حزب اسلامی ترکستانی سوریه

از دانشنامه ملل

«حزب اسلامی ترکستانی» سوریه متشکل از مسلمانان اهل تسنن «اویغور» (Uyghur)[153] است که از سال ۲۰۱۲ به بعد، با کمک جبهة­النصرة و حمایت ترکیه، به حومه غربی ادلب در سوریه و مناطق مرزی با ترکیه منتقل شدند. اعضای این گروه، پس از انتقال به سوریه و سازماندهی خود، ذیل یک گروه سلفی- جهادی، اواخر سال ۲۰۱۴، اعلام حضور کردند و اوایل سال ۲۰۱۵ با نقش‌آفرینی در اشغال «پایگاه هوایی ابوالظهور» در جنوب شرقی ادلب و به ویژه مشارکت در نبرد جِسرالشُّغور، جایگاهی را برای خود در جنگ داخلی سوریه کسب کردند.

حزب اسلامی ترکستانی، شاخه «جنبش ترکستان شرقی» است که هدف آن، حمایت از مسلمانان استان «سین کیانگ» چین و ایجاد دولت مستقل به نام «ترکستان شرقی» است. مرکز این گروه، در زمان حاکمیت طالبان، کابل، پایتخت افغانستان، بود و از همان زمان روابط نزدیکی با القاعده داشته است.

حزب اسلامی ترکستانی، در ابتدای ورود به بحران سوریه به رهبری «ابورضا الترکستانی»، تلاش داشت تا با اتخاذ موضع خنثی نسبت به نزاع‌های داخلی میان سایر گروه‌های تروریستی، موقعیت خود را به عنوان گروهی بی‌طرف، در جنگ داخلی سوریه تثبیت نماید؛ اما به‌نظر می‌رسد این رویکرد در چند سال اخیر دچار تغییر شده است و این گروه با مشارکت در نزاع‌های محلیِ گروه‌های تروریستی، در جناح هیئت تحریر الشام قرار گرفته است.

ابورضا الترکستانی سرکرده گروه، سال ۲۰۱۵ در حمله نیرو‌های هوایی ارتش سوریه کشته شد و پس از او، «ابراهیم منصور» رهبری گروه را در دست گرفت.

نیروهای حزب اسلامی ترکستانی، به طور عمده، در حومه غربی حلب، «جَبَلُ السُماقِ» جِسرالشغور و حومه شمالی لاذقیه متمرکز هستند؛ همچنین در یک سال گذشته، گزارش‌هایی مبنی بر فعالیت گروه و سرکردگان آن، در نوار حائل ترکیه در شمال استان حلب، به ویژه در «کوبانی» و «جبل الاکراد» نیز منتشر شده است.

حزب اسلامی ترکستانی در سوریه، نیرو‌های ارتش سوریه و نیرو‌های مقاومت تحت حمایت ایران را دشمن تلقی کرده و مقابله با آن‌ها را هدف خود قلمداد می‌کند؛ اما با این ادعا که مشارکت در جنگ علیه داعش، سبب شکاف داخلی میان گروه‌های مستقر در سوریه می‌شود، از همسویی با سایر گروه‌های دشمن داعش در جنگ سوریه خودداری کرده است.

نیز نگاه کنید به

اسلام و مسلمانان سوریه

کتابشناسی

  1. شنی، کریم (۱۴۰۰). فرهنگ و تاریخ سوریه. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)