فرهنگ ژاپنی

از دانشنامه ملل
فرهنگ ژاپنی

در زبان ژاپنی به فرهنگ، بونکا (文化/Bunka) می‌گویند. این کلمه تا دوران میجی در زبان ژاپنی کاربرد نداشت، اما از این زمان به بعد آن را معادل کلمه (Culture) فرانسوی و (Kultur) آلمانی در ترجمه‌ها استفاده کردند. معمولا دو رویکرد برای کلمه بونکا یا همان فرهنگ بیان می‌کنند: رویکرد نخست اطلاق آن بر علم، هنر، مذهب، اخلاق و سایر چیزهایی است که بر آمده از زندگی معنوی باشد. این رویکرد مقابل اصطلاح تمدن –به ژاپنی بونمه (文明/Bunmē) - قرار می‌گیرد که تولیدات مادی را هم مد نظر دارد. رویکرد دوم تمامی سبک‌های زندگی را که گروه‌های انسانی مختلف دارند، فرهنگ می‌نامد.

امروزه رویکرد اول فراگیرتر و رایج‌تر است و در نوشته حاضر هم این رویکرد ملاک قرار خواهد گرفت. همچنین با این رویکرد فرهنگ را منحصرا معادل فرهنگ فرادست (上位文化/Jōi Bunka/High Culture) قرار می‌دهند که در این صورت در برگیرنده فرهنگ عامه نیست، پس در این نوشته هم از پرداختن به فرهنگ عامه اجتناب می‌کنیم.

فرهنگ ژاپنی، فرهنگی است که در محدوده سرزمینی ژاپن بالیده و شکل گرفته، پس مسلما به واسطه موقعیت جغرافیایی، وضعیت طبیعی، آب و هوا و ... مختصات و ویژگی‌های خاص خود را پیدا کرده است.

کشتی سومو

فرهنگ ژاپنی غنی و متنوع است.امروزه در ژاپن هنوز هم می‌توان زنانی را مشاهده کرد که لباس‌های کیمونو پوشیده‌اند یا کشتی گیران سومو(相撲/Sumō)، نوعی کشتی سنتی ژاپنی، را دید. غذا از آماده کردن تا چیدمان و پذیرایی با آن در برخی از فرهنگ‌ها شکلی هنری به خود گرفته که این امر کاملا درباره فرهنگ ژاپن صادق و به یکی از ویژگی‌های آن بدل شده است[۱].

فرهنگ ژاپنی، مجموعه‌ای از قوانین یا مقررات برای بسیاری از شرایط است. این شامل همه چیز از ورود به خانه تا گرفتن حمام است. هنگام ورود به خانه، در گنکان (玄関/Genkan)(درگاه) مهمان باید کفش خود را با دمپایی جایگزین کند.

اوریگامی (折紙/Origami)، هنر تازدن کاغذ برای ساخت کاردستی اشیاء یا حیوانات، یک سنت ژاپنی است که در بسیاری از مراسم مهم وجود دارد. اگر چه این کار در ژاپن گسترده‌تر از دیگر کشورهاست، شواهدی وجود دارد که سنت تا زدن کاغذ به عنوان یک شکل هنری در چین، اسپانیا، آلمان و بسیاری از کشورهای دیگر نیز رواج داشته است. موسیقی سنتی ژاپنی، معمولا به موسیقی محلی قومی ژاپن اشاره دارد. یکی از خصوصیات تعریف موسیقی سنتی ژاپنی ریتم ضعیف آن است و سکوت بخش مهمی از آهنگ‌ها است. تمرکز بر ایجاد موسیقی، در تلاش برای نشان دادن رفتار طبیعت است.

نمایش ژاپنی تاریخ طولانی و غنی دارد. چهار نوع اصلی از نمایش سنتی ژاپن وجود دارد. اینها نو (能/Nō)، کیوگِن (狂言/Kyōgen)، کابوکی (歌舞伎/Kabuki)و بونراکو (文楽/Bunraku)هستند. هر یک از این اشکال عملکرد نمایشی بسیار متمایز و منحصر به فردی از دیگری است.

سوشی

در ژاپن طیف گسترده‌ای از غذاهای جالب و خوشمزه، از جمله تاکویاکی (たこ焼き/Takoyaki)، سوشی ( 寿司/Sushi)، ساشی‌می ( 刺身/Sashimi) و تمپورا (天ぷら/Tenpura) وجود دارند که این غذاهای ژاپنی حاصل قرن‌ها تغییرات اجتماعی و سیاسی است.

از مواردی که غذاهای ژاپنی را از آشپزی‌های دیگر متمایز می‌کند، تأکید بر استفاده از مواد با کیفیت، فصلی، تازه و ارائه بی عیب و نقص آن‌هاست.

نیز گوشت خام اسب یک غذای محبوب در ژاپن است و خوردن برنج در هر وعده غذایی، حتی صبحانه، معمول است. قهوه در این کشور بسیار محبوب است و ژاپن حدود 85 درصد از تولید قهوه سالیانه جامائیکا را وارد می‌کند. سومو (نوعی کشتی سنتی) ورزش ملی ژاپن است.

جالب است بدانیم، نوشته‌های به زبان انگلیسی را می‌توان همه جا پیدا کرد، از جمله روی تی‌شرت و موارد دیگر مد، میزان سواد در ژاپن تقریبا 100٪ است[۲].

نیز نگاه کنید به

فرهنگ تایلندی؛ فرهنگ چینی؛ فرهنگ سودان؛ فرهنگ اردن؛ فرهنگ مردم اتیوپی؛ فرهنگ سیرالئون؛ فرهنگ سریلانکا

کتابشناسی

  1. (الینگتون، 2009: 293)
  2. یزدان پناه، کیومرث(1402)."جغرافیای ژاپن ".در پالیزدار، فرهاد، ذاکری، قدرت اله. جامعه و فرهنگ ژاپن. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،ص 15- 35