قوه مجریه ساحل عاج

از دانشنامه ملل

قوه مجریه تا سال 1990 در اختیار رئیس‌جمهور قرار داشت، اما از این تاریخ به بعد، با ابداع مقام نخست‌وزیری، امور اجرایی کشور در اختیار دو نفر، رئیس‌جمهور که به‌ عنوان رئیس حکومت شناخته می‌شود و نخست‌وزیر که دولت را رهبری می‌کند، قرار می‌گیرد. البته این ویژگی برگرفته از نظام پارلمانی، به‌ هیچ‌وجه قدرت رئیس‌جمهور را محدود نمی‌کند. رئیس‌جمهور با رأی مستقیم عموم مردم، در انتخاباتی دو دوره‌ای و برای مدت پنج سال انتخاب می‌شود. همچون سایر نظام‌های جمهوری، این دوره برای یک‌بار قابل‌‌ تمدید است. رئیس‌جمهور قدرت اجرایی را در دست دارد، ضامن استقلال ملی و تمامیت ارضی است و احترام و عمل به قانون اساسی و معاهده‌ها و قراردادهای بین‌المللی برعهده اوست. او همچنین ریاست نیروهای مسلح را برعهده دارد، به‌ عنوان رئیس اداری کشور نصب و عزل‌های مدنی و نظامی زیر نظر او انجام می‌گیرد. همچنین در شرایط اضطراری و در زمان بحران، رئیس‌جمهور می‌تواند از حدود اختیارات خود فراتر رود و در صورت فوت، استعفا یا هر گونه منعی، معاون اول رئیس‌جمهور، جانشین رئیس‌جمهور شده و شرایط را برای برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آماده خواهد کرد.

در قانون اساسی مصوب 2016، از ماده 54 تا 77، مربوط به رئیس‌جمهور می‌باشد که شرایط انتخاب، وظایف و مسئولیت‌هایش تعیین شده است. مواد 78 تا 80 هم مربوط به معاونت ریاست‌جمهوری است که در تغییرات سال 2016، به قانون اساسی اضافه شده‌اند.

نخست‌وزیر از سوی رئیس‌جمهور منصوب می‌شود و در برابر او باید پاسخگو باشد و رئیس‌جمهور حق عزل او را نیز دارد. این‌‌گونه و برخلاف آنچه در نظام‌های پارلمانی مرسوم است، این اکثریت مجلس نیستند که نخست‌وزیر را انتخاب می‌کنند. بنابر آنچه از قانون اساسی برمی‌آید، نخست‌وزیر هیچ‌گونه قدرت اجرایی خاصی خارج از نظارت رئیس‌جمهور ندارد. او حتی اعضای کابینه خود را نیز با مشورت و صلاح‌دید رئیس‌جمهور انتخاب می‌کند. در نهایت می‌توان گفت که نخست‌وزیر نقشی جز هماهنگ کردن امور مربوط به کابینه ندارد. مواد 81، 82 و 83 از قانون اساسی ساحل‌ عاج، مربوط به وظایف و اختیارات نخست‌وزیر می‌باشند.

از 10 ژانویه 2017 تا 8 ژوئیه 2020، نخست‌وزیری ساحل‌ عاج در اختیار «امدو گون کولیبالی» (متولد 1959) بود. پس‌ از مرگ غیر منتظره او، «حامد باکایوکو»، به‌ عنوان نخست‌وزیر تعیین گردید که وی نیز در  10 مارس  2021 درگذشت و به جای او پاتریک آشی که از پدری ساحل عاجی و مادری فرانسوی در پاریس به دنیا آمده است، مسئول تشکیل کابینه شد. نام وزاری کابینه پاتریک آشی به شرح زیر است:

