نظام آموزشی مصر
مهمترین اهدافی که سیاستهای آموزشی پیش از دانشگاه بر آنها مبتنی است عبارت است از:
- ایجاد فرصت: فراهم آوردن فرصتهای آموزش خودکفا برای همه کودکان مصری؛
- کیفیت: اصلاح و بهبود دائم روند آموزش مطابق استاندارد ملی کیفیت؛
- نظامها: تحول بخشیدن به نظامهای آموزشی با هدف افزایش فعالیتها و نهادینه کردن ساختاری.
چشمانداز آموزش و پرورش
وزارت آموزش و پرورش مصر تلاش دارد تا با تحول بخشیدن به نظام آموزشی پیش از دانشگاه، بیشترین تعداد دانشآموز را زیر پوشش قرار دهد. این وزارتخانه بر آن است تا این هدف را از راه کیفیت بخشیدن به نظام آموزشی و با رویکرد ساختن شهروند مصری بر بنیان منظومه ارزشهای تمدنی و انسانی و نیز نظام غیرمتمرکز مبتنی بر مشارکت جمعی، تحقق بخشد.[۱]
مشکلات حوزه آموزش
نظام آموزشی مصر با مشکلات متعدد مواجه است. از جمله این مشکلات افزایش جمعیت طی دهههای اخیر و نرخ بالای بیسوادی در جامعه است که مطابق آمارهای ماه اوت 2012 به حدود 28% از جمعیت با سن 15 تا 35 سال و 40% از جمعیت با سن 15 سال به بالا رسیده است. همچنین نرخ بیسوادی در روستاها 67% از کل جمعیت را شامل شده است. گزارش سال 2010 یونیسف (نیز نشان میدهد 23% از پسران زیر سن 15 سال در فقر ناشی از بیسوادی به سر میبرند.[۲]
مراحل آموزش پیش از دانشگاه
نظام آموزشی پیش از دانشگاه در مصر به دو مرحله پایه و دبیرستان تقسیم شده است. دوره پایه شامل دو مقطع دبستان (6 سال) و راهنمایی (3 سال) است. مقطع متوسطه نیز دارای دو دوره عمومی (3 سال) و فنی (3 تا 5 سال) است. دانشآموزانی که تمایل به ادامه تحصیل در دانشگاهها و یا مؤسسات آموزشی فنی و حرفهای دارند در این دوره ثبت نام میکنند. دوره فنی نیز هنرجویان را برای ورود به بازار کار آموزش میدهد.[۳]
آموزش های ابتدایی مصر
مقطع ابتدایی
اهداف استراتژیک
- فراهم آوردن خدمات آموزشی مطلوب و با کیفیت برای همه کودکان در سن آموزش ابتدایی؛
- از میان برداشتن شکافها و تفاوتهای میان مدارس ابتدایی؛
- افزایش توانمندیهای کادر آموزشی در این مقطع.
سیاست ارتقای کیفی
- ارائه روشهایی که به لحاظ محتوا و شیوههای تدریس با استانداردهای بینالمللی مطابقت داشته باشد؛
- نوسازی و تحول بخشیدن به آموزش زبان عربی، پرورش دینی و مواد مدرسی در حوزه علوم اجتماعی و تعمیق بخشیدن به مفاهیم ملی و هویتی؛
- فراهم آوردن زمینهها و عوامل لازم برای امنیت و سلامت محیط تحصیل و از میان برداشتن زمینهها و عوامل خشونتزا در مدارس؛
- تنظیم برنامههایی برای افزایش تعداد دانشآموزان و کاهش میزان فرار از تحصیل و تعداد مردودیها؛
- تأمین نیازهای همه مدارس ابتدایی به آموزگاران آموزش دیده در تخصصهای مختلف[۴].
آمارها
بر اساس آمارهای رسمی وزارت آموزش و پرورش مصر، تعداد دانشآموزان، مدارس و معلمان مقطع ابتدایی در سال تحصیلی 2013 تا 2014 به شرح زیر بوده است:
جدول شماره 1. آمار تعداد دانش آموزان، مدارس و معلمان مصر
دانشآموزان | مدارس | معلمان | ||
دولتی | غیردولتی | دولتی | غیردولتی | 394/710 |
9/008/288 | 898/005 | 80/202 | 20/25 |
آموزش های مقطع راهنمایی مصر
هدف از این مقطع آموزشی، تربیت دانشآموزانی است که از مهارتهای زبانی، ریاضیات، علوم و ارتباطات برخوردار شده و آماده ورود به مرحله بعدی برای توسعه توانمندیها و خلاقیتها و حرکت در مسیر تحولات جهانی با تأکید بر ارزشهای ملی، دینی، هویت عربی و مشارکت با دیگران، پذیرش و تعامل با آنان باشند.
اهداف استراتژیک
- فراهم آوردن فرصت آموزش مطلوب برای دانشآموزان ورودی این مقطع از طریق تأمین فضای متناسب با فراگیری و رعایت جنبههای اجتماعی، محیطی و اقتصادی متفاوت آنان؛
- فراهم آوردن نیروی آموزشی کافی و برخورداری از سطح حرفهای بالا؛
- تمرکز بر مدرسه به عنوان محور اصلاح و بهبود واقعی در تحصیل و سطح یادگیری آنان و نیز تلاش برای نگهداری دانشآموزان تا پایان مقطع؛
- ارتقای سطح تحصیل دانشآموزان به ویژه در زبان عربی و ریاضیات و فراگیری یکی از زبانهای بینالمللی؛
- توسعه و تقویت کادر آموزشی.
