هریرود
هریرود و مرغاب حدود ۴ درصد آب‌های جاری افغانستان را تشکیل می‌دهند. هریرود از دامنه‌های غربی کوه‌های بابا و از ارتفاع حدود۴۰۰۰ متری سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از ولایت غور و شهر چخچران (مرکز آن ولایت)، وارد ولایت هرات می‌شود.
رودهای فرعی متعددی نیز وارد هریرود می‌شوند؛ مانند تگاب اشلان که از سیاه‌کوه و سفیدکوه سرچشمه می‌گیرد و رودکرخ که از نشیب جنوبی کوه‌های پاروپامیسوس منشأ می‌گیرد.
طول هریرود ۱۱۵۰ کیلومتر است؛ ولی ۶۵۰ کیلومتر آن در خاک افغانستان جریان دارد. این رود ۹۶ کیلومتر از مرز مشترک ایران و افغانستان را تشکیل می‌دهد؛ از تنگه ذوالفقار به بعد ۱۶۷ کیلومتر از مرز مشترک ایران و ترکمنستان را تشکیل می‌دهد و بعد وارد خاک ترکمنستان می‌شود و ادامه آن در خاک این کشور جاری است و درنهایت در ریگزار قره قوم به زمین فرو می‌رود. این رود از سرچشمه تا سرخس هریرود نام دارد؛ ولی پس از سرخس، رود تجن نامیده می‌شود. گفته شده است که در دوران قدیم ریزشگاه هریرود دریای خزر و مسیر عبور آن نیز کانال قره قوم بوده است؛ ولی بعدها به ریگزارهای قره قوم محدود شده است.[۱]
نیز نگاه کنید به
جغرافیای طبیعی افغانستان؛ رودهای افغانستان؛ آمودریا؛ رود کابل؛ رود هیرمند.
کتابشناسی
- ↑ علی آبادی، علیرضا (1395). جامعه و فرهنگ افغانستان. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص 33-34.