جغرافیای طبیعی کوبا

نقشه جغرافیایی کوبا، برگفته از دالاهو، قابل بازیابی https://dalahoo.com/news.cfm?id=3810

کوبا کشوری واقع در مجمع‌الجزایر آنتیل بزرگ در دریای کارائیب می‌باشد. مجمع‌الجزایر آنتیل بزرگ از جزایر کوچک و بزرگ شنی و یا آتشفشانی تشکیل شده است که کوبا از بزرگترین جزایر آن محسوب می‌شود، این کشور در دریای کارائیب و ورودی خلیج مکزیک واقع است که در جنوب آن دریای کارائیب و در شمال و شرق آن، اقیانوس اطلس قرار دارد، به عبارت دیگر، این کشور از شمال با تنگه فلوریدا، در شرق با اقیانوس اطلس، در جنوب با دریای کارائیب و در غرب با تنگه یوکاتان احاطه شده است.

مساحت جزیره کوبا حدود ۱۰۴۹۴۵ کیلومتر مربع می‌باشد.طول آن از شرق به غرب ۱۲۵۰ کیلومتر و پهنای شمالی-جنوبی آن نیز بین ۳۲ و ۲۱۰ کیلومتر است، جزیره کوبا از حدود ۵۸۰۰ کیلومتر ساحل برخوردار می‌باشد. شکل دراز و باریک این کشور بارها و بارها با شکل تمساح مقایسه شده است که البته همین شکل آن باعث می‌شود تا بادهای استوایی در تمام این کشور احساس شود.

آب‌وهوای کوبا

کوبا دارای آب و هوای استوایی است و دو فصل کاملا مشخص دارد: فصل خشک و خنک که زمستان کوبا محسوب می‌شود و از ماه نوامبر آغاز و تا آوریل ادامه دارد؛ و فصل گرم و بارانی یا به عبارتی تابستان، که از ماه می تا اکتبر می‌باشد. البته نسیم های مداومی در تمام طول سال می وزد و هوای خنکی را باعث میشود. به دلیل مجاورت این کشور در شمال و شرق با اقیانوس اطلس، در جنوب با دریای کارائیب و در غرب با خلیج مکزیک، آب و هوای کوبا بسیار در معرض جریانات گرم و مرطوب دریا قرار میگیرد.

میانگین درجه حرارت سالیانه کوبا 24 درجه سانتی گراد می‌باشد که در زمستان به 20 درجه میرسد و در تابستان حدود 26 الی 27 درجه سانتی گراد است. در طی فصل زمستان، مکررا جبهه های هوای سرد با درجه حرارت حداقل که گاهی نیز به زیر 10 درجه سانتی گراد میرسد نیز وارد کوبا میشود. حداقل درجه حرارت بین 1 درجه سانتی گراد و 8.5 در غرب کشور و بین 12-3 درجه سانتی گراد در بخش شرقی در نوسان است. حداکثر درجه حرارت ثبت شده بین 36 و 38 درجه سانتی گراد است. علی رغم اینکه حوضه رودخانه توآ در قسمت شرقی، با متوسط سالانه بیش از 3000 میلیمتر بارش، پرباران ترین منطقه کوبا به شمار می آید، به طور کلی نواحی غربی و مرکزی از بارندگی بیشتری نسبت به بخش شرقی برخوردارند و از گرمای کمتری بهره مند هستند. بارش های کوبا به طور متوسط سالانه 1200 میلی متر با حدود 30% از بارش‌های فصل زمستان و بقیه 70% در تابستان می‌باشد و به طور کلی در غرب کشور بیشتر از شرق می‌باشد.

یکی دیگر از خصوصیات آب و هوایی کوبا بروز طوفان‌های استوایی است که اوراکان (Aguacero) خوانده میشوند و هرساله کوبا را تهدید میکنند. طوفان‌ها یا گردبادهای استوایی محدوده هایی با فشار پایین هستند که بین 500-300 کیلومتر شعاع دارند و تولید باد، باران و امواج بسیار قوی دریا را به همراه می آورند و باعث بروز حوادث فاجعه آمیز در مناطقی که از آن گذر میکنند میشوند. فصل طوفان‌های استوایی از ژوئن تا نوامبر میباشد، ولی ماه های سپتامبر و اکتبر به دلیل عبور بیشتر طوفان‌های استوایی و همینطور شدت و قدرت بالا، از ماه های خطرناکتر هستند.

ارتفاعات کوبا

کوبا کشوری غالبا هموار محسوب می‌شود، زیرا ۷۵ درصد سطح کشور، به‌خصوص در مناطق غربی و مرکزی، از دشت‌هایی تشکیل شده و ۳ رشته کوه هم در غرب، مرکز و شرق جزیره قرار دارد. این دشت‌ها معمولا کاملا مسطح هستند یا به طرز ملایمی موج‌دار می‌باشند که ارتفاعی کمتر از ۱۰۰ متر از سطح دریا دارند و در این دشت‌ها عملا همه جمعیت کشور ساکن می‌شوند و به همین دلیل بخش اصلی فعالیت‌های اقتصادی در این مناطق در جریان می‌باشد. از این‌رو، این دشت‌ها معمولا به‌دلیل فعالیت انسانی در حد چشمگیری تغییر شکل یافته‌اند.

