کوبا در یک نگاه

از دانشنامه ملل
پرچم جمهوری کوبا

کوبا جزیره کوچکی در دریای کارائیب است و جزو مجمع‌الجزایر آنتیل بزرگ محسوب می‌شود. این کشور در 28 اکتبر 1492 دراولین سفر ماجراجوی اسپانیایی، کریستف کلمب، به تاریخ جهان پیوست. کلمب با ورود به این جزیره آن را زیباترین سرزمینی خواند که چشم‌های انسانی می‌تواند ببیند. مهاجمان اسپانیایی با ورود به این بخش از کره خاکی، با بومی‌های ساکن این جزیره به نام تائینوها روبه‌رو شدند که بنا به نظر تاریخ‌نگاران یکی از پیشرفته‌ترین قبایل جزایر آنتیل به شمار می‌آمدند. تائینوها مردمی بسیار آرام بودند که همین ویژگی آنان باعث شد که اسپانیایی‌ها بدون هیچ مشکلی وارد کوبا شوند. اگرچه بومیان کوبا در برابر اسپانیایی‌ها مقاومت کردند، این کشور به مقر اصلی استعمارگران تبدیل شد و کشتی‌های اسپانیایی در دوران کشف و استعمار از شهرهای جنوبی و ساحلی اسپانیا به حرکت درمی‌آمدند و اکثراً در کوبا مستقر می‌شدند تا بتوانند عملیات کشف و استعمار را در دیگر نقاط دنیای جدید ادامه بدهند.

جغرافیای طبیعی

کوبا کشوری واقع در مجمع‌الجزایر آنتیل بزرگ در دریای کارائیب می‌باشد. مجمع‌الجزایر آنتیل بزرگ از جزایر کوچک و بزرگ شنی و یا آتشفشانی تشکیل شده است که کوبا از بزرگترین جزایر آن محسوب می‌شود، این کشور در دریای کارائیب و ورودی خلیج مکزیک واقع است که در جنوب آن دریای کارائیب و در شمال و شرق آن، اقیانوس اطلس قرار دارد. این کشور از شمال با تنگه فلوریدا، در شرق با اقیانوس اطلس، در جنوب با دریای کارائیب و در غرب با تنگه یوکاتان احاطه شده است.

مساحت جزیره کوبا حدود ۱۰۴۹۴۵ کیلومتر مربع می‌باشد.طول آن از شرق به غرب ۱۲۵۰ کیلومتر و پهنای شمالی-جنوبی آن نیز بین ۳۲ و ۲۱۰ کیلومتر است، جزیره کوبا از حدود ۵۸۰۰ کیلومتر ساحل برخوردار می‌باشد. شکل دراز و باریک این کشور بارها و بارها با شکل تمساح مقایسه شده است که البته همین شکل آن باعث می‌شود تا بادهای استوایی در تمام این کشور احساس شود.[۱]

کوبا دارای آب و هوای استوایی است و دو فصل کاملا مشخص دارد: فصل خشک و خنک که زمستان کوبا محسوب می‌شود و از ماه نوامبر آغاز و تا آوریل ادامه دارد؛ و فصل گرم و بارانی یا به عبارتی تابستان، که از ماه می تا اکتبر می‌باشد. کوبا کشوری غالبا هموار محسوب می‌شود، زیرا ۷۵ درصد سطح کشور، به‌خصوص در مناطق غربی و مرکزی، از دشت‌هایی تشکیل شده و ۳ رشته کوه هم در غرب، مرکز و شرق جزیره قرار دارد. شکل خاص جزیره کوبا که دراز و باریک می‌باشد باعث شده تا اکثرا رودهایی با مسیر کوتاه و کم آب در این کشور دیده شوند. همچنین این شکل خاص باعث شده تا یک تقسیم اساسی در مورد آب‌های سراسر کشور صورت گیرد و به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شود. بزرگ‌ترین رودخانه کوبا، کائوتو نام دارد و پرآب‌ترین آن، رودخانه توآ است که در مقایسه با رودهای واقع در آمریکای شمالی یا جنوبی، اروپا و دیگر قاره‌ها؛ رودخانه‌های کوچکی به حساب می‌آیند.

پوشش گیاهی و انواع جانوری در کوبا از تنوع و سطح بالایی برخوردار می‌باشد. در کوبا وجود مناطقی با نام سابانا (Sabana) در گستره وسیعی دیده می‌شود. در کوبا می‌توان جانوران و گیاهان عجیبی را در طبیعت دید. از جمله این موارد می‌توان از ماهی‌های کور، ارکیده‌های عجیب و پروانه‌هایی با بال‌های شفاف نام برد، همچنین پستاندارانی چون آلمیکی (Almiqui) که در حال انقراض است نیز دیده می‌شود. ماهی‌های فسیلی مثل مانخوآری (Manjuari) که فراوان در سیه‌ناگا د زاپاتا (Cienaga de Zapata)، یا فسیل‌های گیاهی مثل پالما کورچا (Palma Corcha)، پستانداران دریایی مانند ماناتی (Manati)، سوسمارهای بزرگ، و صدها نوع پرنده با بال و پر فوق‌العاده زیبا دیده می‌شوند. قورباغه‌های بسیار کوچک که هنگام پریدن شناخته می‌شوند و موش‌های کوتوله نیز از جانوران قابل توجه در کوبا بشمار می‌آیند. البته از زمان ورود کریستف کلمب به کوبا، این جزیره به‌عنوان یک بهشت اکولوژیک شناخته شده است[۲].

جغرافیای انسانی

از ديدگاه سياسی اداری، كوبا به 14 استان، 169 منطقه شهرداری و يک منطقه شهرداری خاص (جزيره خوبنتود) تقسيم شده‌است. پايتخت این کشور، شهر هاوانای‌ باشد كه در شمال غربی جزيره با وسعتی به اندازه 72084 كيلومتر مربع و با جمعيت 2193848 نفر كه در 15 منطقه شهرداری و تراكم جمعيتی 3040 نفر به كيلومتر مربع می‌باشد.[۳]

جمعیت جمهوری كوبا طبق آخرین آمارگیری انجام شده در سپتامبر سال 2012 حدود 11.163.934 و تراكم جمعيتی آن، 101.6 نفر در هركيلومتر مربع می‌باشد كه از اين تعداد 8.442.079 نفر در مناطق شهری زندگی می‌کنند و 2.721.855 در مناطق روستایی ساکن هستند.

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. Clark, J. M. (1992). Cuba, mito y realidad: Testimonios de un pueblo (2nd ed). Saeta Ediciones, p. 12.
  2. Mawer,F. (2000). Explora Cuba: Guía y mapa. GRANICA, Barcelona, P.102
  3. María Dolores,P. (2011). Aspectos demográficos y sociales de la isla de Cuba