازده مؤسسه دانشگاه شیخ آنتا دیوپ در داکار است. این نهاد یک مرکز تحقیقات در علوم اجتماعی – انسانی و طبیعی به شمار می رود. در سال 1986 نیز به یاد بود استاد شیخ آنتادیوپ دوباره نام آن تبدیل به انستیتو بنیادی آفریقای سیاه شیخ آنتادیوپ شد.

-  آرشیو ملی سنگال  (ANS: Archives Nationales du Sénégal )       

این نهاد در شهر داکار واقع است قدمت و مجموعه های جمع آوری شده در آن از سال 1816 شروع شده است. آرشیو های وابسته به دبیرخانه عمومی دولت زیر نظر نخست وزیر است. آرشیوهای جزیره ی گوره و آفریقای – غربی فرانسوی ( AOF) در آنجا واقعند.

-  دانشگاه دموتان   ( Université des Mutants)

این دانشگاه یکی از مراکز بین المللی و ملاقات ها و کنفرانس ها واقع در جزیره گوره است. این نهاد با حمایت لئوپولد سدار سنگور و نویسنده و فیلسوف فرانسوی " رژه گارودی " ( Roger Garaudy) در سال 1979 و با همکاری یونسکو و برنامه ها ی سازمان ملل متحد جهت رشد و آژانس همکاری فرهنگی و تکنیکی و دولت سنگال تأسیس شد. این نهاد در سال 2005 منحل و جای آن را بنیان جهانی برای یاد بود و حفظ جزیره گوره گرفت. در این مرکز سالیانه کنفرانس ها و سمینارهای برگزار می شود.

-خانه فرهنگ( دوتا سِک)  (Douta Seck)

يک مرکز فرهنگی بسيار عالی است که هم جنبه امور تحقيقاتی، کاربردی و فرهنگی داشته و هم به توسعه فعاليت های فرهنگی و ترويج آن می پردازد. اين مرکز فرهنگی محور بروز و ظهور امور فرهنگی در زمينه استعدادهای ملّی و بين المللی است.  ساختار اين مرکز فرهنگی بروی تحقيق کاربردی، تبادلات آراء عقايد، ترويج نشر فرهنگی، پذيرش و توسعه فعاليت های فرهنگی واجتماعی قرار دارد.

- انیستیو ناسیونال هنرها: این انستیتو در سال 1972 تأسیس و اهداف شامل:

1- کشف و شکل دادن به خلاقان و تکنیسین ها در سطح بین المللی ؛2 - پیش بینی الحاق آنها در جامعه ؛3- شکل دادن و آموزش عمومی.

این انستیتو شامل یک مدرسه هنرهای زیبا، یک هنرکده ی موسیقی، رقص و هنرهای نمایشی، یک بخش تحقیقات در خصوص عوامل فرهنگی سنتی است.

-تئأتر ملی دانیل سورانو  ( Daniel Sorano )

این تئأتر در سال 1961 تأسیس شد که هدف آن در حال حاضر احیاء و ارزش بخشیدن به تئأتر سنتی سنگال است.

- موزه ی پویا

این موزه در سال 1966 در خود را به روی عموم باز کرد و میراث فرهنگی کشور را در معرض دید قرار داد.

- آرشیوهای فرهنگی سنگال

آرشیو فرهنگی سنگال در سال 1957 تأسیس شد. پرسنل آن غالباً کتابدار و متخصصان موسیقی هستند.

- انجمن نشر

از سال 1972، در سنگال و ساحل عاج یک انجمن نشر به نام " نشرهای جدید آفریقایی "( Les Nouvelles Editions Africaines ) تأسیس شد. در پنج سال این نشر حدود 150 تیتر از 1200000 نسخه نشر داد. جالب توجه است که این مرکزنشر تا کنون هیچ اثری به زبان های ملی چاپ نکرده است در حالیکه مأموریت اصلی آن سیاست توسعه زبان های ملی بوده است.

