هنرهای مردمی در چین

نقاشی های تزیینی سال نو در چین

نقاشی­‌های سال نو، یکی از هنرهای محبوب، مردمی و سنتی چین است و تاریخ آن به عصر سلسله‌ی «سونگ»(960-1279) بر می‌­گردد. تصاویر و نمادهای خوشبختی و خجستگی، هم­چون ماهی طلائی، پسر و دختر کوچک، و ژنرال­‌های معروف تاریخ چین، که در درب منازل آویخته می­‌شوند، موضوعات اصلی این گونه از نقاشی­‌های مردمی را تشکیل می­‌دهند.

در عید بهاره­‌ی چین، هر خانواده­‌ای برای رسیدن به سعادت و خوشبختی در سال نو، یک یا چند مورد از این نقاشی­‌ها را روی دیوار و درب منازل خود می‌چسباند. طرح این نقاشی­‌ها همه ساله عوض شده و نقاشی سال خوانده می­‌شود. این نوع از نقاشی در دوران سلسله­‌های «مینگ» و «چینگ» به اوج هنری خود رسید و در آن زمان در چین، سه مرکز تهیه­‌ی نقاشی سال، از جمله «یان لیو­چینگ» در «تیَن­جین»؛ «یان­جیافو» در شَن­دونگ؛ و «تائو خوا وو» در«سوجو» شگل گرفت.

دولت چین برای حفظ آثار هنری نقاشی­‌های سال، اقدام به تأسیس موزه‌­ی نقاشی­‌های سال در «یان لیو­چینگ» نموده و در این موزه، آثار منتخب نقاشی­ سال «یان لیو­چینگ» را نگهداری و در معرض نمایش گذاشته است.

هنر کاغذ بری چینی

کاغذبری چینی. برگرفته از سایت visitbeijing، قابل بازیابی از https://english.visitbeijing.com.cn/article/47ONYO0ZLfp

کاغذ­بری چینی، نوعی نقاشی است­ که با برش کاغذ ایجاد می‌­شود. کاغذ­بری یکی از هنرهای مردمی چین با ویژگی ملی است. این هنر، هم­زمان با ساخت کاغذ در چین به وجود آمده و بیش از 2000 سال پیشینه دارد. هنر کاغذبری، به دلیل در دسترس بودن مواد اولیه­‌ی آن، به یکی از هنرهاي زینتي سنتی و مردمی چین تبدیل شده و بسیار رایج است. در حال حاضر، در بسیاری از مناطق چین، چه مناطق محل سکونت نژاد اکثریت خَن، و چه در مناطق اقلیت نشین، افراد بسياری، با هنر کاغذ­بري آشنا و سبک­‌های مختلف منطقه‌­ای به وجود آمده است. مردم با برش دادن به کاغذهای رنگی، طرح‌­ها و نقش­‌های مختلفی را ایجاد و محیط اطراف و یا لباس خود را زینت داده و زندگی را پر جاذبه‌­تر می‌­کنند.

موضوعات هنر کاغذ­بری، شامل جشن‌­ها و عیدها، جشن محصولات فراوان، داستان­‌های تاریخی، اپراهای مردمی، مناظر طبیعی و گل و گیاه، کودکان و حیوانات است و معمولا بیانگر خواسته­‌ها و آرزوهای زیبای زندگی مردم را به نمایش گذاشته و با استقبال و پسند آن­ها روبه‌­رو می‌­شود. در گذشته از این هنر اغلب برای مراسم قربانی برای نیاکان و رب‌النوع استفاده می‌­شد، اما بعدها، مردم به تدریج از این هنر برای تزیین دیوار، درب و پنجره، ستون خانه، آینه، روی کفش، بالش، دستمال، پیش‌بند، چراغ و فانوس، جلد کتاب و صفحات مصور آن و یا به عنوان هدیه به دوستان استفاده می­‌کنند. ابزار لازم برای این هنر، کاغذ، قیچی، و قلم نقاشی بزرگ و کوچک است. قیچی برای بریدن چارچوب و نقش ساده مورد استفاده قرار می‌گیرد . قلم حکاکی بزرگ برای حکاکی بخش ضخيم و خط و قلم کوچک برای حکاکی نقش کوچک و باریک استفاده می‌شود.

هنر کاغذ­بری چینی، در جهان شهرت به سزایی کسب کرده و همه ساله علاقمندان زیادی از آمریکا، رومانی، کانادا، استرالیا و سنگاپور، و سایر کشورها برای یادگیری سبک هنر بریدن کاغذ به چین می‌­آیند.

