قوه مجریه زیمبابوه
در حکومت‌های آفریقایی اعمال فشار و محدودیت بر قوه مجریه بیشتر از جانب احزاب سیاسی فعال و مهم صورت می‌گیرد. جدایی بین قوای مقننه و مجریه در بدنه‌ی حکومتی در بیشتر کشورهای این قاره به افزایش قدرت رؤسای جمهور منجر شده است. برتری و اقتدار الگوی تک حزبی که معمولاً با برگزاری انتخابات توأمان و هم زمان ریاست جمهوری و مجلس تثبیت می‌شود، ویژگی قدرت انحصاری رئیس جمهور را تشدید می‌کند[۱].
ساختار حکومت در زیمبابوه نیز به شدت از این الگوی نظری تبعیت می‌کند و اگر چه حکومت به ظاهر دو حزبی است، اما حزب حاکم به ریاست رئیس جمهور همراه با قدرت مجریه تعیین کننده‌ی نهایی امور سیاسی است.
ساختار قوه مجریه
در ساختار قوه مجریه زیمبابوه، رئیس جمهور در رأس امور قرار داشته بالاترین مقام اجرائی کشور و فرمانده کل قوا محسوب می‌گردد. رئیس جمهور طی رأی گیری عمومی برای مدت پنج سال به این سمت منصوب و هیئت دولت شامل دو معاون رئیس جمهور، وزرا و معاونان وزرا را انتخاب می‌کند. مهم‌ترین وظایف رئیس قوه مجریه، نظارت بر حسن اجرای قانون اساسی، مراقبت و حفظ استقلال، وحدت ملی، صلح و ثبات کشور و نیز ریاست کل نیروهای نظامی می‌باشد.
از دیگر وظایف مهم رئیس جمهور طبق قانون اساسی می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- اعتقاد و احترام به ارزش‌های مبارزات آزادی بخش؛
- ضمانت مراقبت از رعایت حقوق بشر، آزادی و حاکمیت قانون؛
- احترام به تنوع فرهنگی و قومی کشور[۲].
پست نخست وزیری زیمبابوه که بعد از هشت سال بر طبق قانون اساسی حذف شده بود، به دنبال تحولات سیاسی کشور در دهه 2000 در انتخابات ریاست جمهوری سال 2008 دوباره ایجاد شد. در قانون اساسی جدید مصوب سال 2013 پست نخست وزیری دوباره حذف شده است.
هیئت وزیران
طبق ماده 104 قانون اساسی، انتخاب وزراء و تعیین حدود اختیارات آنان و وظایف هر یک از وزارتخانه‌ها بر عهده رئیس جمهور بوده اما در صورت لزوم و بنا بر تشخیص وی تصمیمات نهایی در امور محوله به وزراء با رئیس جمهور خواهد بود. رئیس جمهور می‌تواند معاونین وزراء را برای انجام مسئولیت‌های خاصی منصوب نماید. وزراء و معاونین آن‌ها از میان نمایندگان مجلس ملی انتخاب می‌شوند ولی در صورت لزوم و بر حسب مهارت و تخصص مورد نیاز، حداکثر تا پنج نفر از وزرا می‌توانند غیر از اعضای مجلس باشند. رئیس جمهور در نصب وزراء و معاونین موظف است مقتضیات و نیازهای منطقه‌ای و نیز توازن جنسیت آن‌ها را مد نظر قرار دهد. وزرا و معاونین وزرایی که از اعضای مجلس نمی‌باشند، امکان حضور و نطق در صحن مجلس را دارند اما در هیچ یک از مجالس ملی و سنا حق رأی ندارند.
