مراکز آموزش زبان فارسی در کانادا: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
=== [[مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه کنکوردیا، کانادا|دانشگاه کنکوردیا | === [[مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه کنکوردیا، کانادا|دانشگاه کنکوردیا - مونترال]] === | ||
مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه کنکوردیا یکی از چهار مرکز تحقیقات جدیدی است که توسط شورای دانشکده هنر و علوم این دانشگاه در اوایل سال 1384 ایجاد شد. این دانشگاه یکی از ده‌ها مرکز آموزش عالی در سراسر دنیا است که در زمینه مطالعات ایران‌شناسی به صورت جدی فعال است. هدف این مرکز افزایش پژوهش‌های مشترک و ایجاد فرصت‌های آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد در رشته ایران‌شناسی است. گروه مطالعات ایران‌شناسی از گروه‌های ادیان، جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی کلاسیک، زبان معاصر و زبان‌شناسی تشکیل شده است. مدیریت این مرکز به عهده دکتر ریچارد فولتز (Richard Foltz) می‌باشد. | [[پرونده:مراکز آموزش زبان فارسی در کانادا.jpg|جایگزین=مراکز آموزش زبان فارسی در کانادا|بندانگشتی|مراکز آموزش زبان فارسی در کانادا]] | ||
[[مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه کنکوردیا، کانادا|مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه کنکوردیا]][[مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه کنکوردیا، کانادا|(concordia university)]] یکی از چهار مرکز تحقیقات جدیدی است که توسط شورای دانشکده هنر و علوم این دانشگاه در اوایل سال 1384 ایجاد شد. این دانشگاه یکی از ده‌ها مرکز آموزش عالی در سراسر دنیا است که در زمینه مطالعات ایران‌شناسی به صورت جدی فعال است. هدف این مرکز افزایش پژوهش‌های مشترک و ایجاد فرصت‌های آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد در رشته ایران‌شناسی است. گروه مطالعات ایران‌شناسی از گروه‌های ادیان، جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی کلاسیک، زبان معاصر و زبان‌شناسی تشکیل شده است. مدیریت این مرکز به عهده دکتر ریچارد فولتز(Richard Foltz) می‌باشد. | |||
مهم‌ترین اهداف این مرکز عبارت‌اند از: ایجاد فضای فیزیکی، اعطای بورس‌های تحصیلی، برگزاری سخنرانی‌های عمومی توسط پژوهشگران و ترویج فرهنگ ایرانی. به تازگی، این دانشگاه عضو انجمن | مهم‌ترین اهداف این مرکز عبارت‌اند از: ایجاد فضای فیزیکی، اعطای بورس‌های تحصیلی، برگزاری سخنرانی‌های عمومی توسط پژوهشگران و ترویج فرهنگ ایرانی. به تازگی، این دانشگاه عضو انجمن بین المللی مطالعات ایران شده است. انجمن پیش گفته یک سازمان غیردولتی و غیرسیاسی است که به دنبال ارتقای استانداردهای بورس تحصیلی و حمایت از مبادلات در میان اعضای آن است. درس‌هایی که در این مرکز ارائه می‌شود به شرح زیرند: | ||
ادبیات فارسی کلاسیک (3 واحد) | ==== ادبیات فارسی کلاسیک(3 واحد) ==== | ||
شامل برگزیده‌ای از شعر و نثر فارسی از آغاز فارسی کلاسیک تا قرن نوزده است. این دروس دانشجویان را با زبان، اندیشه فرهنگ وتمدن ایران آشنا می‌سازد. | |||
رومی و مثنوی (3 واحد) | ==== رومی و مثنوی(3 واحد) ==== | ||
این دروس به تفحصی در عرفان اسلامی براساس شاهکار عرفان فارسی، یعنی مثنوی جلال‌الدین رومی، اختصاص دارد. دیدگاه‌های تصوف، دکترین یا آیین اسلامی و عرفان مقایسه‌ای در قرائت این آثار بررسی می‌شود. در این درس از ترجمه متون استفاده می‌شود و فارسی‌زبانان تشویق می‌شوند به متون اصلی فارسی مراجعه کنند. | |||
تدریس واحدهای پیش گفته در مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه کنکوردیا | تدریس واحدهای پیش گفته در [[مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه کنکوردیا، کانادا|مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه کنکوردیا]] برعهده استادان برجسته زیر می باشد: | ||
دکتر لیندا کلارک (Linda Clark) از دپارتمان | دکتر لیندا کلارک(Linda Clark) از دپارتمان ادیان که در زمینه تحقیقاتیِ زبان و ادبیات فارسی، شیعه، عرفان، حقوق اسلامی، مطالعات زنان و نظایر آن فعالیت می‌کند. | ||
پروفسور مارک هیل (Mark Hill) از سازمان زبان‌شناسی، زبان‌های مدرن و کلاسیک که در زمینه‌های تحقیقاتیِ زبان‌های قدیمی ایرانی، زبان‌شناسی تطبیقی هندی و اروپایی فعالیت می‌کند. | پروفسور مارک هیل(Mark Hill) از سازمان زبان‌شناسی، زبان‌های مدرن و کلاسیک که در زمینه‌های تحقیقاتیِ زبان‌های قدیمی ایرانی، زبان‌شناسی تطبیقی هندی و اروپایی فعالیت می‌کند. | ||
مانیا سعدی نژاد که در زمینه زبان ایران باستان و اسطوره شناسی، هنر ایرانی و نظایر آن به مطالعه و تدریس می‌پردازد.<ref>Concordia University | مانیا سعدی نژاد که در زمینه زبان ایران باستان و اسطوره شناسی، هنر ایرانی و نظایر آن به مطالعه و تدریس می‌پردازد.<ref>Concordia University. (2013). Centre for Iranian Studies - Concordia University. retrieved from http://www.concordia.ca</ref> | ||
=== [[دپارتمان زبان، ادبیات و زبان‌شناسی دانشگاه یورک، کانادا| دپارتمان زبان، ادبیات و زبان‌شناسیِ دانشگاه یورک | === [[دپارتمان زبان، ادبیات و زبان‌شناسی دانشگاه یورک، کانادا| دپارتمان زبان، ادبیات و زبان‌شناسیِ دانشگاه یورک شهر تورنتو]] === | ||