کیسه کوچک معطر پول معمولا به دور کمر وصل میشد. برگرفته از سایت medium، قابل بازیابی از https://medium.com/@incenzolife/the-history-of-chinese-traditional-scented-sachet-9507d9115cde

یک تابلو گلدوزی شده قدیمی به قیمت 850 دلار. برگرفته از سایت ebay، قابل بازیابی از https://www.ebay.com/itm/333237900088?itmmeta=01J5C8743G7VSAMX2XDEANQPY4&hash=item4d9686d338:g:BJEAAOSwm6ddCIQV&amdata=enc%3AAQAJAAAA4Mxmj%2BiGvOveHXEBClPb29hKadG78hYYupPId3pWsbI1G7XJLwuVzpibaCSMFXNuZ%2FVARtcTPBHsbWkTP%2BImP0a%2BspGwTwcZvWrc0l7rOKV2t1LdSfnxa0q0vMDxfXo10qsi393FCF8dATEN%2BEM1%2BFv9JGjtMEKN%2FG5GQT9mSmlMD7um%2FSR6qN0mnQgespOZ9XaxbzxUDEKJm%2FAl%2FtSGJF0XAsZzifKG3qCnRRxMAMWUkV8sBKcCnENzLiOe%2FgwxyI3JobknvInD1jRDxkURwJPKQszwkKgDKrlIoPzbpGkN%7Ctkp%3ABFBM5sGciKtk

شال تزیینی روی شانه یون جیان

«یون­جیان»، نوعی شال تزیینی روی شانه است­ که پس از دوران سلسله‌­ی «سویی» (618-581 م.) شکل گرفته و دور گردن و روی شانه قرار می‌­گیرد.در عصر سلسله­‌ی «چینگ» (1644- 1911) در میان قشرهای مختلف جامعه استفاده از «یون­جیان» توسعه یافته و به­ خصوص برای تزیین عروس مورد استفاده قرار گرفت. سپس در ایام عید نیز از آن استفاده می‌­شد. «یون­جیان» معمولا از دو لایه و 8 قطعه تشکیل شده و روی آن به ظرافت و زیبایی تمام طرح‌­های متنوعی گلدوزی می­‌شود.

کیسه ی کوچک و معطر پول

دوخت کیسه­‌ی کوچک و معطر پول، نوعی هنر دستی مردمی چین است که از آن نه تنها برای گذاشتن پول و سایر اشیای ریز گران‌قیمت استفاده می‌­شود، بلکه خود نیز یک شیء هنری تزیینی به شمار می‌­آید.

شکل این کیسه گرد، بیضی، چهار گوش، و یا به شکل میوه‌­هایی مانند هلو، انار، کدوی قلیایی، گلدان و غیره است. این کیسه معمولا به در کمر آویخته شده و در داخل آن مواد معطری می­‌گذارند که ضمن ایجاد بوی خوش، پشه­‌ها و حشرات را نیز دور می­‌کند.

طرح روی این کیسه‌­ها شامل انواع گل­‌ها، پرندگان، حیوانات، گیاهان، حشرات، و مناظر کوه‌­ها و رودخانه‌­ها، حیوانات دوازده گانه‌­ی نماد سال­های قمری چین، افسانه‌­ها، تصاویر انسان و یا حروف خجسته و مبارک و اشعار با رنگ­‌هایی شاد و پرسوناژهای جذاب و زنده تشکیل می‌­دهد.

هنر گلدوزی در چین

در روستاهای منطقه‌­ی «لین ­فَن» از استان شانسی، مردم با گلدوزی­‌های زیبا، لباس‌­ها، کفش و کلاه‌­های خود را تزیین می‌کنند. از این هنر برای تزیین روی یقه، آستین، بالا و پایین دامن، نوار کمر، کلاه بچه‌­ها، رویِ کفش‌­ها و کمربند استفاده می­‌شود. برای تزیین کردن اسباب و لوازم زندگی هم­ چون رو تختی، رو لحافی، بالش، کیف پول و سفره نیز از گلدوزی استفاده می­‌شود. موضوع اکثر نقشه­‌ها و طرح­‌های این گلدوزی‌­ها، از نمادهای خجسته و سعادت آور، از جمله سیمرغ، گل اشرفی، درخت کاج، درنا، کلاغ زاغ، و شکوفه‌­های آلو و برخی داستان­‌های اپرای سنتی و افسانه‌­ها سرچشمه می­‌گیرند.

لباس و زیور آلات قوم بای

در استان «یون­‌نَن» در جنوب غرب چین، بیش از 26 اقلیت قومی زندگی می­‌کنند که همه‌­ی آن­ها در ساخت صنایع و هنرهای دستی مهارت دارند. آن­ها با استفاده از رنگرزی، بافندگی، گلدوزی، دوزندگی، نقاشی و چاپ دستی، هزاران نقش و طرح زیبا را به وجود می‌­آورند. صنعت بافندگی و گلدوزی در این منطقه، از تاریخی حدودا سه هزار ساله برخوردار است و هنوز هم هم­چنان در حال شکوفایی است.

در طرح و نقش گلدوزی­‌های قوم «بای (Bai)» در منطقه­‌ی «دالی (Dali)»، بیشتر از تصویر گل‌­ها استفاده می‌­شود. برای نمونه، روی روسری، کمربند، روبان، شال، نوار دور کلاه یا کفش، تصویر گل گلدوزیمی‌­شود. هر طرح و نقشی از این گلدوزی­‌ها، مفاهیم خاصی دارند. دوشیزگان نژاد «بای» تزیین سربند خود را به رنگ سفید، موبند را قرمز می‌کنند که نشانه­‌ی دختر بودن و شوهر نکردن دوشیزه است. لباس‌­های بیرونی آن­ها به رنگ ارغوانی روشن و دکمه‌­ها نقره­‌ای بوده و لباس زیر آبی رنگ و دامن‌­ها دارای گلدوزی روی کمر است.

نیز نگاه کنید به

چین؛ فرهنگ عمومی در چین؛ صنایع دستی و هنرهای مردمی و فولكلور