ایران شناسی در روسیه

ایران شناسی در روسیه برخاسته از سنت شرق شناسی دانشگاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی اروپایی است. در واقع از دو قرن پیش بود که اولین مرکز مطالعات ایران و آموزش زبان فارسی در شهر سنت پترزبورگ تاسیس شد و پایه های علمی ایران‌شناسی گذاشته شد. از اواخر قرن ۱۸ میلادی ترجمه اشعار فارسی به زبان روسی آغاز شد و تا امروز در کتاب فروشی های روسیه رباعیات عمر خیام, غزلیات حافظ و شاهنامه فردوسی را می توان دید. همچنین از علاقمندی روس ها به نظم کلاسیک فارسی کاسته نشده است. در قرن ۱۹ در موزه های روسیه گالری های آثار هنری ایران دایر می شود و آشنایی مردم روس با فرهنگ و هنر اقوام ایران زمین بطور مداوم و بصورت علمی شروع می شود. 

میزان تاثیر و نفوذ فرهنگ ایران آنقدر زیاد بوده است که دیده می شود بعضی از آثار معروفترین شاعران روسی ازجمله پوشکین، گریبایدوف،مایکوف، تیوتچف شباهت به اشعار فارسی دارد. نویسندگان روس درحکایات و رمان های خود آداب و رسوم ملت‌های ایرانی را معرفی می کردند. در مسکو چندین مرکز ایران‌شناسی وجود دارد که بزرگترین آنها شعبه ایران‌شناسی انستیتوی آسیا و آفریقای دانشگاه دولتی مسکو است. در این انستیتو تقریباً 50 دانشجو در رشته‌های ایران‌شناسی تحصیل می‌کنند که هر کدام از آنها به نوعی در در اقدامات علمی، پژوهشی، فرهنگی و  هنری برپا شده از سوی انستیتو شرکت فعال دارند. از جمله اقداماتی که انستیتو برگزار می‌‌کند می‌توان به برگزاری جشن «عید نوروز باستانی» نام برد که در این مراسم تقریباً تمام اساتید و دانشجویان رشته ایران‌شناسی و زبان فارسی و ... شرکت می‌کنند. مرکز ایران شناسی دیگری که در فعالیت‌های انجمن بطور فعال مشارکت دارد، «انستیتوی خاورشناسی آکادمی علوم روسیه» است که ریاست بخش ایران شناسی آن را خانم پروفسور «نینا مامدوا» برعهده دارد. در چهار چوب این بخش، کنفرانس‌های علمی مختلفی در زمینه مسائل ایران و ایرانشناسی برگزار می‌‌شود.

کرسی «فرهنگ و فلسفه ایران» که در انستیتوی فلسفه آکادمی علوم روسیه در سال 1997 تشکیل شده و دارای کتابخانه و اتاق کامپیوتر نیز می باشد، از جمله مراکزی است که در برپایی فعالیت‌های این انجمن سهم دارد. فعالیت‌ بخش‌های «زبان و ادبیات ایران» در دانشگاه‌های  دولتی «علوم انسانی»، «روابط بین المللی» و «نظامی» مسکو نیز در اجرای برنامه‌های این انجمن قابل تقدیر است. از جمله اعضای فعال این انجمن می‌توان به فعالیت کارشناسان انستیتوی زبان‌شناسی (بخش زبان‌های ایرانی) آکادمی علوم اشاره کرد. پروفسور «ولادیمیر ایوانف» رئیس شعبه ایران‌شناسی و زبان فارسی انستیتو آسیا و آفریقای دانشگاه دولتی مسکو چند سالی است که ریاست این انجمن را بر عهده دارد. تاکنون از وی کتاب‌های متعددی در زمینه های مختلف به چاپ رسیده است. آخرین کتاب وی، کتاب آموزش زبان فارسی برای روس زبانان می باشد که در این پایگاه نیز در بخش انتشارات معرفی شده است.

نیز نگاه کنید به

• ایران شناسی در کانادا
• ایران شناسی در تونس
• ایران شناسی در ژاپن
• ایران شناسی در لبنان
• ایرانشناسی و ایرانشناسان در چین
•  ایران شناسی در سنگال