دانشگاه یورک نسبتاً جدیدالتأسیس است. در ابتدا این دانشگاه بخشی از دانشگاه تورنتو بود و در سال 1959، مستقل شد. با وجود این، تا چند سال تابع دانشگاه تورنتو بود و دانشجویان دانشگاه (کالج) یورک دانشنامه خود را از دانشگاه تورنتو دریافت می‌داشتند. این گروه کوچک دانشگاهی بعد از جدا شدن از دانشگاه تورنتو به رشد و توسعه ادامه داد و در کمتر از 50 سال سومین دانشگاه بزرگ | دانشگاه یورک(York University) نسبتاً جدیدالتأسیس است. در ابتدا این دانشگاه بخشی از دانشگاه تورنتو بود و در سال 1959، مستقل شد. با وجود این، تا چند سال تابع دانشگاه تورنتو بود و دانشجویان دانشگاه(کالج) یورک دانشنامه خود را از دانشگاه تورنتو دریافت می‌داشتند. این گروه کوچک دانشگاهی بعد از جدا شدن از دانشگاه تورنتو به رشد و توسعه ادامه داد و در کمتر از 50 سال سومین دانشگاه بزرگ کانادا از نظر تعداد استاد و دانشجو شده است. در تاریخ 13 ماه می 2010، دانشکده هنرهای آزاد و مطالعات حرفه‌ای دانشگاه یورک در گزارشی به سنای دانشگاه پیشنهاد کرد آموزش زبان فارسی به رشته های دپارتمان زبان، ادبیات و زبان‌شناسی افزوده شود. | ||
در دانشکده زبان دانشگاه یورک زبان‌های عربی، | در دانشکده زبان دانشگاه یورک زبان‌های عربی، [[زبان چینی|چینی]]، آلمانی، یونانی کلاسیک، یونانی مدرن، عبری، هندی، ایتالیایی، کرئول جامائیکی، [[ژاپن|ژاپنی]]، کره‌ای، لاتین، پرتقالی، [[زبان روسی|روسی]]، اسپانیایی، سواحلی، تامیل و ییدیش آموزش داده می شود. واحدها و دروس زبان فارسی این دانشکده به شرح زیر است: | ||
==== زبان فارسی مقدماتی ==== | |||
این درس به آموزش فارسی امروزی ورایج اختصاص دارد و به دانشجویانی ارائه می‌شود که هیچ آشنایی با این زبان نداشته باشند. هدف آن نیز گسترش مهارت و توان پایه‌ای شنیداری، گفتاری، خواندن و نوشتن ابتدایی به زبان فارسی است. کسانی که با زبان فارسی آشنایی دارند، نمی‌توانند در کلاس‌های این درس ثبت‌نام کنند. زبان تدریس انگلیسی و فارسی است. | |||
==== ادبیات و فرهنگ فارسی ==== | |||
این درس به بررسی فرایند تاریخی، فرهنگی و اجتماعی می‌پردازد که فرهنگ و تمدن ایرانی را شکل داده است و از پارس باستان تا ایران کنونی را مورد توجه قرار می‌دهد. در این درس ترجمان ادبیات فارسی مطالعه و تجزیه و تحلیل می‌شود. متون درسی با توجه به زمینه‌های تاریخی، اجتماعی و سیاسی زمان مطالعه و تدریس می شوند تا بدین وسیله تاریخ ایران و چگونگی پدید آمدن فرهنگ به درستی بررسی شود. زبان تدریس این درس انگلیسی است و دکتر خاطره شیبانی از استادان برجسته این درس می‌باشند.<ref>York University. (2013). Department of Language, Literature and Linguistics. retrieved from http://www.yorku.com/web/index.htm</ref> | |||
=== [[دانشگاه سیمون فریزر،کانادا|دانشگاه سیمون فریزر | === [[دانشگاه سیمون فریزر،کانادا|دانشگاه سیمون فریزر شهر ونکوور]] === | ||
مؤسسه کارآموزی زبان در دانشگاه سیمون فریزر | مؤسسه کارآموزی زبان در [[دانشگاه سیمون فریزر،کانادا|دانشگاه سیمون فریزر]](Language Training Institute in Simon Fraser University). در این موسسه زبان‌های مهم دنیا(مانند [[زبان چینی|چینی]]، [[زبان ژاپنی|ژاپنی]]، یونانی) به علاقه‌مندان آموزش داده می شود. دو درس در زمینه زبان فارسی نیز در این موسسه ارائه می‌شود. این دروس عبارت‌اند از: | ||
==== مقدمه‌ای بر فارسی 1(3 واحد) ==== | |||
در این کلاس الفبای فارسی همراه با واژه‌شناسی، ساخت‌شناسی و نحوشناسی(روش و نظم کلمات و ارتباط آن ها با هم در یک جمله) آموزش داده می‌شود. دانشجویان خواندن و نوشتن مقدماتی را فرا می‌گیرند و می‌توانند جملات ساده را ترجمه کنند. در این درس از مراجع فرهنگ و تاریخ فارسی به منظور کمک در یادگیری زبان استفاده می‌شود. | |||
==== مقدمه‌ای بر فارسی 2(سه واحد) ==== | |||
هدف اصلی این واحد بالا بردن توانایی دانشجو در خواندن متون ساده، نگارش و مهارت مکالمه می‌باشد. در این کلاس تلاش می‌شود تعداد واژه‌های فارسی فراگرفته شده توسط دانشجویان افزایش یابد، خواندن متون پیچیده، درک متون ادبی و گفتگوی فارسی برای آنان آسان شود. این امر با یادگیری مهارت‌هایی مانند تندخوانی، یادداشت‌برداری و تفسیر متون میسر می‌گردد. این واحد بر یادگیری دستور زبان و لغات فارسی تأکید اساسی دارد.<ref>Simon Fraser University. (2013). Language Training Institute in Simon Fraser University. retrieved from http://www.sfu.ca</ref> | |||
=== [[دپارتمان ایران شناسی دانشگاه تورنتو کانادا|دانشگاه تورنتو | === [[دپارتمان ایران شناسی دانشگاه تورنتو کانادا|دانشگاه تورنتو شهر تورنتو]] === | ||
دانشگاه تورنتو یکی از پربارترین و غنی‌ترین برنامه‌های ایران‌شناسی و فارسی‌شناسی را دارد. در تاریخ یکم جولای 1996، سازمان‌های مجزای مطالعات خاور نزدیک، مطالعات خاورمیانه و مطالعات اسلامی ادغام و سازمان خاور نزدیک و میانه تشکیل شد. در این سازمان دروس زبان فارسی فراوان و گوناگون است. علاوه بر دورس زبان فارسی، دانشجویان می‌توانند درباره تاریخ ایران (تاریخ گذشته و معاصر)، سیاست، و ادیان ایران باستان مطالعه و تحصیل کنند. مهم‌ترین دروس مقطع کارشناسی عبارت‌اند از: | دانشگاه تورنتو(University of Toronto) یکی از پربارترین و غنی‌ترین برنامه‌های ایران‌شناسی و فارسی‌شناسی را دارد. در تاریخ یکم جولای 1996، سازمان‌های مجزای مطالعات خاور نزدیک، مطالعات خاورمیانه و مطالعات اسلامی ادغام و سازمان خاور نزدیک و میانه تشکیل شد. در این سازمان دروس زبان فارسی فراوان و گوناگون است. علاوه بر دورس زبان فارسی، دانشجویان می‌توانند درباره تاریخ ایران(تاریخ گذشته و معاصر)، سیاست، و ادیان ایران باستان مطالعه و تحصیل کنند. مهم‌ترین دروس مقطع کارشناسی عبارت‌اند از: | ||
==== فارسی مقدماتی ==== | |||
زبان فارسی یکی از شاخه‌های زبان‌های هند و اروپایی، زبان رسمی ایران و تاجیکستان و یکی از دو زبان رسمی [[افغانستان]] است. به همین دلیل زبان فارسی در این دانشگاه مورد توجه قرار گرفته است. روش تدریس عملی است و هدف آن تسلط سریع بر مقدمات دستور زبان و کسب توانایی خواندن و نوشتن و سخن گفتن روان در سطح ابتدایی است. این درس ضمناً پایه درس زبان فارسی کلاسیک می‌باشد. | |||
فارسی متوسط | ==== فارسی متوسط ==== | ||
