مهاجرت به قزاقستان
که گاه عده‌ای از مردم بومی منطقه که به دلایل مختلف طی سال‌های متمادی در کشورهای دیگر زندگی می‌کرده‌اندبه میهن اصلی خود باز می‌گردند و گاه مهاجرین افراد بومی مناطق دیگر هستند به کشوری مهاجرت می‌کنند که موطن و میهن اصلی آنها نیست.
همانطور که در ابتدای این بخش اشاره شد در بین کشورهای استقلال یافته، آسیای مرکزی و قفقاز، قزاقستان بعد از روسیه دومین کشور مهاجر پذیر است، که مهاجرینی از کشورهای آسیای مرکزی، قفقاز، افغانستان و کره شمالی به این کشور سرازیر شده‌اندو قزاقستان به عنوان یکی از محبوب‌ترین کشورهای منطقه تبدیل شده است. که بنا بر اعلام یکی از مهاجرین افغانی و رییس اتحادیه ی مهاجران افغان مقیم قزاقستان، درسال‌های اخیر روند مهاجرت افغان‌ها به کشورهای آسیای میانه شتاب گرفته است و بسیاری از شهروندان افغانستانی برای دریافت کار و رویای زندگی بهتر به این کشورها مهاجرت نمودند. درحال حاضر شمار زیادی از شهروندان افغانستانی دراین کشور زندگی می‌کنند و از بسیاری امتیازهای شهروندی برخوردارند. درمجموع ۲ هزار افغان در قزاقستان زندگی می‌کنند که از این میزان ۷۵۰ نفر مهاجرت شان قانونی شناخته شده و حدود ۹۰ نفر از آنها موفق به دریافت کارت اقامت و اخذ تابعیت قزاقستان شده‌اند.. و ۱۱۰ نفر از مهاجرین بدلیل داشتن تابعیت افغانستان که مخالف با قانون اساسی قزاقستان است که همزمانی دادن تابعیت به افرادی که تابعیت کشور دیگر دارند را ممنوع اعلام کرده است موفق به اخذ تابعیت نشده‌اند. بنابراین افغان‌هایی که تابعیت قزاقستان را دریافت می‌کنند درمرحله ی نخست تابعیت افغانستانی شان باید ساقط شوند.
بنا بر آماری که از سوی دولت قزاقستان اعلام شده است در حال حاضر در قزاقستان حدود 2350 نفر و طبق اطلاعات دیگر 2500 نفر افغان در این کشور زندگی می‌کنند در حالیکه در سال 2010 رسما فقط 622 نفر مهاجر افغانی ثبت شده است: لذا با توجه به افزایش چشم گیر مهاجرین افغانی در قزاقستان در سال‌های اخیر ارگان‌های امنیتی قزاقستان پروسه کسب تابعیت در این کشور حتی برای آن عده از افغان‌هایی که در این کشور طی مدت ۱۵ الی ۲۰ سال بصورت قانونی زندگی کرده اند، شدیدا پیچیده شده است و وضعیت حضور افغان‌ها را در این کشور سخت کرده است.
تاجیک‌ها یکی دیگر از گروه‌های بزرگ مهاجر به قزاقستان است که پس از استقلال قزاقستان و رونق گرفتن اقتصاد این کشور روند رو به رشد یافته است. بطوری که حدود ۱۰۰ هزار نفر از ۲ میلیون مهاجر خارجی در قزاقستان را تاجیک‌ها تشکیل می‌دهند. یعنی قزاقستان پس از روسیه بیشترین تعداد مهاجر را از تاجیکستان در خود جای داده است که بیشتر به تجارت فراورده‌های کشاورزی وارداتی از تاجیکستان مشغول هستند ولی بر اساس قانون جدید مهاجرت در قزاقستان از سال ۲۰۱۳ محدودیت‌های شدیدی برای مهاجرین خارجی مخصوصا تاجیک‌ها بوجود آمده است[۱].
چینی‌های اویغور از استان سین کیانگ از جمله اقوامی هستند که بدلیل نزدیکی با قزاقستان تعداد زیادی از آنها به قزاقستان مهاجرت کرده‌اند.
