جایگاه قزاقستان در اقتصاد آسیای مرکزی
قزاقستان بزرگ‌ترین کشور آسیای مرکزی است و از ویژگی منحصر به فردی در ثبات و امنیت و توسعه نسبت به سایر کشورهای این منطقه برخودار است. این ویژگی در کنار اقتصاد قدرتمند و رو به رشد در دهه‌های گذشته موجب شده تا قزاقستان جایگاه ویژه‌ای در منطقه داشته باشد. تولید ناخالص ملی این کشور در سال ۲۰۱۵ حدود ۱۸۵ میلیارد دلار بوده است: حدود %۸۰ از GDP آسیای مرکزی متعلق به قزاقستان است. این کشور علاوه بر واقع شدن در مسیر ترانزیت چین- اروپا، در کانون ارتباطات راه ابریشم نوین میان چین، روسیه و ایران قرار دارد که این مساله موجب شده تا قزاقستان هم برای چین در تعاملات منطقه‌ای و در چارچوب سازمان همکاری شانگهای و هم برای روسیه در چارچوب سازمان کشورهای مستقل مشترک المنافع، سازمان پیمان امنیت دسته‌جمعی و سازمان همکاری‌های اقتصادی اوراسیایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد. برای جمهوری اسلامی‌ایران نیز قزاقستان به عنوان یک کشور مهم در آسیای مرکزی و حتی در تعاملات بین المللی دارای اهمیت است.
محیط منطقه‌ای آسیای مرکزی
کشورهای منطقه عمدتا عضو نهادها و ساختارهای مجموعه شوروی سابق، از جمله سازمان کشورهای مستقل مشترک‌المنافع، سازمان پیمان امنیت دسته جمعی اتحادیه اقتصادی اوراسیایی هستند. با این حال، این کشورها دارای نگرش‌های مستقلی هستند از دیگر مسائل مهم در مورد منطقه این است که سایر بازیگران در دو دهه اخیر بطور جدی وارد منطقه شده‌اند. دولت چین به عنوان قدرت دوم اقتصادی دنیا با مشکلاتی در محیط پیرامونی خود روبه‌رو است و تنها منطقه بدون مشکل برای چین، آسیای مرکزی است و به قول یکی از مقامات چینی، منطقه هدیه‌ای الهی برای چین است.
جدول شماره 1.آمار تجارت خارجی جمهوری قزاقستان با ترکمنستان و ازبکستان سال ۲۰۱۵ (هزار دلار)
| واردات | صادرات | مبادلات تجاری | کشور |
| ۶۰,۸۵۰ | ۱۱۴,۵۹۳ | ۱۷۵,۴۴۳ | ازبکستان |
| ۷۲۵,۴۰۴ | ۹۴۲,۱۶۶ | ۱,۶۶۷,۵۷۰ | ترکمنستان |
همگرایی اورآسیایی
در نوامبر سال ۲۰۰۹ سه کشور بلاروس، روسیه و قزاقستان اسناد مربوط به آغاز روند اجرای اتحادیه گمرکی از ابتدای ژانویه سال ۲۰۱۰ را امضاء کردند و مراحل تدریجی اجرای این توافقنامه از اول جولای ۲۰۱۰ آغاز گردید. بنا به گفته مقامات قزاقی، اجرای مقررات اتحادیه گمرکی در قلمرو سه کشور با جمعیتی بالغ بر ۱۷۵ میلیون نفر و درآمد ناخالص داخلی۴/۲ تریلیون دلار می‌تواند تحولات مهم و مثبتی در زمینه مراودات تجاری و بازرگانی بین این سه کشور و کشورهای جهان بهمراه داشته باشد.گردش تجاری قزاقستان با اعضای اتحادیه گمرکی، پس از اجرایی شدن مقررات اتحادیه گمرکی بیش از ۴۴ درصد رشد داشته است: میزان صادرات محصولات قزاقستان به کشورهای اتحادیه گمرکی نیز به میزان ۵۲,۴ درصد افزایش یافته است: همچنین سه کشور مذکور در می۲۰۱۴ در آستانه، معاهده تاسیس «اتحادیه اقتصادی اوراسیایی» را امضاء کردند که از ابتدای سال ۲۰۱۵ آغاز به کار کرد و کشورهای ارمنستان و قرقیزستان نیز بعدا به آن پیوستند.
قزاقستان در کنار همگرایی اوراسیایی، تقویت مناسبات اقتصادی با چین، آمریکا و اتحادیه اروپا بویژه در حوزه انرژی را نیز در دستور کار دارد. با پیوستن قزاقستان به «سازمان تجارت جهانی» یکی از اهداف اصلی اقتصاد خارجی این کشور محقق گردید. آمریکا نیز در پیوستن این کشور به سازمان تجارت جهانی نقش مهمی‌داشته است[۲].
نیز نگاه کنید به
جامعه و نظام اجتماعی قزاقستان؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در قزاقستان
کتابشناسی
- ↑ برگرفته از https://www.trade.gov/country-commercial-guides/kazakhstan-customs-regulations
- ↑ برگرفته از گزارش بخش اقتصادی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران
منبع اصلی
صابری، اصغر(1395). جامعه و فرهنگ قزاقستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار).
نویسنده مقاله
اصغر صابری