  •   نخست‌وزیری، رئیس دولت: پاتریک ژروم آشی؛
  •  وزارت دفاع:  براهیما واتارا؛
  •  وزارت امور خارجه: خانم کاندیا کامیسوکو کامارا؛
  •   وزارت آموزش عالی و تحقیقات علمی: آداما دیاوارا؛
  •   وزارت آموزش ملی و سوادآموزی: خانم ماریاتو کونه؛
  •  وزارت دادگستری: سانسان کامبیله؛
  • وزارت کشور و امنیت: واگوندو دیامونده؛
  •   وزارت آب‌ها و جنگل‌ها: الن ریشار دونوهی؛
  •  وزارت کشاورزی و توسعه روستایی: کوبنان کواسی اجومانی؛
  •   وزارت منابع جانوری و آبزیان: سیدی تیموکو توره؛
  • وزارت طرح و توسعه: خانم نیال کابا؛
  •  وزارت حمل‌ونقل: امدو کونه؛
  • وزارت کار و تأمین اجتماعی: آداما کامارا؛
  •  وزارت اقتصاد و دارایی: اداما کولیبالی؛
  • وزارت ساخت و مسکن و شهرسازی: برونو نابان کونه؛
  •  وزارت آموزش فنی و حرفه‌‌‌‌ای: افی نگسان؛
  •   وزارت زهکشی: بوآکه فوفانا؛
  •  وزارت انسجام و مبارزه با فقر: خانم میس بلمون دوگو؛
  •   وزارت اقتصاد دیجیتالی، ارتباطات از راه دور و نوآوری: روژه فلیک ادوم؛
  •    وزارت ارتباطات و رسانه‌‌ها و سخنگوی دولت: امدو کولیبالی؛
  •  وزارت تحصیلات عالی و تحقیقات علمی: آداما دیاوارا؛
  •  وزارت معادن، نفت و انرژی: توماس کامارا؛
  • وزارت سلامت، بهداشت عمومی و مبارزه با بیماری‌‌ها: پیر دیمبا؛
  • وزارت مبارزه با فساد: اپیفانه زورو بی بالو؛
  •   وزارت مدرن‌‌سازی ادارات و نوسازی خدمات عمومی: خانم آن دزیره اولوتو؛
  •  وزارت فرهنگ و صنایع هنری و نمایش‌‌ها: خانم آرلته بادو نگسان کوامه؛
  • وزارت تجهیز و نگهداری راه‌ها: امده کوفی کوآکو؛
  • وزارت محیط‌زیست و توسعه پایدار: ژان لوک اسی؛
  •   وزارت آشتی و انسجام ملی: برتن کوادیو کونان؛
  •   وزارت تجارت و صنعت: سلیمان دیاراسوبا؛
  •  وزارت گردشگری و تفریحات: سیاندو فوفانا؛
  •  وزارت ارتقای ورزش‌ها و توسعه اقتصاد ورزشی: پولن کلود دانهو؛
  • وزارت آب: لوران چاگبا؛
  •  وزارت ارتقای جوانان، اشتغال جوانان و جانشین سخنگوی دولت: ممدو توره؛
  • وزارت بودجه: موسی سانوگو؛
  •  وزارت ارتقای سرمایه‌گذاری و توسعه بخش خصوصی: امانوئل اسمل اسی؛
  •  وزارت ارتقای شرکت‌های کوچک و متوسط، صنایع دستی و تحول بخش غیررسمی: فلیکس انوبله؛[۱]

نیز نگاه کنید به

قوه مجریه تایلند؛ قوه مجریه روسیه؛ نهادهای مشورتی و قانونگذار در چین؛ قوه مجریه تونس؛ قوه مجریه ژاپن؛ قوه مجریه کانادا؛ قوه مجریه کوبا؛ قوه مجریه لبنان؛ قوه مجریه مصر؛ قوه مجریه افغانستان؛ قوه مجریه سنگال؛ قوه مجریه آرژانتین؛ قوه مجریه فرانسه؛ قوه مجریه اسپانیا؛ قوه مجریه سوریه؛ قوه مجریه اردن؛ قوه مجریه قطر؛ قوه مجریه سیرالئون؛ قوه مجریه اوکراین؛ قوه مجریه زیمبابوه؛ قوه مجریه اتیوپی؛ قوه مجریه مالی؛ قوه مجریه گرجستان؛ قوه مجریه تاجیکستان؛ قوه مجریه بنگلادش؛ قوه مجریه قزاقستان

کتابشناسی

  1. حسینی، روح الله، خان آبادی، سعید(1400). جامعه و فرهنگ ساحل‌ عاج. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی،ص.147-150.