روزنامه الرایه در قطر
یکی دیگر از روزنامههای نام آشنای کشور قطر، روزنامهی «الرایه» میباشد. این روزنامه در دهم ماه می سال 1979 در بیست و چهار صفحه و در قطع معمولی، از سوی مؤسسهی انتشاراتی الخلیج به ریاست تحریری ناصر محمد عثمان، پا به عرصهی وجود نهاد. این روزنامه نیز از سه منظر قابل تحلیل و کالبدشکافی است:
مرحلهی ماقبل صدور
این مرحله همانگونه که خود ناصر محمد عثمان به عنوان بنیانگذار و رئیس هیئت تحریریهی نخستش میگوید:
«وقتی انجام شد که من به همراه گروهی از اقشار روشنفکر جامعهی قطر خلأ وجود نشریهای از كشور قطر را در بین روزنامهها و مطبوعات دیگر کشورهای عربی احساس نمودم و علی الخصوص این خلأ در دههی هفتاد که کشورهای حوزهی خلیج فارس در آن سالیان در اوج بحران به سر میبردند، ملموستر مینمود و کشور قطر، هویت خود را از دو وجهی عربی و اسلامی، آنگونه که باید و شاید به دیگران و مردم جامعهی خود معرفی ننموده بود؛ لذا این فکر باعث شد که ما درصدد صدور روزنامهای به نام الرایه بر آئیم و اسم الرایه را از آن جهت برای این نشریه برگزیدیم تا پرچمیباشد افراشه بر بلندای قطر در راه تعریف هویت اسلامی و عربی آن».
مرحله صدور هفتگی
این روزنامه نیز به مانند سایر روزنامههایی که در آن سالیان، در کشور قطر منتشر میشد، ابتدا در قالب هفتهنامه صادر میشد که اولین شماره از هفته نامهی الرایه در تاریخ دهم می سال 1979 به جامعه عرضه گردید و شعار اصلی این روزنامه که بر صفحهی نخست نگاشته شده بود، عبارت بود از: «من قطر الی العرب و من العرب الی العالم».
رئیس هیئت تحریریه این روزنامه در شمارهی نخست آن، طی یک سر مقاله، اهداف و سیاستهای هفتهنامه را بیان داشته و در بخشی از آن گفته بود:
«ما همگان اعتقاد راسخ داریم که هر جا از جهان عرب زخمی بر پیکرهی مردمش و جامعهاش ایجاد شود، از فلسطین گرفته تا اریتره و سودان و جولان و اسکندریه و سینا، آن زخم در حقیقت زخمی است که بر پیکرهی کل جهان عرب ایجاد شده و همواره از آن خون تازه میچکد تا زمانی که اتحاد امت عرب درصدد مداوای آن برآیند».
در واقع رئیس هیئت تحریریه، در این سر مقاله به نوعی اتحاد جهان عرب و روحیهی عربگرایی را ترویج مینموده است و میتوان از آن به عنوان یک «پان عربیسم» تعبیر نمود که هنوز هم این روزنامه به عنوان یکی از روزنامههای پرتیراژ کشور قطر از این روحیه در خصوص نگارش مقالات و تحلیلهای سیاسی خود برخوردار است.
مرحلهی صدور روزنامه
پس از اینکه ریاست هیئت تحریریه این نشریه، به روزنامهنگار نامدار و حرفهای مصری؛ یعنی کمال عزب واگذار شد، این نشریه از رشد کیفی خوبی برخوردار گردید تا جایی که در بین سایر روزنامههای منتشره در کشور قطر نمود بالاتری پیدا كرد و روی همین اصل، این نشریه، مقدمات لازم را برای عرضهی خود به بازار مطبوعات درقالب روزنامه فراهم نمود و در تاریخ بیست و هفتم ژانویهی سال 1980، برای اولین بار به عنوان روزنامه در دکههای مطبوعاتی قطر و سایر کشورهای حوزهی خلیجفارس دیدهشد.
الرایه بعد از انتشار در قالب روزنامه، سیر موفقی را طی نمود؛ چرا که عمده توجه و عنایت این روزنامه توجه به موضوعات و مسائلی بود که در وهلهی نخست در جامعهی قطر وجود داشت و در مرحلهی دوم کشورهای حوزهی خلیجفارس به نحوی بدان مبتلا بودند. علاوه بر آن، روزنامه با باز نمودن یک ستون خاص برای جهان عرب، هر روز تازهترین اخبار و تحلیلهایی را که مربوط به سایر کشورهای عرب و از جمله کشورهای عرب حوزهی شمال آفریقا بود مندرج مینمود.
روزنامهی الرایه در بین سایر روزنامههای کشور قطر، ویژگی منحصر به فرد دیگری نیز دارد و آن اینکه این روزنامه اولین نشریه و مطبوعهای است که به انضمام ویژهنامهی هفتگی به بازار نشر عرضه میگردید. در این ویژهنامهی هفتگی، فراگیرترین موضوعات و علیالخصوص موضوعات و تحلیلهای اجتماعی نوشته میشد متخصصان و کارشناسان علوم اجتماعی، مقالات مفیدی را در آن مینوشتند.
نیزنگاه کنید به
روزنامه در ژاپن؛ روزنامه های اردن؛ روزنامه ها در قطر؛روزنامه های زیمبابوه.
منبع اصلی
احمدی، محمد مهدی(1393). جامعه و فرهنگ قطر. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(دردست انتشار).
نویسنده مقاله
محمد مهدی احمدی