احزاب سیاسی سوریه
در بازه 45 ساله بعد از سقوط امپراتوری عثمانی در 1918 تا کودتای 8 مارس 1963 که نظام تکحزبی بر سوریه حاکم شد، به طور میانگین، تقریباً هر دو یا سه سال یک مرتبه، یک حزب جدید در سوریه تأسیس شدهاست که نوعاً غیر اسلامی و ناسیونالیستی، سوسیالیستی و یا دموکراتیک به صورت انفرادی و یا التقاطی هستند.
پیش از سقوط عثمانی، فعالیت حزبی در سوریه تابعی بود از احزاب عثمانی؛ مثل ائتلاف «ترکان جوان» از چند گروه سیاسی تجددگرا اعم از ملیگرا، مشروطهخواه و اصلاحطلب که در سال ۱۸۸۹ میلادی، در که آغاز «جمعیت اتحاد و ترقی» محسوب میشود که رسماً در سال ۱۹۰۶ تأسیس شد.
اخوان المسلمین سوریه که در سال ۱۹۳۵، در شهر حلب، به پیروی از اخوان مصر به وسیله «مصطفی السیاعی» (1915-1964) تشکیل شد، تنها حزب اسلامی متقدم سوریه است.
ناسیونالیسم تحفه ترکان عثمانی بود. دموکراسی هدیه غرب و سوسیالیسم تحفه شرق که از سه طرف به تفکر اسلامی میتاختند که ژنوم اصلی ملت سوریه از دیرباز بوده، هست و خواهد بود.
جامعه عرب باتحزب چندان همراه نیست و بیشتر افراد کاریزماتیک هستند که مردم را با احزاب همراه میکنند. احزاب سیاسی سوریه هم از این پدیده مستثنا نیستند؛ به همیندلیل، چندان هم متعدد نیستند و مانند اغلب احزاب جهان سوم، ظهور و سقوط فصلی در مقاطع انتخاباتی یا بحرانی داشتهاند و تنها سه حزب ملی، کمونیست و بعث را میتوان به معنی واقعی کلمه حزب نامید. فهرست احزاب سوریه تا قبل از بحران 2011 بدین ترتیب است:[۱]
1 | الاستقلال العربي | 1919 | هسته اولیه حزب ملی |
2 | الكتلة الوطنية (حزب ملی) | 1928 | هاشم الأتاسي، شكري القوتلي(پیشگفته) |
· 3 | · السوري القومي الاجتماعي
(سوسیال ناسیونالیست سوریه) |
1932 | أنطون سعادة(۱۹۰۴ -۱۹۴۹) [206] |
4 | الشيوعي (کمونیست) | 1935 | خالد بكداش (پیشگفته) |
· 5 | · البعث العربي الاشتراكي
· (سوسیالیست عرب) |
1947 | میشل عفلق، احمد البیطلار، زکی ارسوزی (پیشگفته) |
6 | الشعب (مردم) | 1948 | ناظم القدسي (1906-1998)[207]، رشدي الكيخيا (1899-1987)[208] |
7 | اتحاد الشباب الديمقراطي السوري
(اتحادیه جوانان دموکراتیک سوریه) |
1949 | شاخه جوانان حزب کمونیست |
· 8 | · الوحدويين الاشتراكيين
· (متحدین سوسیالیست) |
1952 | جنبش ناصری |
9 | حركة التحرر العربي
(جنبش آزادی عرب) |
1952 | ادیب الشیشکلی (1864-1909)[209] |
· 10 | · الشيوعي السوري (الموحد/متحد) | 1986 | یوسف فیصل؛ منشعب از حزب کمونیست به جهت مخالف با اصلاحات گورباچف (پرسترویکا) |
· 11 | · الشيوعي السوري (بكداش) | 1972 | خالد بكداش بعد انشعاب |
· 12 | · الاتحاد الاشتراكي العربي
· (اتحاد سوسیالیست عرب) |
1973 | جنبش ناصری که به وحدت مصر و سوریه انجامید. |
· 13 | · الوحدوي الاشتراكي الديموقراطي
(اتحادیه سوسیالیست دموکراتیک) |
1974 | احمد الاسعد ( 1902 - 1961 ) سیاستمدار جبل عاملی |
14 | الديمقراطي الكردي السور (P.D.K.S)
(دموکرات کرد سوریه) |
1957 | صلاح الدین بدری و فیصل یوسف؛ همسو با حزب دموکرات بارزانی عراق |
15 | العمل الشيوعي (کمونیستی کارگر) | 1976 | عبد العزيز الخير وفاتح جاموس وأصلان عبد الكريم. خاندان اسد سرکوبشان کرد. |
· 16 | · الاتحاد العربي الديموقراطي
· (اتحاد دموکراتیک عرب) |
1992 | يوسف جعيداني وغسان أحمد عثمان منشعب از الاتحاد الاشتراكي العربي |
17 | الاتحاد السرياني | 2005 | |
18 | جبهة الخلاص الوطني
(جبهه نجات ملی) |
2005 | عبدالحلیم خدام |
نیز نگاه کنید به
کتابشناسی
- ↑ شنی، کریم (۱۴۰۰). فرهنگ و تاریخ سوریه. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)