افسانه ی دائو و پدرش گون

از دانشنامه ملل

سلسله امپراتوری «شیا» معمولا سر آغاز تاریخ دودمان سلطنتی در چین و «دائو (Dao)» بنیانگذار این دودمان شناخته می‌­شود. لذا، درکتب تاریخی چین یادداشت­‌های بسیاری پیرامون «دائو» وجود دارد.

گفته می‌­شود:

پنج­ هزار سال پیش خدای آب از فرط خشم و غضب از دل آسمان آب زیادی را روی زمین ریخت و زمین غرق شد. «یائو (Yao)» رهبر قبیله به «گون (Gun)» پدر «دائو» دستور داد آب را مهار کند. «گون» با زحمت فراوان و پشت سر گذاشتن مشکلات بی­شمار، سرانجام به کوه «کون­لون» در غرب رسید و از خدای آسمان خواست تا «شی­جان» یعنی «خاک معجزه آسا» را در اختیار «گون» قرار دهد تا او بتواند با این خاک که با وزش باد بیشتر هم می­‌شود، آب­‌های آسمانی را مهار کند. اما خدای آسمان این درخواست را رد کرد. «گون» به ناچار با استفاده از یک فرصت این خاک را دزدید. وقتی وی به شرق باز گشت «شی­جان» یا همان «خاک معجزه آسا» را در آب ریخت و «شی­جان» به سرعت افزایش یافت و ده برابر میزان آب شد و طغیان آب به ­تدریج مهار شد.

خدای آسمانی سربازان خود را به زمین فرستاد تا خاک معجزه آسا را باز پس بگیرند. بار دیگر سیلاب جاری شد و خانه­‌ها و مزارع ویران و تعداد زیادی از مردم غرق شدند. «یائو» رهبر قبیله سخت خشمگین شده و فرمان داد که «گون» باید ظرف 9 سال با ایجاد سدهایی آب را محاصره و برای مهار آب چاره جویی کند، زیرا خسارات زیادی به مردم وارد آمده بود. این روند موجب شد تا مردم خواستار اعدام وی شوند و بدین گونه بود که «گون» اعدام شد.

پس از 20 سال «شون» جانشین رهبر پیشین قبیله به «دائو» پسر «گون» دستور داد به مهار کردن آب ادامه دهد. «دائو» با عبرت گرفتن از سرنوشت پدر، تصمیم گرفت برای مهار آب به حفر رودخانه، لایروبی کردن بستر رود و انحراف آب به سمت دریا مبادرت ورزد. گفته­‌ها در مورد چگونگی مهار آب توسط «دائو» بسیار است. گفته می‌­شود او با تبر و نیروی معجزه‌­آسای بی‌­مانندی کوه «لونگ مِن­شان» را دو قسمت کرد و آب رودخانه­‌ی زرد یک راست از بالای کوه به زمین ریخت و تنگه­‌ی «لونگ­مِن­شیا» به­ وجود آمد. وی سپس کوه‌­هائی را که در مسیر رود بود، به چند قسمت تقسیم کرد و آب رود به­ سوی دریای شرقی جاری و در نتیجه تنگهی «شان­مِن­شیا» ایجاد شد و آب مهار گردید.

لذا، حکایاتی نظیر داستان «دائو» در مناطق مختلف چین رایج است و معبد و مقبره­‌ی «دائو» نیز فراوان یافت می­‌شود. گفته شده است که «دائو» چهار روز پس از ازدواج برای مهار آب همسر و خانه­‌ی خود را ترک گفت و طی13 سال با این­که سه بار از کنار خانه‌­اش عبور کرد، ولی وارد خانه نشد. وی پس از تحمل سختی­‌های بی‌­شمار، سرانجام موفق به مهار آب شد و مردم آسوده گردیدند. «شون» رهبر قبیله به­ پاس خدمات بی‌­سابقه‌­ی «دائو» وی را با طیب خاطر جانشین خود نمود. بعدها «دائو» نخستین دودمان سلطنتی در تاریخ چین یعنی سلسله‌­ی امپراتوری «شیا» را تأسیس و بدین ترتیب جامعه‌­ی چین از جامعه­‌ی بدوی به جامعه­‌ی برده‌­داری تغییر و متحول شد.[۱]

نیز نگاه کنید به

چین؛ فرهنگ عمومی در چین؛ اسطوره­‌ها و افسانه­‌های چینی؛ اسطوره در چین

کتابشناسی

  1. سابقی، علی محمد (1392). جامع فرهنگ و ملل چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم، ص982-984.