نهادها و مراکز دینی مسلمانان اتیوپی
مهم ترین مراکز اسلامی اتیوپی که در حال حاضر از فعالیت نسبتا خوبی در راستای رسیدگی به وضعیت مسلمانان شهرها و روستاهای مختلف کشور و برگزاری مراسم و مناسبت‌های اسلامی برخوردار می‌باشند عبارتند از:
- المجلس الاعلی للشئون الاسلامیه فی اتیوبیا :آدیس آبابا؛
- مرکز توسعه اجتماعی نجاشی: نازارث؛
- مرکز الانصار: آدیس آبابا؛
- مرکز الخلفاء الراشدین: نازارث؛
- مرکز آموزشی و وعده صلح: بابیل؛
- مرکز اسلامی اهدایه: قبرادهار؛
- مرکز توسعه آموزشی اسلامی دیره داوا: دیره داوا؛
- مرکز اسلامی ابن مسعود: آدیس آبابا؛
- انجمن زنان مسلمان تیگرای: مکله؛
- مرکز مدارس اسلامی و مساجد: وولدیا؛
- انجمن اسلامی دانشجویان: دانشگاه مکله؛
- انجمن اسلامی جوانان: کابریدامار؛
- سازمان بین المللی کمک‌های اسلامی: آدیس آبابا؛
- انجمن امداد و توسعه: بابیل؛
- مرکز گسترش و آموزش اسلامی: دیره داوا؛
- مرکز ارشاد و دعوت اسلامی: آدیس آبابا[۱].
مراکز آموزشی مسلمانان
مهم ترین مراکز آموزشی وابسته به مسلمانان در این کشور عبارتند از:
- مدرسه القلم الاسلامیه: آدیس آبابا؛
- کالج اسلامی ابادیر: حرار؛
- مدرسه اسلامی بابیل: بابیل؛
- آکادمی حکمت: جما؛
- مرکز عربی مدینه: آدیس آبابا؛
- مدرسه الرحمه: بدل؛
- مدرسه الامام الشافعی: آدیس آبابا؛
- مدرسه اسلامی توحید: دیر داوا؛
- مدرسه اسلامی عمربن خطاب: جیگیگا[۲].
مدارس قرآنی
یکی از نهادهای مهم دینی مسلمانان اتیوپی که از دیرباز در این کشور وجود داشته و در تعلیم قرآن و برخی اصول و قوانین اسلامی به پیروان دین اسلام نقش آفرین بوده‌است مدارس قرآنی این کشور می‌باشند. مدارس قرآنی که در بین قبایل مختلف اتیوپی دارای اسامی مختلفی‌اند همچون دیگر کشورهای آفریقایی به سبک مکتب خانه‌های قدیمی کشورهای عربی در قرون نخستین اسلامی اداره می‌شوند و معلمان (که معمولا از شیوخ محلی به شمار می‌روند) از طریق تکرار آیات قرآن و نوشتن برخی آیات بر روی لوح‌های چوبی، کودکان را به یادگیری آیات قرآنی وادار می‌سازند. مدارس قرآنی در حال حاضر در زمره بخشی از فرهنگ مسلمانان اتیوپی بوده و پیروان دین اسلام در حفظ و نگهداری این مراکز آموزشی سعی و اهتمام خاصی انجام می‌دهند. بودجه مدارس قرآنی عمدتا از طریق مساجد و مسلمانان نسبتا متمول تأمین می‌شود و جدای از آن برخی از کشورهای اسلامی نیز هر سال بودجه‌هایی برای تعمیر و نگهداری مدارس قرآنی اختصاص می‌دهند.
لازم به ذکر است با توجه به ممنوع بودن تبلیغات دینی در کشور اتیوپی، بخش مهمی از آموزش‌ها و تعلیمات اسلامی از طریق مدارس قرآنی صورت می‌گیرد. تقریبا تمام مسلمانان این کشور در کودکی و سال‌های نوجوانی در کنار مدارس دولتی، در مدارس قرآنی نیز حضور داشته‌اند از این روی ضمن آشنایی نسبی با علوم قرآنی، به زبان عربی نیز تا حدودی تسلط دارند[۳].
مساجد
با توجه به جمعیت زیاد مسلمانان در کشور اتیوپی، این کشور در برگیرنده تعداد زیادی از مراکز عبادی در شهرها و روستاهای مختلف است. مساجد در واقع جدای از مراکز عبادت و نیایش به درگاه خداوند متعال، به عنوان مراکز تجمع و گردهمایی مسلمانان مورد استفاده قرار می‌گیرند و مسلمانان پیروان فرقه‌های اسلامی مختلف بسیاری از تصمیمات مهم خود را در قالب جلساتی که در مساجد برگزار می‌کنند اتخاذ می‌نمایند.