نهادهای فرهنگی خارجی مؤثر در سنگال

مراکز فرهنگی خارجی متعددی در سنگال فعال هستند که قدیمی ترین آنها خانه فرهنگ فرانسه است، بصورت مختصر به فعالیت های برخی از این مراکز مهم فرهنگی و فعال در سنگال اشاره می شود:

خانه فرهنگ فرانسه

این محل در دوران گذشته مرکز ستاد ارتش فرانسه بوده است و پس از انتقال ستاد ارتش به حومه داکار بصورت فعلی اداره می شود. این مرکز دارای کتابخانه ای با بیست و سه هزار جلد کتاب و بخش های امانت کتب و لوح فشرده بوده و یک سالن سینما با گنجایش 120 الی 150 نفر می باشد. همچنین مجهز به بخش رایانه و استفاده از اینترنت است. میزان حق عضویت برای کتابخانه جهت کتب ده هزار فرانک سیفا (حدود 15 یورو) و برای کتب و لوح فشرده 12 هزار فرانک سیفا (18 یورو) می باشد. شیوه امانت کتابخانه، در اختیار قرار دادن دو کتاب در هفته است که در صورت تاخیر در عودت کتاب یک هفته محرومیت اعمال می شود. مراجعه کنندگان زیادی دارد که برخی از آنها را دانشجویان پزشکی از کشورهای دیگر بویژه مغرب، موریتانی، ساحل عاج و محققین و دانشجویان اروپایی تشکیل می دهند. فعالیت های فرهنگی فرانسه تحت نظارت «بخش همکاری ها و فعالیت فرهنگی سفارت فرانسه» اجرا می شود که در دو بخش «همکاری های فنی» 9 نفر فرانسوی و در بخش «فرهنگی» 5 نفر فرانسوی مسئول امور هستند. بر اساس آمار ارائه شده، این بخش در سال 2006 میلادی حدود بیست و یک میلیون یورو در سنگال هزینه نموده است. این مبلغ علاوه بر هزینه در موارد فرهنگی در بخش های دیگری مانند بهداشت، خدمات و آموزش کشاورزی، تحقیقات  و بورس تحصیلی هزینه شده است. شعب فعالیت فرهنگی بخش فوق الذکر در شهر داکار بصورت یک خانه فرهنگ و یک مرکز آموزش زبان فرانسه و ولوف فعال است و در شهرهای «کائولاک»، «زیگنشور»، «تامبوکوندا» دارای مرکز فرهنگی است و در شهر «سن لویی» نیز دارای انستیتو فرهنگی و آموزش زبان فرانسه می باشد.

انستیتو گوته(خانه فرهنگ آلمان)

عمده فعالیت های این خانه فرهنگ شامل نمایش فیلم، اجرای تئاتر، موسیقی، رقص و امانت کتب، نشریات، مجلات و لوح فشرده در سیستم کتابخانه ای، برگزاری کنفرانس و نشست های فرهنگی و علمی، نمایشگاه آثار هنری و مرکزآموزش زبان و .. است، البته فعالیت های تحقیقاتی  و مطالعاتی نیز در دپارتمان زبان و تمدن آلمانی دانشگاه شیخ انتادیوپ داکار دائر است. دپارتمان مذکور دارای حدود هشتصد دانشجوی رشته زبان آلمانی است که با نظارت این خانه فرهنگ برای دوره تحصیلات تکمیلی به دانشگاه های آلمان اعزام می شوند.

خانه فرهنگ انگلیس(بریتیش کنسول)

عمده فعالیت این مرکز فرهنگی در زمینه تدریس و آموزش زبان انگلیسی استوار است و در کنار آن برخی از پروژه های مشترک در زمینه آموزش را نیز اجرا می نماید. این مرکز دارای سالن کتابخانه و قرائت خانه و مرکز آموزش زبان است و در سال چهار دوره آموزشی زبان (هر دوره به مدت ده هفته - پنج ساعت در هفته) برگزار می کند که برای آزمون تعیین سطح 5000 فرانک سیفا(حدود 5/7 یورو) و 140 هزار فرانک سیفا(حدود 212 یورو) برای شهریه دوره های زبان باید پرداخت نمود. سن شرکت کنندگان در دوره های زبان باید هیجده سال باشد.  حق عضویت کتابخانه 30000 فرانک سیفا( 45 یورو) است. اساتید انگلیسی آموزش زبان بصورت پروازی  از انگلیس به سنگال آمده و در خانه فرهنگ تدریس می نمایند.

این خانه فرهنگ در زمینه اعطای بورس تحصیلی با کمک سایر نهادها و بنیادهای انگلیس برای دوره دکترا اقدام می کند و حدود 400 دانشجوی سنگالی در انگلیس به تحصیل اشتغال دارند. در زمینه برگزاری سمینار اغلب با همکاری وزارت آموزش و پرورش سنگال و سایر نهادهای آموزشی به فعالیت می پردازد. تبادل دانش آموزان مدارس سنگال و انگلیس، برپایی کارگاه و آتلیه هنری و اجرای پروژه های تحقیقاتی از مهمترین پروژه های اجرایی این خانه فرهنگ است.  