این درس شامل قرائت، تجزیه و تحلیل دستور زبان و برگردان گزیده‌هایی از نثر فارسی معاصر در سطح متوسط است. این درس دانشجویان را برای درس‌های ادبیات فارسی کلاسیک و ادبیات فارسی معاصر آماده می‌سازد. | |||
==== ادبیات کلاسیک فارسی ==== | |||
ادبیات فارسی، شعر فارسی سده‌های 15-10 میلادی برپایه گزیده‌هایی از رودکی، نظامی، سعدی، مولانا، حافظ و شاهنامه فردوسی در این واحد درسی بررسی و تدریس می‌شود. | |||
==== شعر مدرن فارسی ==== | |||
نگرشی به اشعار و آثار مدرن شعر فارسی است. | |||
==== نثر مدرن فارسی ==== | |||
آثار گوناگون نثر جدید و متن‌های گوناگون نثر فارسی بررسی می‌شود. | |||
==== تحول تاریخی زبان فارسی ==== | |||
تحول فارسی کهن(551 پیش از میلاد) تا زمان فارسی میانی(331 پیش از میلاد) تا فارسی مدرن(سده‌های هفتم میلادی) مطرح و بررسی می‌شود. بحث و گفتگو برپایه متن‌هایی از تاریخ‌دانان، زبان‌شناسان، و دستور زبان‌شناسانی انجام می شود که زبان را نظامی می‌انگارند که بر اثر عوامل درونی و برونی(چون عوامل سیاسی، دینی و مذهبی، مهاجرتی، دادوستدی، و غیره) تغییر می‌یابد. این درس یک سال در میان ارائه می‌شود. | |||
لازم به ذکر است که در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دروس فارسی مقدماتی، فارسی متوسط، و ادبیات کلاسیک ارائه می‌شود. | لازم به ذکر است که در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دروس فارسی مقدماتی، فارسی متوسط، و ادبیات کلاسیک ارائه می‌شود. | ||
==== ادبیات کلاسیک ==== | |||
بررسی ادبیات فارسی کلاسیک از آغاز پیدایش زبان ادبی فارسی نوین در قرن 10 تا قرن 15 میلادی برپایه متون برگزیده در این درس ارائه می‌شود. از آنجا که شعر نقش برجسته‌تری در ادبیات سده‌های میانی دارد، اشعار شاعرانی چون رودکی، فرودسی، خاقانی، نظامی، سعدی، مولوی، حافظ و جامی مطالعه می‌شود. دانشجویان با خط فارسی، نثر فارسی و تجزیه و تحلیل علم معانی بیان آشنا می‌شوند. متونی از نثر فارسی مطالعه می‌شود و در مورد نقدهای ادبی سده‌های میانی و زندگی‌نامه شاعران(نظامی عروضی، دولت‌شاه، تذکره الشعرا)گفتگو می شود. | |||
==== ادبیات فارسی، پند و اخلاق در سده‌های میانی ==== | |||
بررسی ادبیات سده‌های میانی در باب کشورداری، اخلاق و ادب در ادبیات کهن فارسی در این درس مطرح می‌گردد. ادبیات اخلاق و ادب فارسی منبع مهمی برای درک دیدگاه‌های سیاسی و اجتماعی اسلامی در قرون وسطی(سده‌های میانی) است، لذا پیشینه‌های هندی - ایرانی و عربی این ادبیات مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد و زمینه‌ها و شرایط سیاسی بررسی می‌شود که در آن این متن‌ها توسط افراد به نگارش درآمده است. متن‌های مورد بررسی عبارت‌اند از: گزیده‌هایی از قابوسنامه کیکاوس، سیاست‌نامه نظام الملک، اخلاق ناصری خواجه نصیرالدین طوسی، اخلاق مشیری حسین واعظ کاشفی و سلوک الملوک خونجی. رساله‌های فارسی در باب اخلاقیات صوفی که مفهوم جوانمردی و فتوت را مطرح می‌کنند(چون فتوت‌نامه سلطانی کاشفی) نیز مورد بحث قرار می‌گیرد. | |||
==== شعر عرفانی فارسی ==== | |||
مقدمه‌ای بر تصویرها و سمبل‌های شاعرانه تصوف فارسی با قرائت گزینه‌هایی از شاعران عرفانی بزرگ قرن‌های 15-11 میلادی(چون سنائی، عطار، مولوی و جامی) ارائه می‌شود. برحسب علایق دانشجویان ممکن است سمیناری تشکیل شود که به بررسی یکی از این چهره‌ها به طور خاص بپردازد. علاوه‌بر قرائت متن‌های فارسی، آثار هنری کوربن، هلموت ریتر و آن ماری شیمل در تفسیر آیین عرفان و خداشناسی صوفیان مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. | |||
==== مثنوی مولوی ==== | |||
نقد و تجزیه و تحلیل گزیده‌هایی از مثنوی معنوی جلال الدین مولوی ارائه می‌شود. بی‌تردید مولوی بزرگ‌ترین شاعر اسلامی عرفانی است و شاهکار او در جهان فارسی‌گرای قرون وسطی موقعیت یک اثر متعارف و در حد یک «قرآن به زبان فارسی» را کسب کرده بود. متون مثنوی در چهارچوب آیین‌های عرفانی اسلامی، علم تفسیر و تعبیر کتب مقدس، تفسیر باطنی قرآن، و ادبیات شاعرانه تصوف یا صوفیگرایی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. همه متن‌ها در اصل به زبان فارسی است. دانشجویان دین‌های مشابه که با فارسی آشنایی ندارند، می‌توانند با استفاده از ترجمه انگلیسی این متون، فراگیری متون ثانوی و اضافاتی که به آن ها داده می‌شود و با شرکت در بحث‌های سمینار از این درس بهره گیرند. همه متن‌ها برگرفته از ترجمه نیکلسون همرا ه با یادداشت‌های مترجم می‌باشد. | |||
==== اسطوره فارسی، افسانه‌های اسلامی و تمثیل‌های عرفانی ==== | |||
موضوع این درس بررسی چگونگی استفاده تمثیلی از مایه‌های جهان‌شناسی زرتشتی و تاریخ حماسی فارسی در آثار حکیمان و فیلسوفان و شاعران فارسی– اسلامی(چون ابن‌سینا، سهروردی و عطار) است. هدف از آن نمایان ساختن مفاهیم عرفانی و خداشناسانه اسلامی در این متون است. این درس شامل بحث درباره برخی داستان‌های شاهنامه، افسانه‌های قرآنی، آیین‌های جهان‌شناسانه اسلامی و تصوف می‌باشد. متن‌های اصلی مورد مطالعه رساله‌های فارسی سهروردی است. دانستن زبان فارسی برای حضور در این کلاس‌ها الزامی است. دانشجویانی که مطالعاتی در زبان عربی و یا عرفان اسلامی دارند، می‌توانند در کلاس‌ها شرکت کنند؛ زیرا این آثار در نسخه‌های چاپی فارسی- انگلیسی نیز در دسترس می‌باشد.<ref>Toronto University. (2013). Islamic and Middle Eastern Studies. http://www.utoronto.com</ref> | |||
=== [[موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل کانادا|دانشگاه مک گیل (McGill University) شهر مونترال]] | === دانشگاه مک گیل === | ||
[[موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل کانادا|مؤسسه مطالعات اسلامی در]] [[موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل کانادا|دانشگاه مک گیل(McGill University) شهر مونترال]] در چهار سطح برای دانشجویانی که هیچ‌گونه اطلاعاتی درباره زبان فارسی ندارند و یا دانشجویانی که اطلاعات محدودی دارند، دوره‌های زبان فارسی برگزار می‌کند. این کلاس‌ها در دو سطح کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه می‌شوند. مهم‌ترین دروسی که در این مؤسسه ارائه می‌شود عبارت‌اند از: | |||
