شاخص های اقتصادی در گرجستان
واحد پول و اجزاء و برابری آن
در سالهای پس از استقلال با وجود جریانات و درگیریهای متعدد، امکان به جریان انداختن پول ملی کمتر وجود داشت. روبل روسی و دلار آمریکایی در بازارهای 1991 و - داخلی و مبادلات بازرگانی خارجی مورد معامله قرار میگرفت. در سالهای 94 حتی تا اوایل 1995 نیز «کوپن» در جریان بود که نتوانست موفقیت کسب کند. در سپتامبر سال 1995 پول ملی گرجستان به نام «لاری» به جریان افتاده و روبل و کوپن، پوند از گردش خارج شد. ارزش برابری لاری در زمان انتشار در مقابل دلار امریکا ......................................... اعلام کرده است.
GDP میزان تولید ناخالص داخلی
صندوق بینالمللی پول تولید ناخالص داخلی گرجستان در سال 2009 را 1 درصد و بر اساس پیشبینی صندوق مذکور این مجموع در سال 2010 به 3 درصد خواهد رسید. در حالی که رییس بانک مرکزی گرجستان تولید ناخالص داخلی را در 2% اعلام کرده است. رییس بانک مرکزی گرجستان معتقد است که این، سال 2009 رقم در نیمه دوم سال 2009 به 2 درصد برسد.
درآمد سرانه
درآمد سرانه نیز به تبع رشد اقتصادی در سالهای پس از استقلال با آهنگ منظم و کم رشد داشته است اما در سالهای اخیر و به ویژه پس از انقلاب رز و اصلاحات داخلی و سرمایهگذاریهای خارجی انجام شده در این کشور، از رشد مطلوبی برخوردار بوده است و در حالی که در سال 2002 درآمد سرانه بالغ بر 720 دلار بوده و این رقم با رشد قابل توجه در سال 2006 به 1760 دلار رسیده است.
بودجه مالی و کسری بودجه
در اواخر سالهای حکومت اتحاد جماهیر شوروی بودجه گرجستان از مقدار کمی مازاد برخوردار بود. حکم اعتبارات ویژه بودجهای گرجستان از مسکو، بر اساس تخمین صندوق بینالمللی پول معادل 9/1 درصد تولید ناخالص داخلی در سال 1989 و 1/5 درصد در سال 1991 بود. از دست دادن یک چنین امتیازی یکی از دلایل اصلی زوال قاطع توازن مالی گرجستان از سال 1991 به بعد بود ه است. بین سالهای 1991 تا 1993 کسری بودجه از 11/3 درصد تولید ناخالص داخلی به 8/33 درصد افزایش داشته است. وقوع حوادث پیشبینی نشده (مثل زمین لرزه سال 1991) و بی ثباتی سیاسی طی سالهای 1992 و 1993 و افزایش دستمزدها موجب افزایش هزینهها و کاهش درآمدها شده بود.
با تعدیل قیمتها در سطح گسترده کاهش قیمت نان و حمل و نقل تنها از طریق افزایش زیاد یارانه امکان پذیر شده بود. با این حال دولت به منظور جبران یارانههای اختصاص یافته به نان و حمل و نقل اقدام به وضع مالیات بر صادرات مرکبات از ماه ژوئن سال 1991 کرد.
با اصلاح نظام مالیاتی که قانون آن در ماه مارس سال 1993 در مجلس به تصویب رسیده و بر اساس آن مالیات مضاعف و مالیات بر تولیدات داخلی جایگزین مالیات بر فروش شد، وضعیت مالی این کشور بدتر شد. تغییرات اساسی در سیستم مالیاتی گرجستان در ژانویه سال 1994 حاصل شد. نظام مالیاتی جدید مجدداً در دسامبر سال 1994 تحت فشار صندوق بینالمللی پول اقدام به افزایش نرخ مالیات مضاعف و مالیات بر تولید تا سقف 20 درصد کرد.