بخشی از مهاجرین به قزاقستان را ارالمان‌ها (قزاقهای ساکن در کشورهای دیگر که مجددا به قزاقستان کوچ کرده اند) تشکیل می‌دهند که بخشی از آرالمان‌ها از روسیه، بخشی از ازبکستان و گروهی نیز از چین، ایران و سایر مناطق به قزاقستان بازگشته‌اند. که در مجموع از زمان استقلال قزاقستان از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷ بر اساس سهمیه‌ای که از سوی دولت تعیین شده است و به تأیید رئیس جمهور رسیده است هرساله حدود ۱۵۰۰۰ ارالمان به کشور بازگشته‌اندو دولت برای جذب ارالمان‌ها به قزاقستان تا چند سال قبل به هر نفر ۶۰۰ دلار کمک پرداخت می‌کرد ولی دولت قزاقستان در ژانویه ۲۰۱۲ قانونی وضع کرد که بر اساس آن اسکان مجدد اورالمان‌ها را بخاطر وجود مشکلات در وفق دادن اورالمان‌ها با جامعه قزاقستان به حالت تعویق در آورد بنا به گفته رییس کمیته مهاجرت وزارت کار و دفاع‌اجتماعی قزاقستان در گفتگو با خبرگزاری دولتی این کشور «کازینفرم»، به دنبال اجرای برنامه اختصاصی دولت در راستای فراخوان قزاقهای مقیم خارج تا کنون حدود ۵۵۰ هزار قزاق مقیم کشورهای مختلف برای اقامت دایم به این کشور بازگشته‌اند. که از این تعداد ۴۱۵۶۵۷ نفر از آنها موفق به دریافت تابعیت قزاقستان شده‌اند.
از بین ارالمان‌ها ۸۷۳۵۴ خانوار (۳۴۱۵۳۰ نفر) از ازبکستان، حدود ۱۶ هزار خانوار (۷۹۳۹۱ نفر) از مغولستان، حدود ۹۰۰۰ خانواده (۳۴۲۵۴ نفر) از چین، ۱۲۴۳۶ خانواده (۴۶۷۷۴ نفر) از ترکمنستان و ۷۷۷۴ خانواده (۲۱۷۱۷ نفر) از روسیه و ۷۰ خانواده (حدود ۳۰۰ نفر) از ایران و تعدادی هم از تاجیکستان، قرقیزستان، افغانستان، اوکراین، مولداوی، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه، پاکستان و رژیم صهیونیستی اسراییل به قزاقستان مهاجرت کرده‌اند. و به گفته رییس کمیته مهاجرت وزارت کار و دفاع‌اجتماعی قزاقستان هم اکنون در ۴۰ کشور جهان چهار میلیون و ۵۰۰هزار قزاق وجود دارد. یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در ازبکستان، یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در چین و حدود یک میلیون نفر در روسیه و بقیه درسایر کشورها اقامت دارند.
از بین قزاقهای ساکن در ایران در شهرهای گرگان، ترکمن و گنبد کاووس که یک هزار خانواده و حدود ۵۰۰۰ نفر هستند اولین سری از کوچ و بازگشت آنها از ایران به قزاقستان در مهرماه سال ۱۳۷۴ انجام شد که در آن سال حدود ۷۰ خانوار از طریق دریای خزر و با کشتی میرزاکوچک خان جنگلی به قزاقستان کوچ کردند. و به دنبال آن کوچ قزاق‌ها به قزاقستان ادامه یافت، که تاکنون ۲۵۰ خانوار از ایران به قزاقستان کوچ کرده‌اند. این افراد عمدتا درشهر آکتائو، مرکز استان مانقشلاق و شهر نوی اوزن (اوزن جدید) مستقر شده‌اند. ولی ۲۵ خانواده از آنها مجددا به ایران بازگشتند.
طبق مطالعاتی که پژوهشگران در مورد ارالمان‌های بازگشته به قزاقستان به عمل آورده‌اندارالمان‌ها سرنوشت‌های متفاوتی داشته‌اند. بعضی راضی هستند؛ و بعضی فکر می‌کنند یا بازگشت به سرزمین تاریخی‌شان، خود را سرگردان کرده‌اند[۲].
نیز نگاه کنید به
مهاجرت و پناهندگی در قزاقستان؛ جامعه و نظام اجتماعی قزاقستان؛ قزاقستان
کتابشناسی
- ↑ برگرفته از http://kazak.blogfa.com/tag
- ↑ صابری، اصغر(1395). جامعه و فرهنگ قزاقستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)