شهر بامیان

شهر دیگری که در افغانستان اهمیت تاریخی داشته و در زمان کوشانیان و در عصر تمدن یونان و بودائی مرکز مذهبی و سیاسی و اجتماعی مهمی بود، بامیان است. این شهر در زمان حکومت سلسله غوری، مدتی پایتخت شعبه‌ای از سلسله غوری بود. بامیان در دره‌ای عمیق با ارتفاع ۲۵۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد و از چهارسو به کوه‌های متعدد و مرتفع محدود است. جداره‌ها و دیواره‌های عمودی کوه‌ها، زمینه مساعدی را برای ساخت مجسمه‌های بودا و حفر سمچ‌ها ایجاد کرده است.

بامیان منطقه‌ای پرآب است. در این شهر رودهای فولادی، سرخ و چند رود دیگر در هم ادغام شده‌اند و رود بامیان را تشکیل می‌دهند؛ سپس در شهر ضحاک، آب دره کالو نیز به آن افزوده می‌شود و از راه دره شکاری به طرف شمال (بغلان و قندوز) روان می‌شود.

بامیان مرکز هزاره‌جات است. هزاره‌جات در دوران قدیم هزارستان و غرجستان و بخش کوهستانی خراسان به نام غور، غرجستان و جبال یاد نامیده می‌شد. فیروزکوه در زمان سلسله غوریان، فیروزکوه پایتخت این سلسله ذکر شده است، پادشاهان این سلسله از غور برخاستند. غور سرزمینی کوهستانی است و در گذشته، غورات و غورستان نیز نامیده می‌شد. با سقوط سلسله غوری، فیروزکوه و منطقه کوهستانی غور از رونق افتاد و امروز، جزء ولایات فقیر و عقب‌مانده افغانستان است. اکنون مرکز غور شهر چخچران است. منار جام یادگار سلسله غوری است.

نیز نگاه کنید به

سیاست و حکومت افغانستان؛ ولایات افغانستان؛ شهرهای پایتخت افغانستان