برابر ماده 105 قانون اساسی، کابینه دولت از رئیس جمهور به عنوان رئیس هیئت دولت، معاونین وی و وزرا تشکیل می‌شود. جلسات هیئت دولت می‌تواند توسط رئیس جمهور و یا در صورت عدم حضور وی از طرف معاونین وی و در صورت غیبت آن‌ها توسط یکی از وزراء تشکیل و اداره شود[۳]. موگابه، در تاریخ دهم سپتامبر 2015 اقدام به ترمیم کابینه نمود. وزارت خانه‌های فعلی کشور با توجه به تغییرات اخیر عبارتند از:
- دو معاون رئیس جمهور (معاون اول ودوم)؛
- وزارت دادگستری و امور حقوقی و مجلس (Ministry of Justice, Legal and Parliamentary Affairs)؛
- وزارت اقتصاد (Ministry of Finance)؛
- وزارت دفاع (Ministry of Defence)؛
- وزارت آموزش و آموزش عالی (Ministry of Higher and Tertiary Education)؛
- وزارت دولت‌های محلی و امور عمومی (Ministry of Local Government and Public Works)؛
- وزارت محیط، آب و هوا (Ministry of Environment Water and Climate)؛
- وزارت گردشگری (Ministry of Tourism and Hospitality)؛
- وزارت معادن و توسعه استخراج معادن (Ministry of Mines and Mining Development)؛
- وزارت انرژی و توسعه قدرت (Ministry of Energy and Power Development)؛
- وزارت بهداشت و رفاه کودکان (Ministry of Health and Child Welfare)؛
- وزارت کشور (Ministry of Home Affairs)؛
- وزارت امور خارجه (Ministry of Foreign Affairs)؛
- وزارت اطلاعات، تکنولوژی و پست (Ministry of Information, Technology and Courier Services)؛
- وزارت اطلاعات و تبلیغات (Ministry of Information and Publicity)؛
- وزارت آموزش ابتدایی و متوسطه (Ministry of Primary and Secondary Education)؛
- وزارت خدمات عمومی، کار و خدمات اجتماعی (Ministry of Public Service Labour and Social Services)؛
- وزارت صنعت و تجارت (Ministry of Industry and Commerce)؛
- وزارت اراضی و اسکان مجدد روستایی (Ministry of Lands and rural Resettlement)؛
- وزارت حمل و نقل و توسعه زیر ساخت (Ministry of Transport and Infrastructure Development)؛
- وزارت شرکت‌های خرد و متوسط و توسعه همکاری‌ها (Ministry of Small Medium Enterprises and Cooperative Development)؛
- وزارت جوانان و تقویت اقتصادی (Ministry of Youth Indigenisation and Economic Empowerment)؛
- وزارت خدمات رفاهی کهنه سربازان و مشارکت‌کنندگان در جنگ، محکومین سیاسی سابق و بازداشت‌شدگان جنگ (Ministry of Welfare Services for War Veterans, War Collaborators, Former Political Detainees and Restrictees)؛
- وزارت کشاورزی مکانیزه و توسعه آبیاری (Ministry of Agriculture Mechanization and Irrigation Development)[۴].
نیز نگاه کنید به
قوه مجریه تایلند؛ قوه مجریه روسیه؛ نهادهای مشورتی و قانونگذار در چین؛ قوه مجریه تونس؛ قوه مجریه ژاپن؛ قوه مجریه کانادا؛ قوه مجریه کوبا؛ قوه مجریه لبنان؛ قوه مجریه مصر؛ قوه مجریه افغانستان؛ قوه مجریه سنگال؛ قوه مجریه آرژانتین؛ قوه مجریه ساحل عاج؛ قوه مجریه فرانسه؛ قوه مجریه اسپانیا؛ قوه مجریه سوریه؛ قوه مجریه اردن؛ قوه مجریه قطر؛ قوه مجریه سیرالئون؛ قوه مجریه اوکراین؛ قوه مجریه اتیوپی؛ قوه مجریه مالی؛ قوه مجریه گرجستان؛ قوه مجریه تاجیکستان؛ قوه مجریه بنگلادش؛ قوه مجریه قزاقستان
کتابشناسی
- ↑ برگرفته از https://www.tandfonline.com/2015
- ↑ برگرفته ازhttps://www.constituteproject.org/constitution/Zimbabwe_2013.pdf
- ↑ برگرفته از http://www.pindula.co.zw/
- ↑ ایپکچی، محمدحسن (1399). جامعه و فرهنگ زیمبابوه. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی. ص. 78-82.