از این روی می‌توان گفت حضور در مساجد و برگزاری نمازهای جماعت در بین مسلمانان اتیوپی نوعی سنت به شمار می‌رود و پیروان دین اسلام فرزندان خود را از سنین کودکی با این سنت حسنه آشنا می‌نمایند. مساجد اتیوپی نیز همچون دیگر کشورهای آفریقایی با مشکلات فراوانی مواجه می‌باشند. کمبود بودجه، فقدان امکانات لازم (همچون فرش، میز، دستگاه آمپلی فایر و.... به ویژه در مناطق روستایی)، اختلافات فرقه‌ای ناشی از تفاوت دیدگاه‌ها در درون هیئت امناء و ... از مهمترین این مشکلات محسوب می‌شوند.
مساجد اتیوپی اعم از مساجد بزرگ شهری و مساجد روستایی به صورت هیئت امنایی اداره می‌شوند و بودجه لازم نیز از طریق مسلمانان منطقه‌ای که مسجد در آن واقع شده، تأمین می‌گردد.
براساس اطلاعات موجود در حال حاضر صدها مسجد کوچک و بزرگ در سرتاسر کشور اتیوپی وجود دارند که بسیاری از آنها از طریق اداره مدارس قرآنی و مشارکت در تأسیس برخی مراکز آموزشی نقش مهمی در توسعه فرهنگ و تمدن اسلامی در این کشور ایفا می‌نمایند[۴].
مهم ترین مساجد فعلی این کشور اعم از مساجد واقع در آدیس آبابا و دیگر شهرهای کشور اتیوپی عبارتند از:
- مسجد انوار: آدیس آبابا
- مسجد ابوهریره: آدیس آبابا
- مسجد فتا (ابوبورا): آدیس آبابا
- مسجد گفار: آدیس آبابا
- مسجد حاجی یونس: آدیس آبابا
- مسجد ماکاینسا ابادیر: آدیس آبابا
- مسجد سیده عایشه: آدیس آبابا
- مسجد دهکده شیق هوجلی: آدیس آبابا
- مسجد الاشامه: گوبا
- مسجد انوار: مکلا
- مسجد عری بلندا: دسیه
- مسجد اواسا: اواسا
- مسجد باب الرحمه: دیره داوا
- مسجد باته: آلمایا
- مسجد بخاری: باهیردار
- مسجد بوتاجرا: بوتاجرا
- مسجد گاراگوتر: دسیه
- مسجد استی: گوندار
- مسجد فتیح: جیما
- مسجد حاجی ادریس: بابیل
- مسجد هامارسا: هامارسا
- مسجد مرکز اسلامی: دیره داوا
- مسجد جامع: جیگیگا
- مسجد جامع: بحیردار
- مسجد ابوبکر صدیق: آگارفا
- مسجدالنور: واردر
- مسجد الرحمه: بدله
- مسجد البرکه: جیگیگا
- مسجد المبارک: ابومسا
- مسجد جامع الکبیر: گوندار
- مسجد الکبیر: گوندار
- مسجد الرحمن: گوندار
- مسجد فتح: ساولا فلگه نوای
- مسجد امام احمد: حرار
- مسجد المجاهدین: حرار
- مسجد جامع: حرار
- مسجد الجامع الکبیر: حرار
- مسجد التوحید: حرار
- مسجد امام احمد: حرار
- مسجد الخیر: گوندار
- مسجد المبارک: ابومسا
- مسجد بلال: دلا[۵] [۶].
نیز نگاه کنید به
نهادها و مراکز دینی مسلمانان کانادا؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان کوبا؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان مصر؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان تونس؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان روسیه؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان سنگال؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان آرژانتین؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان فرانسه؛ سازمان‌ها و موسسات اسلامی در مالی؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان زیمبابوه؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان اسپانیا؛ نهادها و مراكز دینی مسلمانان اردن؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان قطر؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان سیرالئون؛ نهادها و مراکز دینی مسلمانان تایلند.
کتابشناسی
- ↑ تارتار، محمدرضا (1391). مراکز اسلامی و مدارس قرآنی در اتیوپی. گزارش ارسالی از نمایندگی ج.ا.ایران در آدیس آبابا، ص 2-3.
- ↑ تارتار، محمدرضا (1391). مراکز اسلامی و مدارس قرآنی در اتیوپی. گزارش ارسالی از نمایندگی ج.ا.ایران در آدیس آبابا، ص 2.
- ↑ تارتار، محمدرضا (1391). مدارس قرآنی در اتیوپی. گزارش ارسالی از نمایندگی ج.ا.ایران در آدیس آبابا، ص 1-2.
- ↑ مطالعات امیر بهرام عرب احمدی، نویسنده کتاب در موضوع مساجد اتیوپی.
- ↑ تارتار، محمدرضا (1391). مراکز اسلامی و مدارس قرآنی در اتیوپی. گزارش ارسالی از نمایندگی ج.ا.ایران در آدیس آبابا، ص 2-4.
- ↑ عرب احمدی، امیر بهرام، کریمی، مهرداد (1392). جامعه و فرهنگ اتیوپی. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص 162-168.