آمارها
به استناد آمارهای رسمی وزارت آموزش و پرورش مصر، تعداد دانشآموزان، مدارس و معلمان مقطع راهنمایی در سال تحصیلی 2013 تا2014 به شرح زیر بوده است:
جدول شماره 2. تعداد دانش آموزان، مدارس و معلمان مصر
دانشآموزان | مدارس | معلمان | ||
دولتی | غیردولتی | دولتی | غیردولتی | 424/264 |
4/052/623 | 285/082 | 8/407 | 1/521 |
آموزش های مقطع متوسطه مصر
دبیرستان (عمومی)
هدف کلی این شاخه تحصیلی عبارت است از آموزش مناسب با معیارهای جهانی به گونهای که فارغالتحصیلان را برای ورود به مرحله آموزش عالی آماده سازد.
اهداف استراتژیک
- افزایش امکان جذب دانشآموز؛
- حمایت از توانمندیهای کادر آموزشی؛
- تحول بخشیدن به سازوکار اداری؛
- بهبود کیفیت محیط آموزش برای دانشآموزان؛
- ارائه الگوهای ابتکاری به مثابه اساسی تحول در نظام آموزشی[۷].
دبیرستان (فنی)
هدف کلی این شاخه آموزشی، تربیت نیروی فنی ماهری است که توانمندیهای لازم را برای رقابت در بازار کار محلی، منطقهای و جهانی کسب کرده باشد و به شکلی ایجابی در توسعه کشور مشارکت داشته باشد.
اهداف استراتژیک
- افزایش فرصتها و نوسازی رشتههای تخصصی آموزش فنی در مصر و کشورهای اطراف دریای مدیترانه؛
- دگرگون سازی روشها متناسب با اقتضائات جدید با هدف همراه شدن با بازار کار؛
- فراهم آوردن تجهیزات و فناوری آموزش مناسب با نوع آموزشهای فنی و تعدد دانشآموزان؛
- ارتقای سطح حرفهای و مادی و معنوی آموزگار؛
- فعالسازی مشارکتهای محلی و بینالمللی؛
- فعالسازی طرح شورای عالی آموزش فنی و تربیت حرفهای؛
- آموزش و تربیت برای ایجاد شغل[۸].
آمارها
آمارهای رسمی وزارت آموزش و پرورش مصر در سال تحصیلی 2013 تا 2014، تعداد دانشآموزان و مدارس و معلمان مقطع دبیرستان (عمومی و فنی) را به شرح زیر نشان میدهد:
جدول شماره 3. آمار دانشآموزان
نوع | دولتی | غیردولتی | جمع |
عمومی
صنعتی کشاورزی بازرگانی |
1/279/194
791/359 165/513 545/692 |
176/278
2/856 104/459 |
1/455/472
794/215 165/513 650/151 |
جدول شماره 4. آمار تعداد مدارس
نوع | دولتی | غیردولتی | جمع |
عمومی
صنعتی کشاورزی بازرگانی |
2051
955 199 599 |
943
11 0 220 |
2994
966 199 819 |
جدول شماره 5. آمار تعداد معلمان و مربیان
عمومی | 103654 |
صنعتی | 95360 |
کشاورزی | 13659 |
بازرگانی | 37375 |
نیز نگاه کنید به
نظام آموزشی اسپانیا؛ اصول کلی نظام آموزشی کانادا؛ نظام آموزشی ژاپن؛ نظام آموزشی کوبا؛ نظام آموزشی لبنان؛ نظام آموزشی چین؛ نظام آموزشی سنگال؛ نظام آموزشی کشور مالی؛ نظام آموزشی کشور اردن؛ نظام آموزشی قدیم سیرالئون؛ نظام آموزشی جدید سیرالئون؛ نظام آموزشی گرجستان؛ نظام آموزشی بنگلادش؛ نظام آموزشی سریلانکا
کتابشناسی
- ↑ برگرفته در 2015 از https://www.moe.gov.eg.
- ↑ الخطة الاستراتيجية للتعليم قبل الجامعي (2014). وزارة التربية و التعليم. جمهورية مصر العربية (نسخه الكترونيك)، ص10.
- ↑ الخطة الاستراتيجية للتعليم قبل الجامعي (2014). وزارة التربية و التعليم. جمهورية مصر العربية (نسخه الكترونيك)، ص16.
- ↑ الخطة الاستراتيجية للتعليم قبل الجامعي (2014). وزارة التربية و التعليم. جمهورية مصر العربية (نسخه الكترونيك)، ص17.
- ↑ بازیابی شده در 2015 از https://www.moe.gov.eg.
- ↑ بازیابی شده در 2015 از https://www.moe.gov.eg.
- ↑ الخطة الاستراتيجية للتعليم قبل الجامعي (2014). وزارة التربية و التعليم. جمهورية مصر العربية (نسخه الكترونيك)، ص75.
- ↑ الخطة الاستراتيجية للتعليم قبل الجامعي (2014). وزارة التربية و التعليم. جمهورية مصر العربية (نسخه الكترونيك)، ص78.
- ↑ بازیابی شده در 2015 از https://www.moe.gov.eg.
- ↑ صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ مصر. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص358-364.