==== ادبیات فارسی ==== | |||
در این درس به بررسی ادبیاتی که در جهان فارسی زبان از میانه سده دهم تا پایان دهه بیستم پدید آمده است، می‌پردازند. همچنین، متون بسیاری از اشعار و نثرها، مورد مطالعه و ترجمه قرار می‌گیرند. | |||
==== فارسی مقدماتی ==== | |||
در سال اول، دانشجویان را هر دو بخش «فارسی مقدماتی» با دستور زبان و واژگان پایه به منظور توانایی در برقراری ارتباط با زبان فارسی آشنا می‌شوند. در پایان این دوره، دانش‌آموزان قادر به درک، خواندن، نوشتن و گفتن جملات ساده به زبان فارسی می‌باشند. علاوه‌بر این، آن ها تا حدی با فرهنگ و آداب و رسوم ایران آشنا خواهند شد. | |||
==== فارسی میانه ==== | |||
در این دوره دانشجویان به بحث و بررسی متون مختلف زبان فارسی می‌پردازند. به ویژه دو مهارت خواندن و نوشتن زبان آموزان در این دوره تقویت می‌شود. همچنین از طریق بحث‌های کلاسی و سخنرانی‌های فردی مهارت شنیداری و گفتاری آن ها ارتقا می‌یابد. | |||
==== فارسی پیشرفته ==== | |||
پس موفقیت در گذراندن دوره میانه، این دوره با هدف آشنا کردن دانش‌آموزان با فضای ادبیات فارسی کلاسیک برگزار می‌شود. <ref>McGill University. (2013). Institute of Islamic Studies. retrieved from https://www.mcgill.ca</ref> | |||
=== دانشگاه آلبرتا | === دانشگاه [[استان آلبرتای کانادا|آلبرتا]] شهر ادمونتون === | ||
در گذشته دانشگاه آلبرتا در چهارچوب دانشکده علوم انسانی و دپارتمان زبان‌های مدرن و مطالعات فرهنگی، درس زبان فارسی ارائه می‌داد. این دروس عبارت بودند از: فارسی مقدماتی 1 و 2، فارسی متوسط 1 و 2. | در گذشته دانشگاه [[استان آلبرتای کانادا|آلبرتا]](University of Alberta) در چهارچوب دانشکده علوم انسانی و دپارتمان زبان‌های مدرن و مطالعات فرهنگی، درس زبان فارسی ارائه می‌داد. این دروس عبارت بودند از: فارسی مقدماتی 1 و 2، فارسی متوسط 1 و 2. | ||
=== دانشگاه بریتیش کلمبیا (University of British Columbia) شهر | === دانشگاه [[استان بریتیش کلمبیای کانادا|بریتیش کلمبیا]] === | ||
مرکز زبان‌های دانشگاه [[استان بریتیش کلمبیای کانادا|بریتیش کلمبیا]](University of British Columbia) شهر ونکور، آموزش 21 زبان را ارائه می‌کند. زبان فارسی نیز یکی از این زبان‌ها است که به صورت آزاد ارائه می‌شود و واحد درسی ندارند. در این دوره دروس زیر ارائه می‌شود: فارسی مقدماتی 1و 2، که این درس بر عوامل ضروری و مؤثر در ارتباطات، خواندن و نوشتن فارسی تکیه دارد. | |||
=== دانشگاه کارلتون | === دانشگاه کارلتون === | ||
در | در دانشگاه کارلتون(Carleton University) شهر اتاوا، تدریس زبان فارسی به صورت غیررسمی از سال 2010 آغاز شده است. دروسی که در این برنامه ارائه می‌شوند، عبارت‌اند از: فارسی مقدماتی و فارسی متوسط. هریک از این دروس بر جنبه مکالمه و نوشتن زبان فارسی تأکید دارند. | ||
===[[زبان فارسی در مدارس کانادا|وضعیت زبان فارسی در مدارس]]=== | ===[[زبان فارسی در مدارس کانادا|وضعیت زبان فارسی در مدارس]]=== | ||
====آموزش زبان فارسی در مدارس ایرانی- کانادایی==== | |||
==== آموزش زبان فارسی در مدارس ایرانی- کانادایی ==== | |||
منظور از مدارس ایرانی مدارسی است که هزینه آن ها به عهده دولت کانادا نیست. این مدارس خود به دو دسته مدارس رسمی و مدارس غیررسمی تقسیم می‌شوند. | منظور از مدارس ایرانی مدارسی است که هزینه آن ها به عهده دولت کانادا نیست. این مدارس خود به دو دسته مدارس رسمی و مدارس غیررسمی تقسیم می‌شوند. | ||
=====مدارس رسمی===== | |||
==== مدارس رسمی ==== | در این کشور سه مدرسه رسمی(دو مدرسه در تورنتو و یک مدرسه در مونترال) وجود دارد. یک مدرسه نیمه‌رسمی نیز در محل فرهنگسرای ایران در اوتاوا دایر بوده است. این مدارس مورد تأیید اداره کل مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش هستند و کتاب‌های درسی و برنامه تحصیلی آن ها توسط وزارت آموزش و پرورش اشاره تعیین و تامین می‌شود. | ||
در این کشور سه مدرسه رسمی (دو مدرسه در تورنتو و یک مدرسه در مونترال) وجود دارد. یک مدرسه نیمه‌رسمی نیز در محل فرهنگسرای ایران در اوتاوا دایر بوده است. این مدارس مورد تأیید اداره کل مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش هستند و کتاب‌های درسی و برنامه تحصیلی آن ها توسط وزارت آموزش و پرورش اشاره تعیین و تامین می‌شود. | |||
تقریباً تمامی درس‌های مدارس ایران در مدارس خارج از کشور نیز تدریس می‌شود و متون و کتب درسی مشابه مدارس داخلی است. تعداد روزها و ساعات تدریس نیز باید به اندازه مدارس داخل کشور باشد. این برنامه تنها در شرایط خاص قابل تغییر است. | تقریباً تمامی درس‌های مدارس ایران در مدارس خارج از کشور نیز تدریس می‌شود و متون و کتب درسی مشابه مدارس داخلی است. تعداد روزها و ساعات تدریس نیز باید به اندازه مدارس داخل کشور باشد. این برنامه تنها در شرایط خاص قابل تغییر است. | ||
=====مدارس غیررسمی===== | |||
==== مدارس غیررسمی ==== | |||
