آثار دوره اسلامی در مصر

از دانشنامه ملل
مسجد الحسین. برگرفته از سایت Egypt tours portal، قابل بازیابی از https://www.egypttoursportal.com/en-nz/blog/cairo-attractions/al-hussein-mosque/
مسجد و مدرسه سلطان حسن. برگرفته از سایت Freepik، قابل بازیابی از https://www.freepik.com/premium-photo/mosque-madrassa-sultan-hassan-view-from-citadel-cairo-egypt_17652331.htm

مجموعه عظیمی از مساجد و دیگر اماکن تاریخی در شهر قاهره وجود دارد که هر کدام نماد دوره‌ای از تاریخ گذشته این شهر است. مسجد عمروبن العاص اولین ساختمانی بود که در شهر فسفاط ساخته شد. گفته شده است که گلدسته برای اولین بار در این مسجد ساخته شد و بعدها ساخت این نماد دینی در بنای مساجد رسم شد. مسجد ابن طولون سومین مسجد بزرگ و تاریخی مصر است که توسط احمدبن طولون در سال 265 هجری ساخته شد. ساختمان آن به شکل مربع و هر ضلع آن 162 متر است و در زمینی مرتفع ساخته شده است تا از سیلاب­‌های احتمالی رودخانه نیل در امان باشد. شکل هنری مسجد تحولی جدید در معماری مرسوم آن زمان بوده است. جامع الازهر هم با عمری هزار ساله اولین بنای معماری عهد فاطمی است که همزمان با ساخت شهر قاهره در سال 361 هجری توسط جوهر الصقلی، فرمانده نامدار سپاه فاطمی و فاتح مصر، بنیان گرفت. ساختمان این بنای مذهبی (مسجد مرکز و آموزشی) در طول تاریخ خود با تغییراتی در معماری همراه بوده است. از جمله ویژگی­‌های این بنا دو گلدسته زیبا و استوار آن است که یکی از آنها را سلطان قایتبای و دومی را سلطان الغوری حاکمان مملوکی به آن اضافه کرده‌اند. مسجد الحسین در سال 549 هجری به دستور الظافر بامرالله فاطمی ساخته شد و در دوره حکومت عباس اول خدیو مصر، ستون­‌های مرمرین در آن تعبیه شد. مساحت فعلی این مسجد 3340 متر مربع است. مسجد و مدرسه سلطان حسن یکی از بناهای زیبا و پرشکوه معماری اسلامی است که توسط سلطان حسن بن محمد قلاوون ساخته شد. شکل هندسی آن کثیرالاضلاع و مساحت آن 7906 مترمربع و ارتفاع مدخل ورودی آن 37/70 متر است که جلوه‌­ای باشکوه به این بنای تاریخی داده است. این مسجد در زمره یکی از آثار کم نظیر معماری اسلامی به شمار می‌­رود. مسجد محمدعلی بنیان‌گذار خاندان خدیوی مصر که در سال 1246 هجری در محل قلعه صلاح­الدین ساخته شد. ساختمان مسجد دارای گنبدی به ارتفاع 52 متر و دو گلدسته به ارتفاع 84 متر با معماری ترکی و برج ساعت است از ویژگی‌های این مسجد آن است که از محل صحن آن می­‌توان شهر قاهره، رودخانه نیل و هرم‌­های سه‌­گانه را مشاهده کرد. قلعة الجبل نیز از دیگر آثار تاریخی قاهره است که در عهد صلاح­‌ا‌لدین ایوبی ساخته شده است و به قلعه صلاح­الدین هم شناخته می­‌شود قلعه دارای دو بخش مستقل است که بخش شمالی با کارکرد نظامی با برج و بارو و بخش جنوبی شامل کاخ­‌ها، اصطبل‌­ها و چاه معروف به چاه یوسف است. همچنین در طول دوره‌­های بعد چند کاخ، پایگاه نظامی و مسجد و موزه در آن ایجاد شد. این قلعه تا سال­‌های دهه شصت قرن نوزدهم، مرکز حکومتی مصر بود. خان الخلیلی یکی از بازارهای قدیمی قاهره است که بنا بر برخی روایت‌­ها، قدمت آن به پیش از اسلام باز می­‌گردد. این مکان علاوه بر جنبه تاریخی، محلی برای خرید انواع صنایع دستی، برنجی و مسی است که از شهرت جهانی برخوردار است و قهوه‌­خانه­‌های سنتی آن نیز پذیرای گردشگران است.[۱][۲]

نیز نگاه کنید به

مصر؛ نظام فرهنگی مصر

کتابشناسی

  1. بازیابی شده در 2014 از https://www.sis.gov.eg.
  2. صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ مصر. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص221-222.