پرش به محتوا

شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها در سوریه

از دانشنامه ملل

شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها

پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی و برنامه‌های پیام‌رسان، کانال‌های اصلی برای انتشار اطلاعات، سازماندهی اجتماعی و ارتباطات بین فردی در زیست بوم دیجیتال سوریه را تشکیل می‌دهند. بر اساس داده‌های شرکت کیپیوس[1]، تقریباً ۶ میلیون سوری در سال ۲۰۲۰ از پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کردند که نشان‌دهنده ضریب نفوذ ۳۵ درصد است. واتس‌اپ به عنوان برنامه پیام‌رسان غالبا ظاهر می شود و تقریباً در بین کاربران رسانه‌های اجتماعی به طور جهانی مورد استفاده قرار می‌گیرد و پس از آن فیس‌بوک به عنوان دومین پلتفرم پرکاربرد قرار دارد(چشم‌اندازهای رسانه‌ای[2]، 2020). تلگرام به عنوان یک کانال ارتباطی امن، به ویژه به دلیل قابلیت‌های رمزگذاری و مقاومت در برابر نظارت دولتی، کشش قابل توجهی به دست آورد(جنبش آینده سوریه[3]، 2024).

توییتر( شبکه ایکس)، پایگاه کاربری نسبتاً کوچکتری را در میان روشنفکران، فعالان و روزنامه‌نگاران حفظ می‌کند و تقریباً ۱۳۶۰۰۰ کاربر فعال در سال ۲۰۱۴ ثبت شده است، اگرچه  در جهان عرب، بالاترین ضریب استفاده و تعاملات روزانه را دارد (چشم‌اندازهای رسانه‌ای، 2020). یوتیوب به عنوان یک پلتفرم حیاتی برای مستندسازی و به اشتراک گذاری اطلاعات عمل می‌کند و شهروندان را قادر می‌سازد تا از طریق آپلود ویدیوهایی که اعتراضات، اقدامات نظامی و شرایط بشردوستانه را ثبت می‌کنند، روایت‌های رسانه‌های خود را ثبت کنند(مکزیکوهیستوریکو[4]، 2024). تحقیقات انجام شده توسط مجله علوم محاسباتی، توییتر، تلگرام و فیس‌بوک را به عنوان سه پلتفرم رسانه اجتماعی رایج و مورد استفاده در سوریه شناسایی کرده است( والک و همکاران[5]، 2023). این پلتفرم‌ها هماهنگی بین فعالان، انتشار اطلاعات به مخاطبان بین‌المللی و بسیج حمایت از جنبش‌های مختلف سیاسی را تسهیل کردند، و به طور همزمان به عنوان ابزاری برای تبلیغات دولتی و کمپین‌های اطلاعات عمل می‌کردند. اعتراضات سال ۲۰۱۱ در سوریه، نقطه عطفی در استفاده از رسانه‌های اجتماعی سوریه بود و پلتفرم‌هایی مانند فیس‌بوک و توییتر، فعالیت‌های سازمانی، به اشتراک گذاری اخبار و مستندسازی رویدادها را امکان‌پذیر کردند(مکزیکوهیستوریکو،2024). پس از انتقال سیاسی در اواخر سال ۲۰۲۴، دولت جدید از حذف محدودیت‌ها بر روی وب‌سایت‌های سانسور شده قبلی و رفع محدودیت‌های پهنای باند در برخی استان‌ها خبر داد(سمکس، 2025).


[1] . Kepios برخی از پرمخاطب‌ترین گزارش‌های جهان در مورد روندهای دیجیتال و رفتارهای آنلاین، از جمله مجموعه گزارش‌های جهانی دیجیتال تحسین‌شده را تولید می‌کند. محتوای معتبر و جذاب ما برای موارد زیر ایده‌آل است: برنامه‌ریزی و پیش‌بینی داخلی، از جمله تجزیه و تحلیل بازار.


[2] Media Landscapes

[3] Syrian Future Movement

[4] Mexicohistorico

[5]  Walk, E. ,  Garimella, K. , Fotini Christia, F.