مدارسی هستند که با نظر مؤسسان و اولیای دانش‌آموزان راه‌اندازی و اداره می‌شوند. در برنامه ریزی درسی این مدارس تلاش می شود دانش‌آموزان از امکانات تحصیلی محل زندگی خود و زبان رسمی و اداری کشور میزبان بی‌بهره نمانند. این مدارس مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش نیستند، زیرا برنامه ریزی آموزشی، ساعات تدریس و منابع آموزش در آن ها توسط وزارت آموزش و پرورش تعیین نشده است. روزها و ساعات کلاس درس به گونه‌ای تنظیم می‌شود که دانش‌آموزان به راحتی بتوانند در مدارس کشور میزبان حاضر شوند. دانش‌آموزان مدارس غیررسمی می‌توانند در امتحانات پایان سال مدارس مورد تایید وزارت آموزش و پرورش به عنوان داوطلب آزاد شرکت کنند. در صورت قبولی نیز می‌توانند در مدارس داخل کشور به تحصیل ادامه دهند. مدارس غیررسمی را می توان به دو دسته کوچک‌تر تقسیم کرد: | مدارسی هستند که با نظر مؤسسان و اولیای دانش‌آموزان راه‌اندازی و اداره می‌شوند. در برنامه ریزی درسی این مدارس تلاش می شود دانش‌آموزان از امکانات تحصیلی محل زندگی خود و زبان رسمی و اداری کشور میزبان بی‌بهره نمانند. این مدارس مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش نیستند، زیرا برنامه ریزی آموزشی، ساعات تدریس و منابع آموزش در آن ها توسط وزارت آموزش و پرورش تعیین نشده است. روزها و ساعات کلاس درس به گونه‌ای تنظیم می‌شود که دانش‌آموزان به راحتی بتوانند در مدارس کشور میزبان حاضر شوند. دانش‌آموزان مدارس غیررسمی می‌توانند در امتحانات پایان سال مدارس مورد تایید وزارت آموزش و پرورش به عنوان داوطلب آزاد شرکت کنند. در صورت قبولی نیز می‌توانند در مدارس داخل کشور به تحصیل ادامه دهند. مدارس غیررسمی را می توان به دو دسته کوچک‌تر تقسیم کرد: | ||
ـ مدارسی که در آن ها اولیا و موسسان تلاش می‌کنند از کتاب‌ها و منابع درسی مدارس رسمی ایرانی استفاده کنند. در این مدارس، علاوه‌بر موضوعات و مطالب جامعه | ـ مدارسی که در آن ها اولیا و موسسان تلاش می‌کنند از کتاب‌ها و منابع درسی مدارس رسمی ایرانی استفاده کنند. در این مدارس، علاوه‌بر موضوعات و مطالب جامعه میزبان، کتاب‌ها ومطالب درسی داخل کشور نیز آموزش داده می شود. | ||
ـ مدارسی که در آن ها صرفاً زبان فارسی و مختصری از فرهنگ و تمدن ایرانی تدریس می‌شود، ولی از کتاب‌ها و متون درسی ایران به عنوان منابع آموزش استفاده نمی‌شود. | ـ مدارسی که در آن ها صرفاً زبان فارسی و مختصری از فرهنگ و تمدن ایرانی تدریس می‌شود، ولی از کتاب‌ها و متون درسی ایران به عنوان منابع آموزش استفاده نمی‌شود. | ||
علاوه بر مدارس رسمی و غیررسمی، در بسیاری از شهرها گروه‌های کوچک و حتی برخی | === وضعیت آموزش [[زبان فارسی در مدارس کانادا|زبان فارسی در مدارس کانادایی]] === | ||
همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، دولت برای جذب مهاجران بیشتر با طرح موضوع تنوع فرهنگ‌ها به زبان و فرهنگ دیگر کشورها احترام می‌گذارد. چنانچه در مدارس تعداد داوطلبان فراگیری زبانی خاص به حد نصاب برسد، کلاس آموزش آن زبان با هزینه دولت تشکیل می‌شود. بنابراین، تعدادی از فرزندان ایرانیان مهاجر(نسل دوم) در مدارس کانادایی در حال فراگیری زبان فارسی هستند. | |||
علاوه بر مدارس رسمی و غیررسمی، در بسیاری از شهرها گروه‌های کوچک و حتی برخی [[نهاد خانواده کانادا|خانواده]]<nowiki/>ها به طور انفرادی کلاس‌های آموزش زبان فارسی برگزار می‌کنند. این گونه آموزش‌ها غیرانتفاعی است و دولت ایران هیچ‌گونه حمایت مالی از آن ها به عمل نمی‌آورد و یا وسایل کمک آموزشی در اختیار آنان قرار نمی‌دهد. حتی از تعداد این مدارس و آدرس اغلب آن ها اطلاع دقیقی در دست نیست.<ref name=":02">لاریجانی, ف. (1381). زبان و مردم [[کانادا]] و جایگاه [[زبان فارسی در مدارس کانادا|زبان فارسی در این کشور]]. مجموعه مطالعات رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، سفارت ایران در [[کانادا]].</ref> <ref>لاریجانی، فاضل(1395). جامعه و فرهنگ [[کانادا]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی]، </ref><ref>[[ایرانیان مقیم کانادا]]. (1391). اداره کل امور فرهنگی ایرانیان خارج از کشور. تهران: [https://alhoda.ir موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی].</ref> | |||
==نیز نگاه کنید به== | ==نیز نگاه کنید به== | ||
*[[نظام آموزش، تحقیقات و فناوری کانادا]] | *[[نظام آموزش، تحقیقات و فناوری کانادا]] | ||
*[[ایران شناسی در کانادا]] | *[[ایران شناسی در کانادا]] | ||
==کتابشناسی== | ==کتابشناسی== | ||
نسخهٔ ۱۷ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۱۰
دانشگاه کنکوردیا - مونترال
مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه کنکوردیا(concordia university) یکی از چهار مرکز تحقیقات جدیدی است که توسط شورای دانشکده هنر و علوم این دانشگاه در اوایل سال 1384 ایجاد شد. این دانشگاه یکی از ده‌ها مرکز آموزش عالی در سراسر دنیا است که در زمینه مطالعات ایران‌شناسی به صورت جدی فعال است. هدف این مرکز افزایش پژوهش‌های مشترک و ایجاد فرصت‌های آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد در رشته ایران‌شناسی است. گروه مطالعات ایران‌شناسی از گروه‌های ادیان، جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی کلاسیک، زبان معاصر و زبان‌شناسی تشکیل شده است. مدیریت این مرکز به عهده دکتر ریچارد فولتز(Richard Foltz) می‌باشد.
مهم‌ترین اهداف این مرکز عبارت‌اند از: ایجاد فضای فیزیکی، اعطای بورس‌های تحصیلی، برگزاری سخنرانی‌های عمومی توسط پژوهشگران و ترویج فرهنگ ایرانی. به تازگی، این دانشگاه عضو انجمن بین المللی مطالعات ایران شده است. انجمن پیش گفته یک سازمان غیردولتی و غیرسیاسی است که به دنبال ارتقای استانداردهای بورس تحصیلی و حمایت از مبادلات در میان اعضای آن است. درس‌هایی که در این مرکز ارائه می‌شود به شرح زیرند:
ادبیات فارسی کلاسیک(3 واحد)
شامل برگزیده‌ای از شعر و نثر فارسی از آغاز فارسی کلاسیک تا قرن نوزده است. این دروس دانشجویان را با زبان، اندیشه فرهنگ وتمدن ایران آشنا می‌سازد.
رومی و مثنوی(3 واحد)
این دروس به تفحصی در عرفان اسلامی براساس شاهکار عرفان فارسی، یعنی مثنوی جلال‌الدین رومی، اختصاص دارد. دیدگاه‌های تصوف، دکترین یا آیین اسلامی و عرفان مقایسه‌ای در قرائت این آثار بررسی می‌شود. در این درس از ترجمه متون استفاده می‌شود و فارسی‌زبانان تشویق می‌شوند به متون اصلی فارسی مراجعه کنند.