در سال 2004 در گرجستان یک نرخ مالیات 12 درصدی بر درآمد اعلام گشت. به دنبال آن جمعآوری مالیات بطور چشمگیری افزایش یافت که به این وسیله بطور قابل ملاحظهای از میزان کسری بودجه عظیم سالهای گذشته دولت کاسته شد. دولت این کشور، کسری بودجه این سال را 7/6% تولید ناخالص داخلی کشور اعلام نمود.
بودجه
در پی بحران جهانی اقتصاد و مشکلات داخلی گرجستان در بودجه سال 2009 این کشور مالیاتها را تا 500 میلیون لاری کاهش داده است. از جمله مالیات بر درآمد 25 میلیون لاری، مالیات بر سود 83 میلیون لاری، مالیات بر ارزش افزوده 314 میلیون لاری، مالیات بر سهام 58 میلیون لاری، مالیات بر عوارض گمرگی 8 میلیون لاری و سایر مالیاتها تا 2 میلیون لاری کاهش مییابند.
برای برقراری توازن میان این کاهش و به منظور بالا بردن توان مالی ادارات دریافت اعتبار 110 میلیون لاری، درآمدهای جاری تا 9/16 میلیون لاری و افزایش خدمات دولتی تا 9/497 میلیون لاری در بودجه پیشبینی شده است.
خدمات خارجی دولت شامل 9/237 میلیون لاری است که 4/141 میلیون لاری به بانک توسعه آسیایی و 7/96 میلیون لاری جهت اعتبارات سرمایهگذاری اختصاص یافته است. دولت همچنین در بخش خدمات داخلی مبلغ 260 میلیون لاری جهت انتشار اوراق بهادار اختصاص داده است.
در این بودجه همچنین مبلغ 312 میلیون لاری به بودجه وزارتخانههای بهداشت و درمان، کشاورزی، امور پناهندگان و صندوق پروژههای منطقهای اضافه شده است.
درآمد
،3,149/ 4,235 میلیون لاری است: مالیات بر درآمد 4 /5، درآمد کل سال 2006،564/ 521، درآمد سرمایه 5 / درآمدهای جاری حاصل از مواردی غیر از مالیات 7 4,464 میلیون / 194، کل هزینهها و وامهای خالص 1 / کمکهای مالی اهدایی خارجی 3 لاری اعلام شده است.
بدهیهای خارجی
مشکلات و بحرانهای عدیده اقتصادی گرجستان موجب شده است تا این کشور توان پرداخت وامها و کمکهای دریافتی را نداشته باشد، لذا جمع کل بدهیهای خارجی این کشور به کشورها و سازمانها و مؤسسات پولی بینالمللی تا 1 ژوئن 2009 2 میلیارد دلار یا 26% از مجموع تولید ناخالص داخلی این کشور بوده است. / معادل 9 طبق پیشبینی معاون وزیر امور دارایی گرجستان این رقم ممکن است تا پایان سال 2009 به 34% از مجموع تولید ناخالص داخلی برسد. به عقیده ایشان بدهی خارجی رجستان در تولید ناخالص داخلی به زودی به «مرز خطرناک» میرسد که ممکن است %60 تولید ناخالص داخلی را در بر گیرد.
بدهی این کشور به کشورهای دیگر نیز از این قرار است:
کشور میزان بدهی (میلیون دلار)
روسیه 144
اتریش 96
ترکیه 43
ترکمنستان 43
آمریکا 41
قزاقستان 27
ارمنستان 18
آذربایجان 15
کویت 4
12 میلیون دلار بابت خرید گاز از ایران در سالهای / همچنین گرجستان مبلغ 8 1995 و 1996 به این کشور بدهکار است که در آذر ماه سال 1381 با سفر وزیر دارایی گرجستان به تهران قرارداد استمهال بین دو کشور به مدت 20 سال به امضاء رسید و طرف گرجی در حال اجرای تعهدات خود در این خصوص میباشد. بنا بر آمار وزارت 11/ دارایی گرجستان تا نوامبر 2006 بدهی گرجستان به جمهوری اسلامی ایران مبلغ 4 میلیون دلار بوده است.
