سنت انتخاب نام و نام خانوادگی مردم چین
نام‌های خانوادگی چینی‌ها در عصر مادرسالاری پدید آمد. در آن زمان طوایف و قبایل حول محور مادران شکل می‌گرفت و برای تمایز خانواده‌ها، از نام خانوادگی برای نامیدن هر خانواده استفاده می‌کردند. منشاء انتخاب نام‌های خانوادگی به قرار زیر است:
1ـ در جوامع مادر سالار، نام مادر به عنوان نام خانوادگی انتخاب می‌شد.
2ـ در دوران باستان، نام حیواناتی که مردم آن را پرستش می‌کردند به عنوان نام خانوادگی استفاده می‌شد. مانند اسب، گاو، گوسفند، اژدها و غیره.
3ـ نام‌های خانوادگی، براساس نظام فئودالی و ارباب و رعیتی انتخاب می‌شد. مانند: «جائو»، «وو»، «سونگ»، «چینگ» و غیره.
4ـ نام‌های خانوادگی، بر اساس شغل نیاکان تعیین می‌شد. مانند«سیما» که شغل نگهداری از اسب بود و «سیتو» که مسئول اداره‌ی سربازی و زمین بود و پس از مدتی به عنوان نام خانوادگی نسل‌های بعدی برگزیده می‌شد.
5ـ سمت یا لقب نیاکان به عنوان نام خانوادگی انتخاب می‌شد.
6ـ نام‌های خانوادگی، بر اساس محل سکونت یا مناظر طبیعی برگزیده می‌شدند.
7ـ پیشه یا حرفه به عنوان نام خانوادگی پذیرفته می‌شد. برای نمونه، کسی که حرفه‌ی او ساخت ظروف سفالی بود نام خانوادگی «تائو» را انتخاب می‌کرد.
8ـ نام نیاکان افسانه‌ای به عنوان نام خانوادگی برگزیده می‌شد. از قبیل «خوانگدی» که نام نیای چینی‌های «شوان یوان» بوده که در زمان‌های بعد «شوان یوان» به عنوان نام خانوادگی برگزیده شد.
به طور کلی، نام‌های خانوادگی چینی‌ها، دارای یک، یا دو و گاهی هم تعداد بیشتری کاراکتر تشکیل شده است. تا به امروز، آمار دقیقی مبنی بر اینکه درتاریخ چین چند نام خانوادگی بوده است وجود ندارد. در چین امروز، حدود 3500 نام خانوادگی وجود دارد که از این میان، حدود صد مورد از آنها بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ بیشترین نام‌های خانوادگی مورد استفاده عبارتند از: «لی»، «وانگ» و «جانگ».
گزینش اسامی مردم چین نیز دارای سنت و ویژگی‌های خاصی است. در چین ابتدا نام خانوادگی و سپس نام می‌آید. اسامی اعضای یک خانواده بر اساس ارشدیت تعیین می‌شود و در اسامی هم ردیفان خویشاوند، اغلب یک کاراکتر یکسان وجود دارد. در چین باستان، نام‌گذاری‌ها بسیار پیچیده‌تر از دوران کنونی بوده و شخصیت‌های فرهنگی و مقامات، افزون بر نام و نام خانوادگی، یک نام مستعار و لقب نیز داشته‌اند؛ مانند ادیب و شاعر معروف سلسله‌ی سونگ «سوشی» که نام خانوادگی‌اش «سو» و نام او «شی» و نام مستعارش «زی جَن» و لقبش «دونگ پُو» بود. شاعر معروف سلسله‌ی تانگ «لیبَی» چون در دوران کودکی در روستای «چینگ لیان» در استان «سی چوان» زندگی می‌کرده، لقب «چینگ لیان جوشی» (به معنای راهب بودائی غیر روحانی چینگ لیان) را برای خود انتخاب کرده است.
بیشتر نام‌های چینی دارای معانی مشخصی است و بیانگر خواسته‌ها و آرزوی چینی‌هاست. برخی از نام‌ها دربرگیرنده‌ی زمان و مکان تولد و یا پدیده‌های طبیعی هستند. مانند «جینگ» (به معنی شهر پکن)، «چِن» (به معنای سپیده دم)، «دونگ» (زمستان)، «شوه» (برف) و غیره. برخی از نام‌ها دارای مفاهیم فضایل اخلاقی هستند، مانند «جونگ» (وفاداری)، «ای» (عدالت)، «لی» (نزاکت) و «شین» ( اعتقاد). برخی از نام‌ها بیانگر مفاهیمی همچون سلامتی، عمر طولانی و سعادت هستند. مانند «جیان» (سلامت جسمی)، «شُو» (عمر طولانی)، «سونگ» (کاج به معنی عمر طولانی) و«فو» (سعادت). اسامی مردان هم با زنان متفاوت است. اسامی مردان معمولا دارای معانی قدرت و شجاعت است، مانند «خو» (ببر)، «لُونگ» (اژدها)، «شیونگ» (عظمت)، «وی» (بزرگی)، «گانگ» (صلابت)، «چیانگ» ( قدرت) و غیره. اغلب نام‌های زنان دربرگیرنده‌ی معانی‌ای همچون لطافت و زیبایی است، مثل «فِنگ» (سیمرغ)، «خوا» (گل)، «یو» (یشم)، «تسَی» (رنگارنگ)، «جوان» (مطبوع)، «جینگ» (آرام) و غیره[۱].
امروزه، انتخاب نام برای مردم چین دیگر مانند قدیم با وسواس همراه نیست. اکثر نام‌ها از یک اسم کوچک و یک اسم بزرگ تشکیل شده‌اند؛ همچنین، نام‌ها همانند گذشته بر اساس ارشدیت تنظیم نمی‌شوند. به هر حال، بسیاری از چینی‌ها امیدوارند بتوانند برای نوزادان یک نام زیبا، با مفهوم و در عین حال، متفاوت انتخاب کنند.[۲]