هنر در طریقت تائو
جنبههای فرهنگی طریقت تائویی خیلی متنوع است، از جمله تفکر تائویی، معماری، گیاهان دارویی، موسیقی، هنرهای زیبا و ادبیات است.
محلهای عبادت طریقت تائویی در سلسلهی خَن«جی(Zhi)» خوانده میشد و در دوران سلسلههای جین غربی و شرقی به«جی»، «لو»، یا «جینگ» معروف بوده است. همزمان با اسلوب سازی و استانداردسازی مراسمهای آیینی، سبک معماری طریقت تائویی نیز به تدریج تکامل یافت. در مراحل اولیهی توسعهی ادیان، اعمال عبادی طریقت تائویی در کلبههای ساده و چوبی موقتی و یا غارها در دل کوههای دور افتاده برگزار میشد. معماریهای تائویی به نوعی طراحی شدهاند تا ایدهی یین و یانگ و عوامل پنجگانهی(فلز، چوب، آب، آتش و خاک)، و دیگر فرضیههای فرخندگی و عمر طولانی و فناناپذیری در طریقت تائویی را به نمایش بگذارند. به عنوان نمونه، برای آراستن ساختمان، از نقاشی خورشید، ماه، ستارهها، ابرها، کوهها، آب، و صخرهها استفاده میشد تا مفهوم پرتو افشانی نور و استواری و جاودانگی را برساند. از تصویر باد بزن، ماهی، گلهای نرگسی، خفاش، و آهو به عنوان نماد فضیلت، فراوانی، خوشحالی، افتخار و جاودانگی استفاده میشد. در این معابد، درختان بید و سرو، سگ ماهیهای خوش نما، لاک پشتها، دُرناها، درخت بامبو، اژدها، و عنقا نمادهای طول عمر، فنا ناپذیری، فضیلت مداری، دفع ارواح شریر، و خوش یمنی هستند. به علاوه، اغلب از داستانهای افسانهای همچون «هشت فنا ناپذیر تمام دریاها را سیر میکنند» و «هشت فنا ناپذیر تولدشان را جشن میگیرند» به عنوان پس زمینهی تزیینات در ساختمانهای تائویی مورد استفاده قرار میگيرند.
در دوران سلسلهی تانگ، ساخت و ساز تعداد 1687 مجموعه کاخ و صومعههای تائویی صورت گرفت و در سراسر کشور چنین بناهایی احداث شد. مساحتی در حدود 8524 بَی(Bay )[i] نقاشی دیواری که در دوران سلسلهی تانگ نقاشی شده بودند تا دوران سلسلهی سونگ(1279-960 میلادی) حفظ و نگهداری میشدند. ولی پس از نیمهی اول دوران سلسلهی مینگ(1644-1369 میلادی)، ساخت چنین بناهایی رو به زوال گذاشتند.
در حال حاضر، طبق آمار رسمی منتشره از سوی دولت، بیش از 1500 معبد تائویی در سراسر چین وجود دارد.
هنرهای زیبا در طریقت تائو
در پیِ معماری تائویی، هنرهای زیبای تائویی هم توسعه یافت. این هنرها عبارتند از: مجسمهسازی، پرترهی شخصیتهای فنا ناپذیر، نقاشی دیوارهای معابد، و نقاشیهای ادبی تائویی. ابتدا، این هنرها متأثر از هنر بودایی بودند ولی تصاویر همگی چهرهی چینی داشتند. اصولاً هدف از این تلاشهای خلاقانه، نمایش فلسفهی اعتقادی و مفاهیم تائویی بود.
سبک موسیقی طریقت تائو
موسیقی طریقت تائویی شامل تکخوانی، گروهخوانی، و سبکهای آزاد آوازی میشود که در بخشهای مختلف همراه با نواختن طبل و فلوت نوازی، آلات دسته جمعی که در جشنها و مراسم قربانی کردن پیروان تائو خوانده میشود، به اجرا در میآید. در چنین مناسباتی، مبلغ تائویی به عنوان اجرا کننده و سایر معتقدان شنوندهی آن بودند. آلات موسیقی عبارت بودند از سازهای ضربی کوبهای، سنگهای سنجی، طبلها، نی و سازهای زهی. معمولاً در ابتدا و انتهای هر مراسم و در میان بخشهای آوازی سرودها و یا هنگام تغییر آرایش صفوف نیایشگران و یا به هنگام اجرای حکم مذهبی توسط روحانی تائویی در مراحل خاص، از آلات موسیقی استفاده میشد. ولی بخشهای آوازی که بیشترین بخش موسیقی تائویی را تشکیل میداد، از تصنیفهای کوتاه دو یا چهار بیتی ساخته شده بود. موسیقیهای آهنگین معمولا از دهها بیت تشکیل شده که در مراسم مختلف از آن استفاده میشد.
جامعیت فرهنگ تائویی دارای مختصات فرهنگی ویژهای است که طریقت تائویی و مکتب تائویی، طریقت تائو و آیین کنفوسیوس، و طریقت تائو و بودایی را با هم در آمیخته است[۱].
نیز نگاه کنید به
پاورقی
[i] - Bay ( قسمتی از بنا که بین دو ستون باشد. مترجم)