بخش‌های کوهستانی این کشور از سه قسمت تشکیل شده است:

دشت گوآنی گوآنیکو، برگرفته از سایت بیتوته، قابل بازیابی از https://www.beytoote.com/iran/pastime/nature2-cuba.html

دشت گوآنی گوآنیکوا (Sierra de Guaniguanico) در استان پینار دل ریو (Pinar del Río) که از دشت اورگانوس (Sierra de los Organos) در بخش غربی و دشت روساریو (Sierra del Rosario) در شرق کشور تشکیل شده و در مجموع درازیی در حدود ۱۵۰ کیلومتر در محور جنوب غرب - شمال شرق دارد و پهنایی که بین ۱۰ و ۳۰ کیلومتر نوسان دارد. این منطقه از مناظر بسیار متنوعی برخوردار می‌باشد و مملو از جاذبه‌های توریستی است.

گروه کوهستانی گوآموآیا (Guamuahaya) که در بخش مرکزی کشور واقع است و بخشی از استان‌های سی‌ین‌فوئگوس (Cienfuegos )، سانتی اسپیریتوس (Sancti Spiritus) و بی‌یاکلارا ( Villa Clara) را دربرمی‌گیرد و از دشت اسکامبرا (Sierra Escambray) و دشت ترینیداد (Sierra de Trinidad) با گستره‌های حدود ۴۵۰۰ کیلومترمربع تشکیل شده است، این ناحیه کوهستانی بیشتر تحت عنوان دشت اسکامبرای شناخته شده و به تاریخ معاصر این کشور بسیار وابسته است به دلیل این‌که تا اواسط دهه ۶۰، صحنه اصلی مبارزه علیه انقلاب کوبا بوده است، ارتفاع این کوه‌ها بین ۳۰۰ و ۱۱۰۰ متر متفاوت است و بالاترین نقطه آن نوک سان خوآنا (Pico San Juan) با ارتفاع ۱۱۴۰ متر نسبت به سطح دریا می‌باشد.

دشت مائسترا ( Sierra Maestra)، که در منتهی‌الیه جنوب شرقی جزیره واقع است از بزرگترین و بلندترین رشته کوه‌های کوبا بشمار می‌آید و حصاری در طول و به‌طور موازی در ساحل جنوبی از کابو کروس (Cabo Cruz) تا پونتا د مایسی (Punta de Maisi) با حدود ۲۵۰ کیلومتر طول و بین ۱۵ و ۶۰ کیلومتر پهنا دارد، دشت مائسترا نیز با تاریخ پرفراز و نشیب کوبا در دوران انقلاب پیوند خورده است، چرا که صحنه درگیری‌های چریکی فیدل کاسترو و هم رزمانش بر علیه دیکتاتوری باتیستا در سال‌های ۱۹۵۸ و ۱۹۵۹ بوده است.

رودها و دریاچه های کوبا

شکل خاص جزیره کوبا که دراز و باریک می‌باشد باعث شده تا اکثرا رودهایی با مسیر کوتاه و کم آب در این کشور دیده شوند. همچنین این شکل خاص باعث شده تا یک تقسیم اساسی در مورد آب‌های سراسر کشور صورت گیرد و به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شود. بزرگ‌ترین رودخانه کوبا، کائوتو نام دارد و پرآب‌ترین آن، رودخانه توآ است که در مقایسه با رودهای واقع در آمریکای شمالی یا جنوبی، اروپا و دیگر قاره‌ها؛ رودخانه‌های کوچکی به حساب می‌آیند. رودهای مهم کوبا به شرح زیر می‌باشد:

جدول شماره 1. رودهای مهم کوبا

نام رود	طول(کیلومتر)	محل
کائوتو	370	گرانما
ساگوآلا گرانده	163	بییا کالرا
ساسا	155	سانتی اسپیریتوس
کااونائو	133	سیگود آبیلا
سان پدرو	124	کاماگوئی
خاتیبونیکوی جنوبی	119	سانتی اسپیریتوس
لاس یه گوآس	117	کاماگوئی
کویاگوآتخه	112	پینار دل ریو
مایاری	106	اولگین
اوندو	105	پینار دل ریو
آگاباما	105	سانتی اسپیریتوس
توآ	100	گوآنتانامو

پوشش گیاهی و جانوری کوبا

پوشش گیاهی و انواع جانوری در کوبا از تنوع و سطح بالایی برخوردار می‌باشد. در کوبا وجود مناطقی با نام سابانا (Sabana) در گستره وسیعی دیده می‌شود. علفزارهای ناحیه مداری، شامل درختان پراکنده می‌باشد که این امر ناشی از دخالت انسانی و همین‌طور وجود کربنات کلسیم است که باعث گردش آب به شکل زیرزمینی و خشکی سطح زمین می‌شود.

