جشن ماه حوت
مردم تاجیکستان در گذشته پیش از عید نوروز، جشن‌های بسیاری داشتند، که با نزدیک شدن بهار و شروع کار‌های کشاورزی، برگزار می‌کردند. یکی از این جشن‌ها «جشن حوت[i]» نام داشت، که از دید کشاورزان، آخرین ماه سال بود.
تاجیکان از دیرباز در این ماه برای کشت و کار بهار آماده می‌شدند و در این باره سرود، روایت، شعر و ضرب‌المثل‌های گوناگون پدید آورده‌اند. در ناحیه خنگاب و برخی نقاط قراتگین، برای جشن حوت، از پیش خود را آماده می‌کردند. در این آیین مردم پس از آماده کردن ابزار بزم، سه شب نخست ماه حوت را در میهمانی‌ها گرد آمده، آتش می افروخته و در پیرامون آن می‌نشستند. موسیقی می‌شنیدند و با نوای آن، به رقص و پای کوبی می‌پرداختند و طنزپردازان و شیرین‌کاران، نمایش های مردمی و ملی را نمایش می‌‌دادند. مردم نیز دسته جمعی سرود زیر را می‌خواندند.
حوت گذشت، فصل زمستان به مقام دل ما
لیک در حوت شده است شورش و غوغا بر پا
سردی و گرمی، این بود به فرمان خدا
نیست کس را سخنی گفته در این چون و چرا
حوت اگر حوتی کند، کم پیره (پیره زن) در قوطی کند[۱].
پاورقی
[i] - حوت، در سال شمار کشاورزی تاجیک، نام ماهی است که به ماه میلادی با اواخر ماه فوریه برابر است. در جنوب تاجیکستان، به ویژه در نواحی کوهستانی، این جشن را حوت بابای آخون یا حوت آخون ملا نعیم می‌نامیدند.
کتابشناسی
- ↑ زهریی، حسن (1391). جامعه و فرهنگ تاجیکستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص 235.