تدریس واحدهای پیش گفته در مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه کنکوردیا برعهده استادان برجسته زیر می باشد:
دکتر لیندا کلارک(Linda Clark) از دپارتمان ادیان که در زمینه تحقیقاتیِ زبان و ادبیات فارسی، شیعه، عرفان، حقوق اسلامی، مطالعات زنان و نظایر آن فعالیت می‌کند.
پروفسور مارک هیل(Mark Hill) از سازمان زبان‌شناسی، زبان‌های مدرن و کلاسیک که در زمینه‌های تحقیقاتیِ زبان‌های قدیمی ایرانی، زبان‌شناسی تطبیقی هندی و اروپایی فعالیت می‌کند.
مانیا سعدی نژاد که در زمینه زبان ایران باستان و اسطوره شناسی، هنر ایرانی و نظایر آن به مطالعه و تدریس می‌پردازد.[۱]
دپارتمان زبان، ادبیات و زبان‌شناسیِ دانشگاه یورک شهر تورنتو
دانشگاه یورک(York University) نسبتاً جدیدالتأسیس است. در ابتدا این دانشگاه بخشی از دانشگاه تورنتو بود و در سال 1959، مستقل شد. با وجود این، تا چند سال تابع دانشگاه تورنتو بود و دانشجویان دانشگاه(کالج) یورک دانشنامه خود را از دانشگاه تورنتو دریافت می‌داشتند. این گروه کوچک دانشگاهی بعد از جدا شدن از دانشگاه تورنتو به رشد و توسعه ادامه داد و در کمتر از 50 سال سومین دانشگاه بزرگ کانادا از نظر تعداد استاد و دانشجو شده است. در تاریخ 13 ماه می 2010، دانشکده هنرهای آزاد و مطالعات حرفه‌ای دانشگاه یورک در گزارشی به سنای دانشگاه پیشنهاد کرد آموزش زبان فارسی به رشته های دپارتمان زبان، ادبیات و زبان‌شناسی افزوده شود.
در دانشکده زبان دانشگاه یورک زبان‌های عربی، چینی، آلمانی، یونانی کلاسیک، یونانی مدرن، عبری، هندی، ایتالیایی، کرئول جامائیکی، ژاپنی، کره‌ای، لاتین، پرتقالی، روسی، اسپانیایی، سواحلی، تامیل و ییدیش آموزش داده می شود. واحدها و دروس زبان فارسی این دانشکده به شرح زیر است:
زبان فارسی مقدماتی
این درس به آموزش فارسی امروزی ورایج اختصاص دارد و به دانشجویانی ارائه می‌شود که هیچ آشنایی با این زبان نداشته باشند. هدف آن نیز گسترش مهارت و توان پایه‌ای شنیداری، گفتاری، خواندن و نوشتن ابتدایی به زبان فارسی است. کسانی که با زبان فارسی آشنایی دارند، نمی‌توانند در کلاس‌های این درس ثبت‌نام کنند. زبان تدریس انگلیسی و فارسی است.
ادبیات و فرهنگ فارسی
این درس به بررسی فرایند تاریخی، فرهنگی و اجتماعی می‌پردازد که فرهنگ و تمدن ایرانی را شکل داده است و از پارس باستان تا ایران کنونی را مورد توجه قرار می‌دهد. در این درس ترجمان ادبیات فارسی مطالعه و تجزیه و تحلیل می‌شود. متون درسی با توجه به زمینه‌های تاریخی، اجتماعی و سیاسی زمان مطالعه و تدریس می شوند تا بدین وسیله تاریخ ایران و چگونگی پدید آمدن فرهنگ به درستی بررسی شود. زبان تدریس این درس انگلیسی است و دکتر خاطره شیبانی از استادان برجسته این درس می‌باشند.[۲]
دانشگاه سیمون فریزر شهر ونکوور
مؤسسه کارآموزی زبان در دانشگاه سیمون فریزر(Language Training Institute in Simon Fraser University). در این موسسه زبان‌های مهم دنیا(مانند چینی، ژاپنی، یونانی) به علاقه‌مندان آموزش داده می شود. دو درس در زمینه زبان فارسی نیز در این موسسه ارائه می‌شود. این دروس عبارت‌اند از:
مقدمه‌ای بر فارسی 1(3 واحد)
در این کلاس الفبای فارسی همراه با واژه‌شناسی، ساخت‌شناسی و نحوشناسی(روش و نظم کلمات و ارتباط آن ها با هم در یک جمله) آموزش داده می‌شود. دانشجویان خواندن و نوشتن مقدماتی را فرا می‌گیرند و می‌توانند جملات ساده را ترجمه کنند. در این درس از مراجع فرهنگ و تاریخ فارسی به منظور کمک در یادگیری زبان استفاده می‌شود.
مقدمه‌ای بر فارسی 2(سه واحد)
هدف اصلی این واحد بالا بردن توانایی دانشجو در خواندن متون ساده، نگارش و مهارت مکالمه می‌باشد. در این کلاس تلاش می‌شود تعداد واژه‌های فارسی فراگرفته شده توسط دانشجویان افزایش یابد، خواندن متون پیچیده، درک متون ادبی و گفتگوی فارسی برای آنان آسان شود. این امر با یادگیری مهارت‌هایی مانند تندخوانی، یادداشت‌برداری و تفسیر متون میسر می‌گردد. این واحد بر یادگیری دستور زبان و لغات فارسی تأکید اساسی دارد.[۳]
دانشگاه تورنتو شهر تورنتو
دانشگاه تورنتو(University of Toronto) یکی از پربارترین و غنی‌ترین برنامه‌های ایران‌شناسی و فارسی‌شناسی را دارد. در تاریخ یکم جولای 1996، سازمان‌های مجزای مطالعات خاور نزدیک، مطالعات خاورمیانه و مطالعات اسلامی ادغام و سازمان خاور نزدیک و میانه تشکیل شد. در این سازمان دروس زبان فارسی فراوان و گوناگون است. علاوه بر دورس زبان فارسی، دانشجویان می‌توانند درباره تاریخ ایران(تاریخ گذشته و معاصر)، سیاست، و ادیان ایران باستان مطالعه و تحصیل کنند. مهم‌ترین دروس مقطع کارشناسی عبارت‌اند از:
فارسی مقدماتی
زبان فارسی یکی از شاخه‌های زبان‌های هند و اروپایی، زبان رسمی ایران و تاجیکستان و یکی از دو زبان رسمی افغانستان است. به همین دلیل زبان فارسی در این دانشگاه مورد توجه قرار گرفته است. روش تدریس عملی است و هدف آن تسلط سریع بر مقدمات دستور زبان و کسب توانایی خواندن و نوشتن و سخن گفتن روان در سطح ابتدایی است. این درس ضمناً پایه درس زبان فارسی کلاسیک می‌باشد.
فارسی متوسط
این درس شامل قرائت، تجزیه و تحلیل دستور زبان و برگردان گزیده‌هایی از نثر فارسی معاصر در سطح متوسط است. این درس دانشجویان را برای درس‌های ادبیات فارسی کلاسیک و ادبیات فارسی معاصر آماده می‌سازد.