مناطق سابانا به سه دسته تقسیم می‌شود: خاک رسی که حاصل‌خیزتر است، شنی و صخره‌ای، در امتداد ساحل، و به‌خصوص در مناطق مردابی، جنگل‌های مانگرو (Manguero) دیده می‌شود. در کوبا حدود ۸۰۰۰ نوع گیاه، ۷۵۰۰ نوع حشره، ۹۶۳ نوع ماهی، ۱۲۱ نوع خزنده، ۴۶ نوع دوزیست، ۳۵ نوع پرنده، ۴۲ نوع پستاندار دیده شده است.که انواع انحصاری موجود ۴۳% از مجموع انواع زمینی را تشکیل می‌دهند.

در کوبا می‌توان جانوران و گیاهان عجیبی را در طبیعت دید.

از جمله این موارد می‌توان از ماهی‌های کور، ارکیده‌های عجیب و پروانه‌هایی با بال‌های شفاف نام برد، همچنین پستاندارانی چون آلمیکی (Almiqui) که در حال انقراض است نیز دیده می‌شود. ماهی‌های فسیلی مثل مانخوآری (Manjuari) که فراوان در سیه‌ناگا د زاپاتا (Cienaga de Zapata)، یا فسیل‌های گیاهی مثل پالما کورچا (Palma Corcha) ، پستانداران دریایی مانند ماناتی (Manati) ، سوسمارهای بزرگ، و صدها نوع پرنده با بال و پر فوق‌العاده زیبا دیده می‌شوند. قورباغه‌های بسیار کوچک که هنگام پریدن شناخته می‌شوند و موش‌های کوتوله نیز از جانوران قابل توجه در کوبا بشمار می‌آیند. البته از زمان ورود کریستف کلمب به کوبا، این جزیره به‌عنوان یک بهشت اکولوژیک شناخته شده است.

جاذبه ها و دیدنی های طبیعی کوبا

با توجه به ویژگی‌های طبیعی فوق‌الذکر، کوبا از جاذبه‌های طبیعی بسیار برای گردشگری برخوردار می‌باشد؛ علاوه بر سواحل و آفتاب زیبای آن، این کشور دارای شهرها و آبگرم‌های معدنی و طبی است که همه این موارد باعث شده تا کوبا مقصد مورد علاقه بخش وسیعی در صنعت توریسم باشد و مورد توجه طیف وسیعی از علایق و سنین مختلف در میان گردشگران قرار گیرد.

در اشاره به یکی از موارد متعددی که در بخش صنعت گردشگری ذکر می‌گردد، می‌توان به بارادرو اشاره کرد. بارادرو، که بزرگ‌ترین ساحل شنی دریای کارائیب در آن قرار دارد، در استان ماتانزاس واقع شده است. این ساحل زیبا، روزانه پذیرای توریست‌های بسیاری از نقاط مختلف جهان می‌باشد. آب‌های سبز - آبی و ساحل شنی سفید رنگ با نخل‌های سر به فلک کشیده آن، تداعی‌بخش بهشت روی زمین برای انسان است، چنین می‌گویند که اگر کسی به کوبا سفر کند و بارادرو را نبیند گویا اصلا به کوبا سفر نکرده است. بارادرو با ۲۰ کیلومتر ساحل شنی سفید رنگ در ۱۴۰ کیلومتری هاوانا قرار دارد.

نیز نگاه کنید به

جغرافیای طبیعی روسیه؛ جغرافیای طبیعی سودان؛ جغرافیای طبیعی اردن؛ جغرافیای طبیعی ژاپن؛ جغرافیای طبیعی در چین؛ جغرافیای طبیعی لبنان؛ جغرافیای طبیعی تونس؛ جغرافیای طبیعی مصر؛ جغرافیای طبیعی ساحل عاج؛ جغرافیای طبیعی مالی؛ جغرافیای طبیعی افغانستان؛ جغرافیای طبیعی فرانسه؛ جغرافیای طبیعی سوریه؛ جغرافیای طبیعی اسپانیا؛ جغرافیای طبیعی اوکراین؛ جغرافیای طبیعی تایلند؛ جغرافیای طبیعی آرژانتین؛ جغرافیای طبیعی قطر؛ جغرافیای طبیعی امارات متحده عربی؛ جغرافیای طبیعی سیرالئون؛ جغرافیای طبیعی اتیوپی؛ جغرافیایی طبیعی سنگال؛ جغرافیای طبیعی زیمبابوه؛ جغرافیای طبیعی بنگلادش؛ جغرافیای طبیعی سریلانکا؛ جغرافیای طبیعی تاجیکستان؛ جغرافیای طبیعی گرجستان؛ جغرافیای طبیعی قزاقستان؛ جغرافیای طبیعی کانادا