نرخ تورم
،%13/8، این میزان تا سال 1999 به روند منفی خود ادامه داد (سال 1996 10%) تا این که در سال /9 10% و در سال 1999 /7، %7/5، در سال 1998 1997 4% رسید. پس از / 2000 به جهت گذر از بحران مالی این رقم مجدداً کاهش یافته و به 6 5 درصد گزارش گشت. / 3 و 6 / آن در سالهای 2001 و 2002 نرخ تورم به ترتیب 4 همکاری این کشور با صندوق بینالمللی پول، کنترل عرضه پول ملی از طریق بانک ملی 6% رسید و دولت / و اجرای سیاستهای صندوق، کنترل تورم شده و در سال 2005 به 7، متعهد شد تورم را به صورت عددی یک رقمی حفظ نماید. این میزان در سال 2006 5 درصد اعلام شد. به گفته رییس بانک مرکزی گرجستان تورم /5، %8 و در سال 2008 در این کشور در سال 2009 به 3 تا 4 درصد خواهد رسید[۱].
جدول شاخصهای اقتصادی گرجستان (رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران در تفلیس)
تولید ناخالص داخلی
14.37 میلیارد دلار |
سرانه تولید ناخالص داخلی 3212.7 دلار | رشد اقتصادی در سال
2011 مثبت 7% 2010 مثبت3/ 6% |
مزایای بازار گرجستان: حق تملک برای خارجیها، شفاف بودن قوانین، امکان و آزادی انتقال ارز، امکان ایجاد مناطق آزاد تجاری با مالکیت 100% برای خارجیها، استفاده از معافیتهای مالیاتی و مزایای صادراتی آن، مبارزه با فساد اداری، سهولت و سرعت ثبت اسناد و موسسات تجاری، صدور سریع پروانه و مجوز، اصلاحات حقوق گمرکی و پلیس مرزی، اصلاح قوانین تجارت، کار و مالیات؛ معافیت از عوارض گمرکی، برابری حقوقی سرمایهگذاران خارجی با داخلی، اجازه برگشت سود و سرمایه به خارج، آزادی کار و نیروی متخصص ارزان و هزینه پایین تولید؛ زمینه مساعد برای توریسم و اکو توریسم، اعطای مشوق ها یا معافیتهای مالیاتی در مناطق آزاد، | |||||
ضریب جینی: 40.8 | متوسط حقوق: ماهانه 307 دلار | |||||||
حجم صادرات:
2.2 میلیارد دلار |
حجم واردات:
7.1 میلیارد دلار |
موازنه منفی تجاری:
4.9 منفی میلیارد دلار | ||||||
سهم بخشهای مختلف در اقتصاد:
کشاورزی: 8.3% صنعت: 13.2% خدمات: 78.5% |
نیروی شاغل در بخشهای مختلف:1 میلیون و 602 هزار نفر
کشاورزی: 6.55% صنعت : 8. 9% خدمات : 35.5% |
تولید برق : 10.1میلیاردKWH
مصرف برق: 9.6 میلیارد KWH صادرات برق: 930 میلیون KWH واردات برق: 471 میلیون |
بودجه سالانه:
در آمدها: 3.762میلیارد دلار هزینه ها: 3.455 میلیارد دلار |
میزان مصرف گاز: 1.7میلیارد متر مکعب در سال
منابع تامین گاز: جمهوری آذربایجان و روسیه تولید گاز: 8.148 میلیون متر مکعب در سال ذخائر تائید شده گاز(2009): 8.945 میلیارد متر مکعب | ||||
بدهی خارجی:4.332 میلیارد $
= به ایران:10.617 میلیون$ |
حجم سرمایهگذاری خارجی:
980.6 میلیون دلار |
اهم مشکلات: مناطق جدائی طلب و حمایت روسیه از استقلال این مناطق، درصد بالای بیکاری، فقدان منابع انرژی، فقدان صنایع و تولیدات عمده صنعتی، قدمت کارخانجات و ماشین آلات؛ | ||||||
ذخائر ارزی: 2.819 میلیارد دلار و 2.862 میلیارد دلار (2010) 1.08 میلیارد$ (2009)، 1.48 میلیارد $2008 | شرکای عمده تجاری: ده شریک بزرگ تجاری گرجستان با مجموع 67% کل حجم تجارت خارجی: ترکیه (1.5میلیارد دلار) 16.5%، جمهوری آذربایجان (1.037 میلیارد دلار)10.6%، اوکراین(847میلیون دلار)9.9%، چین (554 میلیون دلار)5.4%، آلمان (530میلیون دلار) 5.4%، روسیه (426میلیون دلار) 5.3% آمریکا (389 میلیون دلار)4.7%، بلغارستان (394 میلیون دلار) 3.1%، ارمنستان (282 میلیون دلار)2.9% و امارات متحده عربی (266 میلیون دلار)2.8%. | تولیدات عمده کشاورزی: مرکبات، انگور، فندق، گردو، چای، سبزیجات، دام و طیور. | درصد بیکاری:
16.3% ولی آمار غیر رسمی 25% | |||||
صادرات عمده:
خودروی سواری (صادرات مجدد)، فرو منگنز، کود شیمیایی، فندق و گردو، آهن قراضه، طلا، مس و فلزات مانند آن، الکل معمولی، تیرآهن، مشروبات، آب معدنی و چوب، |
شاخص امید به زندگی: 76.93سال
آقایان: 61، 76 سال خانمها: 64،0 8 | |||||||
عضویت در سازمانهای بینالمللی تجاری: WTO، WB، فائو،IBRD IMF، دریای سیاه،UNCTAD گوام کمیسیون اقتصادی un برای اروپا، سازمان جهانی گمرک، کانون بین المللی توسعه، مالکیت معنوی، سازمان جهانی توریسم، | ||||||||
واردات عمده از ایران: قیر،مصالح ساختمانی،مواد پلاستیکی،موادغذایی، خشکبار،میوه، سبزیجات،
مواد شوینده، ظروف آشپزخانه، روغن ماشین، شیشه،چینی، لوازم منزل،پتروشیمی، چسب، | ||||||||
حجم مبادلات ایران و گرجستان:
آمار ایران: 72 میلیون دلار(37+) آمارگرجستان:81 میلیوندلار(48 +) |
واردات عمده: نفت و گاز، خودرو سواری و قطعات خودرو، گازهای نفتی و گازهای کربن دار، محصولات داروئی و درمانی، گندم، دستگاه تلفن همراه و بی سیم، سازههای فلزی، شکر، سیگار، رایانه و قطعات رایانه ای. | تولیدات عمده صنعتی: فولاد، صنایع دستی، لکوموتیو سازی، | زمینههای سرمایه گذاری خارجی: انرژِی و نیروگاه (آبی، بادی و خورشیدی)، کشاورزی، جهانگردی و دامداری | |||||
خطوط انرژی موجود نفت:1- باکو- باتومی با راهآهن2- باکو - سوپسا 3- باکو تفلیس، جیحان گاز: باکو - تفلیس – ارزروم | ||||||||
مهمترین کشورهای سرمایهگذار: هلند، دانمارک، قبرس، ترکیه، روسیه، ج آذربایجان | ||||||||
تولید نفت: 51440 تن در سال 2010 بوده که به علت عدم وجود پالایشگاه در گرجستان، این میزان نفت صادر شده است. | جمعیت زیر خط فقر: 31% | خط فقر: ؟ | تورم: در سال 2011 معادل 2% |
نیز نگاه کنید به
گرجستان؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در گرجستان؛ جامعه و نظام اجتماعی گرجستان
کتابشناسی
- ↑ بنیاد مطالعات قفقاز (۱۳۹۲). جامعه و فرهنگ گرجستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص67-71.