ادبیات کلاسیک فارسی
ادبیات فارسی، شعر فارسی سده‌های 15-10 میلادی برپایه گزیده‌هایی از رودکی، نظامی، سعدی، مولانا، حافظ و شاهنامه فردوسی در این واحد درسی بررسی و تدریس می‌شود.
شعر مدرن فارسی
نگرشی به اشعار و آثار مدرن شعر فارسی است.
نثر مدرن فارسی
آثار گوناگون نثر جدید و متن‌های گوناگون نثر فارسی بررسی می‌شود.
تحول تاریخی زبان فارسی
تحول فارسی کهن(551 پیش از میلاد) تا زمان فارسی میانی(331 پیش از میلاد) تا فارسی مدرن(سده‌های هفتم میلادی) مطرح و بررسی می‌شود. بحث و گفتگو برپایه متن‌هایی از تاریخ‌دانان، زبان‌شناسان، و دستور زبان‌شناسانی انجام می شود که زبان را نظامی می‌انگارند که بر اثر عوامل درونی و برونی(چون عوامل سیاسی، دینی و مذهبی، مهاجرتی، دادوستدی، و غیره) تغییر می‌یابد. این درس یک سال در میان ارائه می‌شود.
لازم به ذکر است که در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دروس فارسی مقدماتی، فارسی متوسط، و ادبیات کلاسیک ارائه می‌شود.
ادبیات کلاسیک
بررسی ادبیات فارسی کلاسیک از آغاز پیدایش زبان ادبی فارسی نوین در قرن 10 تا قرن 15 میلادی برپایه متون برگزیده در این درس ارائه می‌شود. از آنجا که شعر نقش برجسته‌تری در ادبیات سده‌های میانی دارد، اشعار شاعرانی چون رودکی، فرودسی، خاقانی، نظامی، سعدی، مولوی، حافظ و جامی مطالعه می‌شود. دانشجویان با خط فارسی، نثر فارسی و تجزیه و تحلیل علم معانی بیان آشنا می‌شوند. متونی از نثر فارسی مطالعه می‌شود و در مورد نقدهای ادبی سده‌های میانی و زندگی‌نامه شاعران(نظامی عروضی، دولت‌شاه، تذکره الشعرا)گفتگو می شود.
ادبیات فارسی، پند و اخلاق در سده‌های میانی
بررسی ادبیات سده‌های میانی در باب کشورداری، اخلاق و ادب در ادبیات کهن فارسی در این درس مطرح می‌گردد. ادبیات اخلاق و ادب فارسی منبع مهمی برای درک دیدگاه‌های سیاسی و اجتماعی اسلامی در قرون وسطی(سده‌های میانی) است، لذا پیشینه‌های هندی - ایرانی و عربی این ادبیات مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد و زمینه‌ها و شرایط سیاسی بررسی می‌شود که در آن این متن‌ها توسط افراد به نگارش درآمده است. متن‌های مورد بررسی عبارت‌اند از: گزیده‌هایی از قابوسنامه کیکاوس، سیاست‌نامه نظام الملک، اخلاق ناصری خواجه نصیرالدین طوسی، اخلاق مشیری حسین واعظ کاشفی و سلوک الملوک خونجی. رساله‌های فارسی در باب اخلاقیات صوفی که مفهوم جوانمردی و فتوت را مطرح می‌کنند(چون فتوت‌نامه سلطانی کاشفی) نیز مورد بحث قرار می‌گیرد.
شعر عرفانی فارسی
مقدمه‌ای بر تصویرها و سمبل‌های شاعرانه تصوف فارسی با قرائت گزینه‌هایی از شاعران عرفانی بزرگ قرن‌های 15-11 میلادی(چون سنائی، عطار، مولوی و جامی) ارائه می‌شود. برحسب علایق دانشجویان ممکن است سمیناری تشکیل شود که به بررسی یکی از این چهره‌ها به طور خاص بپردازد. علاوه‌بر قرائت متن‌های فارسی، آثار هنری کوربن، هلموت ریتر و آن ماری شیمل در تفسیر آیین عرفان و خداشناسی صوفیان مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.
مثنوی مولوی
نقد و تجزیه و تحلیل گزیده‌هایی از مثنوی معنوی جلال الدین مولوی ارائه می‌شود. بی‌تردید مولوی بزرگ‌ترین شاعر اسلامی عرفانی است و شاهکار او در جهان فارسی‌گرای قرون وسطی موقعیت یک اثر متعارف و در حد یک «قرآن به زبان فارسی» را کسب کرده بود. متون مثنوی در چهارچوب آیین‌های عرفانی اسلامی، علم تفسیر و تعبیر کتب مقدس، تفسیر باطنی قرآن، و ادبیات شاعرانه تصوف یا صوفیگرایی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. همه متن‌ها در اصل به زبان فارسی است. دانشجویان دین‌های مشابه که با فارسی آشنایی ندارند، می‌توانند با استفاده از ترجمه انگلیسی این متون، فراگیری متون ثانوی و اضافاتی که به آن ها داده می‌شود و با شرکت در بحث‌های سمینار از این درس بهره گیرند. همه متن‌ها برگرفته از ترجمه نیکلسون همرا ه با یادداشت‌های مترجم می‌باشد.
اسطوره فارسی، افسانه‌های اسلامی و تمثیل‌های عرفانی
موضوع این درس بررسی چگونگی استفاده تمثیلی از مایه‌های جهان‌شناسی زرتشتی و تاریخ حماسی فارسی در آثار حکیمان و فیلسوفان و شاعران فارسی– اسلامی(چون ابن‌سینا، سهروردی و عطار) است. هدف از آن نمایان ساختن مفاهیم عرفانی و خداشناسانه اسلامی در این متون است. این درس شامل بحث درباره برخی داستان‌های شاهنامه، افسانه‌های قرآنی، آیین‌های جهان‌شناسانه اسلامی و تصوف می‌باشد. متن‌های اصلی مورد مطالعه رساله‌های فارسی سهروردی است. دانستن زبان فارسی برای حضور در این کلاس‌ها الزامی است. دانشجویانی که مطالعاتی در زبان عربی و یا عرفان اسلامی دارند، می‌توانند در کلاس‌ها شرکت کنند؛ زیرا این آثار در نسخه‌های چاپی فارسی- انگلیسی نیز در دسترس می‌باشد.[۴]
دانشگاه مک گیل
مؤسسه مطالعات اسلامی در دانشگاه مک گیل(McGill University) شهر مونترال در چهار سطح برای دانشجویانی که هیچ‌گونه اطلاعاتی درباره زبان فارسی ندارند و یا دانشجویانی که اطلاعات محدودی دارند، دوره‌های زبان فارسی برگزار می‌کند. این کلاس‌ها در دو سطح کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه می‌شوند. مهم‌ترین دروسی که در این مؤسسه ارائه می‌شود عبارت‌اند از:
ادبیات فارسی
در این درس به بررسی ادبیاتی که در جهان فارسی زبان از میانه سده دهم تا پایان دهه بیستم پدید آمده است، می‌پردازند. همچنین، متون بسیاری از اشعار و نثرها، مورد مطالعه و ترجمه قرار می‌گیرند.
فارسی مقدماتی
در سال اول، دانشجویان را هر دو بخش «فارسی مقدماتی» با دستور زبان و واژگان پایه به منظور توانایی در برقراری ارتباط با زبان فارسی آشنا می‌شوند. در پایان این دوره، دانش‌آموزان قادر به درک، خواندن، نوشتن و گفتن جملات ساده به زبان فارسی می‌باشند. علاوه‌بر این، آن ها تا حدی با فرهنگ و آداب و رسوم ایران آشنا خواهند شد.