آژانس بین المللی توسعه آمریکا(USAID)

آژانس بین المللی توسعه آمریکا از سال 1961 م. در سنگال فعال است و در قالب فعالیت های توسعه ای و خدمات انسانی به نشر فرهنگ و ایده های خویش می پردازد. طبق آمار و ارقام ارائه شده توسط آژانس مذکور هر ساله حدود سی میلیون دلار در سنگال هزینه می شود. تمرکز فعالیت این آژانس علاوه بر داکار به عنوان پایگاه اصلی در اغلب روستاهای دورافتاده سنگال بصورت فعالیت های آموزشی در پروژه های کاهش میزان فقر، رشد اقتصادی، آموزش کشاورزی، بهداشتی و.. است. یکی از مواد تدریسی آن آموزش دموکراسی و پیشگیری از اختلافات قومی است. اغلب داوطلبان اعزامی برای آموزش به زبان بومی «ولوف» آشنا بوده و طبق برنامه سالانه به مناطق مختلف اعزام می شوند. آموزش زبان انگلیسی (با لهجه آمریکایی) نیز یکی از فعالیت های آموزشی آن است که توسط یک مرکز آموزش در داکار ارائه می شود. غالب کمک های توسعه ای آمریکا با همکاری نهادهای مردمی (NGO) به صورت همکاری مشترک در شهرها و مناطق دورافتاده اجرا می گردد، در بیشتر مناطق داکار و شهرهای کوچک و بزرگ شعب این آژانس وجود دارد.

دفتر منطقه ای یونسکو (BREDA ) در داکار(سنگال)

دفتر منطقه ای یونسکو در داکار بر فعالیت های بین المللی یونسکو کشورهای گامبیا، دماغه سبز و گینه بیسائو نیز نظارت دارد. فعالیت های یونسکو در داکار بر چهار محور عمده استوار است:

1- حفاظت و صیانت از میراث فرهنگی(مکان های باستانی نظیر جزیره گوره)؛2- حفاظت از میراث غیر مادی فرهنگی (شعر، داستان و فولکلور بومی)؛ 3- حفاظت از دانش سنّتی( مانند نحوه تولید صنایع دستی و..)؛

4 - حفاظت از موزه ها و آثار هنری و باستانی.

علاوه بر برگزاری سمینارهای منطقه ای و دوره های آموزشی در زمینه صلح و دموکراسی در آفریقا، یکی از پروژه های اصلی که دفتر منطقه ای یونسکو در سنگال دنبال می کند، برگزاری کنفرانس «گفتگوی میان اسلام و مسیحیت» است.

سازمان علمی آموزشی و فرهنگی آیسسکو(  ISESCO)  در سنگال

سنگال عضو  سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی آیسسکو (ISESCO) است. که اهم فعالیت های آن نیز به شرح ذیل است: توزيع جوايز، مشارکت در مراسم توزیع جوايز در مؤسسات و مدارس تحصيلی از فعاليت های مهم و اساسی ادارۀ کتاب  و کتابخوانی است؛ اعطاء کتب و تجهيز کتابخانه های محلی و مراکز کتابخوانی و فعاليت های فرهنگی؛ فعاليت مهم در زمينه تجديد و بازسازی و اصلاح شيوه کتابداری مجموعه های کتب، آثار موجود در کتابخانه ها و مرکز کتابخوانی  مناطق مختلف می باشد. در سال 2008م. نيز امور مربوط به تأمين و تجهيزکتابخانه ها پيگيری گردیده است، روز جهانی کتاب و کتابخوانی مطابق با بيست و سوم ماه آوريل، اجرای سمينارها و کارگاه های آموزش در زمينه سازماندهی و اداره کتابخانه و فعال سازی امورکتابخوانی از دیگر فعالیت های آن است.

نیز نگاه کنید به

• نهادها و سازمان‌های فرهنگی ژاپن
• نهادها و سازمان‌های فرهنگی کانادا
•  نهادها و سازمان‌های فرهنگی کوبا
• نهادها و سازمان‌های فرهنگی لبنان
• نهادها و سازمان‌های فرهنگی مصر
• نهادها و سازمان‌های فرهنگی افغانستان
• مراکز و نهادهای فرهنگی چین
• نهادها و سازمان‌های فرهنگی تونس
• نهادها و سازمان‌های فرهنگی روسیه