فارسی میانه
در این دوره دانشجویان به بحث و بررسی متون مختلف زبان فارسی می‌پردازند. به ویژه دو مهارت خواندن و نوشتن زبان آموزان در این دوره تقویت می‌شود. همچنین از طریق بحث‌های کلاسی و سخنرانی‌های فردی مهارت شنیداری و گفتاری آن ها ارتقا می‌یابد.
فارسی پیشرفته
پس موفقیت در گذراندن دوره میانه، این دوره با هدف آشنا کردن دانش‌آموزان با فضای ادبیات فارسی کلاسیک برگزار می‌شود. [۵]
دانشگاه آلبرتا شهر ادمونتون
در گذشته دانشگاه آلبرتا(University of Alberta) در چهارچوب دانشکده علوم انسانی و دپارتمان زبان‌های مدرن و مطالعات فرهنگی، درس زبان فارسی ارائه می‌داد. این دروس عبارت بودند از: فارسی مقدماتی 1 و 2، فارسی متوسط 1 و 2.
دانشگاه بریتیش کلمبیا
مرکز زبان‌های دانشگاه بریتیش کلمبیا(University of British Columbia) شهر ونکور، آموزش 21 زبان را ارائه می‌کند. زبان فارسی نیز یکی از این زبان‌ها است که به صورت آزاد ارائه می‌شود و واحد درسی ندارند. در این دوره دروس زیر ارائه می‌شود: فارسی مقدماتی 1و 2، که این درس بر عوامل ضروری و مؤثر در ارتباطات، خواندن و نوشتن فارسی تکیه دارد.
دانشگاه کارلتون
در دانشگاه کارلتون(Carleton University) شهر اتاوا، تدریس زبان فارسی به صورت غیررسمی از سال 2010 آغاز شده است. دروسی که در این برنامه ارائه می‌شوند، عبارت‌اند از: فارسی مقدماتی و فارسی متوسط. هریک از این دروس بر جنبه مکالمه و نوشتن زبان فارسی تأکید دارند.
وضعیت زبان فارسی در مدارس
آموزش زبان فارسی در مدارس ایرانی- کانادایی
منظور از مدارس ایرانی مدارسی است که هزینه آن ها به عهده دولت کانادا نیست. این مدارس خود به دو دسته مدارس رسمی و مدارس غیررسمی تقسیم می‌شوند.
مدارس رسمی
در این کشور سه مدرسه رسمی(دو مدرسه در تورنتو و یک مدرسه در مونترال) وجود دارد. یک مدرسه نیمه‌رسمی نیز در محل فرهنگسرای ایران در اوتاوا دایر بوده است. این مدارس مورد تأیید اداره کل مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش هستند و کتاب‌های درسی و برنامه تحصیلی آن ها توسط وزارت آموزش و پرورش اشاره تعیین و تامین می‌شود.
تقریباً تمامی درس‌های مدارس ایران در مدارس خارج از کشور نیز تدریس می‌شود و متون و کتب درسی مشابه مدارس داخلی است. تعداد روزها و ساعات تدریس نیز باید به اندازه مدارس داخل کشور باشد. این برنامه تنها در شرایط خاص قابل تغییر است.
مدارس غیررسمی
مدارسی هستند که با نظر مؤسسان و اولیای دانش‌آموزان راه‌اندازی و اداره می‌شوند. در برنامه ریزی درسی این مدارس تلاش می شود دانش‌آموزان از امکانات تحصیلی محل زندگی خود و زبان رسمی و اداری کشور میزبان بی‌بهره نمانند. این مدارس مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش نیستند، زیرا برنامه ریزی آموزشی، ساعات تدریس و منابع آموزش در آن ها توسط وزارت آموزش و پرورش تعیین نشده است. روزها و ساعات کلاس درس به گونه‌ای تنظیم می‌شود که دانش‌آموزان به راحتی بتوانند در مدارس کشور میزبان حاضر شوند. دانش‌آموزان مدارس غیررسمی می‌توانند در امتحانات پایان سال مدارس مورد تایید وزارت آموزش و پرورش به عنوان داوطلب آزاد شرکت کنند. در صورت قبولی نیز می‌توانند در مدارس داخل کشور به تحصیل ادامه دهند. مدارس غیررسمی را می توان به دو دسته کوچک‌تر تقسیم کرد:
ـ مدارسی که در آن ها اولیا و موسسان تلاش می‌کنند از کتاب‌ها و منابع درسی مدارس رسمی ایرانی استفاده کنند. در این مدارس، علاوه‌بر موضوعات و مطالب جامعه میزبان، کتاب‌ها ومطالب درسی داخل کشور نیز آموزش داده می شود.
ـ مدارسی که در آن ها صرفاً زبان فارسی و مختصری از فرهنگ و تمدن ایرانی تدریس می‌شود، ولی از کتاب‌ها و متون درسی ایران به عنوان منابع آموزش استفاده نمی‌شود.
وضعیت آموزش زبان فارسی در مدارس کانادایی
همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، دولت برای جذب مهاجران بیشتر با طرح موضوع تنوع فرهنگ‌ها به زبان و فرهنگ دیگر کشورها احترام می‌گذارد. چنانچه در مدارس تعداد داوطلبان فراگیری زبانی خاص به حد نصاب برسد، کلاس آموزش آن زبان با هزینه دولت تشکیل می‌شود. بنابراین، تعدادی از فرزندان ایرانیان مهاجر(نسل دوم) در مدارس کانادایی در حال فراگیری زبان فارسی هستند.
علاوه بر مدارس رسمی و غیررسمی، در بسیاری از شهرها گروه‌های کوچک و حتی برخی خانواده‌ها به طور انفرادی کلاس‌های آموزش زبان فارسی برگزار می‌کنند. این گونه آموزش‌ها غیرانتفاعی است و دولت ایران هیچ‌گونه حمایت مالی از آن ها به عمل نمی‌آورد و یا وسایل کمک آموزشی در اختیار آنان قرار نمی‌دهد. حتی از تعداد این مدارس و آدرس اغلب آن ها اطلاع دقیقی در دست نیست.[۶] [۷][۸]
نیز نگاه کنید به
کتابشناسی
- ↑ Concordia University. (2013). Centre for Iranian Studies - Concordia University. retrieved from http://www.concordia.ca
- ↑ York University. (2013). Department of Language, Literature and Linguistics. retrieved from http://www.yorku.com/web/index.htm
- ↑ Simon Fraser University. (2013). Language Training Institute in Simon Fraser University. retrieved from http://www.sfu.ca
- ↑ Toronto University. (2013). Islamic and Middle Eastern Studies. http://www.utoronto.com
- ↑ McGill University. (2013). Institute of Islamic Studies. retrieved from https://www.mcgill.ca
- ↑ لاریجانی, ف. (1381). زبان و مردم کانادا و جایگاه زبان فارسی در این کشور. مجموعه مطالعات رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، سفارت ایران در کانادا.
- ↑ لاریجانی، فاضل(1395). جامعه و فرهنگ کانادا. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی،
- ↑ ایرانیان مقیم کانادا. (1391). اداره کل امور فرهنگی ایرانیان خارج از کشور. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی.